چرا مهاجرت گیمرها به ویندوز ۱۱ آهسته‌تر از ویندوز ۱۰ بوده است؟

ویندوز ۱۱ اگرچه با وعده‌‌ی بهبود تجربه گیمینگ و اضافه‌کردن قابلیت‌های جدیدی از جمله DirectX 12 آلتیمیت، Direct Storage و HDR خودکار معرفی شد و انتظار می‌رفت توجه گیمرها را به خود جلب کند، در این مسیر چندان موفق عمل نکرده است و سرعت مهاجرت از ویندوز ۱۰ به ویندوز ۱۱ از زمان انتشار جدیدترین سیستم‌عامل مایکروسافت به‌طرز چشمگیری کند بوده است.

زمانی بود که مایکروسافت به‌ فاصله کمی از انتشار ویندوز ۱۰ به‌طور مرتب نرخ مهاجرت کاربران از ویندوز ۷ و ویندوز ۸ را منتشر می‌کرد و شوق و هیجان خود را با این آمار و ارقام به‌نمایش می‌گذاشت؛ اما ردموندی‌ها این استراتژی را برای ویندوز ۱۱ تکرار نکردند و برای پی‌بردن به سرعت مهاجرت کاربران به جدیدترین سیستم‌عامل مایکروسافت راهی جز اتکا به داده‌های به‌دست‌آمده از منابع متفرقه نیست.

برای این منظور، آرس تکنیکا سراغ بررسی داده‌های استیم مربوط به ماه‌های پس از انتشار ویندوز ۱۰ (جولای ۲۰۱۵) و ویندوز ۱۱ (اکتبر ۲۰۲۱) رفته است. البته این داده‌ها کامل و بی‌نقص نیستند؛ چراکه کاربران استیم به‌طور داوطلبانه داده‌هایشان را دراختیار این شرکت قرار می‌دهند و برخی از کاربران پی‌سی نیز برای اجرای بازی‌ اصلاً سراغ استیم نمی‌روند؛ بااین‌حال، حتی از بررسی همین میزان داده، تفاوت چشمگیری بین سرعت مهاجرت کاربران به ویندوز ۱۰ و ویندوز ۱۱ ظاهر شده است که می‌توان از مقایسه آن‌ها، به چند نتیجه‌گیری مهم رسید.

این وب‌سایت برای رسم نمودارهای زیر از رابط کاربری وی‌بک ماشین استفاده کرده است که دسترسی به آرشیو داده‌های مربوط به ۷ ماه قبل، ازجمله ماه پیش از انتشار ویندوز ۱۰ و ویندوز ۱۱ را میسر کرده است. در این نمودارها، داده‌های مربوط به نسخه‌ی ۶۴ بیتی هر سیستم‌عامل به‌طور جداگانه مشخص شده است؛ اما نسخه‌های ۳۲ بیتی همراه با نسخه‌های دیگری چون ویستا و XP به‌عنوان «Other» در نظر گرفته شده است. اعداد مربوط به ویندوز 8.1 و 8.0 نیز با یکدیگر جمع زده شده است.

بررسی داده‌ها نشان می‌دهد سرعت مهاجرت کاربران استیم به ویندوز ۱۱ نصف سرعت مهاجرت آن‌ها به ویندوز ۱۰ بوده است. ویندوز ۱۰ شش ماه پس از انتشار، روی ۳۱ درصد تمام کامپیوترهای کاربران استیم‌، یعنی تقریباً یک از هر سه کامپیوتر، نصب شده بود؛ اما تا مارس ۲۰۲۲، یعنی ۶ ماه پس از انتشار ویندوز ۱۱، این سیستم‌عامل تنها در ۱۷ درصد کامپیوتر گیمرها، یعنی یک از هر شش کامپیوتر، نصب شده است. به‌عبارت‌دیگر، سه‌چهارم کاربران استیم در سال ۲۰۲۲ همچنان از ویندوز ۱۰ استفاده می‌کنند.

ساده‌ترین و بدیهی‌ترین نتیجه‌گیری از این داده‌ها مقصر دانستن دسترسی محدودتر کامپیوترها به ویندوز ۱۱ است. اگرچه جدیدترین سیستم‌عامل مایکروسافت همچنان از همان فرایند به‌روزرسانی رایگان از نسخه‌ی پیشین استفاده می‌کند، این بار الزامات سخت‌افزاری سخت‌گیرانه و تاحدی مبهم را برای کامپیوترهای سازگار تعریف کرده است که بسیاری از کاربران ویندوز را از مهاجرت محروم می‌کند.

بسیاری از گیمرها از سیستم‌هایی مبتنی‌بر پردازنده‌های قدیمی استفاده می‌کنند که توانایی اجرای ویندوز ۱۱ را ندارند یا یک یا چند قابلیت امنیتی ازجمله Secure Boot یا ریزتراشه‌ TPM 2.0 در مادربرد کامپیوتر آن‌ها غیرفعال است و مایکروسافت اجازه‌ی به‌روزرسانی بی‌دردسر ازطریق Windows Update را به آن‌ها نمی‌دهد.

جدا از این موضوع که احتمالاً دلیل اصلی جاماندن بسیاری از گیمرها از ویندوز ۱۱ است، دلایل دیگری نیز برای سرعت کُند مهاجرت کاربران به جدیدترین سیستم‌عامل مایکروسافت وجود دارد. برای مثال، باید به این نکته توجه کرد که اگرچه آمار مهاجرت به ویندوز ۱۱ در‌مقایسه‌با ویندوز ۱۰ ناامید‌کننده به‌نظر می‌رسد، نرخ مهاجرت به ویندوز ۱۰ به‌طرز بی‌سابقه‌ای سریع‌تر از هر نسخه‌ی دیگر ویندوز بوده است و مقایسه هر نسخه‌ای از ویندوز با ویندوز ۱۰، جایگاه پایین‌تری روی نمودار سرعت مهاجرت خواهد داشت.

درواقع، ۹۰ درصد کاربران استیم در سپتامبر ۲۰۲۱ از ویندوز ۱۰ روی سیستم‌هایشان استفاده می‌کردند. حتی ویندوز ۷ هم در روزهای اوج موفقیت خود نتوانست به چنین محبوبیتی دست پیدا کند. با بررسی نمودارها، به‌خوبی استقبال کاربران از ویندوز ۱۰ بین ماه‌های جولای و سپتامبر ۲۰۱۵ را می‌توان مشاهده کرد. در بازه‌ی دو ماه پس از انتشار ویندوز ۱۰، آمار کاربران ویندوز ۸ به‌طرز چشمگیری از ۳۵ درصد به ۱۹ درصد کاهش پیدا کرد.

تقریباً تمام این کاربران، همراه با بخش کوچک‌تر اما همچنان درخورتوجهی از کاربران ویندوز ۷ به ویندوز ۱۰ مهاجرت کردند. البته ویندوز ۱۱ نیز در نوامبر ۲۰۲۱، با افزایش جامعه کاربری نسبتاً خوبی رو‌به‌رو شد؛ اما در ماه‌های بعد سرعت مهاجرت به‌شدت کاهش یافت.

دلیل دیگر استقبال کم گیمرها از ویندوز ۱۱، این است که قرار بود جای سیستم‌عاملی را بگیرد که مایکروسافت پیش‌تر به کاربران گفته بود «آخرین نسخه ویندوز»‌ است. حتی همین حالا نیز بسیاری از کاربران معتقدند تغییرات ویندوز ۱۱ به‌اندازه‌ای نبوده است که لازم باشد سیستم‌عامل مستقلی از ویندوز ۱۰ در نظر گرفته شود و مایکروسافت کافی بود آن را به‌عنوان نسخه‌ بهبودیافته ویندوز ۱۰ منتشر کند. این در حالی است که ویندوز ۱۰ جایگزین سیستم‌عاملی شده بود که از اقبال بسیار اندکی برخوردار بود.

اگر به‌خاطر بیاورید، ویندوز ۸ و ۸.۱ محبوبیت زیادی بین کاربران نداشتند و اکثر افرادی که به این نسخه به‌روزرسانی کرده بودند، بی‌صبرانه منتظر نسخه بعدی ویندوز بودند تا از شرّ رابط کاربری هولناک ویندوز ۸ رهایی یابند. آن دسته از کاربرانی که هنوز از ویندوز ۷ استفاده می‌کردند، اگرچه از تجربه ناخوشایند مشکلات فراوان ویندوز ۸ در امان بودند، از بسیاری از قابلیت‌های جدید و بهبود‌های ویندوز ۸ جا مانده بودند و ویندوز ۱۰ درواقع نقش فرشته نجاتی را بازی می‌کرد که قرار بود پایانی برای کابوس ویندوز ۸ باشد.

در آخر باید به تفاوت سیاست مایکروسافت درقبال ارائه‌ی به‌روزرسانی برای ویندوز ۱۰ و ویندوز ۱۱ اشاره کرد. ردموندی‌ها بعد از چند به‌روزرسانی اولیه پرباگ ویندوز ۱۰، طبق برنامه‌ای منظم شروع به انتشار به‌روزرسانی‌های دیگری کردند که ابتدا تنها برای تعداد محدودی کامپیوتر دردسترس بود و بعد با برطرف‌شدن باگ‌ها، دراختیار تمام کاربران ویندوز قرار گرفت. این در حالی است که ویندوز ۱۱ ماه فوریه وارد فاز نهایی شد و هم‌زمان برای تمام کامپیوترهای سازگار دردسترس قرار گرفت و مجال کافی برای برطرف‌کردن باگ‌های دردسرساز نبود.

درمجموع، تاریخ نشان داده است که بسیاری از کاربران پی‌سی برخلاف سیستم‌عامل‌های دیگر، تمایل کمتری به مهاجرت به جدیدترین نسخه از ویندوز دارند. شاید باورتان نشود؛ اما هنوز میلیون‌ها کاربر در دنیا از ویندوز XP استفاده می‌کنند که پشتیبانی مایکروسافت از آن در سال ۲۰۱۴ کاملاً قطع شد. با این اوصاف، بعید نیست این شرکت برای جدا‌کردن کاربران خود از ویندوز ۱۰ و هدایت آن‌ها به ویندوز ۱۱ مسیر طولانی و دشواری در پیش داشته باشد.