لنز تله فوتو چیست

لنزهای تله فوتو را باید از جمله‌ی کاربردی‌ترین لنز‌هایی خواند که در دنیای عکاسی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما آن‌ها چه تفاوتی با سایر لنز‌ها دارند و چگونه می‌توان از این لنزها برای ثبت بهترین تصاویر استفاده کرد؟

لنز تله فوتو چیست؟

لنز تله‌فوتو نوعی از لنز است که از آن برای بزرگنمایی اشیاء و افرادی استفاده می‌شود که در دوردست قرار دارند. درواقع عکاس با استفاده از لنز تله فوتو در هنگام عکاسی می‌تواند به بزرگنمایی منظره‌ای که در فاصله‌ی دور قرار دارد، بپردازد. برای اینکه یک لنز تله فوتو بتواند بزرگنمایی خوبی داشته باشد، باید فاصله‌ی کانونی آن بیشتر از لنزهای معمولی باشد. درواقع لنز معمولی به نمونه‌ای اطلاق می‌شود که تقریبا فاصله‌ی کانونی نزدیکی به فاصله‌ی کانونی چشم انسان دارند. یک لنز نرمال دارای فاصله‌ی کانونی ۴۰ تا ۵۸ میلی‌متری در یک دوربین فول‌فریم است، از این‌رو به لنزی که فاصله‌ی کانونی آن بیش از ۶۰ میلی‌متر باشد، یک لنز تله فوتو اطلاق می‌شود. هر اندازه که فاصله‌ی کانونی یک لنز بیشتر باشد، بزرگنمایی نیز به همان اندازه بیشتر می‌شود.

لنزهای تله فوتوی معمول دارای فاصله‌ی کانونی از ۷۰ تا ۲۰۰ میلی‌متر هستند. لنزهایی که فاصله‌ی کانونی آن‌ها بیشتر از ۳۰۰ میلی‌متر باشد به‌عنوان لنز‌های سوپر تله‌فوتو شناخته می‌شوند. در دوربین‌هایی که حسگر آن‌ها فول‌فریم نیست و کوچک‌تر (دوربین‌های مجهز به حسگر کراپ) است، لنز‌هایی با فاصله‌ی کانونی بیش از ۴۰ میلی‌متر به‌عنوان لنز‌های تله‌فوتو شناخته می‌شوند؛ هرچند بزرگنمایی تا فاصله‌ی کانونی ۵۰ میلی‌متر بسیار جزئی خواهد بود.

برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنیم، باید در عمل کارکرد لنز تله فوتو روی دوربین‌ها را با ثبت تصاویر مورد بررسی قرار دهیم. تصویر زیر با استفاده از یک لنز ۵۰ میلی‌متری ثبت شده که یک فاصله‌ی کانونی معمولی است. این عکس بیشتر شبیه به تصویری است که با چشم نیز می‌توانیم تجربه کنیم. سایر تصاویر با استفاده از یک دوربین مجهز به حسگر کراپ و در یک فاصله‌ی مشخص از سوژه ثبت شده‌اند.

تصویر زیر با استفاده از یک لنز ۴۵ میلی‌متری روی دوربین مجهز به لنز کراپ ثبت شده است. در صورتی که بخواهیم تصویر مشابهی با استفاده از یک دوربین فول‌فریم ثبت کنیم، باید از یک لنز ۷۲ میلی‌متری استفاده کنیم.

تصویر پایین با استفاده از یک لنز ۸۵ میلی‌متری روی دوربین مجهز به حسگر کراپ ثبت شده است. تصویر مشابه روی دوربین فول‌فریم با استفاده از یک لنز ۱۳۶ میلی‌متری به دست می‌آید. همان‌طور که می‌بینید، در این تصویر تقریبا تمام کادر با خودرو پوشیده شده است.

تصویر زیر با استفاده از یک لنز ۱۳۵ میلی‌متر ثبت شده که معادل استفاده از یک لنز ۲۱۶ میلی‌متری روی دوربین فول‌فریم است. در تصویر زیر شاهد این موضوع هستیم که حتی بخشی از خودرو در کادر جا نشده است. با استفاده از لنزی با این فاصله‌ی کانونی، ثبت تصویر کامل از بدنه‌ی خودرو در این فاصله، غیر ممکن است.

تأثیر لنز تله‌فوتو روی تصاویر چگونه است؟

بزرگ‌ترین کاربری لنز تله‌فوتو این است که همچون یک تلسکوپ، سوژه‌هایی را که در فاصله‌ی دور قرار دارند ازطریق بزرگنمایی نزدیک‌تر می‌کند. برای مثال می‌توان به سوژه‌هایی نظیر بازیکنان فوتبال در یک زمین چمن، پرندگانی که روی یک درخت نشسته‌اند یا سایر موارد مشابه اشاره کرد که ثبت تصاویر آن‌ها با استفاده از لنز‌هایی با فاصله‌ی کانونی معمول، نتیجه‌ی چندان دل‌چسبی به همراه ندارد.

در صورتی که به روی دیگر سکه در زمان استفاده از لنز‌های تله‌فوتو توجه کنیم، باید به این نکته اشاره کرد که این لنزها میدان دید محدودتری دارند. برای اینکه بهترین خروجی ممکن را در زمان استفاده از یک لنز تله‌فوتو به دست آوریم، باید فاصله‌ی مناسبی از سوژه داشته باشیم. برای مثال در زمان استفاده از یک لنز تله‌فوتوی ۷۰ میلی‌متری، باید بیش از ۴ متر از سوژه‌ای که ابعاد آن نزدیک به ابعاد یک انسان بالغ است، فاصله داشت. در صورت استفاده از لنز‌هایی با فاصله‌ی کانونی بیشتر، فاصله‌ی دوربین از سوژه نیز به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند.

با استفاده از لنز تله‌فوتو می‌توان عمق بسیار کمتری از میدان دید را پوشش داد و از همین‌ رو است که عکاسان حرفه‌ای از لنزهای تله‌فوتو برای ثبت تصاویر پرتره استفاده می‌کنند. با استفاده از لنزهای تله فوتو، ثبت تصاویری که عمق میدان دید آن‌ها بیشتر است نیز بسیار سخت محسوب می‌شود. حتی با وجود تنظیم دیافراگم f/11 یا f/16 نیز جا دادن تمام میدان دید در کادر بسیار سخت است.

لنزهای تله فوتو سوژه‌های موجود را فشرده‌تر از حالت معمول نمایش می‌دهند. برای مثال سوژه‌های که در حالت معمول در فاصله‌ی بسیار دورتری قرار دارند، با استفاده از لنز تله‌فوتو در تصویر نزدیک‌تر نمایش داده می‌شوند. البته نمی‌توان این موضوع را به‌عنوان یک ویژگی مثبت یا منفی در نظر گرفت؛ درواقع باید در هنگام استفاده از لنزهای تله‌فوتو از این موضوع آگاه بود.

موافقان و مخالفان لنزهای تله‌فوتو

با استفاده از لنزهای تله‌فوتو می‌توان بدون تغییر موقعیت مکانی به‌صورت فیزیکی، نمایی نزدیک از سوژه‌ی مورد نظر ثبت کرد. به‌طور حتم ممکن نیست که یک عکاس در جریان برگزاری مسابقه‌ی فوتبال وارد زمین بازی شود و از نزدیک به ثبت لحظات جذاب بپردازد؛ حال آنکه لنز تله فوتو این امکان را بدون تغییر جای آن‌چنانی برای عکاس فراهم می‌کند.

لنز تله‌فوتو همان‌طور که در بخش قبل اشاره کردیم، گزینه‌ی بسیار مناسبی برای ثبت تصاویر پرتره است. لنزهایی با فاصله‌ی کانونی ۷۰ تا ۱۰۵ میلی‌متری برای ثبت تصاویر تله‌فوتو از محبوبیت بالایی برخوردار هستند.

هرچند لنز‌های تله‌فوتو مزایای زیادی دارند؛ اما می‌توان چند نکته را نیز به‌عنوان ایرادات این دسته لنزها مشخص کرد. لنزهای تله‌فوتو به‌واسطه‌ی قابلیت‌هایی که دارند، بسیار سنگین و بزرگ هستند. همچنین با استفاده از لنزهای تله‌فوتو باید فاصله‌ی فیزیکی خود را از سوژه حفظ کرد که این موضوع گاهی اوقات در زمان عکاسی به چالشی تبدیل می‌شود. برای مثال زمانی‌که عکاسی در فضای بازی انجام می‌شود، از نظر حفظ فاصله‌ی فیزیکی با سوژه نمی‌توان مشکلی را متصور شد؛ اما زمانی‌که عکاسی در فضای بسته باشد، این موضوع چالش‌برانگیز می‌شود.

برای ثبت بهترین تصویر با استفاده از لنزهای تله‌فوتو باید سرعت شاتر را نیز بالا برد تا تصاویر شارپ‌تری به دست آورد. حتی زمانی‌که دوربین مجهز به لنز تله‌فوتو روی پایه قرار دارد، با سرعت شاتری کمتر از ۱/۲۰۰ ثانیه هم ریسک ایجاد لرزش و عدم ثبت تصویر شارپ افزایش پیدا می‌کند. باتوجه‌به افزایش سرعت شاتر، نور بیشتری برای ثبت تصویر نیاز است؛ از این‌رو استفاده از لنزها در محیط‌های کم‌نور و شب‌هنگام تقریبا غیرممکن است.