بارش شهابی برساوشی چیست و چگونه از آن عکاسی کنیم

بارش شهابی بَرساوُشی پدیده‌ای سالیانه است که از توده‌ی ذرات به‌جامانده از دنباله‌دار سوئیفت تاتل به‌وجود می‌آید. این پدیده که از ۲۷ تیر تا سوم شهریور ادامه دارد، در نیمه‌شب ۲۱ و ۲۲ مرداد به اوج خود می‌رسد و افراد با حضور در مناطق مناسب می‌توانند ۶۰ تا ۷۰ شهاب‌سنگ را در هر ساعت مشاهده کنند. بارش شهابی برساوشی به این دلیل برساوشی نامیده شده است که در گذشته اخترشناسان، کانون آن را در صورت فلکی برساوش می‌دانستند؛ اما بعدها مشخص شد که کانون اصلی در صورت فلکی ذات‌الکرسی است. با این وجود، از آنجایی که نام‌ها معمولا در اخترشناسی تغییر نمی‌یابند، این نام نیز برساوشی باقی ماند.

گفته می‌شود بارش شهابی برساوشی امسال به‌دلیل اینکه ماه در وضعیت محاق یا ماه تاریک قرار می‌گیرد به‌خوبی قابل رؤیت خواهد بود. به‌علاوه، امسال سیاره‌ی مریخ در زمان اوج بارش شهابی برساوشی در حضیض مداری یعنی نزدیک‌ترین فاصله با زمین قرار می‌گیرد و به رنگ سرخ در می‌آید و تا حدود ساعت چهار بامداد روز ۲۲ مرداد در آسمان قابل رؤیت خواهد بود که این خود به زیبایی‌های آسمان در روزهای اوج بارش شهابی برساوشی امسال می‌افزاید. پدیده‌های یادشده در تمامی نقاط ایران قابل مشاهده هستند؛ اما مشاهده‌ی آن‌ها منوط به حضور در مناطقی عاری از آلودگی نوری است. همچنین، در بهترین شرایط لازم است ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به چشم‌های خود فرصت دهید تا با تاریکی مطلق سازگاری پیدا کرده و قادر به دیدن پدیده‌های آسمانی بشوند.

عکاسی از بارش شهابی برساوشی

چنانچه قصد دارید از این پدیده عکاسی کنید، ناسا پیشنهاداتی برای انجام این کار داده است که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

۱. زمان مناسبی را انتخاب کنید

بهترین زمان برای ثبت تصاویر بارش شهابی نیمه‌های شب، بین ساعت ۱۲ تا ۳ بامداد است. پیش‌بینی می‌شود در این بازه‌ی زمانی شاهد بیشترین بارش شهابی باشیم. مطمئنا در تمام طول شب قادر به مشاهده‌ی بخشی از این بارش خواهید بود؛ اما شدیدترین بارش بین ساعت ۱۲ تا ۳ بامداد پیش‌بینی شده است.

۲. نورهای مزاحم را حذف کنید

شاید کار عجیبی به‌نظر بیاید؛ اما برای مشاهده‌ی موفق بارش شهابی باید به دشت و قله‌های تاریک رفت؛ یعنی اینکه رفتن به پشت‌بام خانه‌ای که در وسط شهر قرار دارد و توسط انواع آلودگی نوری احاطه شده است، کار را برای مشاهده‌ی این پدیده سخت خواهد کرد. همین موضوع در مورد دوربین شما نیز صدق می‌کند. سعی کنید اگر از نمایشگر LCD برای قاب‌بندی و گرفتن تصاویر استفاده می‌کنید، روشنایی صفحه را کاهش دهید تا بتوانید شهاب‌های کم‌نورتر را ببینید.

۳. تجهیزات مناسب به‌همراه داشته باشید

ناسا پیشنهاد می‌کند که هم سه‌پایه و هم لنز واید (زاویه عریض) برای ثبت بارش شهابی به‌همراه داشته باشید. عکاسی از شهاب باران به نوردهی طولانی نیاز دارد؛ بنابراین، سه‌پایه یکی از ملزومات برای ثبت تصاویر واضح به‌حساب می‌آید. در غیر این‌صورت، کوچکترین حرکت، حتی حرکت ناشی از نفس کشیدن شما، می‌تواند منجر به تاری عکس شود. لنز زاویه‌ی عریض، امکان به تصویر کشیدن قسمت بیشتری از آسمان را می‌دهد و به همین جهت شانس بیشتری برای ثبت لحظه‌ی عبور شهاب‌سنگ خواهید داشت.

همچنین، ناسا پیشنهاد می‌کند برای به‌حداقل رساندن لرزش‌ها، از تایمر داخلی دوربین استفاده کنید تا احیانا فشار دکمه‌ی شاتر باعث لرزش و تار شدن عکس شما نشود.

۴. از فوکوس دستی استفاده کنید

در عکاسی از بارش شهابی، فوکوس خودکار به کار شما نمی‌آید. بهتر است آن را غیرفعال کرده و فوکوس را در حالت دستی روی افق دور تنظیم کنید. به‌صورت آزمایشی چند عکس از ستاره‌ها بگیرید تا فوکوس صحیح را به‌دست آورید؛ سپس سایر تنظیمات لازم را متناسب با آن انجام دهید.

می‌توانید با تقسیم عدد ۵۰۰ بر طول لنز خود، بیشینه‌ی زمان نوردهی را به‌دست آورید. عددی که به‌دست می‌آید حداکثر زمانی است که می‌توانید شاتر را باز نگه دارید و ستاره‌ها در عکس شما دیده نشوند. اگر می‌خواهید ستاره‌ها نیز جزوی از عکس‌های شما باشند، زمان نوردهی را به بیش از آن عدد افزایش دهید و اگر می‌خواهید ستاره‌ای در عکس قابل‌رؤیت نباشد، زمان نوردهی را کوتاه‌تر کنید.

۶. آزمون و خطا کنید

اگر اولین بار است که از چنین پدیده‌ای عکاسی می‌کنید، به آزمون و خطای زیادی نیاز خواهید داشت. بنابراین، سعی کنید زودتر در محل حاضر شده و به تنظیمات صحیح دست پیدا کنید. برای مثال، اگر عکس شما بیش از اندازه تاریک است، دریچه‌ی دیافراگم را روی عدد پایین‌تر تنظیم کنید و ایزو (ISO) را افزایش دهید. سعی کنید مرحله به مرحله این کار را انجام دهید تا به ترکیبی مطلوب و متناسب با شرایط عکاسی خود دست پیدا کنید. فراموش نکنید که در اولین تجربه‌ی خود ممکن است موفقیت چندانی به‌دست نیاورید؛ اما این تجربه شما را در عکاسی از شهاب‌باران‌های آینده کمک زیادی خواهد کرد.