نت ران: نقش تجهیزات پسیو شبکه در دیتا سنترهای مدرن

تجهیزات پسیو شبکه اعم از کابل شبکه، پچ پنل‌ها یا رک‌ها همگی با هدف ایجاد یک ارتباط درست و امن به کار می‌روند. برای داشتن یک شبکه‌ی مطمئن با بهترین عملکرد، شما نیاز به این تجهیزات خواهید داشت.

امروزه شبکه‌ها در مدیریت و اجرای اهداف هر ارگانی نقش حیاتی دارند و توجه به ملزومات آن، یک ضرورت به حساب می‌آید. اینکه چه تجهیزاتی باید استفاده شود و چطور این تجهیزات باید در شبکه نصب شوند، مواردی است که یک تکنیسین شبکه باید کاملا آشنایی داشته باشد. اما شناخت تجهیزات پسیو شبکه برای افراد عادی سازمان نیز اهمیت دارد و باید بدانند که هر کدام از این تجهیزات در چه بخش‌هایی به کار می‌روند.

به طور کلی تجهیزات شبکه در دو بخش اصلی تعریف می‌شود. دسته اول تجهیزاتی هستند که کار تغییر و سازماندهی داده‌ها در شبکه را انجام می‌دهند و به آن‌ها تجهیزات اکتیو شبکه می‌گویند؛ مثل روترها، سوئیچ‌ها و اکسس پوینت‌ها. اما دسته‌ی دوم تجهیزات مربوط به انتقال داده‌ها در طول شبکه‌ هستند که تجهیزات پسیو شبکه نام دارند؛ مثل کابل شبکه، پچ کورد، رک یا پچ پنل.

در واقع تجهیزات پسیو شبکه نقشی در تغییر داده‌ها ندارند و صرفا داده‌ها را منتقل می‌کنند. می‌توان گفت این تجهیزات اصلی‌ترین نقش در شبکه را دارند و هر گونه اختلالی در آن‌ها، می‌تواند کل شبکه را مختل کند.

همان‌طور که گفته شد، تجهیزات پسیو شبکه برای ایجاد ارتباط در شبکه استفاده می‌شوند. این تجهیزات به شما کمک می‌کنند تا دستگاه‌های موجود در شبکه را به یکدیگر و به اینترنت متصل کنید. ضمن اینکه با کمک این تجهیزات شما می‌توانید از سرور و سایر تجهیزات اکتیو در شبکه، محافظت کنید. از آنجایی که اغلب شبکه‌های سازمانی فعلی به صورت کابلی هستند، تمامی تجهیزات پسیو شبکه که در ادامه معرفی می‌کنیم در شبکه‌های سازمانی به کار می‌روند.

کابل شبکه و پچ کورد دو دسته از مهم‌ترین تجهیزات پسیو شبکه هستند که برای راه‌اندازی هر نوع شبکه‌ی خانگی یا سازمانی باید استفاده شوند. این تجهیزات مسیرهای ارتباطی شبکه‌ی شما را ایجاد می‌کنند و کیفیت و سرعت آن‌ها مستقیما روی عملکرد شبکه تاثیرگذار است. کابل‌های شبکه از نوع اترنت هستند و از یک زوج سیم بهم تابیده تشکیل شده‌اند. این کابل‌ها از طریق سوکت‌های RJ45 به تجهیزات شبکه متصل می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی‌های یک کابل شبکه که هنگام خرید کابل نیز باید در نظر گرفته شود، سرعت، نوع روکش، طول کابل و پهنای باند آن است.

کابل‌ شبکه انواع مختلفی دارد و در هشت نسخه به بازار عرضه شده‌اند. این کابل‌ها رده‌های cat1 تا cat8 دارند که از نظر سرعت و پهنای باند با هم تفاوت دارند. این تفاوت از نوع روکش کابل‌ها و نرخ پیچش سیم‌های داخل کابل نشات می‌گیرد. دو دسته‌ی اول این کابل‌ها یعنی cat1 و cat2 تقریبا منسوخ شدند و کاربردی ندارند. اما به طور کلی کابل‌های شبکه رایج در بازار به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• Cat3: سرعت کابل 10 مگابیت ثانیه، پهنای باند 16 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر

• Cat4: سرعت کابل 16 مگابیت ثانیه، پهنای باند 20 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر

• Cat5: سرعت کابل 010 مگابیت ثانیه، پهنای باند 100 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر

• Cat5e: سرعت کابل 1 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 100 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر

• Cat6: سرعت کابل 1 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 250 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر و برای سرعت 10 گیگابیت ثانیه تا حداکثر فاصله 37 متر

• Cat6a: سرعت کابل 10 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 500 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر

• Cat7: سرعت کابل 10 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 1000 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 100 متر و برای سرعت 40 گیگابیت ثانیه تا حداکثر فاصله 50 متر

• Cat8: cat8.1 سرعت کابل 25 گیگابیت ثانیه و cat8.2 سرعت کابل 40 گیگابیت ثانیه، پهنای باند 2000 مگاهرتز تا فواصل حداکثر 30 متر

پچ کوردها هم نوعی از کابل‌های شبکه هستند که در دو سر آن‌ها سوکت متصل شده و نیازی به سوکت زدن جدا ندارند. این پچ کوردها در سایزها و رنگ‌های مختلفی به بازار عرضه شده‌اند و شما می‌توانید متناسب با نیازتان هر متراژی را خریداری کنید. مزیت پچ کورد نسبت به کابل اتصال مطمئن‌تر از سوکت‌هاست و امکان قطعی در آن‌ها کمتر است.

رک‌های شبکه نیز مثل کابل شبکه و پچ کوردها، از مهم‌ترین تجهیزات پسیو شبکه محسوب می‌شوند. این دسته تجهیزات وظیفه‌ی حفاظت و تامین امنیت تجهیزات اکتیو شبکه را دارند. منظور از رک شبکه، محفظه‌ یا کابینت‌هایی است که برای نگهداری تجهیزات مهم شبکه مثل سرور، روتر، سوئیچ و... به کار می‌رود. رک‌های شبکه انواع مختلفی دارند و در سایزهای متفاوتی به بازار عرضه می‌شوند.

رک‌های شبکه علاوه بر امنیت بیشتر از تجهیزات شبکه در دیتاسنترها، به مدیریت بهتر این تجهیزات نیز کمک می‌کنند. در یک رک شبکه می‌توانید تجهیزات را به نحوی سازماندهی شده نصب کنید و احاطه‌ی بیشتری روی این تجهیزات داشته باشید. ضمن اینکه رک شبکه در شرایط فیزیکی نامساعد نیز از تجهیزات اصلی محافظت خواهد کرد.

بسته به نوع شبکه و فضای موجود شما باید رک مناسب را انتخاب کنید. رک‌های شبکه در سه دسته‌ی اصلی تولید می‌شوند:

• رک‌های ایستاده: این دسته از رک‌ها، ساده‌ترین نوع رک محسوب می‌شود. رک‌های ایستاده برای شبکه‌های گسترده و دیتاسنترها به کار می‌رود و می‌توان تجهیزات زیادی را داخل آن‌ها نصب کرد. رک‌های ایستاده در اتاق‌های بزرگ با فضای نصب زیاد استفاده می‌شوند و در روی زمین قرار می‌گیرند.

• رک دیواری: رک‌های دیواری به اندازه‌ی رک‌های ایستاده ظرفیت ندارند و برای شبکه‌های کوچکتر استفاده می‌شوند. این رک‌ها روی دیوار نصب می‌شوند و تحمل وزن زیاد را ندارند. بنابراین بهتر است برای تجهیزات کم و فضاهای کوچک از رک‌های دیواری استفاده کرد.

• رک‌های اوتدور: رک‌های اوتدور نوع دیگری از رک‌ها هستند که در فضاهای باز نصب می‌شوند. به لحاظ فاکتورهای مقاومتی یک رک اوتدور مقاوم‌تر از نوع‌های دیگر است و می‌توان آن را در فضاهای آزاد نصب کرد.

رک‌ها تجهیزات مختلفی نیز دارند که می‌توان روی آن‌ها نصب کرد تا عملکرد و امنیت‌شان بیشتر شود. تجهیزاتی مثل قفل رک، چرخ رک، سینی، پنل کنترلی و... .

زمانی که صحبت از مدیریت و سازماندهی شبکه شود، بی‌شک نقش پررنگ داکت و ترانکینگ از میان تجهیزات پسیو شبکه را متوجه خواهید شد. داکت و ترانکینگ کانال‌هایی هستند که روی دیوارها، سقف‌ها یا زمین نصب شده و کابل‌های شبکه از داخلشان عبور می‌کنند. این کانال‌ها علاوه بر نظم بخشیدن بهتر به مسیرهای عبور کابل‌ها، ظاهر بهتری ایجاد کرده و مهم‌تر از همه امنیت کابل‌ها در طول مسیر را تامین می‌کنند. جنس بدنه‌ی داکت و ترانک، از PVC ساخته شده و مقاومت خوبی در برابر فشار و ضربه دارند.

داکت شبکه کانال‌های ساده‌ای هستند که برای عبور یک یا حداکثر دو کابل شبکه به کار می‌روند و هیچ‌گونه تجهیزات اضافه‌ای ندارند. اما ترانکینگ‌ها در ظرفیت‌های مختلفی تولید می‌شوند و برای حجم بالای کابل نیز قابل استفاده‌اند. ضمن اینکه ترانکینگ‌ها انواع تجهیزات اضافه اعم از کلید و پریز، زاویه، پارتیشن و... را نیز شامل می‌شوند و نصب راحت‌تری دارند.

از دیگر تجهیزات پسیو شبکه که برای اتصال کابل شبکه و پچ کورد به سایر تجهیزات به کار می‌روند، می‌توان به پچ پنل‌ها، سوکت‌ها و کیستون‌ها اشاره کرد. سوکت‌ها قطعات کوچکی هستند که در انتهای کابل‌ها متصل شده و امکان اتصال کابل به تجهیزات را فراهم می‌کنند. سوکت‌های شبکه از نوع RJ45 هستند و به تمامی تجهیزات اکتیو و پسیو شبکه متصل می‌شوند. هنگام انتخاب سوکت شبکه باید حتما به رده‌ی کابل و سوکت توجه کنید تا با هم یکی باشند.

کیستون‌ به ورودی سوکت گفته می‌شود؛ یعنی جایی که سوکت متصل می‌شوند. در واقع کیستون کانکتور مادگی برای اتصال سوکت شبکه به هر نوع وسیله‌ای است. کیستون‌های شبکه نیز باید از نوع RJ45 باشند که در رده‌های Cat5 تا Cat8 تولید می‌شوند و باید هم‌رده با کابل و سوکت انتخاب شود. همچنین کیستون‌ها دو نوع 90 و 180 درجه دارند که بسته به موقعیت نصب باید مدل مناسب خریداری شود.

آخرین دسته از تجهیزات پسیو شبکه که به معرفی آن می‌پردازیم، پچ پنل‌ها هستند. پچ پنل‌ یک واسطه بین کابل‌های شبکه و هاب یا روتر است. کاربرد پچ پنل این است که در مسیر نصب کابل‌ها به روتر یا هاب قرار گرفته و امکان مدیریت و عیب‌یابی سریع‌تر کابل‌ها را فراهم می‌کند. یک پچ پنل، قطعه‌ای است که تعداد زیادی کیستون روی آن قرار گرفته و شما می‌توانید انواع کابل شبکه و پچ کورد را روی آن نصب کنید.

شما می‌توانید به جای اتصال مستقیم کابل‌های شبکه به روتر یا هاب، آن‌ها را به یک پچ پنل متصل کرده و سپس آن را به هر دستگاهی وصل کنید. این کار مدیریت کابل‌ها را راحت‌تر می‌کند. ضمن اینکه شما امکان توسعه‌ی شبکه و افزودن سیستم‌های جدید را هم خواهید داشت. پچ پنل‌ها دو نوع لودد و آنلودد دارند که نوع اول از یکسری پورت کیستون ثابت تشکیل شده و قابل گسترش نیستند. اما در نوع آنلودد شما هر تعداد کیستون که نیاز دارید را می‌توانید روی ریل پچ پنل نصب کنید و به راحتی آن را توسعه دهید.