انواع میلگرد و کاربرد آن در صنعت سازه با آهن ۱۲۳

اهمیت ساخت سازه‌های مقاوم فقط به معنای افزایش مقاومت فیزیکی سازه نیست؛ بلکه این موضوع جنبه انسانی نیز دارد و به حفاظت از جان انسان‌ها کمک می‌کند. بتن یکی از مصالح پرکاربرد در ساختمان‌سازی است؛ اما بتن به تنهایی نمی‌تواند مقاومت ساختمان را تامین کند و به میلگرد نیاز دارد. میلگرد قطعه‌ای فولادی است که مقاومت کششی ساختمان را تامین می‌کند و به همین دلیل استفاده از آن، اهمیت ویژه‌ای دارد. با استفاده از میلگرد مناسب در کنار بتن، می‌توانید سازه‌ای ایمن بنا کنید تا هم در طولانی‌مدت خراب نشود، و هم محافظ جان انسان‌ها باشد.

میلگرد یکی از مصالح فولادی است که به شکل لوله‌های توپُر تولید می‌شود. بتن مقاومت بسیار بالایی دارد و به همین دلیل می‌تواند وزن سازه را تحمل کند. ضعفِ بتن در پایین بودن مقاومت کششی است و این ضعف، با وجودِ میلگرد جبران می‌شود. میلگرد را براساس استاندارد ساخت، سایز و قطر، شکل ظاهری، وزن، جنس و... به دسته‌های مختلف تقسیم می‌کنند.

همه کشورها مصالح فولادی خود را براساس استانداردهای مشخص تولید می‌کنند. بعضی از استانداردها جنبه بین‌المللی داشته و برخی دیگر، فقط در سطح داخلی استفاده می‌شوند. استاندارد تولید میلگرد در ایران جنبه داخلی دارد که براساس آن، میلگردها به چهار دسته کلی A1، A2، A3 و A4 تقسیم می‌شوند. این استاندارد با عنوان استاندارد INSO3132 شناخته می‌شود. کارخانه ذوب آهن اصفهان یکی از اولین کارخانه‌هایی است که میلگرد را با استاندارد INSO3132 تولید کرد.

۱. میلگرد A1: میلگرد A1 همان میلگرد ساده است که در ساخت آن، از درصد کربن کمی استفاده شده. این میلگرد روی سطح خود آج ندارد و کاملا صاف و یک‌دست است. به این نوع میلگرد، میلگرد نرم نیز گفته می‌شود. این قطعه فولادی مقاومت نسبتا خوبی دارد؛ اما نمی‌توان از آن برای ساخت سازه‌های سنگین مثل پل استفاده کرد. عمده استفاده میلگرد ساده در ساختمان‌سازی، خاموت‌کاری و جوش‌کاری است.

۲. میلگرد A2: یکی دیگر از انواع رایج میلگرد در بازار، میلگرد A2 است که از نظر درجه سختی در دسته نیمه‌سخت قرار می‌گیرد. در ساخت این میلگرد از درصد کربن بیشتری نسبت به میلگرد ساده استفاده شده است، به همین دلیل تُردی بیشتر و انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به نمونه قبل دارد. این میلگرد دارای آج‌های یکنواخت در سطح خود است که از بالا تا پایین کشیده شده. میلگرد آجدار A2 را با عنوان میلگرد آجدار مارپیچ نیز می‌شناسند.

۳. میلگرد A3: این میلگرد درجه سختی بیشتری نسبت به دو نمونه قبل دارد و کربن داخل آن، بیشتر است. به‌خاطر مقاومت زیاد این میلگرد، از آن در ساخت سازه‌های صنعتی نیز استفاده می‌شود. میلگرد آجدار A3 یا همان میلگرد آجدار جناغی، دارای آج‌های عمیق در سطح خود است که این ویژگی، به چسبندگی بهتر بتن و میلگرد کمک می‌کند.

۴. میلگرد A4: از لحاظ درجه سختی، این میلگرد در درجه سخت قرار می‌گیرد و نسبت به سه نمونه قبل، انعطاف‌پذیری کمتری دارد. مقاومت میلگرد آجدار A4 بسیار بالاست و مقاومت کششی سازه را بسیار افزایش می‌دهد. این میلگرد به صورت آجدار مرکب تولید شده است. از میلگرد A4 در پروژه‌های عمرانی نیز استفاده می‌شود.

یکی دیگر از دسته‌بندی‌های رایج برای شناخت میلگرد، توجه به جنس آن است. با توجه به مواد اولیه مورد استفاده در میلگرد، می‌توان چند دسته‌بندی رایج به صورت زیر پیشنهاد داد:

۵. میلگرد اروپایی: برای ساخت میلگرد اروپایی از منگنز استفاده می‌شود و به همین دلیل، این میلگرد به راحتی خم می‌شود و انعطاف‌پذیری بالایی دارد. هرچند این میلگرد استفاده گسترده‌ای دارد، اما نباید فراموش کرد که از آن نمی‌توان در شرایط آب و هوایی خاص، مناطق زلزله‌خیز و سازه‌هایی که نیاز به ساختار یکپارچه دارند، استفاده کرد.

۶. میلگرد فولاد کربنی: به میلگرد کربنی «میلگرد سیاه» نیز می‌گویند. این میلگرد رایج‌ترین نوع میلگرد در ساختمان‌سازی است و در شکل‌های مختلف استفاده می‌شود. یکی از ضعف‌های بزرگ این قطعه فولادی، مقاومتِ کم آن در برابر زنگ‌زدگی است؛ به همین دلیل بهتر است آن را در جاهایی که رطوبت بالا است، استفاده نکنید. در غیر این صورت، میلگرد سیاه مقاومت کششی خوبی دارد و برای ساختمان‌سازی مناسب است.

۷. میلگرد با پوشش اپوکسی: یکی دیگر از رایج‌ترین انواع میلگرد در ساختمان‌سازی، میلگرد با پوشش اپوکسی است که نسبت به میلگرد سیاه، دیرتر فرسوده می‌شود. این میلگرد درواقع همان میلگرد سیاه است که روی آن، لایه نازکی از پوشش اپوکسی قرار گرفته و همین پوشش، میزان زنگ‌زدگی آن را کمتر کرده است.

۸. میلگرد گالوانیزه: میلگرد گالوانیزه دارای پوششی از جنس روی بوده و به همین دلیل، مقاومت بیشتری نسبت به نمونه‌های قبل دارد. میلگرد گالوانیزه در برابر خوردگی مقاوم‌تر است، دیرتر فرسوده می‌شود و همچنین مقاومت بالایی را برای سازه ایجاد می‌کند.

یکی دیگر از شاخص‌های اندازه‌گیری کیفیت میلگرد و همینطور یکی از ویژگی‌های مهمی که خریداران موقع خرید میلگرد به آن توجه می‌کنند، کارخانه تولیدکننده است. کارخانه‌های مختلفی در سرتاسر ایران، میلگرد را با ویژگی‌های مختلف تولید می‌کنند. از جمله بهترین کارخانه‌های فولادی ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۹. کارخانه هشترود: کارخانه فولاد هشترود یکی از کارخانه‌های معروف در زمینه تولید میلگرد بوده که در سال ۱۳۸۵ در تبریز تاسیس شد. این کارخانه، انواع میلگرد آجدار، آجدار جناغی و مرکب را در سایزهای مختلف تولید می‌کند. قیمت میلگرد هشترود را می‌توانید به صورت لحظه‌ای ببینید و در بهترین زمان، اقدام به خرید کنید.

۱۰. کارخانه ذوب آهن اصفهان: این کارخانه در سال ۱۳۴۹ تاسیس شد و امروزه به عنوان یکی از مطرح‌ترین کارخانه‌های تولیدکننده میلگرد و آهن‌آلات شناخته می‌شود. کارخانه ذوب آهن اصفهان تولیدکننده انواع میلگرد مثل میلگرد ۱۰ آجدار A3، میلگرد ۱۴ آجدار A3، میلگرد ۲۲ آجدار A3 و... است.

۱۱. کارخانه ابهر: شرکت کیان فولاد ابهر در زنجان تاسیس شد و جزو بهترین کارخانه‌های تولیدکننده میلگرد در ایران است. این کارخانه انواع میلگرد ساده، آجدار، آجدار جناغی و مرکب را در سایزهای مختلف تولید می‌کند.

۱۲. کارخانه میانه: فولاد آذربایجان میانه، هم‌قدم با بهترین کارخانه‌های فولاد ایران، میلگردها را با ویژگی‌های مختلف تولید می‌کند. این کارخانه انواع میلگرد آجدار را در اندازه‌های مختلف تولید می‌کند.

۱۳. کارخانه فولاد البرز ایرانیان: این کارخانه که با نام اختصاری «فایکو» شناخته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین مجتمع‌های فولادی تولیدکننده میلگرد است. این کارخانه در سال ۱۳۹۳ در مازندران تاسیس شد. میلگرد کارخانه فایکو در ضخامت‌های ۸ تا ۳۲ میلی‌متر تولید می‌شود.

کارخانه‌های دیگری نیز در زمینه تولید میلگرد فعالیت دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به کارخانه ظفر بناب، کارخانه صبا فولاد زاگرس، کارخانه کرمان، کارخانه ارگ تبریز و کارخانه آریان فولاد اشاره کرد.

قیمت میلگرد و براساس ویژگی‌های مختلف متغیر است و نمی‌توان قیمت مشخصی را برای این محصول ارائه کرد. تعیین قیمت میلگرد به عوامل مختلفی مثل جنس و سایز، قطر، آجدار بودن یا نبودن میلگرد و عوامل دیگری مثل نحوه عرضه و تقاضا و همچنین قیمت ارز بستگی دارد. قیمت روز آهن آلات و قیمت روز میلگرد را می‌توانید در وب‌سایت‌های مختلف به‌صورت لحظه‌ای رصد کنید و در موقع مناسب، اقدام به خرید کنید.