هرآنچه درباره پردازنده‌های لپ‌تاپ ویسکی لیک و امبر لیک اینتل باید بدانید

اوایل سال جاری میلادی اینتل اعلام کرد که دو خانواده‌ی جدید را به پردازنده‌های کم‌مصرف لپ‌تاپ با نام‌های ویسکی لیک (۱۵ واتی سری U) و امبر لیک (۵ واتی سری Y) اضافه خواهد کرد، این پردازنده‌ها در حقیقت با سری کبی لیک ریفرش یکسان هستند؛ اما اکنون از چیپ‌ست‌های جدیدی بهره می‌برند. با رونمایی Intel از پردازنده‌های یادشده، شرکت‌های تولیدکننده‌ی نیز محصولاتی مجهز به چنین پردازنده‌هایی را معرفی کردند.

پردازنده‌های ویسکی لیک و امبر لیک به‌همراه سری ۱۵ واتی Kaby Lake Refresh‌ زیرمجموعه‌ای از پردازنده‌های نسل هشتمی اینتل به‌شمار می‌آیند. دلیل رونمایی پردازنده‌های جدید به‌عنوان محصولاتی از نسل هشتم، این است که شرکت سازنده آن‌ها را پردازنده‌هایی مشابه نمونه‌های فعلی موجود در بازار با بهبودهای جزئی می‌داند.

بهبودهای صورت‌گرفته در پردازنده‌های ویسکی لیک و امبر لیک نسبتا جزئی هستند؛ محصولات جدید اینتل اکنون به‌صورت Native بدون نیاز به کنترلر اضافه، از USB 3.1 پشتیبانی می‌کنند و مک‌آدرس یکپارچه‌ی وای‌فای ۱۶۰ مگاهرتزی 802.11ac نیز در بطن خود دارند؛ بدین ترتیب شرکت‌های تولیدکننده برای فعال‌سازی آن تنها به یک ماژول Companion RF نیاز خواهند داشت. مسئولان اینتل می‌گویند که پردازنده‌های جدید از تاندربولت نیز پشتیبانی می‌کنند، در حقیقت پشتیبانی از آن به بلوک دیاگرام تراشه نیز اضافه شده است؛ اما کماکان به یک کنترلر تاندربولت نیاز خواهید داشت.

هر دو خانواده‌ی جدید Whiskey Lake‌ و Amber Lake در عمل کبی لیک محسوب می‌شوند؛ چرا که هیچ تغییری در ریزمعماری یا فرآیند تولید مشاهده نمی‌شود. اینتل از هرکدام از دو سری جدید، سه پردازنده معرفی کرده است. برخی از پردازنده‌های جدید شباهت بسیاری به‌ نمونه‌های قبلی دارند؛ به‌عنوان مثال Core i5-8265U تقریبا با پردازنده‌ی Core i5-8269U از خانواده‌ی کبی لیک ریفرش یکسان است و تنها از eDRAM بیشتر و گرافیک بهتر بهره می‌برد. ظاهرا اینتل از ماژول گرافیک Gen 9‌ در پردازنده‌های جدید استفاده کرده است.

هر یک از دو مجموعه‌ی سه‌تایی اینتل پردازنده‌های i7/i5/i3 (یا m3 در سری Y) تقسیم می‌شود؛ اما تغییرات در این پردازنده‌ها با متفاوت است. در سری U، پردازنده‌ی i3-8145U از دو هسته و بالاترین فرکانس پایه بهره می‌برد؛ در حالی که i7-8565U چهار هسته‌ای است و بالاترین فرکانس توربو را ارائه می‌دهد. با عبور از i7، حافظه‌ی کش در پردازنده‌های i5 و i3 کاهش می‌یابد؛ اما نکته‌ی جالب توجه، بیشتر بودن حافظه‌ی کش L3 به‌ازاء هر هسته در تراشه‌ی i3 نسبت به پردازنده‌ی i5 است. هر سه تراشه‌ی سری U از حافظه‌های رم DDR4-2400 و LPDDR3-2133 پشتیبانی می‌کنند؛ اما با LPDDR4 سازگاری ندارند.

در سری Y، فرکانس پایه از ۱.۵ گیگاهرتز در تراشه‌ی i7-8500Y به ۱.۱ گیگاهرتز در پردازنده‌ی m3-8100Y کاهش می‌یابد، ضمن اینکه فرکانس توربو نیز روند نزولی دارد. هر سه پردازنده از دو هسته استفاده می‌کنند؛ اما اینتل مشخص نکرده است که آیا این پردازنده‌ها به‌صورت Native دو هسته‌ای هستند یا نمونه‌هایی چهار هسته‌ای با دو هسته‌ی غیرفعال به‌شمار می‌آیند. توان طراحی گرمایی پردازنده‌های جدید اینتل ۵ وات است که نسبت به سری Y نسل قبل با توان طراحی گرمایی ۴.۵ واتی، ارتقاء جزئی داشته‌اند، این پردازنده‌ها به‌صورت Native‌ از ماژول رم LPDDR3-1866 پشتیبانی می‌کنند و فرمت نامگذاری آن‌ها نیز اکنون با سایر پردازنده‌ها هم‌خوانی دارد؛ در حالی که پردازنده‌ی m3‌ نسل گذشته با نام 7Y10c شناخته می‌شد.

در نهایت باید خاطرنشان کنیم که شرکت‌های تولیدکننده می‌توانند پردازنده‌های جدید ویسکی لیک و امبر لیک اینتل را در دو حالت با توان طراحی گرمایی سقف یا کف نیز به‌کار بگیرند. شما می‌توانید اطلاعات مربوط به TDP‌ هرکدام از پردازنده‌ها را در کنار سایر مشخصات فنی آن‌ها در جدول فوق مشاهده کنید.

اینتل در پردازنده‌های ۱۵ واتی و کم‌مصرف خود، چیپ‌ست را درون پکیج یکسانی با CPU جاگذاری کرده است، این موضوع علاوه‌بر آنکه به شرکت‌های تولیدکننده در استفاده‌ی بهینه‌ از فضا کمک می‌کند، ارزش کلی پردازنده را ارتقاء می‌دهد و مدیریت حرارت را نیز آسان‌تر می‌کند. Intel در پردازنده‌های جدید بلوک CPU و چیپ‌ست را با استفاده از یک لینک OPI‌ به یکدیگر متصل می‌کند، این رابط با نمونه‌ی DMI به‌کاررفته در پردازنده‌های دسکتاپ با توان طراحی حرارتی بیش از ۴۵ وات، سازوکار یکسانی دارد و با سرعت یکسان PCIe 3.0 x4 عمل می‌کند. اینتل ادعا می‌کند که رابط OPI سرعتی معادل ۴ گیگاترنسفر بر ثانیه دارد.

از نقطه‌نظر چیپ‌ست، پردازنده‌های جدید اینتل دو پورت USB 3.1 را به‌صورت Native به چیپ‌ست اضافه می‌کنند؛ بدین ترتیب شرکت‌های تولیدکننده به‌دلیل مرتفع‌شدن نیاز به خریداری کنترلرهای اضافه، می‌توانند کمی در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند. اینتل همچنین یک مک‌آدرس وای‌فای نیز به چیپ‌ست اضافه کرده است؛ بدین ترتیب شرکت‌ها تنها با خریداری ماژول ارزان‌تر CRF امکان برقراری اتصال بی‌سیم را با دستگاه‌های خود فراهم کنند. خاطرنشان می‌کنیم که در حال حاضر تنها اینتل ماژول‌های CRF را تولید می‌کند؛ بنابراین شرکت‌ها به راهکار Wi-Fi CRF‌ متکی خواهند بود.

اینتل تاندربولت ۳ را نیز به دیاگرام اضافه کرده است؛ اما این ماژول Native نیست و شرکت‌های تولیدکننده کماکان به کنترلر تاندربولت نیاز خواهند داشت. در کنار موارد یادشده، اینتل ماژول گیگابیتی Ethernet PHY و یک پردازنده‌ی چهار هسته‌ای سیگنال صوتی دیجیتال نیز داخل بلوک چیپست قرار داده‌اند.

مسئولان اینتل در جریان مراسم رونمایی از ویسکی لیک و امبر لیک، آمار شگفت‌انگیزی نظیر بهبود دو برابری عملکرد یا بهبود ۱۰.۵ برابری ترنس‌کُد وای‌فای را به زبان آوردند؛ اما باید خاطرنشان کنیم که مبنای مقایسه‌ی اینتل برای به‌دست آوردن آمار یادشده، کامپیوترهای ۵ سال پیش بوده و در هیچ‌کدام از این آمار، به تأثیر به‌روزرسانی‌های اسپکتر و ملت‌داون اشاره‌ای نشده است، توجه داشته باشید که این دو آسیب‌پذیری، از کیفیت عملکرد پردازنده‌ها می‌کاهند.

اینتل در گذشته نیز برای نمایش توان پردازنده‌های جدید خود، چنین آمارهایی را ارائه می‌داد؛ اما در گذشته منطق مسئولان شرکت این بود که بسیاری از کاربرانی اینتل هدف گرفته است، کامپیوترهایی با قدمت سه سال را استفاده می‌کنند، اگر فرض کنیم که Intel کماکان منطق یکسانی را در پی می‌گیرد، می‌توان نتیجه گرفت که نوع بازاریابی این شرکت در گذشته نیز سودمند نبوده؛ چرا که اینتل کماکان به‌دنبال جلب توجه کاربرانی است که سخت‌افزار خود را به‌روز نکرده‌اند. در هر صورت، مقایسه با دستگاه‌هایی با قدمت پنج سال، منجر به حصول آمارهایی شگفت‌انگیز خواهد شد.

از آنجایی که اینتل پردازنده‌های سری Y را از زمان رونمایی خانواده‌ی اصلی کبی لیک در سال ۲۰۱۶ به‌روز نکرده است؛ می‌توان نتیجه گرفت که اکنون صف طویلی از لپ‌تاپ‌های زیر ۱۵ وات در انتظار ارتقاء هستند. حتی در بین لپ‌تاپ‌های ۱۵ واتی سری U‌ نیز در نمایشگاه ایفا شاهد رونمایی از نخستین محصولات مبتنی بر پردازنده‌‌های ویسکی لیک هستیم؛ بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد که در ماه‌های آینده تعدادی از لپ‌تاپ‌های زیر ۱۵ وات نیز به‌روز شوند.

هر دو لپ‌تاپ‌ مک‌بوک و مک‌بوک ایر اپل نیز در صف به‌روزرسانی قرار دارند؛ از این رو می‌توان انتظار داشت که کوپرتینونشین‌ها نیز در آینده‌ی نزدیک به مدد پردازنده‌های جدید Intel دو مدل یادشده را ارتقاء دهند.

شما ارتقاء صورت‌گرفته را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا از نظر شما تغییرات به‌وجود آمده در نسل‌های اخیر پردازنده‌های اینتل کافی است؟ دیدگاه خود را با ما و سایر کاربران عزیز زومیت به اشتراک بگذارید.