AMD نسل سوم رایزن، قدرتمندترین پردازنده دسکتاپ را با لیتوگرافی هفت نانومتری معرفی کرد
AMD در تولد ۵۰ سالگی خود، رویداد جذابی برگزار کرد؛ جایی که هیجان بسیار بیشتری درمقایسه‌با کنفرانس دو شب پیش اینتل در آن مشاهده می‌شد. غول دنیای تراشه‌ها که برای اولین‌بار در نمایشگاه CES کنفرانس برگزار می‌کرد، پیش‌نمایشی از نسل سوم پردازنده‌های محبوب رایزن ارائه داد که از توان پردازشی فوق‌العاده‌ی آن‌ها خبر می‌دهد. AMD با تعهد بر پایبندی به نقشه‌ی راه و عرضه‌ی پردازنده‌های ۷ نانومتری در سال ۲۰۱۹، نسل سوم رایزن را با همین لیتوگرافی تولید خواهد کرد.
نام کد پردازنده‌های جدید دسکتاپ AMD، ماتیس (Matisse) خواهد بود که برای عرضه در سه‌ماهه‌ی دوم یا سوم سال ۲۰۱۹ برنامه‌ریزی شده‌اند. با توجه به این که هنوز زمان زیادی تا عرضه‌ی این پردازنده باقی مانده، فرکانس نهایی آن تعیین نشده است. لیتوگرافی ۷ نانومتری و پشتیبانی از نسل چهارم PCIe، دو مشخصه‌ای است که نسل سوم رایزن را به اولین در نوع خود تبدیل می‌کند. به‌گفته‌ی اتحادیه‌ی توسعه‌دهنده‌ی استاندارد PCIe، پهنای باند دوبرابری را درمقایسه‌با PCIe نسل سوم (۱۶ گیگاترنسفر در برابر ۸ گیگاترنسفر) ارائه می‌دهد.
در این رویداد، نسخه‌ی ۸ هسته - ۱۶ ترد از نسل سوم رایزن به‌صورت زنده و درمقابل دید حضار با قدرتمندترین پردازنده‌ی اینتل رقابت کرد. برای این آزمایش بنچمارک Cinebench استفاده شده بود که پردازنده‌ی رایزن موفق شد در بخش چند هستهای رکورد ۲۰۵۷ و اینتل Core i9-9900K رکورد ۲۰۴۰ را ثبت کند. پیش‌تر، رایزن 7 2700X، پرچم‌دار کنونی پردازنده‌های دسکتاپ AMD، در همین بنچمارک رکورد ۱۷۹۸ را از خود به‌جای گذاشته بود. اما نکته‌ای که در این خصوص حائز اهمیت است، عملکرد عالی در بخش تک‌هسته، پردازنده‌ی نسل سوم رایزن در برابر پرچم‌دار اینتل است که نشان از جبران فاصله‌ی موجود در این بخش توسط AMD دارد. بهبود‌های متعددی در معماری Zen 2 رخ داده است که از جمله دلایل بهبود قابل توجه عملکرد این پردازنده است. اما در رابطه با فرآیند ساخت ۷ نانومتری TSMC و توانایی پردازنده‌های در فعالیت در فرکانس کاری بالا، اطلاعاتی در دسترس نیست.
با این حال و با توجه به نتایج بنچمارک، اگر امکان رسیدن به نزدیک فرکانس ۵ گیگاهرتز (با توجه به فرکانس بوست ۴.۷ گیگاهرتزی Core i9-9900K) برای پردازنده‌های ساخته شده‌ی TSMC وجود نداشته باشد، این موضوع به معنای پیشرفت قابل توجه و برتری تعداد دستورات پردازش شده در هر کلاک (IPC) رایزن ۳۰۰۰ نسبت به نسل نهم اینتل است که برای اولین بار در معماری X86 رخ می‌دهد. اما اگر فعالیت در فرکانس‌های بالا در نسل سوم رایزن در دسترس باشد، با توجه به مصرف کمتر آن در بنچمارک Cinebench، احتمالا رقابت سختی در انتظار اینتل خواهد بود؛ زیرا با افزایش فرکانس پردازنده (با توجه به مصرف کمتر)، فاصله‌ی نمونه‌های AMD با رقیب دیرینه‌ی خود بیشتر هم خواهد شد. احتمال سوم هم عملکرد فوق‌العاده‌ی فناوری SMT یا پردازش همزمان چند ترد AMD در مقایسه با Hyperthread اینتل است.
این موضوع از پیشرفت ۱۵ حداقل درصدی نسل جدید پردازنده‌ی AMD حکایت می‌دهد. به‌گفته‌ی لیزا سو، مدیرعامل AMD، این پردازنده هنوز مراحل توسعه‌ی خود را به‌پایان نرسانده و نسخه‌ی نهایی عملکرد بهتری خواهد داشت. باوجود این، نکته‌ی جالب‌تر درباره‌ی آزمایش به‌نمایش گذاشته شده، میزان توان مصرفی پردازنده‌ی AMD بود که به‌لطف استفاده از لیتوگرافی ۷ نانومتری، میزان مصرف توان ۱۳۳.۴ وات را نشان می‌داد. این درحالی است که این عدد برای پرچم‌دار اینتل ۱۷۹.۹ وات ثبت شده بود که بدین‌ترتیب، از ۳۰ درصد مصرف کمتر توان خبر می‌دهد.
نسل سوم رایزن اولین پردازنده‌ی دسکتاپ AMD خواهد بود که از زبان طراحی جدید چیپلت این شرکت بهره می‌برد. این طراحی برای اولین‌بار با نسل دوم پردازنده‌های مخصوص سرور اپیک این شرکت معرفی شد؛ جایی‌که هسته‌ها برپایه‌ی لیتوگرافی ۷ نانومتری TSMC تولید و با استفاده از فناوری اتصال Infinity Fabric مخصوص AMD به چیپلت ورودی‌وخروجی (متشکل از دو کنترلر حافظه و لین‌های PCIe) ساخته‌شده با لیتوگرافی ۱۴ نانومتری گلوبال‌فاندریز متصل شده است.
پیش‌تر شایعات حاکی از تجهیز پردازنده‌های نسل سوم رایزن به حداکثر ۱۶ هسته‌ی پردازشی بودند که با توجه به تعداد هسته‌های نسل دوم تردریپر و اپیک، معقول به نظر می‌رسید. اما AMD از نمونه‌ی ۸ هستهای برای پیش‌نمایش توانایی‌های نسل سوم رایزن استفاده کرد. شاید دلیل این کار نبود نمونه‌ی ۱۶ هستهای در سبد محصولات اینتل برای انجام مقایسه بوده است. اما با توجه به طراحی پردازنده، همانطور که مشاهده می‌شود زیر مساحت Die هسته‌های پردازنده (بخش مشکی رنگ کوچک‌تر)، فضایی خالی وجود دارد که به اعتقاد بسیاری از نشریات برای تعبیه‌ی یک Die با هشت هسته‌ی دیگر کافی است و این موضوع صحتی بر وجود نسخه‌ی ۱۶ هستهای رایزن است.
AMD طبق وعده‌های پیشینش، با وجود تغییر طراحی و معماری و لیتوگرافی پردازنده، نسل سوم رایزن را با همان سوکت AM4 عرضه خواهد کرد تا کاربران به‌راحتی قابلیت ارتقای سی‌پی‌یو کامپیوتر خود را بدون نیاز به تعویض مادربورد داشته باشند.
نظرات