AMD احتمالا برای Zen 3 معماری جدید ارائه می‌کند
AMD در کنفرانس Superconputing 19 حضوری جدی داشت و اخبار قابل‌توجهی را ارائه کرد. به‌عنوان مثالی از اخبار مهم می‌توان به قراردادهای پرسود با اتحادیه‌ی اروپا و مرکز ابررایانش سن‌دیگو اشاره کرد. به‌علاوه آمازون قصد دارد خدمات پردازش ابری جدید را مبتنی بر پردازنده‌های Rome این شرکت ارائه کند. مایکروسافت آژور هم با بهره‌مندی از پردازنده‌های حرفه‌ای AMD، خدمات خود را در بخش رایانش ابری HPC افزایش داد. نسخه‌ی جدید ROCm یا Radeon Open Compute هم به‌زودی ارائه می‌شود. در بخش دیگری از رویداد AMD به اولین برتری قابل‌توجه پردازنده‌های رم در رقابت‌های پردازشی اشاره می‌شود که با محصول Epyc 7H12 ممکن شد.
مجموع اخبار بالا، کنفرانس ابررایانش امسال را برای AMD پربار می‌کند؛ شرکتی که تا چند سال گذشته، اخبار و ارائه‌ی خاصی در رویداد مذکور نداشت. به‌علاوه فارست نوراد، مدیر ارشد گروه کسب‌وکار راهکاهار امبدد و دیتاسنتر AMD در کنفرانس امسال سخنرانی مهمی داشت که توجه بسیاری را به خود جلب کرد. نوراد می‌گوید رویکرد توسعه‌ی هم‌زمان AMD در بازارهای پردازنده‌ی مرکزی و گرافیکی، در سال ۲۰۲۰ نیز ادامه خواهد یافت. به‌عنوان مثال برنامه‌هایی برای پشتیبانی از اتصال پرقدرت و سریع CPU و GPU ازطریق فناوری Infinity Link وجود دارد که تراشه‌های آتی بازار سرور پیاده‌سازی خواهد شد. به‌علاوه AMD از استانداردهای دیگر همچون CXL اینتل نیز پشتیبانی می‌کند. خبری هم پیرامون معماری Zen 3 منتشر شد که آن را از نسل قبلی Zen 2 متمایز می‌کند.
رسانه‌ها بازتاب قابل‌توجهی از اظهارات نوراد ارائه می‌کنند. طبق گزارش‌های منتشرشده، Zen 3 متفاوت از Zen 2 خواهد بود (که به‌نوعی تکامل ریزمعماری Zen برای پردازنده‌های نسل اول اپیک بود). درواقع Zen 3 از معماری کاملا جدید بهره می‌برد. البته اظهارات رسانه‌ای هنوز شفافیت لازم را ندارند و شاید منظور از نوراد، بهینه‌سازی و تکامل مجدد باشد که تنها بهره‌وری را در حد طراحی معماری جدید بهبود خواهد داد.
نوراد ادعا می‌کند AMD توانایی لازم را در بهبود IPC در هر نسل از پردازنده‌های خود دارد. کارشناسان دنیای پردازنده، اصطلاحی به‌نام تیک‌تاک برای استراتژی عرضه‌ی محصولات جدید به بازار دارند که به‌مدت یک دهه توسط اینتل به‌کار گرفته شد. در این استراتژی، تیک به‌معنای پیاده‌سازی معماری موجود در فرایند تولیدی جدید است و تاک به پیاده‌سازی معماری جدید روی یک فرایند تولید موجود گفته می‌شود. با وجود بهینه‌سازی‌هایی که از Zen به Zen 2 رخ داد، خانواده‌ی رم را می‌توان تیک و خانواده‌ی میلان را تاک دانست. درنتیجه خانواده‌ی جنوا، تیک بعدی در استراتژی تیک‌تاک AMD خواهد بود.
همان‌طور که گفته شد، نقل‌قول اظهارات نوراد در رسانه‌ها کمی ابهام‌آمیز به‌نظر می‌رسد. در بخش اول، این تصور ایجاد می‌شود که در خانواده‌ی Zen با معماری جدید روبه‌رو هستیم، اما بخش دوم می‌گوید که بهره‌وری خانواده‌ی جدید شبیه به آنچه از معماری جدید «انتظار می‌رود» خواهد بود. برخی کارشناسان از اخبار منتشرشده این‌گونه برداشت می‌کنند که کلمه‌ی «معماری» در صحبت‌های نوراد نقشی دوگانه دارد. به‌عنوان مثال، بهینهسازیهای معماری می‌توانند شبیه بهینهسازیهای بزرگ در پردازنده‌های بولدوزر-ذن باشند. بهینهسازیهای کوچک‌تری هم وجود دارند که بهره‌وری پایه‌های پردازنده‌ی مرکزی را افزایش می‌دهند، اما تغییر چندانی در کلیت کارایی آن ندارند.
استراتژی تیک‌تاک AMD تفاوت‌هایی جزئی با اینتل دارد. درواقع آن‌ها شاید در حالت تیک، تکامل‌های بیشتری را در معماری پردازنده‌ها ایجاد کنند. به‌عنوان مثال می‌توان به بهبودهای مهم معماری رم نسبت به ناپل اشاره کرد که از ساختار ۱۴ نانومتری به هفت نانومتری تغییر کرد.
شاید منظور از معماری جدید، تنها بهبود قابل‌توجه در معماری کنونی باشد
شرکت‌ها اغلب معماری‌های کاملا جدید را در تناوب‌های نزدیک به هم پیاده‌سازی نمی‌کنند. به‌عنوان مثال، اینتل آیس‌لیک را می‌توان تکاملی بر اسکای‌لیک دانست. تاریخچه‌ی خود اسکای‌لیک را می‌توان در معماری Nehalem یا Sansy Bridge مشاهده کرد. البته در فاصله‌ی عرضه‌ی همه‌ی این محصولات مهم، تغییرات تکاملی متعددی دیده شدند که شاید بتوان آن‌ها را به‌عنوان به‌روزرسانی‌های معماری پردازنده تعریف کرد. به‌هرحال امتحان و استاندارد کردن قابلیت‌های معماری برای شرکت‌های سازنده رویکرد مناسبی محسوب می‌شوند. آن‌ها با چنین روشی می‌توانند بهره‌وری مناسب را حفظ کرده و هماهنگی با نسل‌های پیشین را نیز عرضه کنند.
درنهایت شاید بتوان اظهارنظر نوراد را در همان دسته‌بندی تکامل قابل‌توجه معماری جای داد. شاید منظور او این است که معماری Zen 3 به‌اندازه‌ای بهبود می‌یابد که می‌توان آن را شبیه به یک بازطراحی کامل معماری تصور کرد. درواقع احتمالا پردازنده‌های آتی تغییرات قابل‌توجه کافی روی معماری Zen نسبت به گذشته خواهند داشت. زمانی‌که Zen 3 به بازار عرضه شود، سه سال از عرضه‌ی رایزن به بازار گذشته است. زمان مذکور برای پیاده‌سازی ایده‌های اولیه‌ی AMD برای Zen 3 کافی خواهد بود. به‌هرحال ظاهرا شرکت برنامه‌ای برای کنار گذاشتن کامل معماری Zen ندارد، اما بهبودهای قابل‌توجه را می‌توان در محصولات آتی پیش‌بینی کرد.
قبلا شایعه‌هایی پیرامون بهبود سرعت کلاک در فرایند تولید تراشه‌ی +7nm منتشر شده بود، اما TSMC تاکنون هیچ اشاره‌ای به بهبودهای قابل‌توجه نسبت به EUV نداشته است. درنتیجه نمی‌توان هیچ تخمین جدی درباره‌ی بهبود کارایی تراشه‌های جدید ارائه کرد. به‌هرحال این اولین‌بار خواهد بود که فاندری TSMC، پردازنده‌های x86 با هسته‌ی بزرگ را در توان طراحی گرمایی (TDP) مذکور تولید می‌کند. به همین دلیل نمی‌توان حتی هیچ اظهارنظر مبتنی بر رویدادهای گذشته ارائه کرد.
هر نسل از پردازنده‌های مبتنی بر Zen، بهبود قابل‌توجهی را در دستورالعمل در هر چرخه (IPC) ارائه کرده‌اند. AMD نیز همیشه به بهبودهای مذکور اشاره کرده است. نوراد هم بدون اشاره به جزئیات بهبود عملکرد در نسل جدید، ادامه‌دار بودن آن‌ها را برای سال ۲۰۲۰ و تراشه‌های +7nm بیان می‌کند. پس از موفقیت‌های بزرگی و پیشرفت‌های قابل‌توجه بهره‌وری که در سال ۲۰۱۹ در محصولات AMD رخ داد، کارشناسان پیش‌بینی سال ۲۰۲۰ را با بهبودهای نه‌چندان جدی مطرح می‌کردند. اکنون به‌نظر می‌رسد شرکت امید زیادی به رشد دورقمی ادامه‌دار در سال‌های آتی داشته باشند.
در مطلب بالا هیچ اشاره‌ای به رقیب اصلی AMD یعنی اینتل نشد. به‌هرحال غول دنیای پردازش تلاش می‌کند تا جاماندن از رقیب قدیمی را به هر نحوی جبران کند. آن‌ها در آیس‌لیک بهبود ۱/۱۸ درصدی را در IPC نسبت به اسکای‌لیک داشتند، اما فرکانس پردازنده‌ی جدید نسبت به پسرعموی پیرترش، پایین‌تر بود. درنهایت، پردازنده‌های ۱۰ نانومتری اینتل هم تنها در بخش موبایل عرضه می‌شوند و نمی‌توان اظهارنظر مستقیمی درباره‌ی عملکرد آن‌ها در دسکتاپ داشت.
سال ۲۰۲۰ قطعا با شدیدتر شدن رقابت بین AMD و اینتل همراه خواهد بود؛ رقابتی که منجر به پیشرفت بیشتر فرایندهای طراحی و تولید در هر دو شرکت می‌شود و کاربران، درنهایت از آن سود می‌برند.