مهاجرت کامل آرم به معماری ۶۴ بیتی در سال ۲۰۲۲ چه معنایی دارد؟
پاول ویلیامسون، قائممقام و مدیرکل واحد تجاری Client Business در شرکت آرم، هنگام سخنرانی در رویداد Arm DevSummit رسما اعلام کرد که نسلهای آیندهی هستههای سری Arm Cortex-A که مخصوص پردازندههای مرکزی هستند، قرار است در سال ۲۰۲۲ به هستههای صرفا ۶۴ بیتی تبدیل شوند. امروزه، هستههای تولیدشده برپایهی معماری آرم در جاهای زیادی پیدا میشوند و کاملا در دنیای گوشیهای هوشمند وارد شدهاند؛ بنابراین، هرگونه تغییر در آنها میتواند آثار مهم و محسوسی در پی داشته باشد.
تغییری که پاول ویلیامسون از آن سخن گفت، بدینمعنی است که در آیندهای نزدیک، گوشیهای هوشمند از اپلیکیشنهای ۳۲ بیتی پشتیبانی نخواهند کرد. پیامدهای ناشی از این تغییر برای گوشیهای هوشمند و سیستمعامل اندروید شاید در نگاه اول ناچیز باشد؛ اما اهمیت زیادی دارد.
اگر نگران پشتیبانی گوشیهای آیندهی خود از اپلیکیشنها هستید، بهتر است ترسی نداشته باشید. از آگوست ۲۰۱۹ (مرداد و شهریور ۱۳۹۸) بهبعد، گوگل تمامی توسعهدهندگان را به ساخت اپلیکیشن ۶۴ بیتی مجاب کرده است. درواقع طبق قوانین جدید، تمامی اپلیکیشنهایی که برای انتشار در گوگل پلی استور ثبت میشوند، باید ۶۴ بیتی باشند.
آرم میگوید درحدود ۶۰ درصد از کل اپلیکشینها مستقیما با معماری ۶۴ بیتی سازگارند. درضمن، اکثر اپلیکیشنهایی که ۶۴ بیتی نیستند، در خارج از اکوسیستمهای اپلیکیشنمحور غربی نظیر اکوسیستمهای ایجادشدهی اپل و گوگل قرار میگیرند؛ بنابراین، ساکنان آمریکا لازم نیست نگرانی خاصی داشته باشند. درحقیقت، امروزه اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی بسیار زیادی موجود هستند و هرچه زمان بگذرد، تعداد آنها افزایش پیدا خواهد کرد. این یعنی عملا گذار به دنیای اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی از مدتها پیش آغاز شده است؛ باوجوداین، شماری از اپلیکیشنهای قدیمی که پشتیبانی نمیشوند و محال است نسخهی ۶۴ بیتیشان ساخته شود، دیگر اجرا نخواهند شد.
میتوانیم اندروید را سیستمعاملی ۶۴ بیتی محسوب کنیم؟
اگر از جنبهی فنی به این پرسش پاسخ دهیم، بله. اندروید در سال ۲۰۱۴، یعنی هنگام انتشار سیستمعامل اندروید ۵ لالیپاپ (Lollipop)، پشتیبانی از اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی را آغاز کرد. بااینحال، سالها است که سیستمعامل اندروید و هستههای CPU آرم همچنان به پشتیبانی از اپلیکیشنهای قدیمی ۳۲ بیتی ادامه میدهند. بنابراین، نمیتوانیم اندروید را سیستمعاملی خطاب کنیم که بهصورت انحصاری از اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی پشتیبانی میکند؛ حداقل فعلا نه.
اتفاقی که در سال ۲۰۲۲ رخ میدهد، این است که اندروید و هستههای آرم به پشتیبانی از اپلیکیشنهای قدیمی ۳۲ بیتی ازلحاظ سختافزاری پایان میدهند. قطعا گوگل تمهیدات ویژهای در نظر میگیرد تا کمترین مشکل برای مهاجرت کامل به اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی پیش بیاید. از نگاه کاربران عادی، مهاجرت کامل اندروید به اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی بدون مشکل و تا حد زیادی یکپارچه انجام میگیرد. آرم و گوگل برای رفتن سراغ اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی دلایل محکمی دارند. این نوع اپلیکیشنها عملکرد بسیار بهتری از اپلیکیشنهای ۳۲ بیتی دارند. حتی سیستمعاملها و بازیهای ویدئویی نیز در حالت ۶۴ بیتی بسیار بهتر هستند.
اندروید سیستمعاملی ۶۴ بیتی است؛ اما نه کاملا
آمارها نشان میدهد در حالت ۶۴ بیتی، ممکن است در برخی سناریوها تا ۲۰ درصد تفاوت عملکرد را درمقایسهبا ۳۲ بیتی شاهد باشیم. بهعلاوه، این موضوع توسعهدهندگان را نیز منتفع میکند. توسعهدهندگان از سال ۲۰۲۲ بهبعد مجبور نیستند که روی دو نوع باینری کار کنند؛ بدینترتیب تمام تمرکز خود را به توسعهی اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی و اعمال بهینهسازیهای ویژه روی آنها معطوف خواهند کرد؛ درنتیجه، زمان انتشار بهروزرسانیهای جدید کاهش پیدا میکند.
مهاجرت کامل به معماری ۶۴ بیتی تا حد زیادی تغییر خاصی برای کاربران ایجاد نمیکند؛ زیرا گوشیهای هوشمند و اپلیکیشنها چند سال است که فرایند گذار را آغاز کردهاند و بسیاری از اپلیکیشنهای روی گوشیتان از نوع ۶۴ بیتی هستند. بااینحال، نهاییکردن این گذار به زمان نیاز دارد. اپل در سال ۲۰۱۷، اعلام کرد iOS 11 صرفا روی اپلیکیشنهای ۶۴ بیتی تمرکز میکند.
از پردازندههای ۶۴ بیتی آرم چه میدانیم؟
خبر بزرگ برای آرم این است که سرانجام در سال ۲۰۲۲ میتواند قطعات اضافی تراشههایش را از بین ببرد که برای پشتیبانی از معماری ۳۲ بیتی به آنها نیاز است. این کار به خالیشدن فضا روی تراشه ختم میشود. بدینترتیب، هستههایی را شاهد خواهیم بود که کوچکتر و خنکتر هستند و قطعا میتوانند میزبان قطعاتی اضافی شوند تا قدرت پردازشیشان افزایش پیدا کند.
آرم میگوید پردازندههای مرکزی سری Cortex-A در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ بهترتیب کدنام Matterhorn و Makalu دارند. پردازندهی Makalu همان پردازندهای است که کاملا از معماری ۶۴ بیتی پشتیبانی میکند. آرم میگوید بین پردازندهی Cortex-A78 در سال ۲۰۲۰ و پردازندهی Makalu در سال ۲۰۲۲ تقریبا ۳۰ درصد تفاوت قدرت وجود دارد؛ بنابراین، بهبودیِ حاصل چشمگیر است.
فرایند گذار با هستههای بزرگ سری Cortex-A آغاز میشود
فرایند گذار کامل به معماری ۶۴ بیتی ازطریق هستههای بزرگ Cortex-A شروع خواهد شد. این فرایند قرار نیست لزوما با رویکارآمدن معماری جدید نظیر ArmV9 مصادف شود. بهبیانِدیگر، کاری که آرم میخواهد انجام دهد، طراحی نمونههای جدیدی از کلاسترهای CPU است که هستههای صرفا ۶۴ بیتی Makalu بههمراه هستههای کوچکتر ۳۲ یا ۶۴ بیتی نظیر Cortex-A55 را شامل خواهد بود. حضور هستهی کوچک ۳۲ یا ۶۴ بیتی تغییری در ماهیت نهایی تراشه اعمال نمیکند و با تراشهای طرف خواهیم بود که برای توسعهدهنده و کاربر کاملا ۶۴ بیتی است.
آرم درادامه سراغ تولید هستههای کوچکتر ۶۴ بیتی خواهد رفت؛ ولی تولید این نوع هستهها اندکی بیشتر طول خواهد کشید. بدینترتیب، دستگاههای ضعیفتر برای مدت طولانیتری از معماری ۳۲ بیتی پشتیبانی خواهند کرد. برخی شایعهها میگویند ممکن است تا پیش از فرارسیدن سال ۲۰۲۲، هستههای کوچک جدید برای جایگزینی با Cortex-A55 معرفی خواهند شد؛ البته این هستههای جدید برای مطمئنشدن از مهاجرت بدون مشکل به معماری ۶۴ بیتی، از هر دو معماری، یعنی ۳۲ و ۶۴ بیتی، میتواند پشتیبانی کند.
مهاجرت کامل به معماری ۶۴ بیتی اتفاقی بزرگ برای اندروید و توسعهدهندگان و آرم است. این اتفاق پس از سالها به پشتیبانی از اپلیکیشنهای قدیمی خاتمه میدهد. بااینهمه همانطورکه اشاره کردیم، مهاجرت کامل به معماری ۶۴ بیتی تغییر بسیار زیادی در اکوسیستم امروزی و تجربهی کاربری ایجاد نمیکند و تا زمانیکه توسعهدهندگان برای مهاجرت به معماری ۶۴ بیتی تلاش کنند، احتمالا کاربران هرگز متوجه بروز این اتفاق نمیشوند.
دیدگاه شما کاربران زومیت در این زمینه چیست؟