مشکل صنعت تراشه حداقل یک‌ سال دیگر پابرجا خواهد بود

وقتی بحث ‌به افزایش ناگهانی تقاضا می‌رسد، صنعت تراشه واکنش بسیار کندی نشان می‌دهد و این ماجرا سال‌ها است به موضوع بحث تحلیلگران تبدیل شده. شماری از تحلیلگران اعتقاد دارند تقاضا برای تراشه‌ حدودا ۳۰ درصد بیشتر از عرضه است و سه تا چهار فصل طول می‌کشد تا عرضه‌ی فعلی بتواند هم‌سطح تقاضا شود. این گفته اساسا بدین معنی است که کمبود تراشه در سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت.

براساس گزارش تامز هاردور، امروزه تقریبا تمامی دستگاه‌های الکترونیکی دارای تراشه هستند و همین موضوع باعث شده است تقاضا برای محصولات نیمه هادی در بالاترین حد ممکن باشد. به‌علاوه هرچه زمان می‌گذرد بر پیچیدگی تراشه‌ها افزوده و تولید آن‌ها سخت‌تر از قبل ا می‌شود. آمار نشان می‌دهد تعداد تراشه به ‌ازای هر دستگاه در حال افزایش است. در سال گذشته‌ی میلادی چندین عامل اضافه باعث بالا رفتن تقاضا برای تراشه‌ شدند و آن را به‌ حدی رساندند که صنعت توانایی پاسخ‌گویی به آن نداشت. این وضعیت همچنان ادامه دارد و روی صنایع مختلفی اثر گذاشته است.

در سال ۲۰۲۰ به ‌دلیل دنیاگیری ویروس کرونا و روی آوردن مردم به دورکاری و آغاز قرنطینه‌های خانگی، تقاضا برای رایانه‌ی شخصی و دیگر دستگاه‌های الکترونیکی (که شامل کنسول‌ بازی و تلویزیون و وسایل خانه‌ی هوشمند می‌شود) بالا رفت. مردم برای گذراندن وقت خود در خانه به وسایل مختلف نیاز داشتند و همین موضوع روی افزایش تقاضا اثر در خور توجهی گذاشت.

ظرفیت فعلی تولید (تعداد تراشه‌های قابل‌ ساخت) در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ توانست به‌سختی جوابگوی تقاضا باشد و وقتی در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ تقاضا بیش‌ازپیش بالا رفت، صنعت تراشه توانایی پاسخ‌گویی به آن را از دست داد. تحلیلگر تامز هاردور می‌نویسد در سال ۲۰۱۸ تقاضا برای محصولات اینتل به‌شدت بالا رفت و همین اتفاق باعث شد تیم آبی اقداماتی انجام بدهد؛ اما شاهد بروز رخدادی مشابه برای دیگر شرکت‌های فعال در صنعت نبودیم.

به‌عنوان نتیجه‌ی این اتفاق، دنیا امروزه با مشکلاتی جدی در زمینه‌ی ظرفیت تولید و سیستم پکیجینگ تراشه مواجه شده است. در کنار این‌ها جنگ تجاری ایالات متحده‌ی آمریکا و چین باعث شد تعداد زیادی از شرکت‌ها تصمیم بگیرند حجم در خور توجهی تراشه خریداری و انبار کنند. این اتفاق در نهایت فشار زیادی به زنجیره‌ی تأمین شرکت‌های تراشه‌ساز وارد کرد.

به ‌دلیل تقاضای زیاد برای تراشه‌ها، سهام شرکت‌های فعال در صنعت نیمه هادی در فصل‌های گذشته سر به ‌فلک کشیده است و آمار نشان می‌‌دهد تمامی این شرکت‌ها فراتر از حد انتظار تحلیلگران ظاهر شده‌اند. هارلان سور، از تحلیلگران مؤسسه‌ی نام‌آشنای جی پی مورگان، می‌گوید تعداد تراشه‌های عرضه‌شده توسط شرکت‌های نیمه هادی حدودا ۱۰ تا ۳۰ درصد کمتر از تقاضا است و مدت‌ها طول می‌کشد تا وضعیت به حالت عادی برگردد. همان‌طور که اشاره کردیم، مدت‌زمان پیش‌بینی‌شده برای هم‌سطح‌ شدن عرضه با تقاضا سه تا چهار فصل اعلام شده است و تحلیلگر جی پی مورگان می‌گوید یک تا دو فصل دیگر نیاز است تا موجودی کانال فروش به حالت مدنظر بازگردد. 

متیو شرین، تحلیلگر Stifel، می‌گوید او و اعضای تیمش اعتقاد دارند که وضعیت صنعت تراشه در آینده‌ی نزدیک تغییر نمی‌کند؛‌ زیرا همچنان محدودیت‌هایی برای تأمین تراشه وجود دارد و بسیاری از متخصصان می‌گویند تقاضا قرار است در نیمه‌ی دوم ۲۰۲۱ به‌شدت افزایش یابد. شرین‌ به افزایش قیمت مواد اولیه اشاره می‌کند و می‌گوید این موضوع نیز روی وخامت صنعت تراشه اثر می‌گذارد. 

شرکت‌های بزرگ حوزه‌ی تراشه شامل TSMC و گلوبال فاندریز قصد دارند در سال جاری میلادی ظرفیت خطوط تولیدی خود را افزایش بدهند و براساس شایعه‌ها، شرکت‌های فعال در حوزه‌ی پکیجینگ تراشه نیز برنامه‌های مشابهی در سر می‌پرورانند. البته شرکت‌هایی مثل ASML،اApplied Materials،اKLA و LAM Research برای ایجاد ابزارهای مناسب به ماه‌ها زمان نیاز دارند. پس از تولید ابزارها، برای نصب کردن آن‌ها در خطوط تولیدی نیز به زمان نیاز است. به‌عنوان نتیجه‌ی این موضوع، هرگونه تصمیم مرتبط به ظرفیت تولید که اکنون اتخاذ شود، در بهترین حالت تا چند فصل آینده تأثیر خاصی روی شرایط نمی‌گذارد.