چرخش ۱۸۰ درجهای سیاستهای اینتل: ارائه IP هسته x86 و برونسپاری تولید تراشه از سال ۲۰۲۳
پت گلسینگر، مدیرعامل جدید اینتل، از همان روزهای اول نشان داد برنامههای بزرگی در سر میپروراند. روز گذشته، وی از دو تغییر اساسی در سیاستهای کاری اینتل خبر داد: ارائهی خدمات تولید تراشه به شرکای تجاری و برونسپاری تولید تراشههای اصلی برای دستیابی به جدیدترین فناوریها در زمانی سریعتر.
بهنوشتهی AnandTech، اینتل اعلام کرده است IP هستههای متکیبر معماری x86 را ازطریق بخش تجاری جدیدی موسوم به Intel Foundry Services دردسترس مشتریان قرار میدهد و قصد دارد در حوزهی لیتوگرافیهای خارجی محصولاتی برای رهبری بر بازار تولید کند.
تمامی اینها از چرخش ۱۸۰ درجهای سیاستهای کاری اینتل خبر میدهند. تیم آبی با پت گلسینگر در مسیری جدید قدم برمیدارد که شاید پرخطر بهنظر برسد؛ اما نیاز به چنین تغییری مدتها است که در اینتل احساس میشود.
اینتل در ۲۰ تا ۲۵ سال گذشته، ثابتقدم مسیر پیشرفت را طی کرده و بهدفعات توانسته است به دستاوردهای جدیدی در حوزهی طراحی تراشه برسد. سالها است پردازندهی x86 اینتل ازلحاظ قدرت پردازشی و حتی مصرف انرژی بهترینهای بازار هستند (بهغیر از سری پنتیوم 4 و راکت لیک) و استفاده و تولید آنها صرفا به خود اینتل محدود میشود. تیم آبی در این سالها تمام تلاشش را بهکار بست تا روی بهبود محصولاتش تمرکز ویژه کند و نسلبهنسل به اهدافش دست یابد.
محدودکردن هستههای پردازشی برای استفادهی داخلی بدینمعنی است که نهتنها مشتریان، بلکه رقبای اینتل نمیتوانند مشخصههای خام طراحی را مشاهده کنند و همین سیاست باعث شده است اینتل برای مدت بسیار طولانی بتواند ویژگیهای مهم هستههایش نظیر سیستم پیشبینی انشعاب را حفظ کند. در حرکتی پیشبینینشده، اینتل اکنون تصمیم گرفته است IP معماری x86 را دراختیار رقبا نیز قرار دهد و دیوارهایی را از بین ببرد که مشخصههای اصلی این معماری را صرفا برای اینتل نگه میداشتند.
اینتل در قالب واحد تجاری Intel Foundry Services، خدمات تولید تراشه به رقبا ارائه میدهد
نخستین مبحث مهمی که پت گلسینگر اعلام کرد، مجموعهخدماتی با عنوان Intel Foundry Services است. این سرویس درحقیقت دومین تلاش جدی اینتل برای ارائهی خدمات تولیدی به رقبا محسوب میشود. کارخانههایی که تراشه تولید نکنند، برای مالک هزینهبردار هستند؛ بههمیندلیل، اینتل با پروژهی جدیدش قصد دارد در عین تأمین تعداد کافی قطعات نیمههادی بهصورت جهانی، مشکل بیکاربودن برخی از کارخانهها را رفع کند و درآمدهایش را افزایش دهد.
اکثر شرکتهای بزرگ حوزهی نیمههادی زنجیرهی تأمین متمرکز بر آسیا دارند؛ اما اینتل موفق شده است زنجیرهی تأمین را روی ایالات متحده و اروپا متمرکز کند و این موضوع از دید آمریکاییها اتفاق مثبت مهمی بهحساب میآید. Intel Foundry Services بهعنوان واحد تجاری مستقلی در قلب اینتل فعالیت خواهد کرد.
بهعنوان بخشی از Intel Foundry Services، اینتل قصد دارد خدمات تولیدی خام ارائه دهد و از این حیث اقدامی مشابه شرکتهای TSMC و سامسونگ انجام دهد. همچنین، اینتل از ارائهی مجموعهی متنوع IPهایش به مشتریان خبر میدهد. ارائهی IP به رقبا اتفاق بسیار مهمی است. اینتل تصمیم گرفته است مدلی کاملا عمودی درقبال مجموعه IPهایش در پیش بگیرد تا مشتریان بتوانند به سلیقهی خود IPهای مربوط به هستههای پردازشی، واحدهای گرافیکی، موتورهای محتوای چندرسانهای، درایور صفحهنمایش، موتورهای هوش مصنوعی، قطعات اینترکانکت، سیستم پکیجینگ x86 و دیگر IPهای حیاتی را از دیگر منابع مثل آرم و RISC-V انتخاب کنند. نحوهی دقیق تهیهی مجوز IPهای اینتل در آینده اعلام میشود؛ بااینحال اگر اینتل بخواهد استراتژی مشابه آرم در پیش بگیرد، مشتریان تیم آبی به IPهای اصلی و حیاتی x86 دسترسی پیدا خواهند کرد.
پت گلسینگر، مدیرعامل جدید اینتل، این شرکت را وارد مسیر جدیدی کرده است
مدل تجاری آرم IP هسته و IP معماری را شامل میشود. اولین IP تولید سیستم-روی-چیپ را با استفاده از هستههایی مشخص امکانپذیر میکند؛ ولی دومین IP به شرکتها امکان میدهد با استفاده از مجموعهدستورالعمل ارائهشدهی آرم هستههایی اختصاصی تولید کنند (نظیر کاری که اپل با پردازندههایش انجام میدهد).
وقتی بحث به اینتل میرسد، مشتری این شرکت با IP هسته میتواند تراشههایی برپایهی هستههای x86 بسازد و در این تراشهها، از سیستمهای اینترکانکت اختصاصی یا سیستمهای اینتل استفاده کند. مشتری میتواند پیکربندی تراشه را مطابق نیازش تغییر دهد. بهنوشتهی کارشناس AnandTech، اینتل درحالحاضر صرفا قصد دارد دسترسی به IP هسته را ممکن کند، نه IP معماری. اگر تخصصی به قضیه نگاه کنیم، به این نتیجه میرسیم که در آینده هستههای x86 بههمراه کنترلرهای حافظهی جدید و اینترپوزرهای فعال با سیستمهای اینترکانکت سفارشی از راه میرسند.
اینتل فعلا قصد دارد صرفا مجوز IP هسته را بفروشد، نه IP معماری
اینتل تقریبا هفت سال پیش، یعنی در دوران مدیریت برایان کرانیچ، خدمات تولید تراشه ارائه داد. این خدمات به شماری از مشتریان منتخب امکان میداد تراشههای جدیدی با کمک اینتل و برای برخی اهداف محدودی بسازند که اینتل تأییدشان کرده بود. این یعنی خدمات تولید تراشهی اینتل در آن زمان بسیار محدود ارائه میشد. پت گلسینگر میگوید تلاش اینتل در آن دوران برای ایجاد کسبوکاری بهمنظور تولید تراشه برای دیگران ضعیف بود و برنامههای جدید اینتل در این حوزه، شامل استراتژی بازتری است.
حال، این سؤالات مهم مطرح میشود: اینتل IP هستههای پردازشی اختصاصیاش را در چه گسترهای به مشتریان ارائه میدهد؟ آیا این پروژه صرفا جدیدترین هستههای اینتل را شامل میشود یا هستههای چند نسل قبل دردسترس مشتریان قرار میگیرند؟ این هستهها روی لیتوگرافیهای متنوعی ارائه خواهند شد یا اینتل یک لیتوگرافی مشخص را برای این کار در نظر گرفته است؟ آیا مشتری میتواند مجوز استفاده از IP را بخرد و تراشهی نهایی را در کارخانهای دیگر تولید کند؟ دقیقا همینجا است که بخش دوم حرفهای پت گلسینگر اهمیت پیدا میکند.
همانطورکه چندینبار در شایعهها اعلام شده بود، اینتل رسما اعلام کرده است که میخواهد برونسپاری تولید تراشههایش را افزایش دهد. پت گلسینگر به افزایش همکاری اینتل با TSMC، گلوبال فاندریز، سامسونگ و UMC اشاره میکند تا جدیدترین فناوریهای تولید تراشه به محصولات اینتل (از تجهیزات ارتباطی تا واحدهای گرافیکی و چیپلتها) اضافه شوند. باب سوان، مدیرعامل پیشین اینتل، در یکی از آخرین کنفرانسهای مطبوعاتیاش به این موضوع خیلی گذرا اشاره کرده بود. سخنان پت گلسینگر گفتههای باب سوان را تأیید میکند. بهنظر میرسد اینتل از مدتها پیش برنامههایی در این زمینه تدوین کرده است.
در بخشی از بیانیهی مطبوعاتی اینتل میخوانیم: «گلسینگر گفت انتظار دارد همکاری اینتل با کارخانههای متفرقه رشد کند و تولید تنوعی از کاشیهای ماژولار شامل تراشههایی در قلب محصولات رایانشی اینتل برپایهی فناوریهای پردازشی پیشرفته ممکن شود. این اتفاق برای محصولات مخصوص مشتریان عادی و محصولات دیتاسنتر از سال ۲۰۲۳ رخ میدهد».
عبارت مهم در این بخش از بیانیه، «قلب محصولات رایانشی اینتل» است. این عبارت را میتوان به دو شکل تفسیر کرد: ۱. در قلب هر پردازندهی مرکزی، هسته قرار گرفته و همین موضوع ممکن است بهمعنی استفاده از معماری متفاوتی درمقایسهبا x86 باشد که البته بعید است این اتفاق بیفتد؛ ۲. به چیپلت IO ارتباط دارد که بهنوعی قلب محصولات رایانشی اینتل محسوب میشود. کارشناس تامز هاردور از زبان اینتل تأیید میکند که مؤلفهی اصلی در اینجا، «هستههای رایانشی» هستند. تیم آبی بهطور مشخص به معماری این هستهها اشاره نکرده؛ اما فرض را بر x86 میگیریم.
بیانیهی مطبوعاتی اینتل بدینمعنی است که دیگر کارخانهها به جزئیات اصلی تراشههای x86 اینتل دسترسی پیدا میکنند. اینتل پیش ازاین هرگز چنین کاری نکرده بود. کارخانههای تولیدی قوانینی سرسختانه برای بهاشتراکنگذاشتن اطلاعات معماری پردازندهها با مشتریانشان دارند؛ بااینحال، درهرصورت اقدام جدید اینتل اتفاق مهمی محسوب میشود.