پردازنده AMD Ryzen 9 7950X3D از نگاه رسانه‌های فناوری؛ قدرت‌نمایی قرمزها

AMD پس از ماه‌ها بازگشته است تا اینتل را در حوز‌ه‌ی پردازنده‌های گیمینگ به‌چالش بکشد. اینتل با پردازنده‌ی پرچمدار Core i9-13900K موقتاً توانست محصولی بهتر از سری AMD Zen 4 روانه‌ی بازار کند، اما تیم قرمز با Ryzen 9 7950X3D اینجا است تا بار دیگر رقابت را داغ کند.

Ryzen 9 7950X3D در حد و اندازه‌‌ی Ryzen 7 5800X3D عملکرد پردازنده‌های ای ام دی را متحول نمی‌کند، اما همچنان تراشه‌ای بسیار قدرتمند است.

Ryzen 9 7950X3D که جدیدترین پردازنده‌ی پرچمدار کلاس دسکتاپ ای ام دی محسوب می‌شود، با قیمت ۶۹۹ دلار در دسترس است. این پردازنده ۱۶ هسته و ۳۲ ترد دارد و ظرفیت حافظه‌ی کش آن ۱۴۴ مگابایت است. این مشخصات باعث می‌شوند که Ryzen 9 7950X3D رقیب مستقیم Core i9-13900K باشد که با قیمت حدودا ۵۸۹ دلار قابل‌ تهیه است و هشت هسته‌ی پرقدرت و ۱۶ هسته‌ی کم‌مصرف و ۳۲ ترد دارد.

پردازنده‌ی Core i9 موردبحث اینتل ارزان‌تر از پرچمدار جدید ای ام دی است، اما این شرکت تراشه‌ی نسل سیزدهمی پرچمدار دیگری به نام Core i9-13900KS نیز دارد که قدرتمندتر است و با قیمت ۶۹۹ دلار عرضه شده است. Core i9-13900KS اولین پردازنده‌ی کلاس دسکتاپ است که بدون اورکلاک به فرکانس بوست بیش از ۶٫۰ گیگاهرتز دست پیدا می‌کند.

پردازنده‌ی 7950X3D مبتنی‌بر فناوری 3D V-Cache است. به‌لطف همین فناوری است که 7950X3D به کش ۱۴۴ مگابایتی (شامل ۱۲۸ مگابایت L3 و ۱۶ مگابایت L2) دست پیدا می‌کند. ای ام دی در نسل جدید پردازنده‌های سری X3D سراغ هسته‌های پرتعداد‌تر رفته و فرکانس بوست را به مقدار قابل‌توجهی افزایش داده است.

AMD افزون‌بر 7950X3D دو پردازنده‌ی جدید دیگر به نام Ryzen 9 7900X3D و Ryzen 7 7800X3D نیز دارد. هر سه‌ی این پردازنده‌ها مبتنی‌بر معماری Zen 4 هستند که از لیتوگرافی پنج نانومتری استفاده می‌کند.

AMD گفته است که با پردازنده‌های سری X3D می‌تواند اینتل را در حوزه‌ی گیمینگ شکست دهد، آن هم با مصرف انرژی کمتر. در همین راستا کارشناسان حوزه‌ی فناوری پردازنده‌ی 7950X3D را با Core i9-13900K و Core i9-13900KS مقایسه کرده‌اند تا ادعای قابل‌توجه AMD را صحت‌سنجی کنند.

تامز هاردور می‌گوید پردازنده‌ی ۶۹۹ دلاری Ryzen 9 7950X3D مخصوص گیمرهایی است که به دنبال بهترین تجربه در بازی‌های وابسته‌به پردازنده‌ی مرکزی هستند. این پردازنده به نسل دوم فناوری 3D V-Cache ای ام دی مجهز است. ای ام دی در نسل اول این فناوری سروصدای زیادی به پا کرد.

بر اساس بررسی‌های تامز هاردور، پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D به‌طور میانگین ۱۳ درصد بهتر از پردازنده‌ی ۶ گیگاهرتزی Core i9-13900KS است و این اختلاف در برخی از بازی‌ها به بیش از ۴۰ درصد نیز می‌رسد. بدین ترتیب 7950X3D در حال حاضر بهترین پردازنده‌ی گیمینگ کلاس دسکتاپ دنیا است.

در حال حاضر اکثر گیمرها به وضوح 1080p علاقه دارند، اما میزان استقبال از وضوح 1440p نیز افزایش یافته است. تامز هاردور بنچمارک‌ها را روی سیستمی گرفت که به کارت گرافیک پرقدرت RTX 4090 مجهز بود. این بنچمارک‌ها به وضوح نشان می‌دهند Ryzen 9 7950X3D سریع‌ترین پردازنده‌ی گیمینگ دنیا است و در برخی از بازی‌ها پردازنده‌ی پرچمدار اینتل را با اختلاف قابل‌توجه شکست می‌دهد.

اینتل سعی کرد با Core i9-13900KS پردازنده‌ی 7950X3D را نیامده به چالش بکشد، اما 13900KS با وجود دست‌یابی به فرکانس تحسین‌برانگیز ۶٫۰ گیگاهرتز تا حد زیادی عملکرد مشابه 13900K ارائه می‌دهد. بر اساس بررسی تامز هاردور، 7950X3D در گیمینگ 1080p به‌میزان ۱۲ درصد سریع‌تر از دو پردازنده‌ی اینتل است. وقتی هر سه پردازنده را اورکلاک کنید، اختلاف به ۹ درصد می‌رسد. قوی‌تر بودن 7950X3D در حالت اورکلاک خبر خوبی برای طرفداران اینتل نیست؛ چون پردازنده‌های تیم آبی مصرف انرژی بسیار بیشتری نسبت‌به 7950X3D دارند اما نمی‌توانند این تراشه را شکست دهند.

پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D به‌میزان ۲۶ درصد سریع‌تر از 7950X عمل می‌کند. در نسل قبل تفاوت بین مدل X3D پرچمدار ای ام دی با مدل استاندارد به ۳۲ درصد می‌رسید. پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D به‌میزان ۱۶ درصد سریع‌تر از Ryzen 7 5800X3D (پادشاه گیمینگ نسل قبل) است.

پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D در بازی Cyberpunk 2077 به‌میزان پنج درصد سریع‌تر از پردازنده‌ی استاندارد 7950X است، اما Core i9-13900KS با اختلاف هشت درصدی در صدر رتبه‌بندی قرار می‌گیرد. با این‌حال فعال‌سازی پروفایل PBO و EXPO اختلاف بین پرچمدار اینتل و ای ام دی را به تنها یک درصد می‌رساند. تامز هاردور می‌گوید Ryzen 9 7950X3D در تمامی بازی‌ها عملکرد بسیار بهتری نسبت‌به پردازنده‌های استاندارد Zen 4 ندارد و این موضوعی پراهمیت است، چون تمامی بازی‌ها از فناوری کش سه‌بعدی ای ام دی استفاده نمی‌کنند.

در بازی Far Cry 6 پردازنده‌ی 7950X3D موفق شد با اختلاف هفت درصد بهتر از 13900KS ظاهر شود. این دستاوردی قابل‌توجه است، چون پردازنده‌ی اینتل دو برابر توان مصرفی بالاتر دارد. وقتی دو پردازنده را اورکلاک کنید، عملکردشان مشابه می‌شود.

در بازی F1 2021 پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3 ای ام دی با اختلاف ۴۴ درصد بهتر از مدل استاندارد ظاهر شد. چنین اختلاف عملکردی را بین 7950X3D و مدل استاندارد شاهد نیستیم، با این‌حال تفاوت ۳۸ درصدی نیز در نوع خود قابل‌توجه است. 7950X3D در این بازی ۲۲ درصد بهتر از 13900K عمل می‌کند و پس از اورکلاک اختلاف به ۱۷ درصد می‌رسد.

پردازنده‌ی پرچمدار جدید ای ام دی در بازی Hitman 3 به‌میزان ۱۰ درصد بهتر از 13900K عمل می‌کند. تفاوت دو پردازنده در بازی Microsoft Flight Simulator 2021 به عدد باورنکردنی ۴۳ درصد می‌رسد که نتیجه‌ی افزایش قابل‌توجه کش در 7950X3D است.

در پردازش‌هایی که تعداد زیادی از تردها را درگیر می‌کنند، Ryzen 9 7950X3D به مقدار قابل‌توجهی کندتر از پردازنده‌ی استاندارد 7950X است. این نتیجه‌ی بالا نبودن توان مصرفی 7950X3D است. البته 7950X3D در برخی از بنچمارک‌ها نظیر Blender و V-Ray عملکرد بسیار خوبی در برابر بهترین پردازنده‌های اینتل از خود نشان می‌دهد.

از نگاه تامز هاردور، مهندسان ای ام دی عملکرد شگفت‌انگیزی در تولید پردازنده‌ی 7950X3D داشته‌اند. این پردازنده با وجود این‌که چندان پرمصرف نیست، عملکرد قابل‌توجهی از خود نشان می‌دهد. استفاده از 7950X3D باعث می‌شود که سیستم شما در عین پرقدرت بودن، خنک‌تر و کم‌سروصداتر باشد.

اکثر گیمرها تمایلی به پرداخت ۶۹۹ دلار برای خرید پردازنده‌ی گیمینگ ندارند و احتمالا منتظر عرضه‌ی پردازنده‌ی هشت هسته‌ای Ryzen 7 7800X3D می‌مانند. این پردازنده عملکردی نسبتاً مشابه 7950X3D از خود نشان خواهد داد. در نسل قبل قیمت پردازنده‌های X3D پس از مدتی به‌شدت افت کرد و بعید نیست که در آینده شاهد چنین اتفاقی برای 7950X3D باشیم.

تامز هاردور می‌گوید که صرف‌نظر از قیمت، 7950X3D بدون شک سریع‌ترین پردازنده‌ی گیمینگ دنیا محسوب می‌شود.

انندتک در بررسی جدیدترین پرچمدار ای ام دی به موفقیت پردازنده‌ی 5800X3D در نسل قبل اشاره می‌کند و می‌گوید تیم قرمز توانسته است روند مثبتی را که با این پردازنده شروع شد، در نسل جدید نیز ادامه دهد. فناوری کش سه‌بعدی ای ام دی افزون‌بر پردازنده‌های مصرفی سری رایزن در پردازنده‌های سرور نیز استفاده می‌شود.

انندتک در اقدامی جالب، بنچمارک بازی‌ها را در وضوح 720p و پایین‌تر نیز ثبت کرد. دلیل این است که در وضوح‌های پایین، پردازنده‌ی مرکزی نقش پررنگ‌تری پیدا می‌کند و احتمال این‌که پردازنده باعث افت عملکرد شود، بیشتر است.

در وضوح‌های پایین، Ryzen 9 7950X عملکرد درخشانی دارد و در برخی از بازی‌ها نظیر Borderlands 3 و Hitman و F1 2022 بسیار خوب ظاهر می‌شود.

در وضوح 1080p پردازنده‌ی 7950X3D در عین ارائه‌ی عملکرد بسیار خوب، مصرف بهینه‌ی انرژی را به رخ می‌کشد. در بازی‌هایی مثل Borderlands 3 و Grand Theft Auto V و Hitman 3، فناوری 3D V-Cache درخشان ظاهر می‌شود.

وقتی بحث به وضوح 4K (معادل ۳٬۸۴۰ در ۲٬۱۶۰ پیکسل) می‌رسد، محدودیت ناشی از پردازنده‌ی گرافیکی نقش پررنگ‌تری پیدا می‌کند. پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D موفق شد در برخی از بازی‌ها مثل World of Tanks و Red Dead Redemption 2 و Borderlands 3 بهترین عملکرد را از خود نشان دهد، البته با تفاوت نه‌چندان زیاد. بزرگ‌ترین پیروزی پردازنده‌ی ای ام دی در بازی Total War Warhammer 3 به‌دست آمد.

کارشناس انندتک در جمع‌بندی بررسی پردازنده‌ی جدید AMD می‌گوید 7950X3D بیشتر از آنکه روی تولیدکنندگان محتوا متمرکز باشد، مخصوص گیمرها است. این پردازنده از نسخه‌ی بهبودیافته‌ی فناوری 3D V-Cache استفاده می‌کند و در شماری از بازی‌ها عملکرد شگفت‌انگیزی دارد. انندتک پردازنده‌ی استاندارد Ryzen 9 7950X را به افرادی که رندرگیری می‌کنند و محتواهای ویدیویی سنگین می‌سازند، پیشنهاد می‌دهد.

انندتک می‌گوید 7950X3D پردازنده‌ی قابل‌احترامی است، اما اگر هدف شما از خرید پردازنده تجربه‌ی بازی‌های سنگین نیست، بهتر است سراغ خرید 7950X بروید. به گفته‌ی انندتک حتی اگر به بازی اهمیت زیادی می‌دهید، شاید 7800X3D گزینه‌ی منطقی‌تری باشد. این پردازنده ۵۵ درصد ارزان‌تر از مدل 7950X3D است.

تک‌اسپات بررسی 7950X3D را با این تیتر قابل‌تأمل شروع می‌کند: «گیمرها، این پردازنده را نخرید!» از نگاه این نشریه، 7950X3D عملکرد بسیار خوبی دارد اما قیمت بالا این پردازنده را برای خیلی‌ها غیرقابل‌دسترس می‌کند.

تک‌اسپات همچون سایر نشریه‌های حوزه‌ی سخت‌افزار، 7950X3D را به افرادی که رندر می‌گیرند یا محتوای ویدیویی تولید می‌کنند، پیشنهاد نمی‌دهد. 7950X3D عملاً متمرکز بر گیمینگ است. با این‌وجود مصرف انرژی قابل‌قبول 7950X3D یکی از نکات جالب این پردازنده است.

به گفته‌ی تک‌اسپات پردازنده‌ی 13900K اینتل در اجرای اپلیکیشن‌های سنگین عملکرد بهتری دارد، اما این عملکرد در ازای مصرف انرژی بالاتر ارائه می‌شود. مصرف انرژی 7950X3D حتی از پردازنده‌ی میان‌رده‌ی 13600K نیز کمتر است و این دستاورد مهمی برای تیم قرمز محسوب می‌شود.

همانطور که می‌شد انتظار داشت، عملکرد پردازنده‌ی جدید ای ام دی در اجرای بازی‌های ویدیویی، مثال‌زدنی است. با این‌حال برخی از بازی‌ها به‌خوبی از فناوری 3D V-Cache استفاده نمی‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود گاهی اوقات قدرت 7950X3D به مقدار قابل‌توجهی بیشتر از 7950X نباشد.

پردازنده‌ی 7950X3D توانست در بازی Hogwarts Legacy به نرخ فریم میانگین ۸۴fps دست پیدا کند که نشان‌دهنده‌ی تفاوت ۱۴ درصدی با مدل استاندارد 7950X و اختلاف پنج درصدی با 13900KS است. پردازنده‌ی پرچمدار ای ام دی در بازی Spider-Man Remastered به نرخ فریم حدودا ۱۴۰fps دست پیدا کرد و عملکردش مشابه 13900KS بود.

7950X3D در بازی Shadow of the Tomb Raider پنج درصد سریع‌تر از 13900KS عمل کرد و ۲۰ درصد قوی‌تر از 7950X ظاهر شد. تک‌اسپات می‌گوید دو بازی Rainbow Six Extraction و Factorio به‌خوبی با فناوری کش سه‌بعدی ای ام دی سازگار نشده‌اند، به همین دلیل 7950X3D در این بازی‌ها عملکردی در حد انتظار ندارد. پرچمدار جدید ای ام دی همچنان این بازی‌ها را با نرخ فریم بالا اجرا می‌کند، اما نرخ فریم میانگین ۱۶ درصد کمتر از 7950X است. این نتیجه در نگاه اول با منطق جور درنمی‌آید و احتمالا AMD به‌زودی مسئله را برطرف می‌کند.

مطابق بررسی تک‌اسپات، پردازنده‌ی 7950X3D به‌طور میانگین ۹ درصد سریع‌تر از 7950X است و مدل 7800X3D حدودا ۱۰ درصد بهتر از 7700X عمل می‌کند.

تک‌اسپات در جمع‌بندی بررسی 7950X3D می‌گوید این پردازنده محصولی تحسین‌برانگیز است که عملکردی تراز اول در حوزه‌ی گیمینگ دارد و حتی در اجرای اپلیکیشن‌های سنگین هم عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهد: «اگر به دنبال پردازنده‌ای هستید که از پس هر کاری بربیاید، 7950X3D انتخابی جذاب است.»

تک‌اسپات می‌گوید که اگر صرفاً به گیمینگ علاقه‌مند هستید، مدل هشت هسته‌ای پردازنده‌های سری Ryzen 7000X3D که قیمت پایین‌تری دارد، عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهد و گزینه‌ای منطقی است.

به گفته‌ی تک‌اسپات، این‌که 7950X3D پردازنده‌ی بهتری است یا 13900KS، وابستگی مستقیمی به بازی دارد؛ اما این دو پردازنده به‌طور کلی بسیار مشابه هم هستند. در این بین 7950X3D به‌میزان ۲۰ درصد گران‌تر از مدل 13900K است و مادربردهای سازگار با تراشه‌ی اینتل نیز عموماً قیمت پایین‌تری دارند. به همین دلیل 13900K برای کسانی که بودجه‌ی محدودتری دارند، پردازنده‌ی بهتری است.

پردازنده‌ی پرچمدار 7950X3D که با پلتفرم AM5 سازگار است، عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهد اما از نگاه کارشناس پی‌سی‌مگ، این عملکرد خوب قیمت بالای پردازنده را توجیه نمی‌کند. پردازنده‌ی 13900K اینتل و حتی 7950X با وجود ارزان‌تر بودن، جزو پرقدرت‌ترین پردازنده‌های دسکتاپ دنیا هستند.

پی‌سی‌مگ مواردی مثل کش پرظرفیت L3، قدرت گیمینگ سطح بالا و مصرف بهینه‌ی انرژی را جزو نقاط قوت 7950X3D می‌داند و دمای بیش از حد و قیمت زیاد را نکات منفی این پردازنده قلمداد می‌کند.

پی‌سی‌مگ می‌گوید در اکثر آزمون‌های عمومی و غیرگیمینگ CPU، کش پرظرفیت ای اچ دی چندان به‌کار نمی‌آید. سایر کارشناسان نیز به این مورد اشاره کرده‌ بودند. بر اساس بررسی پی‌سی‌مگ، پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D صرفاً در یکی از آزمون‌های عمومی (POV-Ray 3.7) موفق به شکست Ryzen 9 7950X شد و در بقیه‌ی آزمون‌ها عملکرد ضعیف‌تری از خود نشان داد. این عملکرد باعث می‌شود Ryzen 9 7950X3D در آزمون‌های عمومی از پردازنده‌های اینتل نیز ضعیف‌تر باشد. 13900K با وجود ارزان‌تر بودن، عملکرد بهتری دارد.

وقتی بحث به بنچمارک‌های گیمینگ می‌رسد، 7950X3D به‌لطف بهره‌مندی از کش پرظرفیت، خودنمایی می‌کند. در این بین، امتیاز 7950X3D در بنچمارک 3DMark تا حدی پایین‌تر از 7950X بود، اما این تفاوت اصلا به چشم نمی‌آید. دو پردازنده‌ی تیم قرمز در اکثر آزمون‌های دیگر نیز عملکرد نسبتاً مشابهی دارند اما 7950X3D در بازی F1 22 با اختلاف قابل‌توجهی بهتر ظاهر شد. 7950X3D در این بازی پردازنده‌های اینتل را نیز شکست داد.

پردازنده‌های 13900K و 13900KS در بازی Marvel’s Guardians of the Galaxy توانستند بهتر از پردازنده‌ی پرچمدار ای ام دی عمل کنند، اما 7950X3D مجدداً در Total War: Three Kingdoms صدر جدول را به خود اختصاص داد.

به‌طور کلی، 7950X3D برای گیمینگ بهتر از پردازنده‌های دیگر عمل می‌کند، اما با اختلاف اندک. در اکثر بازی‌ها دو پردازنده‌ی 7950X3D و 13900K عملکردی مشابه از خود نشان دادند.

پی‌سی‌مگ در جمع‌بندی بررسی 7950X3D به اهمیت حافظه‌ی کش اشاره می‌کند و می‌گوید هیچ‌کس نمی‌تواند این اهمیت را زیر سؤال ببرد، اما موضوع مهم‌تر این است که چه مقدار حافظه‌ی کش برای انجام کارها کفایت می‌کند: «برخی از کاربران معتقدند که هرچه ظرفیت کش بیشتر شود بهتر است، اما این گفته با منطق جور درنمی‌آید چون کش بیشتر به معنی تراشه‌ی بزرگ‌تر و بالا رفتن هزینه‌ها است.»

پی‌سی‌مگ می‌گوید ای ام دی برای ارائه‌ی پردازنده‌ی بهتر از اینتل مجبور بود سراغ کش پرظرفیت‌تر برود، اما این کار را در زمان نامناسبی انجام داد. پردازنده‌ی استاندارد 7950X نیز کش پرظرفیتی دارد (۶۴ مگابایت) و شاید خیلی‌ها به 7950X3D احساس نیاز نکنند. البته این به معنی بد بودن 7950X3D نیست. مشکل اصلی 7950X3D قیمت بالا است. پی‌سی‌مگ می‌گوید که در شرایط فعلی بازار، 7950X و 13900K ارزش خرید بیشتری دارند.