تراشه‌های۳ نانومتری M3 اپل از راه رسیدند؛ پایانی بر جولان کوتاه‌مدت کوالکام؟

اپل نسل جدید تراشه‌های سری M را برای کامپیوترهای شخصی‌اش معرفی کرد. M3 و M3 Pro و M3 Max درست‌ مانند تراشه‌ی A17 Pro برمبنای فرآیند ۳ نانومتری TSMC تولید می‌شوند و از فناوری جدیدی به‌نام Dynamic Caching در واحد پردازنده‌ی گرافیکی‌شان استفاده می‌کنند.

اپل امروز برای نخستین‌بار در تاریخ چندساله‌ی پردازنده های سری M، هر سه مدل پایه‌، پرو و مکس را در یک روز معرفی کرد. این تراشه‌ها با تمرکز بر مواردی همچون بهبود در عملکرد واحد گرافیک، پشتیبانی سخت‌افزاری از رهگیری پرتو، بهره‌وری بسیار بهتر و بهره‌گیری از حافظه‌ی بالغ‌بر ۱۲۸ گیگابایت طراحی شده‌اند. جانی سروجی، قائم‌مقام واحد فناوری‌های سخت‌افزاری اپل درباره‌ی خانواده‌ی M3 می‌گوید:

با فناوری ۳ نانومتر، معماری جدید GPU، عملکرد سریع‌تر CPU، واحد پردازش عصبی سریع‌تر و پشتیبانی از حافظه‌ی یکپارچه‌ی حجیم‌تر، M3 و M3 Pro و M3 Max، پیشرفته‌ترین تراشه‌هایی هستند که تاکنون برای کامپیوترهای شخصی ساخته شده‌ است.

- جانی سروجی، اپل

اپل می‌گوید پردازنده‌ی گرافیکی خانواده‌ی M3 به‌لطف فناوری جدیدی موسوم به Dynamic Caching برای تخصیص بی‌درنگ حافظه‌ی موردنیاز به GPU، سریع‌تر و بهینه‌تر از گذشته عمل می‌کند و قابلیت‌هایی همچون پشتیبانی سخت‌افزاری رهگیری پرتو را برای نخستین‌بار به دنیای مک بوک و سایر کامپیوترهای اپل می‌آورد. اپل مدعی است که GPU جدید سرعت رندرینگ را تا ۲٫۵ برابر ارتقا می‌دهد.

پردازنده‌ی گرافیکی جدید به‌کاررفته در خانواده‌ی M3 از شتاب‌دهنده‌ی سخت‌افزاری برای سایه‌زنی مش‌ها استفاده می‌کند تا به‌صورت بهینه‌تر و سریع‌تری، پردازش‌های هندسی را انجام دهد و خلق صحنه‌های گرافیکی پیچیده را در بازی‌ها و نرم‌افزارهای گرافیکی ممکن سازد. اپل می‌گوید گرافیک جدیدش عملکرد M1 را با نیمی از توان مصرفی آن ارائه می‌دهد و در بالاترین سطح عملکرد، تا ۶۵ درصد سریع‌تر از گرافیک نسل اولی‌اش عمل می‌کند.

هریک از اعضای خانواده‌ی M3 از حافظه‌ی یکپارچه‌ای با پهنای باند و بهره‌وری بالا و تأخیر اندک بهره می‌برند که دسترسی آسان بلوک‌های مختلف داخل تراشه به داده‌های مشترک بدون نیاز به کپی‌کردن آن‌ها از یک بلوک حافظه به بلوک حافظه‌ی دیگر را ممکن می‌کند. در خانواده‌ی جدید تراشه‌های اپل می‌توان به بالغ‌بر ۱۲۸ گیگابایت رم یکپارچه دسترسی داشت.

مانند دو نسل قبلی، هریک از تراشه‌های M3 و M3 Pro و M3 Max از واحد پردازش عصبی قدرتمندی بهره می‌برند که پردازش‌های مربوط به یادگیری ماشین را آسان‌تر می‌کند. اپل می‌گوید این واحد در پردازش‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی نظیر حذف نویز و ارتقا رزولوشن تا ۶۰ درصد سریع‌تر از نمونه‌ی به‌کاررفته در خانواده‌ی M1 عمل می‌کند.

مدل پایه‌ی تراشه‌ی M3 در دل خود ۲۵ میلیارد ترانزیستور (۵ میلیارد بیشتر از M2) دارد، مانند گذشته از پردازنده‌ی مرکزی ۸ هسته‌ای شامل ۴ هسته‌ی پرقدرت و ۴ هسته‌ی کم‌مصرف قدرت می‌گیرد، از پردازنده‌ی گرافیکی ۱۰ هسته استفاده می‌کند و بالغ‌بر ۲۴ گیگابایت رم یکپارچه دارد. اپل می‌گوید این تراشه در پردازش‌های CPU و GPU-محور بالغ‌بر ۲۰ درصد سریع‌تر از M2 ظاهر می‌شود.

تراشه‌ی M3 Pro روی سطح خود از ۳۷ میلیارد ترانزیستور میزبانی می‌کند، پردازنده‌ی مرکزی‌اش از ترکیب ۱۲ هسته‌ای شامل ۶ هسته‌ی پرقدرت و ۶ هسته‌ی کم‌مصرف بهره می‌برد و این واحد را پردازنده‌ی گرافیکی ۱۸ هسته‌ای و بالغ‌بر ۳۶ گیگابایت حافظه‌ی یکپارچه همراهی می‌کند. به‌گفته‌ی اپل M3 Pro در پردازش‌های CPU و GPU-محور به‌ترتیب بالغ‌بر ۲۰ و ۱۰ درصد سریع‌تر از M2 Pro عمل می‌کند.

در نهایت، غول مرحله‌آخر تراشه‌های لپ‌تاپی اپل موسوم به M3 Max با ۹۲ میلیارد ترانزیستور را داریم؛ تراشه‌ای که از پردازنده‌ی مرکزی ۱۶ هسته، شامل ۱۲ هسته‌ی پرقدرت و ۴ هسته‌ی کم‌مصرف، کنار گرافیک ۴۰ هسته و بالغ‌بر ۱۲۸ گیگابایت رم یکپارچه استفاده می‌کند. اپل می‌گوید این تراشه‌ی قدرتمند در پردازش‌های CPU-محور تا ۵۰ درصد و در پردازش‌های گرافیکی تا ۲۰ درصد سریع‌تر از M2 Max ظاهر می‌شود.

اعداد و ارقام ارائه‌شده از سوی اپل هم خیره‌کننده و هم سؤال‌برانگیز هستند؛ به‌عنوان مثال، اپل عملکرد چندهسته‌ای M3 Max را بالغ‌بر ۵۰ درصد سریع‌تر از M2 Max اعلام می‌کند؛ درحالی‌که تعداد هسته‌های پرقدرت آن ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده و از آنجا که طبق اعلام اپل، هسته‌های کم‌مصرف نیز تا ۵۰ درصد سریع‌تر از M1 هستند، باید دید که بهبود معماری هسته‌های پرقدرت تا چه اندازه بر ارتقای عملکرد M3 تأثیر داشته است.

دیدگاه شما درباره‌ی تراشه‌های جدید اپل چیست؟ با از راه رسیدن M3 و معرفی Snapdragon Elite X، آینده‌ی دنیای کامپیوترهای شخصی و فضای رقابتی موجود میان macOS و ویندوز را چطور توصیف می‌کنید؟