پردازنده ۹۶ هسته‌ای AMD با قیمت بیش‌از ۶۵۰ میلیون تومان وارد بازار ایران می‌شود

کمی بیش‌از یک ماه پیش، AMD از جدیدترین پردازنده‌های کلاس حرفه‌ای دسکتاپ خود (HEDT و Workstation) پرده برداشت؛ پردازنده‌های Threadripper و Threadripper Pro سری 7000 به‌ترتیب با ۶۴ و ۹۶ هسته‌ی پرقدرت Zen 4 و فرکانس بیشینه‌ی ۵٫۱ گیگاهرتز از راه رسیدند تا اینتل برای مدتی انگشت‌به‌دهان باقی بماند؛ چرا که قدرتمندترین پردازنده‌ی تیم آبی، تنها ۵۶ هسته در دل خود دارد.

حال، مدت کوتاهی پس‌از رونمایی رسمی، شرکت ماتریس، به‌عنوان نماینده‌ی رسمی فروش پردازنده‌های AMD در ایران، خانواده‌ی Threadripper و Threadripper Pro را وارد بازار کشور کرده است؛ ماتریس می‌گوید بالاترین مدل‌های این دو خانواده با ۶۴ و ۹۶ هسته، پس از محاسبه‌ی هزینه‌‌های گمرکی و مالیاتی، به‌ترتیب حدود ۳۱۸ و ۶۵۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شوند. ناگفته نماند که AMD قیمت عرضه‌ی پردازنده‌های جدیدش را حدود ۴٬۹۹۹ و ۹٬۹۹۹ دلار اعلام می‌کند.

حال، به مشخصات فنی و جزئیات پردازنده‌های جدید AMD نگاهی می‌اندازیم تا با غول‌های بی‌شاخ‌ودم تیم قرمز بیشتر آشنا شویم.

با پردازنده‌های سری تردریپر پرو و تردریپر، AMD در واقع محصولات حرفه‌ای خود را به دو دسته‌ی Workstation و دسکتاپ بالارده (HEDT) تقسیم می‌کند که مورد دوم، بیشتر کاربران خانگی را هدف می‌گیرد. چیپلت‌هایی با معماری Zen 4 و بلوک I/O مجزا، نشان می‌دهند که AMD بار دیگر از ساختار پردازنده‌های کلاس سرور EPYC در پردازنده‌های تردریپر کمک گرفته است.

ای‌ام‌دی با سری Threadripper Pro 7000، قابلیت‌ها و ویژگی‌های کلیدی پردازنده‌های سری سرور EPYC Genoa را به فرم‌‌فکتور دسکتاپ آورده است؛ کلیدی‌ترین تفاوت سری 7000 با نسل قبلی (Threadripper Pro 5000) به ارتقای معماری از Zen 3 به Zen 4 بازمی‌گردد که بهبودهای چشم‌گیری در بهره‌وری، قابلیت اورکلاک و صدالبته سطح عملکرد به‌ارمغان می‌آورد.

توجه داشته باشید با وجود شباهت‌هایی اعم از معماری Zen 4، ساختار چیپلتی و تعداد هسته‌ها، Threadripper Pro و EPYC، به هیچ‌وجه کاربری‌های یکسانی ندارند؛ تردریپر پرو کاربری‌هایی همچون تولید محتوا و رندر سه‌بعدی را هدف می‌گیرد؛ درحالی‌که اپیک، در ابعاد سازمانی و برای کاربری‌هایی همچون محیط‌های شبیه‌سازی و مدیریت حجم زیادی از داده استفاده می‌شود.

پردازنده‌های جدید سری Threadripper Pro درمقایسه‌با نسل قبل، بهبودهای چشمگیری را در عملکرد و معماری تجربه می‌کنند؛ به‌عنوان مثال، پردازنده‌ی رده‌بالای 7995WX در دل خود ۹۶ هسته‌ی Zen 4 با پشتیبانی از ۱۹۲ رشته دارد که از نظر عملکرد با فرکانس یکسان (IPC) و تعداد هسته‌ها پیشرفتی ۱۳ و ۵۰ درصدی را نسبت به 5995WX نشان می‌دهد. از سوی دیگر فرکانس پایه و بیشینه‌ هسته‌ها ۲٫۵ و ۵٫۱ گیگاهرتز، اعلام شده است؛ درحالی‌که فرکانس بیشینه‌ی نسل قبل حدود ۴٫۵ گیگاهرتز بود.

ای‌ام‌دی برای خانواده‌ی Threadripper Pro شش عضو را با تعداد هسته‌های ۱۲، ۱۶، ۲۴، ۳۲، ۶۴ و ۹۶ هسته‌ای معرفی کرده است که تفاوت اصلی مدل‌های پایین‌رده‌تر آن با پردازنده‌های عادی خانواده‌ی Ryzen بیش‌از هرچیز به مواردی همچون پشتیبانی از رم ۸ کاناله‌ی DDR5-5200 و مسیرهای پرتعداد PCIe 5.0 بازمی‌گردد.

پردازنده‌های جدید Threadripper Pro بالغ‌بر ۱۲۸ مسیر PCIe 5.0 در بلوک IOD-شان دارند و ظرفیت حافظه‌ی کش L3 در پرقدرت‌ترین نسخه به عدد خیره‌کننده‌ی ۳۸۴ مگابایت می‌رسد که به واحد‌های ۳۲ مگابایتی به‌ازای هر CCD (چیپلت که شامل ۸ هسته‌ی CPU می‌شود) تقسیم می‌شود؛ بنابراین کش L3 نیز بهبودی ۵۰ درصدی را درمقایسه‌با 5995WX تجربه می‌کند.

بی‌شک بهای افزایش تعداد هسته‌ها، حتی با وجود بهبود معماری، افزایش توان مصرفی است؛ طبق اعلام AMD، توان طراحی حرارتی پردازنده‌های جدید حدود ۳۵۰ وات (افزایش ۲۵ درصدی درمقایسه‌با نسل قبل) خواهد بود که البته با توجه به قابلیت اورکلاک پردازنده‌های Threadripper Pro، این عدد می‌تواند به‌مراتب افزایش یابد.

با معرفی پردازنده‌های جدید Threadripper Pro، عملا اینتل برای مدتی، رقیب مستقیمی برای رقابت با ای‌ام‌دی نخواهد داشت؛ چرا که قدرتمندترین پردازنده‌ی اینتل موسوم به Xeon W9-3495X با ساختار ۵۶ هسته و کش ۱۰۵ مگابایتی L3، در رقابت هسته و حافظه‌ی کش، با اختلاف ۴۰ و ۷۰ درصدی به رقیبش می‌بازد.

در شرایطی‌که اینتل پشتیبانی از مجموعه‌ی دستورالعمل‌های AVX-512 را کنار گذاشته، AMD در نسل جدید پردازنده‌های Threadripper، پشتیبانی از آن را به محصولاتش افزوده است. دستورالعمل‌های AVX-512، روی کاغذ پردازش‌هایی همچون فشرده‌سازی داده‌ها و پردازش تصویر را بهبود می‌دهند؛ اما برخی افراد، نظیر لاینس توروالدز، آن را کاربردی نمی‌دانند.

در سال‌های گذشته، تراشه‌سازهای بزرگ دنیای کامپیوتر، با پردازنده‌هایی همچون Core i9-14900K با ۲۴ هسته (۳۲ رشته‌) و Ryzen 9 7950X با ۱۶ هسته (۳۲ رشته) تمرکز خود را بیش‌از هرچیز، بر بهبود عملکرد در کلاس پردازنده‌های پرچم‌دار دسکتاپ معطوف کرده بودند؛ اما AMD با معرفی پردازنده‌های خانواده‌ی Threadripper 7000، بار دیگر تب‌وتاب هسته‌های بیشتر و پهنای باند وسیع حافظه را به این کلاس تزریق کرد.

ای‌ام‌دی برای خانواده‌ی Threadripper سه عضو ۲۴، ۳۲ و ۶۴ هسته‌ای معرفی کرده است که قدرتمندترین مدل آن با نام 7980X با مدل ۶۴ هسته‌ای Threadripper Pro 7985WX شباهت ساختاری بسیار زیادی دارد و اصلی‌ترین تفاوت‌هایشان به محدودیت حافظه‌ای و مسیرهای PCIe بازمی‌گردد. در ادامه با مدل بالارده‌ی این خانواده بیشتر آشنا می‌شویم.

پردازنده‌ی Threadripper 7980X در دل خود از ۶۴ هسته‌ی Zen 4 با فرکانس پایه‌ی ۲٫۵ گیگاهرتز، فرکانس بیشینه‌ی ۵٫۱ گیگاهرتز، ۲۵۶ مگابایت کش L3 و پشتیبانی از ۱۲۸ رشته‌ی پردازشی میزبانی می‌کند. این پردازنده برخلاف همتایش در خانواده‌ی Threadripper Pro تنها ۴ کانال رم DDR5-5200 و ۴۸ کانال PCIe 5.0 را پشتیبانی می‌کند.

ای‌ام‌دی قیمت پردازنده‌های 7960X و 7970X و 7980X را به‌ترتیب ۱۴۹۹، ۲۴۹۹ و ۴۹۹۹ دلار اعلام کرده است.

ای‌ام‌دی در کنار پردازنده‌های Threadripper Pro و Threadripper از دو چیپست جدید WRX90 و TRX50 نیز پرده برداشت که در مادربردهای سازگار با این پردازنده‌ها به‌کار می‌روند؛ مادربردهای WRX90 تنها با خانواده‌ی تردریپر پرو سازگاری دارند؛ اما دسته‌ی دوم را می‌توان با هردو خانواده استفاده کرد.

مادربردهای WRX90 و TRX50 از سوکت ۴۸۴۴ پینی sRT5 برای پردازنده‌های تردریپر پرو WRX90 و از بالغ‌بر ۲ ترابایت رم ۸ کاناله‌ی DDR5-5200 و ۱۲۸ مسیر PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کنند؛ درحالی‌که مادربردهای TRX50 برای هر دو نوع پردازنده‌ی تردریپر پرو و تردریپر به یک ترابایت رم ۴ کاناله‌ی DDR5-5200 و ۴۸ مسیر PCIe 5.0 محدود هستند.

گفتنی است که در حال حاضر، هیچ‌کدام از بوردهای WRX90 و TRX50 وارد بازار ایران نشده‌اند.

منتظر بررسی زومیت از پردازنده‌های غول‌پیکر AMD باشید.