بررسی iOS 15 و iPadOS 15 [با بررسی ویدیویی]

چه از آیفون ۱۲ استفاده کنید، چه از کاربران آیفون 6S، پرچم‌دار ۶ سال پیش اپل باشید، از روز ۲۰ سپتامبر (۲۹ شهریور)، iOS 15، جدیدترین نسخه از سیستم‌عامل موبایل این شرکت دردسترس‌تان قرار دارد. iOS 15 و iPadOS 15 روز ۷ ژوئن (۱۷ خرداد) در رویداد WWDC 2021 برای گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های اپل معرفی شد و اکنون می‌خواهیم با تغییرات ریز و درشت آن‌ها آشنا شویم. در ادامه با بررسی iOS 15 و iPadOS 15 همراه زومیت باشید.

مقاله‌ی پیش‌رو در تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۰ با افزودن بررسی ویدیویی iOS 15 و iPadOS 15 به‌روز شد.

تعدادی از قابلیت‌های مهمی که اپل در جریان رویداد WWDC 2021 روی آن‌ها مانور می‌داد، در نسخه‌‌های فعلی iOS 15 و iPadOS 15 موجود نیستند؛ به‌عنوان مثال قابلیت SharePlay برای اشتراک‌گذاری استریم ویدئو و موسیقی با مخاطبان FaceTime تا زمانی نامشخص در پاییز امسال دردسترس نخواهد بود؛ درحالی‌که قابلیت جذاب Universal Control برای استفاده از یک ترک‌پد بین آیپد و مک‌بوک هنوز حتی به نسخه‌های بتا نیز راه نیافته است.

تعدادی دیگر از قابلیت‌های iOS 15 نیز هم‌اکنون در دست توسعه قرار دارند؛ به‌عنوان مثال نمایش سه‌بعدی دقیق در اپل مپ به شهرهایی همچون نیویورک، لندن، سن‌فرانسیسکو و لس‌آنجلس محدود است و احتمالاً به این زودی‌ها به شهرهای ایران راه نیابد! ویژگی VPN-گونه‌ی Private Relay برای کاربران سرویس iCloud Plus نیز ابتدا به نسخه‌های بتا راه خواهد یافت.

تماشا در یوتیوب | تماشا در اینستاگرام

تماشا در یوتیوب | تماشا در اینستاگرام

یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های iOS 15، قابلیت هوشمند Live Text است، به‌موجب این قابلیت، چنانچه دوربین آیفون یا آیپد را به سمت هر نوع متنی، چه دست‌نویس، چه تایپی، بگیرید، می‌توان آن متن را از دل تصویر استخراج کرد. آیفون به‌صورت هوشمند، ماهیت متن را تشخیص می‌دهد و قابلیت مرتبطی را دراختیارتان می‌گذارد که مواردی همچون ارسال ایمیل، تماس یا نمایش آدرس روی نقشه را دربرمی‌گیرد.

توجه داشته باشید که قابلیت Live Text تنها روی آیفون‌ها و آیپد‌های مجهز به تراشه‌ی A12 Bionic یا بالاتر دردسترس قرار دارد.

قابلیت Live Text در کل سیستم‌عامل دردسترس قرار دارد؛ شما می‌توانید در اپلیکیشن دوربین، Photos، مرورگر سافاری یا حتی در باکس‌هایی که باید چیزی در آن‌ها بنویسید (text field)، با لمس طولانی و فراخوانی منوی کانتکست، به گزینه‌ی «live text» برای استخراج متن دسترسی داشته باشید. امکان ترجمه‌ی متن موجود در تصویر از زبان‌های زبان‌های انگلیسی، چینی، فرانسوی، ایتالیایی، آلمانی، پرتغالی و اسپانیایی نیز وجود دارد.

قابلیت جذاب دیگر Visual Look Up‌ نام دارد و به‌موجب آن، دستگاه می‌تواند با شناسایی سوژه‌ی داخل عکس‌ها، امکان جمع‌آوری اطلاعات بیشتر درباره‌ی آن‌ها را فراهم می‌آورد؛ به‌عنوان می‌توان گونه‌ی سگ‌ها، نام گل‌ها یا مناظر مشهور را با لمس تصویر به‌دست آورد.

Spotlight یا قابلیت جست‌وجوی در سطح سیستم در iOS 15 بهبودهایی به خود دیده است؛ اکنون اسپات‌لایت برای جست‌وجوهایی از قبیل هنرمندان، برنامه‌های تلویزیونی و سینمایی یا مخاطبان شما، اطلاعات غنی‌تری ارائه می‌دهد. حتی می‌توان عکس‌های داخل گوشی و متن‌های موجود در این عکس‌ها را نیز به‌کمک Live Text جست‌وجو کرد.

سیری، دستیار دیجیتال اپل، هم‌اکنون با نسخه‌ی جدید iOS و iPadOS کلیه‌ی صداها را منحصرا روی دستگاه پردازش می‌کند که روی کاغذ بر امنیت و سرعت تعامل با سیری می‌افزاید. دستیار دیجیتال اپل برای نخستین‌بار از دستورهای صوتی آفلاین نیز پشتیبانی می‌کند؛ البته طبیعتا در حالت آفلاین، کارایی سیر محدودتر است و مواردی همچون تنظیم یادآور یا تغییر تنظیمات را دربرمی‌گیرد.

اپل هم‌زمان با iOS 15 نسخه‌ی پیشرفته‌ای از سرویس iCloud را با نام +iCloud به راه انداخت. در سرویس جدید قابلیت جدید Hide My Email به کاربر اجازه‌ی ساخت آدرس‌های موقتی ایمیل را می‌دهد، این آدرس‌ها به ایمیل اصلی کاربر فوروارد می‌شود. +iCloud امکان اتصال تعداد نامحدودی از دوربین‌های امنیتی به طرح ۲ ترابایتی سرویس آی‌کلاد را نیز فراهم می‌سازد.

اصلی‌ترین ویژگی iCloud Plus، قابلیتی شبیه به VPN به‌نام Private Relay است که با رمزنگاری داده‌های خروجی و عبور دادن ترافیک از دو رله، از آشکار بودن آدرس IP، موقعیت و فعالیت شما جلوگیری می‌کند؛ البته Private Relay تنها در محیط مرورگر سافاری کار می‌کند و اجازه‌ی تغییر موقعیت را نمی‌دهد؛ بنابراین نمی‌توان از آن برای دور زدن تحریم یا فیلترینگ استفاده کرد.

توجه داشته باشید که Private Relay هنوز به‌صورت عمومی دردسترس نیست و در زمان انتشار عمومی هم به‌صورت پیش‌فرض غیرفعال خواهد بود.

یکی دیگر از اساسی‌ترین تغییرات iOS 15 درمقایسه‌با نسل گذشته در سافاری رخ داده است. مرورگر اختصاصی اپل اکنون در سه پلتفرم iOS و iPadOS و macOS بازنگری گسترده‌ای در زبان طراحی تجربه می‌کند؛ تغییرات ظاهری به‌قدری گسترده و البته حاشیه‌ساز هستند که اپل به کاربر اجازه می‌دهد تا تعدادی زیادی از آن‌ها را غیرفعال کند و به فُرم گذشته بازگردد.

مرورگر Safari در آیفون به‌صورت پیش‌فرض حالت «tab bar» را دراختیارتان قرار می‌دهد؛ بدین‌مفهوم که اکنون نوار آدرس در انتهای صفحه قرار دارد و شما می‌توانید با سوایپ‌کردن روی آن، بین تب‌های باز سافاری جابه‌جا شوید؛ البته چنانچه طراحی جدید باب میل‌تان نباشد، ازطریق اپلیکیشن Settings، امکان بازگشت به راهکار قدیمی را خواهید داشت.

سافاری در آیپد نیز امکان سوایپ‌کردن روی نوار آدرس برای جابه‌جایی بین تب‌ها را دراختیارتان می‌گذارد، با این تفاوت که نوار آدرس در لبه‌ی بالایی قرار دارد و اپل نیز آن را «Compact Tab Bar» می‌نامد. استفاده از نوار آدرس جدید روی آیپد به‌سادگی آیفون نیست و از همین‌رو اپل در حالت پیش‌فرض، سافاری را با همان فُرم گذشته یا «Separate Tab Bar» دراختیارتان می‌گذارد.

نسخه‌ی جدید سافاری، قابلیتی موسوم به Tab Group را ارائه می‌دهد و همان‌طور که از نام آن برمی‌آید، به‌شما اجازه می‌دهد تا با دسته‌بندی وب‌سایت‌ها، از به‌هم‌ریختگی و بی‌نظمی جلوگیری کنید. این دسته‌بندی‌ها بین تمام دستگاه‌های موجود در حساب کاربری iCloud-تان همگام می‌شود. سافاری جدید امکان نصب افزونه‌های جانبی را نیز دراختیارتان می‌گذارد.

حالت‌های Focus، نسخه‌ای پیشرفته‌تر از حالت Do Not Disturb به‌حساب می‌آیند و به‌موجب آن‌ها می‌توان به اپ‌ها یا مخاطبان به‌خصوصی اجازه داد تا تنها در زمان‌هایی مقرر به شما دسترسی داشته باشند. حالت‌های Focus به‌صورت هوشمند در زمان‌ها یا موقعیت‌های جغرافیایی معین فعال می‌شوند، هرکدام از این حالت‌ها، چینش منحصربه‌فردی برای صفحه‌ی هوم رابط کاربری دارند.

به‌عنوان مثال، چنانچه یک حالت Focus برای زمان‌های غیرکاری‌تان ایجاد کنید، با فعال‌سازی آن می‌توانید اعلانات مربوط به اپلیکیشن‌های کاری مثل پیام‌رسان مایکروسافت تیمز و ایمیل کاری را قطع کنید یا با حالت دیگری برای زمان‌های کاری، می‌توان از آمدن اعلانات اپ‌هایی نظیر توئیتر، اینستاگرام و تلگرام جلوگیری کرد.

اپل با حالت‌های جدید Focus به اپ‌ها اجازه می‌دهد تا اعلان‌های اضطراری با حساسیت زمانی بالا را صرف‌نظر از آنکه کدام حالت Focus فعال باشد، برای کاربر به‌نمایش بگذارند؛ به‌عنوان مثال، یکی از این اعلان‌های اضطراری می‌تواند برداشت مشکوک از حساب بانکی باشد.

اپل حالت‌های Focus را در کلیه‌ی دستگاه‌های متصل به حساب Apple ID اِعمال می‌کند؛ بنابراین رفتار اعلانات در مک‌بوک تفاوتی با آیفون یا آیپد نخواهد داشت.

اگر قابلیت جذاب و منتشرنشده‌ی SharePlay برای اشتراک‌گذاری استریم ویدئو و موسیقی با مخاطبان FaceTime را کنار بگذاریم، مهم‌ترین قابلیت جدید فیس تایم، امکان ایجاد لینک برای تماس‌های فیس تایم و ارسال آن به کاربران ویندوز و اندروید است. این افراد می‌توانند ازطریق مرورگر به تماس‌های FaceTime ملحق شوند.

از جمله‌ی تغییرات دیگر، می‌توان به امکان نمایش پنجره‌ای (Grid-view) مخاطبان در تماس‌های تصویری گروهی، امکان استفاده از حالت پرتره برای محوسازی پس‌زمینه در تماس‌های تصویری، Spatial audio برای پخش صدای هر مخاطب در تماس‌های گروهی از جهتی که چهره‌ی او روی صفحه قرار دارد، Voice Isolation برای حذف صداهای محیطی و Wide Spectrum برای انتقال شفاف صدای شخص و محیط اشاره کرد.

نسخه‌ی جدید iPadOS در سیستم چندوظیفگی خود نیز تغییراتی تجربه می‌کند که استفاده از آن را آسان‌تر می‌سازد. اکنون منوی چندوظیفگی ساده‌ای دراختیار کاربرا قرار می‌گیرد که به‌کمک آن می‌توان به‌راحتی به نمایش چندپنجره‌ای اپ‌ها یا تبدیل یک اپ به پنجره‌ی شناور دست یافت. منویی موسوم به «shelf» نیز اضافه شده است که پنجره‌های باز از هر اپ را نشان می‌دهد.

متأسفانه کماکان امکان نمایش بیش‌از دو پنجره کنار هم وجود ندارد؛ به‌عنوان مثال نمی‌توان نیمی از صفحه‌نمایش را با یک اپل و نیمه‌ی دوم را با دو اپ اشغال کرد، در عوض به پنجره‌ی سوم تنها در حالت شناور می‌توان دسترسی داشت.

اپلیکیشن Notes اکنون ویژگی جدیدی موسوم به Quick Note را برای یادداشت‌برداری سریع ارائه می‌دهد؛ صرفاً باید از گوشه‌ی نمایشگر به‌سمت بالا سوایپ کنید تا پنجره‌ی کوچکی برای نوشتن یادداشت‌هایتان ظاهر شود.

Universal Control یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌هایی بود که اپل در جریان WWDC 2021 برای iPadOS 15 به‌نمایش گذاشت. به‌موجب این قابلیت می‌توان با یک ترک‌پد و کیبورد از آیپد و مک کنار هم استفاده کرد یا اطلاعات دلخواه همچون عکس و متن را با درگ و دراپ از یک دستگاه به دستگاه دیگر انتقال داد. متأسفانه هنوز Universal Control دردسترس نیست.

با iPadOS 15 بالاخره کاربران آیپد نیز با یک سال تأخیر درمقایسه‌با کاربران آیفون به قابلیت دسته‌بندی هوشمند اپ‌ها یا App Library و امکان افزودن ویجت به صفحات دلخواه اپ‌ها دسترسی خواهند داشت؛ البته کماکان تعامل کامل با ویجت‌ها میسر نیست. مهندسان اپل درمقایسه‌با آیفون، یک ویجت بسیار بزرگ با ابعاد ۲×۴ را به آیپد افزوده‌اند که یک‌سوم صفحه را در برمی‌گیرد؛ اما متأسفانه چینش اپ‌ها را از ۵×۶ به ۶×۴ کاهش داده‌اند.

گذشته از تغییرات مثبتی که iPadOS 15 تجربه می‌کند، می‌توان نقص‌هایی را برای آن برشمرد؛ سیستم‌عاملی که قرار است جایگزینی برای کامپیوترها باشد، باید مانند macOS، قابلیت استفاده‌ی چندکاربره را ارائه دهد. متأسفانه باید یادآور شویم که در iPadOS 15 نیز از اپلیکیشن ماشین حساب و آب‌وهوا خبری نیست!

سرویس اپل مپ، نمایش سه‌بعدی جذابی را با جزئیات فراوان مانند درخت‌ها، پل‌ها و تقاطع‌های غیرهم‌سطح ارائه می‌دهد؛ اما این ویژگی در حال حاضر در مراحل ابتدایی توسعه قرار دارد و در هنگام انتشار iOS 15 تنها شهرهای سن‌فرانسیسکو، لس‌آنجلس، نیویورک و لندن را پشتیبانی می‌کند، احتمالاً در خوش‌بینانه‌ترین حالت، تا مدت‌های مدید هم نقشه‌‌ی ایران را نیز با چنین نمایشی روی Apple Maps نخواهیم دید.

نسخه‌ی جدید اپل مپ، قابلیت‌هایی همچون موقعیت‌یابی مبتنی‌بر واقعیت افزوده و موقعیت‌یابی دقیق‌تر به‌کمک نقشه‌های جدید سه‌بعدی را نیز دراختیار کاربر می‌گذارد. توجه داشته باشید که قابلیت موقعیت‌یابی مبتنی‌بر واقعیت افزوده، تنها در آیفون‌ها و آیپد‌های مجهز به تراشه‌ی A12 Bionic یا بالاتر دردسترس قرار دارد.

اپلیکیشن اختصاصی اپل برای نمایش آب‌وهوا نیز با تصاحب تیم توسعه‌ی اپلیکیشن آب‌وهوای Dark Sky‌ از سوی کوپرتینونشین‌ها، دستخوش تغییر و تحول شده است. نمودارهای میله‌ای گرادیانی برای نمایش دما، اعلانیه‌های جدید برای پیش‌بینی نزولات آسمانی در ساعات آینده، نقشه‌های دمایی جدید و انیمیشن‌های جدید برای نمایش رعد و برق یا باران از جمله‌ی تغییرات اپ آب‌وهوا به‌شمار می‌آیند.

اپلیکیشن‌های Notes و Reminders سیستم تگ‌گذاری و پوشه‌های هوشمندی در بطن خود دارند که امکان جست‌وجوی ساده‌تر یادداشت‌ها و یادآورها را فراهم می‌آورد.

با به‌روزرسانی iOS 15 و iPadOS 15 امکان انتخاب لباس را نیز برای شخصیت‌های Memoji‌-تان خواهید داشت.

اپل بخش جدیدی موسوم به Shared with You به تعدادی از اپ‌های خود از جمله فوتوز، سافاری، موزیک، پادکست و اپل تی‌وی پلاس اضافه کرده است. لینک‌ها، عکس‌ها، موسیقی‌های اپل موزیک، پادکست‌ها، برنامه‌های تلویزیونی یا مقالات اپل نیوز که از سوی دوستانتان با شما به‌اشتراک گذاشته می‌شود، در بخش Shared with You از اپلیکیشن‌های یادشده نمایش داده خواهند شد.

توجه داشته باشید که ویژگی Shared with You‌ تنها در مورد محتوایی دردسترس خواهد بود که از سرویس‌های خود اپل در داخل نرم‌افزار Messages ارسال شده‌اند؛ به‌عنوان مثال چنانچه کسی یک فهرست پخش موسیقی را از اپل موزیک داخل واتساپ با شما به‌اشتراک بگذارد یا آن را از اسپاتیفای داخل Messages به شما ارسال کند، در بخش Shared with You ظاهر نخواهد شد.

نظر شما درباره‌ی به‌روزرسانی‌های جدید اپل چیست؟ آیا iOS 15 و iPadOS 15 می‌توانند در تجربه‌ی استفاده از آیفون و آیپد تحولی ایجاد کنند؟