بررسی موتورولا ریزر ۴۰ اولترا؛ زنگ خطر برای زد فلیپ

گوشی‌های تاشو، یادآور دوران طلایی تلفن‌های همراه در اوایل هزاره جدید هستند. دورانی که آن را با طراحی‌های خاص و چشم‌نواز این دستگاه‌ها به یاد می‌آوریم. اگر در بیست سال گذشته جزو کاربران تلفن‌های همراه بوده باشید، به احتمال بسیار زیاد گوشی‌های ریزر را به یاد خواهید آورد. دستگاه‌هایی با طراحی بی‌همتا که جزو آرزوهای بسیاری از جوانان و نوجوانان آن دوران بود.

با پیشرفت تکنولوژی و معرفی نمایشگرهای انعطاف‌پذیر، شرکت‌های بسیار زیادی سراغ ساخت گوشی‌های هوشمند تاشو رفتند. اما باید پذیرفت شرکت‌های انگشت‌شماری به اندازه موتورولا در محبوبیت و نمادسازی از گوشی‌های تاشو تاثیرگذار بوده‌اند. به همین دلیل، زمانی که کمپانی چینی شده موتورولا تصمیم به ساخت یک گوشی تاشو گرفت، همه کاربران از بازگشت ریزر شگفت‌زده شدند.

نسل اول از سری جدید گوشی‌های ریزر که همراه با نمایشگرهای تاشو در سال ۲۰۱۹ معرفی شد،‌ تا حد امکان به سنت‌های گذشته وفادار مانده بود. طراحی آیکونیک ریزر V3 با لبه برجسته‌ای که در پایین دستگاه خودنمایی می‌کرد، به بهترین شکل یادآور سال‌های دور و درخشان موتورولا بود و در طراحی بدنه خارجی هم تلاش شده بود با استفاده از یک نمایشگر مستطیلی شکل ۲٫۷ اینچی، اولویت به نوستالژیک بودن گوشی داده شود.

اما متاسفانه دنیای گوشی‌های هوشمند و کاربرانش، در مسیری کاملا متضاد با نوستالژی گام برمی‌دارند. ممکن است کاربران بسیار زیادی در شبکه‌های اجتماعی به تحسین فُرم‌فکتورهای متفاوت بپردازند، اما زمانی که پای کارت کشیدن و هزینه کردن برسد، ترجیح عمومی بر انتخاب فرم‌های کم‌ریسک‌تر و امتحان‌پس‌داده است.

ریزر ۴۰ اولترا نزدیک‌ترین گوشی به گلکسی زد فلیپ ۵ و اصلی‌ترین تعقیب‌کننده‌ آن در بازار گوشی‌های تاشو است. شاید نتوان در دنیای امروز گوشی‌های هوشمند، هیچ دو گوشی دیگری را تا این اندازه به همدیگر شبیه، و در عین حال متفاوت از یکدیگر پیدا کرد.

اگر پیش از این با نسل جدید گوشی‌های تاشو کار کرده باشید، حتما با حس و حال در دست گرفتن ریزر ۴۰ اولترا آشنا هستید. یک گوشی خوش‌دست و سبک که نگه داشتن آن در حالت تا شده حس خوبی متشکل از لمس محصولی باکیفیت و در عین حال، دستگاهی نوستالژیک را به شما منتقل می‌کند.

نمای جلویی موتورولا ریزر ۴۰ اولترا در حالت تا شده، شیشه‌ای با محافظ گوریلا گلس ویکتوس است که مقاومت خوبی در برابر خراشیدگی‌های احتمالی از خود نشان می‌دهد. کل گوشی به وسیله‌ی فریمی از جنس آلومینیوم سری ۷۰۰۰ در بر گرفته شده و مکانیزم تاشونده آن با لولایی فولادی عمل می‌کند.

برخلاف گلکسی Z Flip 5 که کنترل آن به دلیل داشتن بدنه‌ی تمام شیشه‌ای کمی دشوار بود، بخش پشتی ریزر ۴۰ اولترا دارای بافتی است که به «گریپ» بیشتر و مطمئن‌تر نگه داشتن گوشی کمک می‌کند. البته موتورولا یک قاب اختصاصی هم درون جعبه‌ی گوشی در اختیار قرار می‌دهد که علاوه‌بر افزایش مقاومت بدنه در برابر ضربه، ظاهری متفاوت‌تر به گوشی می‌بخشد.

لولای فولادی ریزر جدید هم عملکرد مطمئنی به نمایش می‌گذارد، اما بازوبسته کردن گوشی موتورولا به خوشایندی زد فلیپ ۵ نیست و حس‌وحال چندان جالبی را منتقل نمی‌‌کند. مقاومت این لولا باعث شده باز و بسته کردن دستگاه با یک دست تقریبا غیرممکن باشد، اما می‌توانید گوشی را در زاویه‌های مختلفی تا محدوده ۱۲۰ درجه در حالت دلخواه تنظیم کنید. این ویژگی به خصوص در زمان گرفتن عکس‌های سلفی یا برقراری مکالمه‌های تصویری به کمک شما خواهند آمد.

نکته‌ی منفی دیگری که در مورد لولا به شدت توی ذوق می‌زند، باز نشدن کامل و ۱۸۰ درجه‌ای نمایشگر در برخی از مواقع است؛ در حدی که ممکن است پیش خودتان فکر کنید که گوشی در حد یک یا دو درجه با حالت کاملا صاف فاصله دارد. البته اگر موقع باز کردن گوشی، بدون نگرانی از شکستن لولا و با صرف انرژی کافی آن را فشار دهید، نمایشگر به حالت صاف در می‌آید.

همچنین موتورولا مکانیزم لولای گوشی را بازطراحی کرده تا علاوه بر افزایش استحکام کلی بدنه، دو لبه گوشی در هنگام بسته شدن کاملا روی همدیگر قرار بگیرند و هیچ فاصله‌ای بین آن‌ها وجود نداشته باشد. به گفته موتورولا، این گوشی از استاندارد IP52 پشتیبانی می‌کند که به معنی مقاومت در برابر پاشش قطرات آب یا باران و ذرات گردوغبار به صورت جزئی است. باوجود استاندارد IPX8 زد فلیپ ۵، موتورولا راه زیادی برای رسیدن به مقاومت گوشی سامسونگ در پیش دارد.

صفحه‌نمایش داخلی گوشی تاشوی جدید موتورولا ۶٫۹ اینچی از نوع LTPO با پشتیبانی از +HDR10 و نرخ به‌روزرسانی ۱۶۵ هرتز است که حداکثر روشنایی آن ۱۴۰۰ نیت عنوان می‌شود. استفاده از پنل LTPO‌ برای داشتن نرخ به‌روزرسانی متغیر، به گوشی در بهینه‌تر شدن مصرف باتری کمک خواهد کرد.

روشنایی ۱۴۰۰ نیتی با وجود اینکه به شکل قابل توجهی کمتر از حداکثر روشنایی ۱۷۵۰ نیتی گلکسی Z Flip 5 است، اما در شرایط واقعی تفاوت چشمگیری با صفحه‌نمایش سامسونگ ندارد. تصویر حتی زیر نور مستقیم خورشید هم به خوبی قابل مشاهده است و در محیط‌های داخلی نیز با توجه به کنترل خودکار روشنایی، تفاوتی با گوشی سامسونگ احساس نخواهید کرد.

علاوه‌بر روشنایی قابل قبول، رنگ‌ها نیز در نمایشگر ریزر ۴۰ اولترا شفاف، دقیق و عمیق ثبت می‌شوند. این گزاره را می‌توانید با نگاهی به اعداد ثبت شده در آزمایش پوشش رنگی گوشی تائید کنید. ریزر جدید با اینکه در بخش حداکثر روشنایی پایین‌تر از رقیب مستقیم خود قرار می‌گیرد، اما در تمامی فضاهای رنگی، اندکی پوشش‌دهی بهتری به نمایش می‌گذارد.

یکی از چالش‌برانگیزترین نکات درباره گوشی‌های تاشو، خط تای نمایشگر آن‌هاست که هم از نظر طراحی و هم از منظر کاربری می‌تواند برگ برنده‌ی گوشی‌ها باشد. در سال‌های اخیر سامسونگ، موتورولا و البته سایر تولیدکنندگان گوشی‌های تاشو تلاش کرده‌اند تا حد ممکن این خط را کم‌رنگ‌تر کنند تا اخلالی در تجربه کاربری نمایشگر ایجاد نکند. باید قبول کنیم که تکنولوژی Teardrop موتورولا بهترین عملکرد را در این بخش ارائه می‌کند.

صفحه‌نمایش بیرونی یکی دیگر از نقاط برتری ریزر جدید است و از نظر سخت‌افزاری، نمایشگر بیرونی یک سروگردن بالاتر از نمایشگر بیرونی رقیب قرار می‌گیرد. صفحه بیرونی ریزر ۴۰ اولترا ۳٫۶ اینچی از نوع OLED، با پشتیبانی از +HDR10 است که به حداکثر روشنایی ۱۱۰۰ نیت می‌رسد و نرخ به‌روزرسانی آن هم ۱۴۴ هرتز است.

همیشه سامسونگ را به عنوان مبتکر و تولیدکننده اصلی صفحه نمایش می‌شناسیم و انتظار بیشتری از نمایشگرهای این شرکت داریم. در حالی که نمایشگر بیرونی Z Flip 5 به صورت یک مستطیل بعلاوه یک لبه‌ی اضافی طراحی شده است، موتورولا روش پیچیده‌تری را در پیش می‌گیرد تا صفحه نمایش با پوشاندن بخش عمده نمای جلویی، دوربین‌ها را هم در بر بگیرد. ممکن است این طراحی مورد پسند همه کاربران قرار نگیرد، اما بدون شک هیجان‌انگیزتر از طراحی ساده و ابتدایی سامسونگ است.

حداکثر روشنایی ۱۱۰۰ نیتی برای نمایشگر بیرونی یک پیروزی کامل به حساب می‌آید. به این دلیل ساده که این صفحه برای یک گوشی تاشو، نقش نمایشگر سریع اعلان‌ها را بازی می‌کند و می‌توان به کمک آن به سرعت به پیام‌ها دسترسی داشت. در نتیجه حتی اگر زیر نور آفتاب هم باشید، مشکلی با روشنایی و وضوح محتوا روی نمایشگر بیرونی ریزر ۴۰ اولترا نخواهید داشت.

داشتن نرخ به‌روزرسانی ۱۴۴ هرتزی برای نمایشگر بیرونی، استفاده از فرمول سامسونگ در رقابت با خودش به حساب می‌آید. سامسونگ همیشه توجه ویژه‌ای به اعداد و ارقام نشان می‌دهد و همواره، سخت‌افزاری با اعداد بزرگ‌تر را نشانه‌ی برتری گوشی‌هایش نسبت به مدل‌های رقیب معرفی می‌کند.

البته داشتن مشخصات سخت‌افزاری بهتر لزوما به معنی برتری نیست. بزرگترین چالش موتورولا در ریزر ۴۰ اولترا نیز در همین بخش خود را نشان می‌دهد. سامسونگ به لطف سال‌ها کار کردن روی TouchWIZ و سپس One UI امروز به یک غول نرم‌افزاری تبدیل شده است، اما موتورولا چنین تجربه‌ای ندارد و این نکته در طراحی رابط کاربری برای نمایشگر بیرونی به خوبی به چشم می‌خورد.

موتورولا تلاش کرده هر اپلیکیشنی روی نمایشگر بیرونی قابل استفاده باشد و در این مسیر موفق هم عمل می‌کند. شما می‌توانید از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان، نقشه، دوربین، تقویم، یادداشت و حتی بازی‌ها روی نمایشگر بیرونی استفاده کنید. تایپ کردن روی نمایشگر بیرونی چندان ساده نیست، اما به‌هرترتیب، امکانش در اختیارتان قرار دارد. همچنین انبوهی از امکانات سفارشی‌سازی نیز در اختیار کاربران قرار می‌گیرد تا نمایشگر بیرونی را مطابق سلیقه خود تنظیم کنند.

برتری گلکسی Z Flip 5 در رابط کاربری نمایشگر بیرونی، به معنی بهتر بودن کلی رابط کاربری این گوشی در مقایسه با ریزر ۴۰ اولترا نیست. اتفاقا رابط کاربری موتورولا (طبق معمول) برپایه‌ی اندروید خالص است و اگر شما هم مثل ما از طرفداران سبک مینیمال، ساده و سرراست اندروید خالص باشید، از کار کردن با گوشی موتورولا هیجان‌زده خواهید شد.

بااین‌حساب، اگر طرفدار تغییرات افراطی سامسونگ در سیستم‌عامل اندروید نیستید، احتمالا از شیوه موتورولا بیشتر استقبال خواهید کرد. البته که موتورولا از جای دادن اپ‌های اختصاصی خودش در رابط کاربری غافل نمانده است. مثلا اپلیکیشن Moto App، اکثر امکانات مرتبط با شخصی‌سازی را در اختیار قرار می‌دهد و کاربر می‌تواند مواردی از جمله ژست‌های حرکتی و فونت‌ها را به سلیقه‌ی خودش تغییر بدهد.

برخلاف بخش نرم‌افزار که از نظر خیلی از کاربران می‌تواند ریزر ۴۰ اولترا را از رقب قدرتمندش جلو بیندازد، در بخش سخت‌افزار نمی‌توانیم برگ برنده را از آنِ گوشی موتورولا بدانیم. تراشه‌ی SD 8+ Gen 1، قلب تپنده ریزر ۴۰ اولترا است و با توجه به فاصله یک ماهه‌ی بین معرفی گوشی تاشوی موتورولا و گلکسی Z Flip 5 (که از تراشه‌ی SD 8 Gen 2 استفاده می‌کند)، انتخاب تراشه‌ی قدیمی‌تر کمی عجیب به نظر می‌رسد، به خصوص که قیمت گوشی سامسونگ و موتورولا نیز حدودا ۱۰۰۰ دلار است.

نتیجه استفاده از تراشه‌ی نسل قبل، به راحتی در بنچمارک‌ها دیده می‌شود. شاید شما جزو گروهی از کاربران باشید که اعتقاد دارند امتیازهای بالاتر در بنچمارک‌ها تعیین‌کننده ارزش یک گوشی نیستند. یا شاید هم فرض کنید اصولا یک گوشی تاشو کاربردی متفاوت از اجرای بازی‌های گرافیکی یا انجام پردازش‌های سنگین دارد. هرچند هر دوی این پیش‌فرض‌ها می‌توانند درست باشند، اما نمی‌توانند تصمیم عجیب موتورولا برای استفاده نکردن از آخرین تراشه‌ی موجود در زمان رونمایی را توجیه کنند.

مثلا در تست چندهسته‌ای CPU، ریزر ۴۰ اولترا حدودا ۱۳ درصد ضعیف‌تر از همتای خود ظاهر می‌شود و آزمون شبیه‌ساز بازی را نیز با عملکرد تقریبا ۱۰۰ درصد ضعیف‌تر پشت سر می‌گذارد.

حتی در آزمون پایداری عملکرد هم می‌توانید مشاهده کنید که با وجود افت عملکرد کمتر ریزر ۴۰ اولترا نسبت به گلکسی زد فلیپ ۵، گوشی موتورولا در محدوده امتیازی پایین‌تری نسبت به رقیب خود قرار می‌گیرد.

اما داشتن تراشه‌ی قدیمی‌تر به معنی ضعف گوشی در اجرای بازی‌های جدید نیست. اسنپدراگون ۸ پلاس نسل یک به خودی خود یک تراشه‌ی پرچم‌دار به حساب می‌آید و عملکردش در بازی‌ها به هیچ وجه ضعیف‌تر از رقبا نیست. گوشی در بازی‌های مورد بررسی، عملکردی مشابه پرچم‌داران جدیدتری مانند گلکسی اس ۲۴ اولترا به نمایش گذاشت و ضمنا، با وجود داشتن بدنه‌ای ظریف‌تر و باریک‌تر دمای دستگاه نیز پس از اجرای بازی‌ها در حد قابل قبولی باقی ماند.

ریزر ۴۰ اولترا در دو نسخه ۲۵۶ و ۵۱۲ گیگابایتی وارد بازار شده است که مدل ۲۵۶ گیگابایتی، ۸ یا ۱۲ گیگابایت رم در اختیار کاربران قرار می‌دهد و رم در نسخه ۵۱۲ گیگابایتی تنها یک گزینه ۱۲ گیگابایتی دارد. از آنجایی که فضای ذخیره‌سازی UFS 3.1‌ است، بنابراین از نظر سرعت عملکرد تا حد محسوسی کندتر از زد فلیپ ۵ ظاهر می‌شود، اما نه در حدی که تجربه‌ی کاربری شما را با اختلال خاصی مواجه کند.

موتورولا از باتری ۳۸۰۰ میلی‌آمپرساعتی با پشتیبانی از شارژ سریع ۳۰ وات برای ریزر ۴۰ اولترا استفاده کرده است که حداقل از نظر اعداد و ارقام آن را از گلکسی Z Flip 5 اندکی جلو می‌اندازد.

ریزر ۴۰ اولترا در کاربری روزمره، حدودا ۱۰ ساعت و ۳۸ دقیقه شارژدهی دارد که تقریبا برابر با عملکرد گلکسی زد فلیپ ۵ و حدود ۳۰ درصد ضعیف‌تر از پرچم‌دارانی مانند گلکسی اس ۲۴ اولترا است. اما در تست‌های استاندارد زومیت برای پخش ویدیو، رکورد ریزر ۴۰ اولترا ۱۷ ساعت بود که در مقایسه با ۲۲ ساعت شارژدهی گلکسی زد فلیپ ۵، عملکرد ضعیف‌تری به‌حساب می‌آید.

دوربین‌ها همیشه جزو نقاط ضعف گوشی‌های تاشو به حساب می‌آیند. البته که برچسب قیمتی ۱۰۰۰ دلاری، خواهی نخواهی انتظارات را از دوربین گوشی افزایش می‌دهد. هرچند دوربین ریزر جدید در حد و اندازه‌های دیگر گوشی‌های ۱۰۰۰ دلاری ظاهری نمی‌شود، اما عملکرد ناامیدکننده‌ای هم ندارد.

در محیط‌های روشن و پرنور، ریزر ۴۰ اولترا تصاویر باکیفیتی ثبت می‌کند. رنگ‌ها به واقعیت نزدیک هستند و جزئیات به خوبی دیده می‌شوند. نویز بسیار پایین و گستره دینامیکی به خوبی به تصویر کشیده می‌شود. اما هرچقدر که محیط تاریک‌تر شود، با افزایش نویز در عکس‌ها شاهد افت جزئیات در آن‌ها هستیم که البته چندان هم دور از انتظار نیست.

داشتن نمایشگر بیرونی، قابلیت‌های عکاسی و فیلم‌برداری متنوعی به ریزر ۴۰ اولترا می‌دهد. از جمله این قابلیت‌ها می‌توان به امکان استفاده از دوربین اصلی برای گرفتن عکس سلفی و در نتیجه، تبدیل نمایشگر بیرونی به منظره‌یاب، یا فیلم‌برداری در حالت Camcorder و دسترسی به تنظیمات فیلم‌برداری روی صفحه داخلی اشاره کرد.

موتورلا در ریزر ۴۰ اولترا تلاش کرده است تا از تجربیات قبلی درس بگیرد و تا حد امکان، کم‌وکاستی‌های گوشی تاشوی خود را برطرف کند. در نگاهی کلی نمی‌توان ایرادی اساسی از ریزر جدید گرفت، اما در برابر رقیبی با نام سامسونگ، حتی یک نقطه ضعف کوچک هم می‌تواند به معنی از دست دادن بازار باشد. اتفاقی که به نظر می‌رسد دست‌کم با انتخاب تراشه‌ی ضعیف‌تر برای ریزر ۴۰ اولترا رخ داده است و راهی هم برای جبران آن وجود ندارد.

با تمام اوصاف، رقابت همواره به نفع مصرف‌کننده نهایی است و به همین دلیل، قدرتمند بودن گوشی‌های تاشویی مانند ریزر ۴۰ اولترا و اوپو Find N2 Flip، بازار گوشی‌های تاشو را در مسیر تکامل و بهتر شدن نگه می‌دارد.