زیکا علاوه بر میکروسفالی منجر به ناهنجاریهای دیگری نیز در جنین میشود
ویروس زیکا یک ویروس نوروتروفیک، neurotrophic، است که میتواند اثرات مخربی بر روی بافتهای مغزی، رشد ساقهی مغز و در نتیجه رشد کلی سیستم عصبی جنین داشته باشد. تا به الان میکروسفالی یکی از ناهنجاریهای اصلی مرتبط با ویروس زیکا مورد توجه بوده؛ با این حال مرگ یا رشد ناقص جنین، اختلال بازسازی عروقی واحد یوتروپلاسنتال و عدم رشد سیستم عصبی جنین از دیگر عوارض ابتلای زنان باردار به این ویروس به شمار میروند. البته مارگارت چان، رئیس سازمان بهداشت جهانی، تاکید میکند که برای رسیدن به رابطهی قطعی میان زیکا و عوارض آن تحقیقات بیشتری لازم است.
از طرف دیگر خبرهایی از انتقال این ویروس از طریق مایعات بدنی و به خصوص ارتباط جنسی منتشر شده بود. به نظر میرسد این اتفاق جدیتر از قبل جامعهی بشری را تهدید میکند و نمونههای بیشتر از ابتلا به این طریق در کشورهای مختلف کشف شده است.
نشست دیروز دومین جلسهی این سازمان برای مقابله با ویروس زیکا برگزار شد و از متخصصین بیماریهای عفونی نیز برای شرکت دعوت شده بود. تمامی شرکتکنندگان بر این نظر توافق داشتند که باید بر رابطهی بین ناهنجاریهای نورولوژیکی و ویروس زیکا رابطههای معنادارتری پیدا کرد. بنابراین تا رسیدن به یک نتیجهی علمی قابل اعتماد باید بر اساس شواهد موجود نظر داد.
زیکا یک نوع بیماری ویروسی است که از نیش پشهی آئدس به افراد منتقل میشود. در اغلب موارد این بیماری خیلی خطرناک ظاهر نمیشود و از بین هر ۵ نفر تنها یک نفر علایم بیماری را از خود نشان میدهد. بیماران مبتلا به این بیماری معمولا دچار تب خفیف و خارش پوستی میشوند. متاسفانه هنوز واکسنی برای مقابله با ویروس زیکا ساخته نشده و شواهد زیادی از رابطهی زیکا با میکروسفالی در نوزادان وجود دارد. چندی پیش نیز خبرهایی از رابطهی زیکا با بیماری گیلن باره منتشر شد که لزوم مقابلهی جدیتر با این ویروس را به مسئولین بهداشتی گوشزد میکند. در ایالات متحدهی امریکا نزدیک به ۱۵۰ مورد ابتلا به ویروس زیکا گزارش شده که در هیچ کدام عامل انتقال نیش پشه نبوده است.
موارد مبتلا به میکروسفالی در برزیل و جزایر پولینزی بیشتر مشاهده شده و در کلمبیا زیکا خود را با افزایش مرگ جنینها نشان داده است. با این حال مسئولین سازمان بهداشت بر این باورند که نباید منتظر تایید رابطهی علمی بین ویروس زیکا و ناهنجاریهای مختلف در نوزادان شد و مسئولین بهداشتی باید خود را برای مبارزهی هر چه بیشتر با این ویروس آماده کنند.
مسئولین بهداشتی در مناطقی که زیکا شیوع پیدا کرده باید در راستای آگاهسازی مردم به خصوص زنان گامهای موثری بردارند. توانمندسازی زنان باید در راستای تصمیم آنها به بارداری باشد. اگر زنان خواهان بارداری در مناطقی مثل برزیل هستند باید نسبت به روشهای محافظتی در برابر نیش پشهی ناقل بیماری و ابتلا به ویروس آگاه باشند.
در این بین نگرانیهایی در مورد افزایش آمار و پخش ویروس در مناطق مختلف جغرافیایی هم زمان با آغاز فصل بارشهای موسمی در آمریکای جنوبی افزایش یافته است.