توسعه ربات جراحی با قابلیت انتقال حس لمس کردن

محققین دانشگاه Deakin با همکاری دانشگاه هاروارد سیستم جدیدی را برای پیشرفت جراحی‌های رباتیک معرفی کردند. HeroSurg با کمک سیستم بازخورد هپتیک، توانایی انتقال حس لمس کردن را به کاربر می‌دهد. ربات جدید علاوه بر این سیستم، فناوری جدید تشخیصی را نیز با خود دارد که درصد خطا در حین عمل را به پایین‌ترین سطح خود کاهش می‌دهد.

سیستم هپتیک قادر است میزان فشار وارد به بازوی ربات را به طور لحظه‌ای اندازه‌گیری و به صورت لرزش‌های ریز به کاربر منتقل کند. حسگر‌های مختلف موجود در ربات این وظیفه را بر عهده دارند.

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های ربات یاد شده، بالا بردن حس اعتماد به نفس پزشک در حین جراحی است. این ربات قادر است به طور مجازی حس لمس بافت بدن را برای کاربر مهیا کند تا جراح میزان سختی آن را تشخیص دهد. بنابراین علاوه بر مشاهده‌ی درون بدن به وسیله‌ی دوربین، جراح با لمس و تشخیص میزان سختی بافت بدن می‌تواند وضعیت سلامتی آن ناحیه را کنترل کند.

یکی از روش‌هایی که پزشکان در معاینه‌های خود از آن بهره می‌گیرند، لمس قسمت‌های مختلف بدن برای تشخیص وضعیت آن است. بدین ترتیب یک پزشک می‌تواند بافت‌های سرطانی را از بافت معمولی تشخیص دهد. این روش با استفاده از ربات‌های جراح تا پیش از HeroSurg امکان‌پذیر نبود.

فناوری تشخیصی جدید نیز قادر به شناسایی اجزای مختلف ربات از یکدیگر است تا در حین جراحی به هم برخورد نکنند. حسگرهای تعبیه شده در مکان‌های مختلف از ربات کاهش جراحات ناشی از اتفاقات را کاهش می‌دهند. ربات HeroSurg ماژولار بوده و می‌توان بر اساس نیاز جراح، قطعات آن را کم یا زیاد کرد. طراحی ارگونومیک در کنار قابلیت عکس‌برداری به صورت سه‌بعدی از دیگر مشخصات این ربات جراح هستند.

استفاده از ربات‌های جراح به خصوص در عمل‌های پیچیده چندین سال است که توسط پزشکان استفاده می‌شود. یکی از نمونه‌های مهم این ربات‌ها، ربات Davinci است که با بهره‌گیری از چندین بازو‌ و دوربین‌های مختلف به جراح امکان مشاهده و انجام دقیق فرآیند کاری خود را می‌دهد. در سال ۲۰۰۸ پروفسور کریشنان، یکی از اعضای توسعه‌ی ربات HeroSurg، اولین پزشکی بود که جراحی گوش، حلق و بینی را با استفاده از Davinci  انجام داد.

از سال ۲۰۰۸ به بعد شاهد پیشرفت‌های زیادی در Davinci همراه با استفاده‌ی گسترده از ربات‌های جراح در جراحی‌های مختلف، بودیم. در یک نمونه، پزشکان موفق به استفاده از ربات در جراحی‌های بای پس شریان کرونر قلب شدند. معمولا در این عمل، قلب به صورت مصنوعی متوقف می‌شود، اما دانشمندان ژاپنی موفق شدند تا با بهره‌گیری از یک ربات روش جدیدتری را آزمایش کنند.

در ماه گذشته‌ی میلادی نیز پزشکان دانشگاه آکسفورد با بهره‌گیری از ربات در جراحی چشم، بینایی را به بیمار بازگرداندند. در این عمل یک غشا از ناحیه‌ی شبکیه‌ی چشم بیمار جدا شد. ربات HeroSurg ویژگی‌های زیادی دارد که می‌تواند شرایط را برای جراحی‌های پیچیده، بهبود ببخشد. تیم توسعه به دنبال شروع آزمایش‌های انسانی است و نباید برای تجاری شدن این فناوری خیلی منتظر ماند.