پژوهشگران نوع جدیدی از زلزله را کشف کردند
محققین موسسه فناوری کالیفرنیا موفق به شناسایی نوعی جدید از لرزشهای زمین شدهاند که در فواصلی به مراتب عمیقتر، نزدیک به ۲۴ کیلومتر بیشتر و در نزدیکی گوشتهی بیرونی زمین، رخ میدهد. این نوع خاص از لرزشها توسط زلزلهسنجهای معمول نشان داده نمیشوند و توانایی تخریبی بسیار بالاتری از نمونههای شناخته شده دارند.
زلزله با حرکت لایههای از هم گسیخته در پوستهی بیرونی زمین شکل میگیرد؛ در حقیقت این پدیدهی طبیعی آزادسازی انرژی از داخل این لایه است. بر اساس همین اطلاعات نیز تصور میشود که در کالیفرنیا عمق مرکز زمین لرزهها از ۱۹ تا ۲۴ کیلومتر فراتر نمیروند. با فاصله گرفتن از این لایه به گوشتهی بیرونی زمین میرسیم و به دلیل شروع حالت مذابی زمین در این ناحیه امکان ایجاد ارتعاش به صورت زلزله وجود ندارد.
با این حال استفاده از قویترین حسگرهای موجود برای شناسایی مراکز اصلی لرزهها در نزدیکی منطقهی Pasadena به محققین نشان داد که ارتعاشهایی وجود دارند که از عمقی بیشتر از ۲۴ کلیومتری سطح زمین و در نزدیکی گوشتهی بیرونی رخ میدهند. این لرزشهای کوچک در نزدیکی گسل Newport-Inglewood شناسایی شدهاند. این گسل یکی از گسلهای خطرناک کالیفرنیای جنوبی به حساب میآید که سابقهی زلزلهی ۶.۳ ریشتری در سال ۱۹۹۳ را با ۱۱۵ کشته در ناحیهی لانگ بیچ دارد. بنابراین نه تنها از این گسل، بلکه از گسلهای دیگر کالیفرنیا نظیر بزرگترین گسل این ایالت، سن آندرس، هم میتوان انتظار لرزشهایی مشابه داشت.
با اینکه لرزشهای شناسایی شده خیلی خفیف به نظر میرسند و بیشترین آنها تنها ۲ ریشتر قدرت دارند، اما با افزایش عمق مرکز زلزله شاهد افزایش قدرت لرزشها و در نتیجه قدرت تخریبی بالاتر آنها خواهیم بود.
بنابراین اگر در آینده زمین لرزهای بزرگ از اعماقی بیشتر از حد انتظار ما رخ دهد، باید برای پیامدهای به مراتب بزرگتر آن آماده باشیم.
بعد از زلزلهی بزرگ ۸.۶ ریشتری سال ۲۰۱۲ سوماترای اندونزی دانشمندان به دنبال ارتعاشاتی با منشایی عمیقتر گشتند. زلزلهی سوماترا یکی از بزرگترین زلزلهها در نوع خود به حساب میآید که حاصل فعالیت یکی از گسلهای مهم منطقه است؛ این گسل شباهت بسیاری به گسل Newport-Inglewood کالیفرنیا دارد. با این حال یکی از مشکلاتی که در تحلیل این زلزله وجود داشت نبود توضیح دقیق در مورد چرایی بزرگی زلزله بود. با استفاده از دانش روز بزرگی زلزله توجیه پذیر نبود و باید منشا آن را در عمق بیشتری از پوستهی زمین جستوجو میکرد. تحقیقات جدید از امکان رخ دادن حادثهای مشابه در گسل Newport-Inglewood خبر میدهند.
در حال حاضر اطلاعات بیشتری در مورد این نوع از زمین لرزهها در دسترس نیست ولی دانشمندان از پیامدهای بزرگ این نوع از زلزلهها ترس زیادی دارند. چیزی که تا به این جا میدانیم آن است که شدت این لرزشها میتوانند خیلی بزرگ نباشند، به صورت پراکنده و بدون ارتباط با هم رخ دهند؛ بنابراین تاثیری بر لرزشهای موجود در پوسته نخواهند داشت.
یکی از اعضای تیم به نشریهی لاسآنجلس تایمز میگوید:
بهترین خبر آن است که لرزشهای ایجاد شده در گوشتهی خارجی زمین به صورت مجزا از هم ایجاد میشوند و تاثیری بر هم و بر لرزشهای ایجاد شده در پوستهی زمین ندارند. با این حال سوالهای خیلی مهمی در مورد ماهیت شکلگیری و خطرات احتمالی آن برای ما وجود دارند.
حالا با شناخت وجود این لرزشها باید در مورد آنها اطلاعات بیشتری بدست آورد. در تحقیق انجام شده در مساحتی نزدیک به ۲۳ کیلومتر مربع در نزدیکی گسل Newport-Inglewood و در منطقهی لانگ بیچ لرزشها کشف شدهاند. یکی از دلایل این کشف شاید زیر نظر داشتن این منطقه در مدت زمانی طولانیتر باشد که چنین شرایطی برای مناطق دیگر وجود نداشت. با این حال سناریوی دیگر میتوان به ویژگیهای زمینشناسی خاص منطقه باشد که وجود چنین لرزشهایی از اعماق بیشتر را توجیه میکند.
آقای Aagaard زلزله شناس آمریکایی در این مورد اضافه میکند:
نباید خیلی نگران پیامدهای این لرزشهای کوچک بود، اگرچه لرزههایی با بزرگی ۳ یا ۴ ریشتر در گوشتهی زمین میتواند منشا نگرانیهای آتی باشند.
با تمام این تفاسیر تنها زمان میتواند نقش این لرزهها را در شکلگیری حوادث بزرگ مشخص و شناخت ما را از زمین و شکلگیری لرزههای زمین کاملتر کند.
نتایج این تحقیق علمی در مجلهی معتبر Science به چاپ رسیده است.