کشف اولین قورباغه با پوست فلورسنت

زیست‌شناسان موفق به کشف گونه‌ی جدیدی از قورباغه‌های درختی شده‌اند که زیستگاه آن در آمریکای جنوبی است. این قورباغه در روز به رنگ سبز مایل به قهوه‌ای با خال‌های قرمز نمایان است و در شرایط کم‌نور یا در زیر تابش اشعه‌ی فرابنفش، به رنگ‌های سبز درخشان و آبی روشن خودنمایی می‌کند.

به خاصیتی که در آن یک جسم، نور با طول‌موج کوتاه را جذب و نور با طول‌موج بلندتر را منتشر می‌کند، فلورسانس می‌گویند. این دسته از مواد تنها در شرایطی که نور به آن‌ها تابیده شود شروع به درخشیدن می‌کنند و برخلاف مواد شب‌تاب که طی واکنش‌های شیمیایی نور تولید می‌کنند، در محیط‌های تاریک توانایی درخشش ندارند. تابلوهای راهنمای کناره جاده‌ها نمونه‌ای از مواد با خاصیت فلورسانس هستند.

آبزیان دریایی بسیاری نظیر مرجان‌ها، ماهی‌ها، کوسه‌ها و نوع خاصی از لاک‌پشت‌های دریایی دارای پوستی با خاصیت فلورسانس هستند؛ اما در میان موجودات ساکن خشکی، داشتن پوستی با چنین ویژگی بسیار نادر است. محققین تاکنون تصور می‌کردند که تنها طوطی‌ها و گونه‌های خاصی از عقرب‌ها از این ویژگی برخوردار هستند؛ اما این کشف جدید، فرضیه‌های دیگری پیش روی آن‌ها گذاشته است.

در بدن این قورباغه، رنگ‌دانه‌ی خاصی به نام بیلیوردین وجود دارد که عموماً اندام‌ها و استخوان‌های دوزیستان را به رنگ سبز درمی‌آورد. بااین‌حال در بعضی حشرات، پروتئین بدن آن‌ها باعث می‌شود که بیلیوردین، رنگ قرمز روشن با خاصیت فلورسانس از خود ساتع کند؛ اما بیلیوردین بدن این قورباغه، نوری زرشکی‌رنگ منتشر می‌کند.

هنگامی‌که گروه تحقیقاتی در آزمایش‌های خود شروع به تاباندن اشعه‌ی فرابنفش به بدن این قورباغه کردند، همگی شگفت‌زده شدند؛ زیرا بدن این حیوان به‌جای رنگ قرمز روشن، به رنگ آبی مایل به سبز درآمد. سه مولکول هیلوین-ال۱، هیلوین-ال۲ و هیلوین-جی۱ در بافت‌های لنفاوی، پوست و ترشحات غددی حیوان عامل ایجاد رنگ سبز فلورسانس‌ هستند. این مولکول‌ها  ساختار حلقه‌ای و زنجیره‌ی هیدروکربنی دارند و در میان سایر مولکول‌های فلوئورسنت شناخته‌شده در حیوانات، منحصربه‌فردند. به گفته‌ی پپورین لوپز، شیمیدان دانشگاه سائوپائولوی برزیل، مولکول‌های فلوئورسنت سنت مشابه این قورباغه تنها در گیاهان یافت می‌شود.

ویژگی منحصربه‌فرد دیگر این مولکول‌ها، شدت نوری است که از خود ساطع می‌کنند که به مقدار ۱۸ درصد روشنایی ماه کامل است و برای سیستم بینایی این‌گونه از قورباغه برای دیدن محیط اطراف کافی است. تاکنون هیچ اطلاعاتی از سیستم بینایی یا گیرنده‌های نوری این نوع قورباغه در اختیار نیست؛ اما زیست شناسان برای مطالعه در این مورد که آیا قورباغه‌ها قادر به دیدن نور ناشی از خاصیت فلورسانس خود هستند یا نه، در حال تحقیق‌اند.

دیوید گرابر، زیست‌شناس دانشگاه نیویورک که با گروه خود موفق به کشف خاصیت فلورسانس در لاک‌پشت‌های دریایی پوزه عقابی در سال ۲۰۱۵ شده‌اند، می‌گوید:

کشف این‌گونه‌ی جدید هیجان‌انگیز است. این کشف سؤالات بسیاری درزمینه‌ی زیست‌محیطی و رفتارهای عملکردی مواد فلوئورسنت، برای ما به وجود آورده است.

محققان در حال تحقیق روی سایر ۲۵۰ گونهٔ قورباغه‌های درختی هستند و امیدوارند که گونه‌های مشابه دیگری با پوست نیمه شفاف وجود داشته باشند.