اعتیاد نوجوانان به تلفن‌ همراه تصوری اشتباه است

این روز‌ها اگر فرد نوجوانی در اطراف شما باشد به احتمال زیاد یک گوشی موبایل نیز در دستان او خواهید دید. اخبار و مطالب گوناگون با ارائه‌ی آمارهایی مثل اعتیاد یک نفر از هر چهار نوجوان به گوشی خود می‌خواهند این موضوع را یک مشکل روانی بزرگ اعلام کنند.

اخبار و آمارهای این چنینی ممکن است قبلا نیز به گوش شما خورده باشد. جدیدترین اخبار دراین‌زمینه بر مبنای یافته‌های پژوهشی هستند که می‌گوید ۲۳ درصد از نوجوانان به شیوه‌ای نادرست از تلفن همراه خود استفاده می‌کنند. بیانیه‌ی مطبوعاتی ارائه شده مربوط به این پژوهش نیز اشاره به پایداری این موضوع همراه‌با اعتیاد رفتاری دارد.

یافته‌های دیگر پژوهش یادشده حاکی از آن هستند، نوجوانانی که به شیوه نادرستی از گوشی هوشمند خود استفاده می‌کنند سه برابر بیشتر از دیگران اظهار داشتند احساس افسردگی و اضطراب می‌کنند یا نمی‌توانند به حد کافی بخوابند. به‌طور کلی پژوهش مورد نظر می‌خواهد این را نشان دهد که گوشی‌های هوشمند فرزندان ما را دچار مشکلات سلامت روانی می‌کنند.

اما شاید بهتر است قبل از احساس خطر در این‌باره کمی فکر کنیم. بحث‌های زیادی وجود دارد که آیا اصلا امکان دارد کسی به تلفن همراه خود یا اینترنت و بازی‌های کامپیوتری اعتیاد پیدا کند یا خیر. بعضی پژوهشگران این رشته اعلام می‌کنند که چنین امکانی وجود دارد درحالی‌که برخی دیگر استفاده از عبارت اعتیاد دراین‌زمینه را بی‌معنی می‌دانند.

پژوهش جدید که خلاصه‌ای از ۴۱ مطالعه‌ی پیشین درباره استفاده از گوشی موبایل است، پاسخی به این سؤال تقریبا فلسفی نمی‌دهد و فقط تأیید می‌کند که برخی از نوجوانان به میزان زیادی وقت خود را با تلفن همراه سپری می‌کنند؛ موضوعی که احتمالا بسیاری از خانواده‌های آن‌ها نیز می‌دانستند.

پژوهشگران در این بررسی به مطالعاتی مراجعه کرده‌اند که از نظرسنجی برای سنجش رفتار مردم استفاده می‌کند. رایج‌ترین این نظرسنجی‌ها شامل چندین سؤال هستند که صرفا میزان زیاد استفاده از تلفن همراه را بدون اینکه الزاما یک شرایط پزشکی آسیب‌زا باشد نشان می‌دهند.

برخی از این سوالات می‌پرسند که آیا افراد از تلفن‌همراه خود بیشتر از مقداری که قصد آن را داشتند استفاده می‌کنند؟ آیا این مسئله باعث شده است تکالیف مدرسه خود را فراموش کنند؟ یا اینکه آیا کسی به آن‌ها گفته است که از تلفن‌همراه خود بیش از اندازه استفاده می‌کنند؟

آیا این سوالات واقعا می‌توانند اعتیاد را تشخیص دهند؟ کافی است در این سوالات عبارت تلفن‌همراه را با کتاب جایگزین کنید و خواهید دید که فردی با مطالعه‌ی زیاد به اغلب این سوالات پاسخ مثبت خواهد داد؛ اما ما درباره‌ی اعتیاد به مطالعه ابراز نگرانی نمی‌کنیم.

یکی از مولفان پژوهش تازه به‌نام نیکلا کالک استفاده‌ی گسترده از این نظرسنجی‌ها را تأیید می‌کند. وی همچنین به برخی از نوجوانانی اشاره می‌کند که مدت زیادی مشغول بازی‌کردن با تلفن‌همراه خود هستند تا حدی که حتی وقت نمی‌کنند به حمام بروند یا از خانه خارج شوند. این رفتار قطعا برای یک نوجوان ناسالم و آزاردهنده است اما پژوهش مورد نظر اشاره‌ای به تعداد نوجوانانی که در چنین شرایط حادی هستند نمی‌‌کند.

نگرانی دیگر که ایمی اوربن از دانشگاه کمبریج به آن اشاره می‌کند، این است که مطالعات استفاده‌شده در بررسی مورد بحث جامع و دقیق نیستند زیرا تیم پژوهشی، بانک اطلاعاتی مطالعات در زمینه‌ی تلفن‌همراه را با استفاده از کلمه‌ی «اعتیادآور» به‌عنوان یکی از عبارات جست‌وجو اسکن کرده‌اند. این احتمال وجود دارد که مطالعاتی که استفاده‌ی مشکل‌زا از تلفن‌همراه را پایین نشان می‌دهند در این روش جست‌وجو نادیده گرفته شده باشند.

نیکلا کالک و همکارش بن کارتر این محدودیت را قبول دارند اما همچنان معتقدند که یافته‌ها نشانگر یک الگو هستند که نیازمند بررسی بیشتر است.

کاملا محتمل است که احساس افسردگی به دلیل نداشتن دوستان زیاد در مدرسه شما را به سمت بازی‌کردن یا مکالمه‌ی آنلاین با دیگران به‌عنوان روشی برای مقابله با آن سوق دهد. اگر این موضوع در مورد فرد صدق کند، والدینی که در مواجهه با اخبار نگران‌کننده در مورد اعتیاد نوجوانان، تلفن‌همراه فرزند خود را از او می‌گیرند تنها شرایط وی را بدتر می‌کنند.

البته اگر بخواهیم منصف باشیم تیم انجام‌دهنده این بررسی در پژوهش خود اشاره کرده‌اند که آن‌ها فقط یک پیوستگی بین استفاده از تلفن‌همراه و مشکلات سلامت روان یافته‌اند. اما این حقیقت که پژوهش مورد نظر گواهی بر ایجاد افسردگی توسط تلفن‌همراه نیست توسط اغلب رسانه‌ها نادیده گرفته شده‌ است. به‌نظر می‌رسد خبرنگاران تمایل زیادی به نوشتن یک داستان جذاب در مورد نوجوانان و تلفن‌های همراهشان دارند. نظر شما کابران زومیت دراین‌زمینه چیست؟