تفاوت سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا چیست؟
روز چهارشنبه، سخنگوی روابط عمومی وزارت بهداشت کشور خبر از راه‌یافتن ویروس کرونای جدید به کشور داد. از آن روز تاکنون، تعداد کل مبتلایان به ۲۸ نفر و ۵ مورد فوتی افزایش یافته؛ به‌این‌ترتیب، ایران پس از چین بالاترین نرخ مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونای جدید را ثبت کرده است.
وزیر بهداشت درارتباط‌با اینکه کووید۱۹ هم‌زمان با مرگ دو فرد مبتلا در کشور گزارش شد، گفت:
براساس پروتکل‌های سازمان جهانی بهداشت اگر مواردی از آنفولانزا و شبه آنفولانزا در کشوری بروز کرد و این موارد افرادی بودند که از مناطق آلوده نیامده بودند یا اینکه با فردی که از این مناطق آمده تماسی نداشتند، مشکوک به کرونا تلقی نمی‌شوند و ما نیز بر همین اساس عمل کرده‌ایم. اما متاسفانه حدود ۳ روز پیش دو مورد به یکی از بیمارستان‌های قم مراجعه کردند و شدیدا در حالت نارسایی تنفسی قرار گرفتند و آزمایش‌های انجام شده از این افراد سینه پهلو دو طرفه را نشان می‌داد که از دید همکاران ما شکل بالینی این دو بیمار با آنفولانزا همخوانی نداشت. بلافاصله تست‌های مربوطه انجام شد اما سرعت پیشرفت بیماری به‌قدری بود که متاسفانه این دو نفر خیلی سریع از دست رفتند؛ نتایج تست‌های این افراد مثبت اعلام شد و بلافاصله همکاران ما روی قم تمرکز کردند و تیم‌های متعددی برای انجام بررسی‌های گسترده به این شهر اعزام کردیم.
وی اضافه کرد: «بررسی‌ها نشان داده است که این افراد هیچ سفری به خارج از کشور نداشته‌اند. بنابراین، باید گفت که کانون آلودگی در داخل کشور شکل گرفته است.»
باتوجه به جو ترس و واهمه‌ای که دراین‌زمینه در کشور پیش آمده، اکنون افراد زیادی برای تشخیص دقیق بیماری خود به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند اما این موضوع باعث نمی‌شود که از تمامی این افراد تست کرونا گرفته شده یا آن‌ها بستری شوند؛ وکیلی، سرپرستار در بیمارستان شریعت رضوی به زومیت گفت که در چنین شرایطی، اکثرا افراد در گروه پرخطر مورد بررسی و آزمایش قرار می‌گیرند.
در این رابطه، دکتر کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت نیز گفت:
در هیچ جای دنیا شرایط به این منوال نیست که اگر شخصی احساس کرد به کروناویروس مبتلا است با مراجعه به مراکز درمانی فورا مورد آزمایش‌های ویژه قرار گیرد اما اگر بیماری دارای علائم شبه آنفلوآنزا باشد و شرح حال مشکوک داشته باشد، توسط مرکز درمانی مربوطه در استان و شهرستان نمونه آزمایشگاهی از او اخذ شده و این نمونه به آزمایشگاه‌های مرجع ارسال می‌شود.آزمایشگاه مرجع، گزارش را به وزارت بهداشت یا دانشگاه علوم‌پزشکی مربوطه ارسال می‌کند؛ فلذا مراجعه‌ی افراد به کلینیک، مطب، بیمارستان و... و خوداظهاری مبنی بر اینکه تمایل به انجام آزمایش حتی با وجود اینکه خودشان هزینه را پرداخت کنند، پذیرفته‌شده نیست.
وکیلی درباره‌ی روند مراجعه‌ی بیماران مشکوک به ویروس کرونا به بیمارستان گفت که این اشخاص پس از مراجعه (بدون قرنطینه‌شدن) در اتاق‌های ایزوله‌ای قرار می‌گیرند تا زمانی‌که نتیجه‌ی آزمایش آن‌ها (که به‌گفته‌ی وزیر بهداشت، سه مرحله‌ای است) مشخص شود و درصورت مثبت بودن جواب، به بیمارستان‌های تعیین‌شده در سطح تهران و شهرستان‌های دیگر منتقل می‌شوند.
وجه تمایز کرونا این است که در آنفولانزا و سرماخوردگی معمولی، بیمار با مصرف دارو و ظرف چند روز بهبود پیدا می‌کند
وکیلی گفت، افراد بیمار ممکن است علائم تب، سرفه، تنگی نفس و دیگر علائم مشابه آنفولانزا داشته باشند. وجه تمایز سه بیماری مذکور در این است که در آنفولانزا و سرماخوردگی معمولی، بیمار با مصرف داروها ظرف گذشت چند روز بهبود پیدا می‌کند ولی ظاهرا و همان‌طور که درمورد کووید ۱۹ گفته شده، دارویی تاکنون روی آن تأثیر نداشته است؛ بلکه بیماری با گذشت زمان، به‌جای بهبود، بدتر می‌شود. در عکس ریه بیمار به‌راحتی مشخص می‌شود که ریه درحال تخریب است درحالی‌که در عکس ریه از بیمار مبتلا به آنفولانزا دارای تنگی نفس، با تجویز آنتی‌بیوتیک و مسکن، ریه هر روز بهتر می‌شود که این موضوع تأثیر بدی در بیمار مبتلا به کرونا دارد.
نکته‌ی مهم درارتباط‌با این بیماری، مراقبت فردی است؛ بسیاری از افراد خود نمی‌دانند که مبتلا به این ویروس هستند و ممکن است در دوره‌ی کمون بیماری، ویروس را به دیگران منتقل کنند. وکیلی گفت شستن مکرر دست‌ها، زدن ماسک، رعایت فاصله از افراد دارای علائم، دوری از قرارگرفتن در محیط‌های شلوغ ازجمله مواردی است که باید مدنظر قرار بگیرد. وی همچنین باتوجه به نرخ ۲ درصدی مرگ‌ومیر این ویروس گفت:
واضح است که افراد بسیاری ممکن است به آن مبتلا شوند و بیماری آن‌ها کمی حادتر از آنفولانزا باشد. اما افراد از آن بهبود پیدا می‌کنند؛ همان‌طور که این روزها از افراد زیادی می‌شنویم که مدتی است دچار سرماخوردگی هستند و دارویی روی آن‌ها جواب نمی‌دهد و سرفه‌های‌شان به‌مرور بیشتر می‌شود؛ به احتمال قوی این موارد می‌تواند کرونا باشد. دلیل بهبود حال آن‌ها نیز سیستم ایمنی قوی بدن است که از مرگ جلوگیری می‌کند. مرگ و میر در افرادی دیده می‌شود که نقص سیستم ایمنی، عضو پیوندی، بیماری سرطان، دیابت داشته یا دارای پیشینه‌ی بیماری‌های حادتر بوده‌اند. در غیر این صورت بسیار طبیعی است که افراد زیادی به این ویروس مبتلا شوند و تنها حالت آنفولانزا یا سرماخوردگی را تجربه کنند.
ویروس کرونا جدید، درمقایسه‌با آنفولانزا، بیشتر و در درجه اول باعث سرفه خشک، تنگی نفس یا عفونت ریه می‌شود
تمام بیماران علائم مشابهی را نشان نمی‌دهند، اما موارد یکسان در بیماران مبتلا به کووید ۱۹، تب، سرفه و تنگی نفس است. علائم ویروسی در دستگاه تنفسی فوقانی، تب بالا و طولانی‌مدت است؛ بنابراین عطسه‌ی زیاد، آبریزش بینی و گلودرد که علامت‌های معمولی در بیماری عفونی بخش فوقانی دستگاه تنفسی بوده، از نشانه‌های سرماخوردگی یا آنفولانزای معمولی است. ازآنجاکه ویروس جدید کرونا، در درجه‌ی اول، دستگاه تنفسی تحتانی (شش‌ها) را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بیشتر باعث سرفه خشک، تنگی نفس یا عفونت ریه می‌شود.
وکیلی تأیید می‌کند که باتوجه به پیدانشدن درمانی برای ویروس کرونای جدید، در بیمارستان تنها مراقبت‌های کمکی به بیماران ارائه می‌شود. وی درانتها اشاره می‌کند که تماس با ترشحات و قطرات آلوده ناشی از سرفه و عطسه‌ی فرد مبتلا، انتقال‌دهنده‌ی بیماری است و حتی اگر در یک متری این فرد باشیم اما تماسی با وی نداشته باشیم، بیماری منتقل نمی‌شود.
بدترین حالت این است که فرد دارای ویروس کووید ۱۹، سرفه یا عطسه کرده، دست خود را جلوی دهان بگیرد و سپس به اجسام دیگر بزند. این ویروس در محیط به‌مدت طولانی‌تر ۲۴ ساعت زنده می‌ماند درحالی‌که روی دست به‌مدت ۴ ساعت می‌ماند.
وزارت بهداشت دیروز خبر داده بود که تعداد ۷۳۵ نفر مشکوک به ویروس کرونا هستند و نتیجه‌ی آزمایش هنوز مشخص نشده است. علیرضا وهاب‌زاده، مشاور وزیر بهداشت، در این ارتباط توییتی منتشر کرد:
بیشتر موارد مشکوک به کرونا، آنفولانزاستطی روزهای گذشته باتوجه به همزمانی شیوع آنفلوآنزای فصلی و کرونا، هزاران نفر به مراکز درمانی مراجعه کردند که ۷۳۵ نفر با علائم شبه آنفلوآنزا بستری شدند. بسیاری از این افراد مرخص شدند و تعدادی هم برای آزمایش‌ها بیشتر تحت نظر قرار گرفتند.— علیرضا وهاب‌زاده (@vahabzadeh_ali) February 21, 2020
وی همچنین درارتباط با نگرانی‌های ایجادشده در زمینه‌ی نبود ماسک به‌میزان کافی گفت: «از امروز شبکه توزیع ماسک در‌سراسر کشور تغییر می‌کند؛ تمام شرکت‌های تولیدکننده ماسک موظف هستند صد در صد تولیدات را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند و مستقیم و بدون واسطه از طریق شبکه‌های بهداشت و مراکز درمانی در سطح کشور توزیع خواهد شد. ۴ میلیون ماسک امروز توزیع می‌شود.»
این شرایط پس از آن پیش آمد که تعداد خرید ماسک از داروخانه‌ها ظرف دو روز پیش شدت گرفت و اقلام بهداشتی مانند انواع ماسک، دستکش و ژل ضدعفونی‌کننده دست، با رقم‌های بالا به فروش رسید. دیجی‌کالا دیروز پس از آنکه از فروش بسیار بالای ماسک در پلتفرمش خبر داد، فهرست ماسک‌های خود را ناموجود نمایش داد. سایت دیوار نیز پس از تعیین قیمت‌های بسیار بالای ماسک از سوی فروشنده‌ها، از ادامه‌ی روند فروش ماسک جلوگیری کرد.