داک‌داک‌گو، به‌دنبال مسدودسازی ردیاب‌های اپلیکیشن‌های اندروید است

اپل در اواخر ماه آوریل، ابزارهای شفافیت ردیابی اپلیکیشن را معرفی کرد و صنعت تبلیغات را تا حد زیادی تکان داد. دارندگان آیفون و آیپد اکنون می‌توانند اپلیکیشن‌ها را از ردیابی رفتار و نوع استفاده از داده‌ها برای نمایش تبلیغات شخصی‌سازی‌شده منع کنند. از زمان راه‌اندازی کنترل‌های جدید حریم خصوصی اپل، تقریبا ۱۰ میلیارد دلار از درآمدهای اسنپ، پلتفرم متا، توئیتر و یوتیوب کاهش یافته است.

به گزارش آرس‌تکنیکا، اکنون ابزاری مشابه ابزار اپل برای سیستم‌عامل اندروید آماده شده است که البته توسعه‌‌دهنده‌ی آن گوگل نیست. شرکت فناوری داک‌داک‌گو که بر حریم خصوصی تمرکز دارد، اولین فعالیت خود را با راه‌اندازی یک موتور جستجو آغاز کرد. این شرکت درحال اضافه کردن قابلیت مسدودسازی ردیاب‌های مخفی در اپلیکیشن اندروید است. این ویژگی که «محافظت ردیابی برای اپلیکیشن‌های اندروید» نام دارد، از امروز به‌صورت آزمایشی فعال خواهد شد و هدف آن، ارائه‌ی قابلیت‌های کنترلی سیستم‌عامل آی‌اواس اپل است. پیتر دولانسکی، مدیر محصول داک‌داک‌گو در مورد این قابلیت گفت:

ایده این است که ما مجموعه‌ی داده‌ها را از اپلیکیشن‌هایی که ردیاب‌ها مالک آن‌ها نیستند، مسددود کنیم. بدین ترتیب شما تبلیغات کم‌تری درمورد موضوعاتی که به‌طور آنلاین آن‌ها را دنبال می‌کنید مشاهده خواهید کرد.

اکثریبت قریب‌به‌اتفاق اپلیکیشن‌ها، از ردیاب‌های شخص‌ثالث بهره می‌برند که در کد آن‌ها پنهان شده است. این ردیاب‌ها بر رفنار کاربران در برنامه‌های مختلف نظارت دارند و به‌ ایجاد نمایه‌هایی در مورد آن‌ها کمک می‌کنند که می‌تواند شامل فهرست خرید، داده‌های جمعیتی و سایر اطلاعاتی باشد که برای ارائه‌ی تبلیغات شخصی‌شده مورد استفاده قرار خواهد گرفت. داک‌داک‌گو می‌گوید تجزیه‌وتحلیل برنامه‌های محبوب اندرویدی رایگان نشان می‌دهد بیش از ۹۶ درصد آن‌ها حاوی ردیاب‌اند. مسدود کردن این ردیاب‌ها از جمله ردیاب‌های فیسبوک و گوگل که ازجمله برجسته‌ترین نمونه‌های موجود محسوب می‌شوند، باعث خواهد شد داده‌های کاربران به این شرکت‌ها و ده‌ها شرکت تبلیغاتی دیگر که احتمالا نام آن‌ها را هرکز نشنیده‌اید ارسال نشود.

از دید کاربر، مسدود کردن ردیاب‌ها با ابزار داک‌داک‌گو بسیار ساده است. قابلیت «محافظت از ردیابی اپلیکیشن‌ها» به‌عنوان یک گزینه در منوی تنظیمات برنامه‌ی اندروید این سرویس در دسترس است. در حال‌حاضر، گزینه‌ای برای اضافه شدن به فهرست انتظار برای فعال‌سازی این ویژگی به کاربر نشان داده می‌شود، اما پس از روشن شدن قابلیت مورد اشاره، کل ردیاب‌های مسدود شده در هفته‌ی گذشته نمایش داده خواهد شد و جزئیاتی از مواردی که به‌تازگی در اپلیکشن‌ها مسدود شده است، در دسترس خواهد بود. اپلیکشین‌ Daily Mail یکی از بزرگ‌ترین وب‌سایت‌های خبری جهان است که داک‌داک‌گو به‌سرعت ردیاب‌هایی از ادوبی، وارنرمدیا، آمازون، گوگل و شرکت تبلیغاتی Taboola را روی آن مسدود می‌کند. بررسی‌های داک‌داک‌گو نشان می‌دهد بیش از ۶۰ هزار اپلیکیشن، در هفت روز گذشته، هزاران مرتبه یک گوشی آزمایشی را ردیابی کرده‌اند.

وب‌سایت آرس‌تکنیکا برای بررسی این موضوع، روی یک گوشی گوگل پیکسل ۶ پرو جدید ۳۶ اپلیکیشن رایگان محبوب از جمله مک‌دونالد، لینکدین، فیسبوک، آمازون و بی‌بی‌سی ساندوز را نصب کرده است. سپس با روشن کردن نسخه‌ی پیش‌نمایش قابلیت ردیاب اندرویدی داک‌داک‌گو، گوشی را به‌مدت چهار روز بدون هیچ استفاده‌ای کنار گذاشته است. نتیجه بررسی نشان داد در مدت ۹۶ ساعت، ۲۳ مورد از این اپلیکیشن‌ها بیش از ۶۳۰ تلاش برای ردیابی کاربر در پس‌زمینه‌ی دستگاه انجام داده‌اند.

استفاده‌ی روزمره از گوشی هوشمند و بازکردن اپلیکیشن‌ها و نیز تعامل با آن‌ها، باعث می‌شود ردیاب‌ها تلاش بیشتری برای نظارت بر کاربر داشته باشند. در ادامه‌ی بررسی وب‌سایت آرس‌تکنیکا، وقتی اپلیکیشن مک‌دونالد باز شد، ردیاب‌هایی از شرکت ادوبی، شرکت نرم‌افزاری ابری گوگل، New Relic، شرکت Apptentive و شرکت تجزیه‌وتحلیل کوچاوا سعی کردند اطلاعات مربوط به دارنده‌ی گوشی را ردیابی کنند. همچنین باز کردن اپلیکیشن‌های eBay و اوبر، بدون وارد شدن به حساب کاربری، برای فعال شدن ردیاب‌های گوگل کافی خواهد بود.

درحال‌حاضر، مسدودکننده‌ی ردیاب داک‌داک‌گو نشان نمی‌دهد که هر ردیاب قصد دارد چه داده‌هایی را ارسال کند، اما دولانسکی می‌گوید نسخه‌ی بعدی این اپلیکیشن نشان می‌دهد هرکدام از ردیاب‌ها معمولا به چه دسته‌های گسترده‌ای از اطلاعات دسترسی دارند. او در ادامه گفته که در آزمایش این شرکت، ردیاب‌هایی پیدا شده است که مختصات دقیق جی‌پی‌اس و آدرس‌های ایمیل را جمع‌آوری می‌کند.

نسخه‌ی آزمایشی قابلیت محافظت از ردیابی اپلیکیشن‌های اندروید، محدود است. این ویژگی، قادر نیست همه‌ی ردیاب‌ها را در همه‌ی اپلیکیشن‌ها مسدود کند و به‌عنوان مثال این ویژگی شامل مرورگرها نمی‌شود زیرا امکان دارد وب‌سایت‌هایی که کاربر از آن‌ها بازدید می‌کند، به‌عنوان یک ردیاب تشخیص داده شود. علاوه‌براین، داک‌داک‌گو اعلام کرده است که برخی از اپلیکیشن‌ها برای اجرا شدن به ردیاب نیاز دارند و در همین راستا به بازی‌های موبایلی اشاره کرده است. اگرچه سیستم محافظت از ردیابی داک‌داک‌گو، قادر است ردیاب‌های فیسبوک‌ را در سایر اپلیکیشن‌ها شناسایی کند، اما این ویژگی در اپلیکیشن‌ اصلی فیسبوک پشتیبانی نمی‌شود. کاربران می‌توانند در بخش تنظیمات داک‌داک‌گو، هر اپلیکیشن دیگری را که با روشن بودن قابلیت «محافظت ردیابی اپلیکیشن» به‌درستی کار نمی‌کند، در فهرست سفید قرار دهند.

معرفی قابلیت جدید محافظت از ردیابی اپلیکیشن برای اندروید، زمانی انجام شده است که ATT تبلیع‌کنندگان را به اندروید سوق داده که این موضوع به سود اپل هم بوده است. اندی تیلور، معاون تحقیقات در شرکت بازاریابی عملکرد Tinuiti می‌گوید:

ATT به‌طور معنی‌داری نحوه‌ی هدف‌یابی اگهی‌دهندها را در برخی از پلتفرم‌ها تغییر داده است.

داده‌های تبلیغاتی این شرکت نشان می‌دهد که آگهی‌های فیسبوک در اندروید در ماه سپتامبر ۸۶ درصد رشد داشته است. این درحالی است که رشد آگهی‌های این شرکت در آی‌اواس ۱۲ درصد بوده است. براساس تحلیل فایننشال تایمز، در همان زمان تجارت تبلیغاتی اپل سهم بازار خود را سه‌برابر کرده است. داده‌های شرکت تحلیل بازاریابی موبایلی AppsFlyer نیز نشان می‌دهد حدود ۵۴ درصد از مردم ترجیح داده‌اند با ATT ردیابی نشوند.

بعید به‌نظر می‌رسد که سیستم داک‌داک‌گو تأثیری نزدیک به مقیاس اشاره شده روی اندروید داشته باشد و بیشتر یک ابزار بی‌پرده است. این شرکت برخلاف اپل مالک زیرساخت‌ها یا گوشی‌های هوشمندی که کاربران از آن‌ها استفاده می‌کنند نبوده و به‌همین دلیل ابزارهای کافی برای اعمال تغییرات در اختیار ندارد. هربار که اپلیکیشنی قصد ردیابی شما را داشته باشد، سیستم‌عامل آی‌اواس یک سؤال ارائه می‌دهد: «آیا می‌خواهید این اپلیکیشن شما را ردیابی کند؟» و در صورت انصراف، دستگاه شما داده‌های ارسال شده به تبلیع‌کنندگان را در قالب یک‌سری عدد صفر ارسال خواهد کرد که اساسا از ردیابی شما جلوگیری می‌کند، این درحالی است که داک‌داک‌گو این ابزار را دراختیار ندارد. در واقع اپلیکیشن مرورگر این شرکت مثل هر اپلیکیشن دیگری از فروشگاه پلی‌استور روی دستگاه کاربر نصب می‌شود.

داک‌داک‌گو برای کارکرد صحیح قابلیت محافظت ردیابی اپلیکیشن، از مجموعه مجوزهای دستگاه به‌عنوان یک شبکه‌ی خصوصی مجازی بهره می‌برد. دولانسکی می‌گوید درحالیکه گوشی‌های اندرویدی اپلیکیشن داک‌داک‌گو را به‌عنوان یک شبکه‌ی خصوصی مجازی نشان می‌دهند، اما کارکرد این اپ، اینگونه نیست، زیرا هیچ داده‌ای از گوشی شما به بیرون ارسال نخواهد شد و شبکه‌ی مورد اشاره به‌طور محلی روی دستگاه کاربر اجرا می‌شود. در اصل، سیستم داک‌داک‌گو، اپلیکیشن‌ها را از برقراری ارتباط با سرورهای مورد استفاده برای ردیابی، مسدود می‌کند. وی همچنین اشاره کرده است وقتی برخی ردیاب‌ها قادر به برقراری ارتباط با سرورهای خود نباشند، تلاش‌های مکرری برای انجام اینکار انجام خواهند داد که می‌تواند باعث افزایش تعداد ردیاب‌های خاص در یک اپلیکیشن شود. وی در ادامه اضافه می‌کند که سیستم جدید داک‌داک‌گو هیچ تأثیری بر عمرباتری ندارد.

در زمان نگارش ای مقاله، گوگل به‌درخواست اظهارنظر درمورد اپلیکیشن‌هایی که از تنظیمات شبکه‌ی خصوصی مجازی برای مسدود کردن ردیاب‌ها در سراسر سیستم‌عامل اندروید بهره می‌برند، پاسخ نداده است. سایر اپلیکیشن‌ها در فروشگاه پلی‌استور از جمله Jambo Privacy که یک اپلیکیشن شبکه‌ی خصوصی مجازی توسعه‌داده شده توسط سامسونگ است و Blokada، قبلا از روش‌های مشابه راهکار داک‌داک‌گو برای مسدود کردن ردیاب‌ها استفاده کرده‌اند. اگرچه این اپلیکیشن‌ها ابزارهای متمرکز بر حریم خصوصی گسترده‌ای ارائه می‌دهند اما نمی‌توان از آن‌ها به‌عنوان مرورگر استفاده کرد.

اما شاید تغییرات برنامه‌ریزی شده‌ی اندروید برای بسیاری از افراد کافی نباشد، زیرا تغییرات این سیستم‌عامل به‌اندازی تغییراتی که اپل اعمال کرده است، نخواهد بود. دولانسکی استدلال می‌کند که شفافیت بسیار کمی درمورد ردیاب‌ها وجود دارد که درحال‌حاضر در اپلیکیشن‌هایی که کاربران هر روز از آن‌ها بهره می‌برند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین بیشتر کاربران از میزان ردیابی اپلیکیشن‌ها شوکه می‌شوند. دولانسکی معتقد است مسدود کردن ردیاب‌ها در اندروید، گام بعدی برای کنترل بیشتر مردم بر نحوه‌ی مدیریت داده‌های شرکت‌ها است. وی همچنین در این‌رابطه گفت:

این تغییر به‌طرز چشم‌گیری میزان اطلاعاتی را که شرکت‌های شخص‌ثالث درباره‌ی کاربران دریافت می‌کنند، کاهش می‌دهد.