درنده‌ترین شکارچیان قلمروی حیوانات را بشناسید

شکارچی رأس هرم غذایی درنده‌ای است که هنگامی که به سن بلوغ می‌رسد، در بالای زنجیره غذایی قرار می‌گیرد و دیگر جانوران توانایی شکارش را نخواهند داشت. می‌توان انسان را شکارچی نهایی رأس هرم غذایی دانست؛ زیرا تنها جانداری است که نه‌تنها توانایی شکار کردن همه دیگر شکارچیان رأس هرم غذایی زمین را دارد، بلکه می‌تواند جانورانی که از آن بهره می‌گیرد به کلی نابود کند. این شکارچیان برتر اغلب دارای محدوده خانگی بزرگ و تراکم جمعیت کم هستند که یعنی دخالت انسان و تجاوز او به زیستگاه شکارچیان می‌تواند تهدیدی جدی برای بقای آن‌ها باشد. شکارچیان رأس هرم غذایی نقش‌های اکولوژیکی مهمی ایفا می‌کنند. آن‌ها به تنظیم جمعیت طعمه‌ها و تغییر رفتار طعمه به‌طوری‌که به گونه‌های دیگر سود برساند، کمک می‌کنند.

تحقیقات اخیر به این نتیجه رسیده است که اجداد پارینه‌سنگی ما شکارچی رأس هرم غذایی بوده‌اند. هنگامی‌ که جمعیت بزرگ‌زیاگانی که اجدادمان شکار می‌کردند رو به زوال رفت، انسان‌ها اهلی کردن حیوانات و کشاورزی را آغاز کردند. برخی از دانشمندان به دلیل سرعت بالای کشته شدن گوشت‌خواران زمینی توسط انسان (که تا ۹ برابر بیشتر از شکارچیان طبیعی است) انسان‌های مدرن را به‌عنوان ابرشکارچی توصیف می‌کنند. استفاده انسان از فناوری، عادت به شکار غیر مجاز به دلایلی غیر از نیاز غذایی و تمایل به مصرف حیوانات بالغ، او را به یک نیروی مخرب در قلمرو حیوانات تبدیل کرده است. اکنون که با مفهوم شکارچی رأس هرم غذایی آشنا شدید، در ادامه شما را به دیدن ۱۶ مورد از درنده‌ترین آن‌ها دعوت می‌کنیم.

اورکا یا نهنگ قاتل ترکیبی نادر از شکارچیان ترسناک و پستانداران دریایی کاریزماتیک است. این اعضای بزرگ و سیاه و سفید خانواده دلفین‌ها در تمام اقیانوس‌های جهان زندگی می‌کنند. اورکاها بسیار اجتماعی هستند و اشکال ارتباطی پیچیده‌ای دارند.

وزن اورکاهای بزرگ‌سال به شش تن می‌رسد. اورکای بالغ می‌تواند روزانه ۴۵ کیلوگرم غذا مصرف کند. تنوع وعده‌های غذایی نهنگ قاتل شامل فک‌ها، شیرهای دریایی، نهنگ‌ها و دلفین‌های کوچک‌تر، ماهی‌ها، کوسه‌ها، ماهی‌های مرکب، لاک‌پشت‌ها، پرندگان دریایی و سمورهای دریایی می‌شود. نهنگ‌های قاتل به‌صورت دسته‌جمعی شکار می‌کنند. آن‌ها به شکل گروهی به تعقیب طعمه می‌پردازند تا آن را خسته کنند. این نهنگ‌های بزرگ و بی‌رحم اغلب با هدف قرار دادن بچه نهنگ‌ها، آن‌ها را از مادران خود جدا و سپس غرق می‌کنند.

کوسه سفید بزرگ به خاطر آرواره‌های قدرتمندش یک شکارچی بی‌رحم اما غیر هوشمند و تهدیدی برای انسان تلقی می‌شود؛ اما گزارش حمله این نوع کوسه به انسان نادر است. دانشمندان کوسه سفید بزرگ را به‌عنوان موجوداتی باهوش، کنجکاو و اجتماعی می‌شناسند که از اوراکاها می‌ترسند. کوسه‌های سفید دارای طیف گسترده‌ای در اقیانوس‌های معتدل و نیمه گرمسیری هستند. آن‌ها پستانداران دریایی را شکار و از لاک‌پشت‌ها و پرندگان دریایی تغذیه می‌کنند. یکی از استراتژی‌های شکار متداول آن‌ها شامل قرار گرفتن مستقیم زیر شکار و شنا کردن تعقیبی آن برای حمله از پایین است. از اواسط قرن بیستم جمعیت کوسه‌های سفید به علت فشارهای ناشی از انسان‌ها به‌شدت کاهش یافته است.

ببرها معمولاً شبانه و به‌ شکل انفرادی به شکار می‌پردازند. آن‌ها برای تشخیص طعمه در درجه اول به بینایی و صدا متکی هستند. رژیم غذایی ببرها شامل گوزن‌ها، گاومیش‌ها، بز‌ها، پلنگ‌ها، خوک‌های وحشی، فیل‌ها، تمساح‌ها و پرندگان است. ببرها با گاز گرفتن پشت گردن طعمه‌های کوچک‌تر، نخاع آن‌ها را قطع می‌کنند. آن‌ها با گرفتن گلوی طعمه‌های بزرگ‌تر، به نایشان آسیب می‌زنند و باعث خفه شدن طعمه می‌شوند. تجاوز و شکار غیر قانونی توسط بشر جمعیت ببرها را در سراسر آسیا و بخش‌هایی از خاورمیانه از بین برده است.

خرس‌های قطبی به‌ندرت از یخ دریا فاصله دارند. آن‌ها فک‌ها و سایر پستانداران کوچک، ماهی‌ها و پرندگان دریایی را شکار و از لاشه فک‌ها، شیرماهی‌ها و نهنگ‌ها تغذیه می‌کنند. فک حلقه‌دار یکی از طعمه‌های مورد پسند خرس‌های قطبی است.

خرس‌های قطبی برای شکار فک‌هایی که برای تنفس به سطح آب می‌آیند، بر سر شکاف‌های روی یخ کمین می‌کنند. اگر فک‌ها در حال استراحت زیر نور خورشید باشند، خرس‌ها از زیر یخ شنا می‌کنند تا با بیرون پریدن از شکافی در آن حوالی، آن‌ها را غافلگیر کند. از آنجا که تغییرات آب و هوایی باعث ذوب شدن یخ‌های دریای قطب شمال می‌شود، خرس‌های قطبی با خطر از دست دادن زیستگاه و شکارگاه خود مواجه هستند.

عقاب سرسفید که زمانی به علت شکار و آفت‌کش‌ها در حال انقراض بود، امروزه یک داستان موفقیت‌آمیز در حفظ منابع طبیعی به‌حساب می‌آید. این پرندگان قدرتمند یکی از بزرگ‌ترین گونه‌های پرنده شکاری در آمریکای شمالی هستند. آن‌ها برای شکار ماهی در نزدیکی رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها زندگی می‌کنند؛ اما رژیم غذایی متنوعی دارند که شامل پرندگان آبی و پستانداران کوچک مانند سنجاب، خرگوش و بچه سمور دریایی می‌شود.

عقاب‌های سرسفید در حال پرواز در آسمان یا نشسته بر یک بلندی به دنبال طعمه خود می‌گردند و سپس با چنگال تیز خود، طعمه را شکار می‌کنند. علاوه بر شکار این پرندگان بزرگ از لاشه حیوانات تغذیه می‌کنند یا طعمه سایر پرندگان را می‌دزدند.

تمساح‌های آب شور، با طول بیش از ۶ متر، بزرگ‌ترین خزندگان زنده جهان هستند. آن‌ها در نزدیکی سواحل شمال استرالیا، گینه نو و اندونزی زندگی می‌کنند؛ اما در سریلانکا، هند، جنوب‌ شرقی آسیا، بورنئو و فیلیپین نیز پیدا می‌شوند. تمساح هنگام شکار به‌گونه‌ای بالای سطح آب غوطه‌ور می‌شود که تنها چشم و سوراخ‌های بینی‌اش قابل مشاهده باشد، سپس در انتظار طعمه‌ای به کوچکی خرچنگ، لاک پشت یا پرنده و به بزرگی میمون، بوفالو یا گراز می‌نشیند. این حیوان با جهش به سمت طعمه و یک ضربه محکم با آرواره‌های عظیمش، طعمه را می‌کشد و آن را زیر آب می‌خورد.

شیر آفریقایی علاوه بر آفریقای جنوبی، زمانی ساکن جنوب غربی آسیا و شمال آفریقا بود. شیرها در دشت‌ها یا ساوانا زندگی می‌کنند؛ اما می‌توان آن‌ها را در زیستگاه‌های جنگلی، نیمه بیابانی و کوهستانی نیز یافت. شیرها به شکل گله‌ای زندگی و شکار می‌کنند؛ اما شکار به‌تنهایی و معمولا توسط شیر ماده با خفه کردن یا شکستن گردن طعمه صورت می‌گیرد. طعمه‌ها از نظر مکان متفاوت هستند؛ اما شامل فیل‌ها، بوفالوها، زرافه‌ها، غزال‌ها، ایمپالاها، گرازها و جانوران وحشی می‌شوند. اگر طعمه‌های بزرگ در دسترس قرار نداشته باشند، شیرها پرندگان، جوندگان، ماهی‌ها، تخم شترمرغ، دوزیستان و خزندگان را می‌خورند یا مجبور به لاشه‌خواری می‌شوند.

اژدهای کومودو بومی منطقه کوچک سوندای اندونزی و به‌طور معمول، مناطق کم‌ارتفاع گرمسیری ساوانا است. این مارمولک‌های قهوه‌ای تیره می‌توانند ۱۳۴ کیلوگرم وزن و ۳ متر طول داشته باشند.

رژیم غذایی معمولی آن‌ها لاشه است؛ اما اژدها کومودو به طعمه‌های بزرگ از جمله بز، خوک، گوزن، گراز وحشی، اسب، بوفالوی آبی و حتی اژدهای کومودوی کوچک‌تر حمله می‌کنند. آن‌ها برای شکار کمین می‌کنند و سپس با گاز گرفتن طعمه، سمی قوی به بدنش تزریق می‌کنند و تا تسلیم شدن حیوان به تعقیبش می‌پردازند. این موجودات وحشی می‌توانند به‌اندازه ۸۰ درصد از وزن بدن خود در یک وعده غذا بخورند.

پلنگ برفی گریزپا برای زنده ماندن در برخی از سخت‌ترین شرایط محیطی روی زمین در رشته‌کوه‌های بلند آسیای مرکزی از جمله هیمالیا و همچنین بوتان، نپال و سیبری تکامل یافته است. دم بسیار بلند پلنگ برفی به آن کمک می‌کند تا در زمین‌های صخره‌ای و شیب‌دار تعادل داشته باشد. پاهای خزدارش به شکل کفش مخصوص برفی عمل می‌کند و پاهای عقبی قدرتمند آن باعث می‌شود تا بتواند چندین برابر طول بدن خود بپرد.

پلنگ‌های برفی انواع پستانداران از جمله بز کوهی، غزال، گاومیش و همچنین پستانداران و پرندگان کوچک‌تر را شکار می‌کنند. این پلنگ‌های زیبا به علت از بین رفتن زیستگاه و شکار غیر مجاز در دسته حیوانات در خطر انقراض طبقه‌بندی می‌شوند.

گریزلی‌ها که زمانی در سراسر غرب آمریکای شمالی به‌صورت گسترده‌‌ زندگی می‌کردند، اکنون در دسته گونه‌های در معرض تهدید قرار گرفته‌اند. امروزه اکوسیستم بزرگ یلواستون و شمال غربی مونتانا تنها مناطق جنوب کانادا هستند که هنوز جمعیت زیادی از گریزلی‌ها را در خود جای داده‌اند.

دینگو در دشت‌ها، جنگل‌ها، کوه‌ها و بیابان‌های غرب و مرکز استرالیا زندگی می‌کند؛ اما شواهد نشان می‌دهد که منشأ آن جنوب شرقی آسیا است. امروزه دینگو در تایلند، میانمار، لائوس، مالزی، اندونزی، بورنئو، فیلیپین و گینه نو وجود دارد.

دینگوها تمایل دارند شکارهای کوچکی مانند خرگوش، موش و صاریغ را به‌تنهایی شکار کنند؛ اما تعقیب طعمه‌های بزرگ‌تر مانند کانگوروها، گوسفندان و گاوها را دوتایی انجام می‌دهند. دام تنها بخش بسیار کوچکی از رژیم غذایی بسیاری از دینگوها را تشکیل می‌دهد. دینگوها همچنین پرندگان و خزندگان را می‌خورند و از لاشه حیوانات تغذیه می‌کنند.

بر خلاف اکثر شکارچیان رأس هرم غذایی، شیاطین تاسمانی موجوداتی شبزی و منزوی هستند که از لاشه طعمه‌های بزرگ‌تر از جمله وُمبت‌، خرگوش و والابی تغذیه می‌کنند. به دنبال انقراض ببر تاسمانی در سال ۱۹۳۶، شیاطین تاسمانی به علت شیوع یک بیماری مسری به نام تومور صورت شیطان در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند. اخیرا یک برنامه حفاظتی شیاطین تاسمانی را پس از ۳۰۰۰ سال دوباره به قاره استرالیا بازگردانده است؛ جایی که امید می‌رود آن‌ها بتوانند با افزایش تعداد خود به کنترل جمعیت گربه رمیده و روباه غیر بومی کمک کنند.

فک پلنگی که بزرگ‌ترین فک در قطب جنوب است، عمدتاً از کریل‌ تغذیه می‌کند؛ اما پنگوئن‌ها، ماهی‌ها، دیگر گونه‌های فک و ماهی‌های مرکب را نیز شکار می‌کند.

فک پلنگی ۳ متر طول دارد و می‌تواند تا ۴۰ کیلومتر بر ساعت شنا کند و در تعقیب طعمه تا عمق ۷۶ متری شیرجه بزند که همین آن را به یک شکارچی وحشتناک و نیرومند تبدیل کرده است. فک پلنگی، پنگوئن‌ها را با کمک دندان‌های آسیابش می‌گیرد و با تکان دادن شدید آن‌ها را پوست می‌کند.

فوسا که بومی ماداگاسکار است به یکی از گروه‌های گوشت‌خوار در معرض تهدید که مطالعات کمی در موردشان صورت گرفته است، تعلق دارد. این موجود مرموز شباهت زیادی به گربه دارد؛ اما بیشتر به خدنگ‌ها مرتبط است. فوساها به‌صورت دسته‌جمعی به شکار می‌پردازند و پستانداران کوچک، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و حشرات را شکار می‌کنند.

لمورها از جمله طعمه‌های مورد علاقه فوسا هستند که به لطف دم بلند و پنجه‌های جمع‌شونده‌شان می‌توانند آن‌ها را از درختی به درخت دیگر تعقیب کنند. زیستگاه فوسا که از سال ۲۰۰۰ در معرض خطر قرار گرفته است، به‌طور فزاینده‌ای به علت جنگل‌زدایی در حال قطعه‌قطعه شدن است. از آنجا که تصور می‌شود فوسا تهدیدی برای طیور و دام‌های کوچک باشد، هنگام ورود به روستاها توسط مردم کشته می‌شود.

عقاب هارپی دارای چشمان بسیار مشکی خیره‌کننده، پرهای خاکستری کرکی در اطراف صورت و پرهای سیاه بلند در تاج سر است که در صورت احساس خطر بلند می‌شوند. این حیوان با ارتفاع بیش از یک متر و طول بال‌های تقریباً دو متر، یکی از بزرگ‌ترین عقا‌ب‌های جهان است.

گونه‌های جنگل‌های بارانی نوگرمسیری این عقاب‌ها در درجه اول تنبل‌ها و میمون‌ها را شکار می‌کنند. آن‌ها می‌توانند مارمولک‌ها، پرندگان، جوندگان و حتی گوزن‌های کوچک را با استفاده از چنگال‌هایشان که بلندتر از پنجه‌های خرس گریزلی است، حمل کنند. متأسفانه جنگل‌زدایی و شکارچیان غیر مجاز این گونه از عقاب را در معرض خطر قرار داده است.

آیا گونه‌های مهاجم می‌توانند به شکارچیان رأس هرم غذایی تبدیل شوند؟ مارهای پایتون‌ گریخته برمه‎‌ای در زمین‌های باتلاقی فلوریدا موجب کاهش شدید برخی از گونه‌های بومی و باعث تغییر شبکه غذایی محلی در اکوسیستمی شده‌اند که از پیش با آلودگی و تغییرات آب و هوایی تهدید شده بود؛ اما تعداد آن‌ها در منطقه بومی خودشان در جنوب شرقی آسیا در حال کاهش است.

یک مار پیتون برمه‌ای با جهیدن به سمت طعمه دور آن چنبره می‌زند و با اعمال فشار آن را می‌کشد، سپس با کمک انقباضات شدید حیوان را از طریق دهان و مری قابل انقباضش به معده‌ می‌رساند. درنهایت اسیدها و آنزیم‌های قوی معده، طعمه را تجزیه می‌کنند. پایتون‌ها می‌توانند طعمه‌های چندین برابر اندازه خود از جمله گوزن و تمساح را ببلعند.

امیدواریم از دیدن این قسمت از شاتر لذت برده باشید. دیدگاه شما کاربران زومیت درباره درنده‌ترین شکارچیان قلمروی حیوانات چه بود؟ نظرات خود را با ما و کاربران در میان بگذارید.