زوم برای همکاری با FBI، رمزنگاری سرتاسری را به نسخه رایگان اضافه نمی‌کند

خبرگزاری روئیترز چند روز پیش در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که زوم قصد دارد سیستم رمزنگاری سرتاسری (End-to-End Encryption) را به حساب‌های کاربری اشتراکی اضافه کند. اریک یوآن، مدیرعامل زوم، در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها ضمن تأیید اضافه‌نشدن سیستم رمزنگاری سرتاسری به حساب‌های کاربری رایگان اعلام کرده است که این تصمیم باعث می‌شود زوم همچنان بتواند با نهادهای مجری قانون همکاری نزدیکی داشته باشد و به مقابله با کسانی بپردازند که از بستر ارائه‌شده توسط این اپلیکیشن برای آزار و اذیت بقیه استفاده می‌کنند. 

مدیرعامل زوم در این رابطه می‌گوید: «قطعا نمی‌خواهیم رمزنگاری سرتاسری را برای کاربران نسخه‌ی رایگان دردسترس قرار دهیم، زیرا ما در پی همکاری با FBI و نهادهای محلی مجری قانون هستیم تا با یکدیگر با افرادی که می‌خواهند از زوم برای اهداف نادرست استفاده کنند، برخورد کنیم». قابلیت رمزنگاری سرتاسری که زوم از مدتی پیش کار روی آن را آغاز کرده است باعث می‌شود تماس‌های برقرارشده دارای امنیت بسیار بالایی باشند؛ درواقع رمزنگاری سرتاسری همان‌طور که از نامش پیدا است سرتاسر تماس را رمزنگاری می‌کند تا هیچ‌کس به‌جز افراد شرکت‌کننده در تماس، اجازه‌ی دسترسی به محتویات آن را نداشته باشد.

براساس اطلاعیه‌ی رسمی، رمزنگاری سرتاسری قرار است تنها برای کاربران نسخه‌ی اشتراکی زوم ارائه شود. الکس استاموس، مشاور امنیتی زوم، درمورد دلیل این تصمیم می‌گوید: «شمار درخورتوجهی از رفتارهای خلاف قانون ازسوی کاربران عادی با هویت‌های جعلی انجام می‌شوند». 

آمار نشان می‌دهد میزان استفاده از تمامی سرویس‌های حوزه‌ی ویدئوکنفرانس افزایش پیدا کرده، اما زوم بیشتر از بقیه موردتوجه قرار گرفته است. طبق آمار در برخی روزها زوم میزبان بیش از ۳۰۰ میلیون شرکت‌کننده در تماس‌های ویدئویی است؛ درحالی‌که همین عدد تا ماه دسامبر گذشته معادل ۱۰ میلیون بود. زوم امکان برقراری تماس‌های ویدئویی رایگان را به‌مدت حداکثر ۴۰ دقیقه ارائه می‌دهد. گرچه درحال‌حاضر زوم کاربران بیشتری را نسبت‌به رقبا به‌سمت خود کشانده است، اما اطلاعیه‌ی جدید روز سه‌شنبه نشان می‌دهد که این پلتفرم پتانسیل زیادی برای کشاندن کاربران اشتراکی بیشتر به‌سمت خود دارد تا بتواند بهتر از قبل رقبایی نظیر مایکروسافت تیمز و اسلک را به‌چالش بکشاند. 

بالارفتن شمار کاربران زوم تا حد زیادی به سهلوت استفاده از این اپلیکیشن برمی‌گردد. افزایش شمار کاربران زوم باعث شد روزنامه‌نگاران و محققان حوزه‌ی امنیت به‌شکلی دقیق به بررسی این پلتفرم بپردازند. بررسی‌های انجام‌شده نشان دادند زوم دارای نقص‌های امنیتی آشکاری است که می‌توانند امنیت داده‌های کاربران را به‌خطر بیاندازند. از آن زمان تاکنون زوم تلاش کرده است امنیت پلتفرم خود را تقویت کند. برای مثال سیستم رمزنگاری به‌شکل اولیه برای همه‌ی کاربران دردسترس قرار گرفته است، بااین‌حال رمزنگاری سرتاسری ایمنی بسیار بیشتری دارد.

زوم می‌گوید برای اعمال اصلاحاتی مثبت در استراتژی‌هایش از مدتی پیش همکاری نزدیک با نهادهای حامی ایمنی کودکان، نهادهای حامی آزادهای مدنی، متخصصان حوزه‌ی رمزنگاری و نهادهای مجری قانون را آغاز کرده است. زوم می‌گوید ازطریق پی‌ریزی سیستم رمزنگاری قصد دارد از کودکان و شماری دیگر از قربانیان احتمالی، دربرابر افراد سودجو با اهداف تنفر‌آمیز محافظت کند.

فردی به‌نمایندگی از زوم در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها اعلام می‌کند: «ما قصد داریم سیستم رمزنگاری سرتاسری را برای کاربرانی ارائه دهیم که می‌توانیم هویت واقعی آن‌ها را تأیید کنیم، بدین طریق می‌توانیم میزان آسیب‌هایی را که ممکن است در کمین این گروه از افراد باشند، محدود کنیم. کاربران نسخه‌ی رایگان ازطریق آدرس ایمیل ثبت‌نام می‌کنند، این آدرس ایمیل نمی‌تواند اطلاعاتی کافی برای احراز هویت آن‌ها دراختیار ما قرار دهد. ایجاد تعادل کامل در پلتفرم، کاری چالش‌برانگیز است. ما همواره در تلاش هستیم تا صحیح‌ترین کار را انجام دهیم».

آمار نشان می‌دهند نه‌تنها در سر کار بلکه برای اهداف آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها نیز امروزه میزان استفاده از روم به‌شکلی محسوس بالا رفته است. زوم در اطلاعیه‌ای جدید می‌گوید میزان درآمدش در سه‌ماهه‌ی منتهی به سی‌ام آوریل ۲۰۲۰ (۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۹) افزایش پیدا کرده است. در سه‌ماهه‌ی موردبحث دنیاگیری کووید ۱۹ باعث وضع قوانین قرنطینه‌ی خانگی شد. زوم انتظار دارد روند قرنطینه‌ی خانگی بسیاری از مردم و افزایش میزان استفاده از پلتفرمش در ماه‌های باقی‌مانده از سال جاری میلادی نیز ادامه‌دار باشد. زوم می‌گوید این موضوع باعث خواهد شد میزان درآمد و سود این شرکت از انتظارات اولیه‌ی سرمایه‌گذاران هم فراتر برود. 

بویانگ کیم، از تحلیلگران رسانه‌ی بلومبرگ، سه‌شنبه‌ی گذشته در گزارشی نوشت: «اعمال تغییراتی اساسی در نحوه‌ی کار کردن به‌دلیل دنیاگیری کروناویروس شرکت‌های بزرگ را ترغیب می‌کند با سرعتی بیشتر به‌استقبال سرویس‌های ویدئوکنفرانس مبتنی‌بر فضای ابری بروند. فناوری شهودی زوم و داشتن نام تجاری قوی و بسیار شناخته‌شده باعث می‌شود این شرکت بتواند همچنان به افزایش سهم خود از بازار پلتفرم‌های ویدئوکنفرانس ادامه دهد و بسیاری از رقبا را جا بگذارد». 

زوم در اطلاعیه‌ی جدیدی که سه‌شنبه‌ی گذشته منتشر کرده است می‌گوید انتظار دارد میزان درآمدهایش در سه‌ماهه‌ی جاری به ۵۰۰ میلیون دلار برسد. کلی استکلبرگ، مدیر مالی ارشد زوم، می‌گوید روند درآمدزایی این شرکت در سه‌ماهه‌های سوم و چهارم سال ۲۰۲۰ نیز به‌همین منوال باقی خواهد ماند. به‌طور کلی زوم انتظار دارد بتواند در سال مالی جاری بالغ‌بر ۱/۸ میلیارد دلار درآمد به‌جیب بزند. اگر این هدف عملی شود، میزان درآمدهای زوم نسبت‌به سال گذشته‌ی میلادی تقریبا سه‌برابر افزایش پیدا خواهد کرد. به‌طور میانگین تحلیلگران انتظار دارند درآمد زوم در سال جاری به ۹۳۰/۸ میلیون دلار برسد. در پی انتشار بیانیه‌ی جدید زوم، ارزش سهام این شرکت ۶/۶ درصد رشد کرد و به ۲۲۱/۸۰ دلار رسید. ارزش سهام زوم در سال جاری میلادی سه‌برابر افزایش پیدا کرده است. 

زوم می‌گوید گزارش تحلیلی منتشرشده ازسوی مؤسسه‌ی IDC نشان می‌دهد که احتمالا تا سال ۲۰۲۲ ارزش بازاری که این سرویس در آن فعالیت می‌کند به بیش از ۴۳ میلیارد دلار برسد. مدیران زوم می‌گویند برای بهره‌گیری از فرصت پیش‌آمده میزان استخدام کارمندان جدید را بیشتر کرده‌اند تا منابع و زیرساخت‌های خود را گسترش دهند. استکلبرگ می‌گوید قوانین قرنطینه‌ی خانگی سرانجام روزی برداشته خواهند شد، همین موضوع می‌تواند میزان استفاده‌ی مردم را از سرویس زوم کاهش دهد. با همه‌ی این‌ها زوم می‌گوید در مناطقی که روند بازگشایی دفاتر کاری و برداشته‌شدن قوانین قرنطینه آغاز شده، میزان استفاده از پلتفرمش کاهش پیدا نکرده است و افراد همچنان به بهره‌گرفتن از زوم تمایل دارند.

بسیاری از مؤسسه‌های آموزشی که طی چند وقت اخیر مجبور شده‌اند برای برگزاری کلاس‌ها به استفاده از زوم روی بیاورند می‌گویند قصد دارند تا حداقل پاییز امسال چنین رویکردی را ادامه دهند و همچنان کلاس‌های آموزشی را بر بستر زوم برگزار کنند. این موضوع نشان می‌دهد میزان تقاضا برای زوم به‌این‌زودی‌ها قرار نیست کاهش پیدا کند. همان‌طور که مدیران زوم پیش‌بینی کرده‌اند، به‌احتمال زیاد روند فعالیت این اپلیکیشن در سال جاری میلادی باثبات و قوی باقی خواهد ماند. زوم می‌گوید با اتخاذ تصمیمات و استراتژی‌هایی جدید قصد دارد روند روبه‌رشد خود را به‌شکلی قوی‌تر ادامه دهد. زوم امروزه نه‌تنها اپلیکیشن ارائه می‌دهد بلکه سخت‌افزاری خاص نیز برای برقراری تماس‌های ویدئویی به‌فروش می‌رساند. بر همین اساس زوم قصد دارد فرایند فروش نرم‌افزار موبایلی و سخت‌افزار خود را به مشتریان فعلی آغاز کند. 

زوم در پی افزایش تقاضا برای سرویس‌هایش تلاش کرده است ظرفیت شبکه‌ی خود را تا حد زیادی افزایش دهد. این شرکت به‌تازگی سرویس‌های رایانش ابری متنوعی را از شرکت‌هایی مثل اوراکل خریداری کرده است. ازطرفی دیگر زوم همچنان به استفاده از سرویس‌های ابری آمازون ادامه می‌دهد، بخش عظیمی از ظرفیت شبکه‌ی جدید زوم ازسوی آمازون تأمین می‌شود. زوم در ماه آوریل گذشته به رکورد ۳۰۰ میلیون شرکت‌کننده در جلسه‌های ویدئویی به‌شکل روزانه دست پیدا کرد. عدد یادشده رکوردی فوق‌العاده محسوب می‌شود، اما استکلبرگ می‌گوید زوم انتظار دارد در آینده بتواند این رکورد را نیز بشکند. زوم امروزه بیش از ۷۶۹ همکار تجاری دارد که طی ۱۲ ماه اخیر بیش از ۱۰۰ هزار دلار پول در سرویس‌های این شرکت خرج کرده‌اند. این عدد نسبت‌به سال گذشته تقریبا دوبرابر شده است. 

با افزایش محبوبیت زوم، ترول‌ها نیز به این پلتفرم هجوم برده‌اند و مزاحمت‌های زیادی برای کاربران ایجاد می‌کنند. این افراد با بهره‌گیری از روش‌هایی خاص وارد جلسات ویدئویی می‌شوند و در برگزاری آن‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند ترول‌ها با ورود به جلسات شروع‌به نمایش محتواهای غیراخلاقی روی صفحه می‌کنند و به فحاشی می‌پردازند. روند ورود به جلسه‌های ویدئویی زوم با اصطلاح «زوم‌بامبینگ» شناخته می‌شود و افرادی که این کار را انجام می‌دهند نیز «روم‌بامبر» نامیده می‌شوند. FBI گفته است زوم‌بامبینگ جرم محسوب می‌شود و زوم‌بامبرها تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند. زوم طی چند وقت اخیر با برخی کارها نظیر ارائه‌ی رمز عبور برای جلسات تلاش کرده است از زوم‌بامبینگ جلوگیری کند. 

مدتی پیش در گزارشی اعلام شد که بخشی از تماس‌های برقرارشده ازطریق زوم ازدرون سرورهای چین عبور کرده‌اند و همین موضوع نگرانی‌های زیادی را در بین کاربران به‌دنبال داشت. گفته می‌شود گاهی اوقات هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان در جلسه‌ی ویدئویی اهل چین نبوده‌اند و در آنجا حضور نداشته‌اند، اما بازهم داده‌های تماس ازدرون سرورهای این کشور عبور کرده است. زوم با وضع برنامه‌ای ۹۰ روزه اعلام کرد قصد دارد تمامی مشکلات امنیتی را رفع کند. در این بازه‌ی زمانی گسترش پلتفرم و اضافه‌شدن قابلیت‌های جدید به آن متوقف شد تا زوم بتواند به‌صورت تمام‌وقت روی بهبود امنیت پلتفرم خود کار کند. زوم در آن زمان شرکتی با نام‌ کی‌بیس را که در حوزه‌ی پیام‌رسانیِ امن فعالیت می‌کند تصاحب کرد. زوم با اتکا بر دانش متخصصان کی‌بیس در تلاش است بالاترین استانداردهای رمزنگاری را به پلتفرم خود اضافه کند. زوم همچنین از استخدام چندین تن از متخصصان حوزه‌ی امنیت سایبری برای بهره‌گرفتن از دانش آن‌ها خبر می‌دهد. 

شما کاربران زومیت چه دیدگاهی در این زمینه دارید؟