خداحافظی اپل با سیستم‌عامل خاطره‌انگیز Mac OS X و آغاز دورانی جدید با Big Sur

سرانجام Mac OS X به پایان راه خود رسید و اپل با آپدیت جدید Big Sur و اعلام رسمی این موضوع که قصد گذار به macOS 11 را دارد، سیستم‌عامل ایکس را پس از تقریبا ۲۰ سال، بازنشسته کرد.

به عبارت دیگر، پاییز امسال کاربران مک سرانجام خواهند توانست نسخه‌های سیستم‌عامل ۱۰ یا ایکس مک را که اپل نزدیک به دو دهه از آن استفاده می‌کرده است، به نسخه‌ی ۱۱ آپدیت کنند.

نسخه‌ی اصلی سیستم‌عامل ایکس که اپل در سال ۲۰۱۶ نام macOS را برای آن انتخاب کرده بود تا همخوانی بیشتری با نام سایر سیستم‌عامل‌های این شرکت مانند iOS و  tvOS و watchOS داشته باشد در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۰ در قالب نسخه‌ی بتا، برای عرضه عمومی و با قیمت ۲۹/۹۹ دلار، روانه بازار شد. این سیستم‌عامل در حقیقت جانشینی برای نسخه شماره ۹ مک بود که سابقه‌ی آن به سال ۱۹۸۴ بر می‌گشت و آخرین نسل سیستم‌عامل‌های کلاسیک اپل و بازمانده از دوران مکینتاش محسوب می‌شد.

عرضه‌ی Mac OS X درواقع نقطه‌ی عطفی میان عصر کامپیوترهای ابتدایی اپل و دوران ظهور محصولات متنوع و نوین این شرکت بود.

نسخه‌های ابتدایی سیستم‌عامل ایکس معمولا به‌نام گربه‌سانان نام‌گذاری می‌شد. نام‌هایی مانند: Jaguar، Leopard، lion و Tiger که البته آپدیت‌هایی غیر رایگان بودند و کاربران باید آن را خریداری می‌کردند.

Mac OS X در طول حیات خود شاهد نسل‌های مختلفی از سخت‌افزار‌های اپل بوده است. از دوران iMac و MacBook ها گرفته تا دوران گذار به سمت پردازنده‌های اینتل و ظهور دستگاه‌هایی مثل مک بوک‌های فوق نازک و مک پرو‌های گران‌‌قیمت.

اما از سال ۲۰۱۱ اپل نیز، آپدیت‌های سالانه برای Mac OS X عرضه کرد و از ۲۰۱۳ به بعد، اپل نام‌گذاری براساس نام گربه‌سانان را کنار گذاشت و آپدیت‌ها نیز به‌رایگان و سالانه عرضه شدند.

اما گذار اپل به macOS 11 از این جهت اتفاقی غیرمنتظره است که پیش‌بینی می‌شد این شرکت به‌منظور تقویت نام تجاری سیستم‌عامل‌های خود، برند macOS 10 را برای همیشه دست نخورده باقی خواهد گذاشت؛ کما اینکه مایکروسافت نیز در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که ویندوز ۱۰ آخرین نامی است که برای سیستم‌عامل خود انتخاب می‌کند و رویه نام‌گذاری براساس شماره را ادامه نخواهد داد.

حالا باید منتظر باشیم و ببینیم که اپل چه تصمیمی برای نام‌گذاری macOS اتخاذ خواهد کرد. آیا سال بعد شاهد نسخه‌ی macOS 12 خواهیم بود یا برای ۲۰ سال آینده پاییز هر سال، سیستم‌عامل‌های شماره 11.1 و 11.2  این سیستم‌عامل رونمایی خواهند شد؟

در هر صورت آنچه از ظواهر امر بر می‌آید این است که دوران OS X به پایان رسیده است و با گذار اپل از تراشه‌های اینتل به سمت پردازنده‌های مبتنی بر ARM ، روزبه‌روز، مرز بین گوشی آیفون و تبلت آیپد با لپ‌تاپ و کامپیوترهای دسکتاپ اپل، کم‌رنگ‌تر می‌شود.

سخن آخر این است که OS X، معنا و مفهوم نسل‌های مختلفی از سخت‌افزار و نرم‌افزار اپل بود. اما تشخیص دقیق اینکه اپل برای آینده چه تصمیماتی در سر می‌پروراند، نیاز به گذشت زمان بیشتری دارد.