۳۴ سال با فتوشاپ؛ ادوبی چگونه دنیای ویرایش تصاویر را دگرگون کرد؟
در اوایل دههی ۹۰ میلادی، شرکتهای بسیاری در تکاپو بودند تا ابزارهای ویرایش تصاویر را که یکی از نیازهای اصلی کاربران محسوب میشد، در اختیار آنها قرار دهند؛ اما چیزی که هیچکس تصور نمیکرد این بود که قرار است ابزاری از راه برسد که نهتنها در آن زمان روی کامپیوترها جا خوش کند، بلکه ۳۴ سال بعد نیز همچنان محبوبترین ابزار ویرایش تصویر باشد.
در ۱۹ فوریه سال ۱۹۹۰، هنگامی که شرکت ادوبی اولین نسخهی فتوشاپ را منتشر کرد. این ابزار ابتدا صرفاً برای سیستمعامل مکاواس منتشر شد و کاربران مبتدی را از شر چالشهای ادیت تصاویر، خلاص کرد.
نرمافزار دیسپلی مقدمهای برای انتشار طوفانی فوتوشاپ بود
در سال ۱۹۸۷، برنامهنویسی به نام توماس نول، نرمافزار Display را توسعه داد. این نرمافزار میتوانست تصاویر تکرنگ را به خاکستری تبدیل کند. برادر توماس، جان، پتانسیل کار برادرش را کشف کرد و از او خواست ابزاری با کاربردهای بیشتر برای ویرایش تصاویر طراحی کند و همین موضوع سبب گسترش بیشتر دیسپلی شد.
فوتوشاپ از همان آغاز انقلابی واقعی در زمینه ویرایش عکس بود
کمتر از یک سال بعد، برادران نول موفق شدند نسخهی 0.63 را که نمونهی اولیه فوتوشاپ محسوب میشد، منتشر کنند. توماس در همان سال در شرکت بارنیاسکن که عمدتاً اسکنر رومیزی تولید میکرد، مشغول به کار شد. در سال ۱۹۸۸ اسکنرها با استقبال چندانی مواجه نبودند، زیرا کاربران نمیدانستند باید با تصاویر اسکنشده چه کارهایی انجام دهند؛ بههمیندلیل این شرکت برای جذب کاربران به اسکنرهای ۲۴ بیتیاش، به نوآوری توماس نیاز داشت.
خیلی طول نکشید که برنامهی فوتوشاپ به گل سرسبد شرکت بارنیاسکن تبدیل شد. تصور کنید در روزهایی که ابزارهای صنعتی ویرایش تصاویر اسکنشده بیش از یک میلیون دلار هزینه روی دست کاربران میگذاشت، ترکیب طلایی فوتوشاپ و اسکنرهای بارنیاسکن به کاربران اجازه میداد تصاویرشان را تنها با پرداخت ۱۵ هزار دلار به جای یک تا سه میلیون دلار، ویرایش کنند! کاربران نهتنها میتوانستند وضوح و شکل و اندازهی تصاویر را دستکاری کنند، بلکه فضای رنگی تصاویر دیجیتال نیز قابل تغییر شده بود؛ یک انقلاب واقعی در حوزهی محبوب ویرایش عکس.
رقابت ادوبی و اپل برای تصاحب فوتوشاپ
بارنیاسکن مشتاق تصاحب محصول برادران نول بود و توماس به این شرکت پیشنهاد داد که در ازای ۳۰۰ هزار دلار و ۱۸ درصد از درآمد حاصل از ویرایش تصاویر، نسخهی تجاری فوتوشاپ را در اختیار بارنیاسکن قرار دهد؛ اما بارنیاسکن این پیشنهاد را نپذیرفت و در نهایت قراردادی کوتاهمدت منعقد شد تا شرکت تولیدکنندهی اسکنر، با فروش ترکیبی هر اسکنر و فوتوشاپ، ۲۵۰ دلار به برادران نول بدهد. پس از انعقاد قرارداد، شرکت بارنیاسکن شروع به فروش اسکنرهای خود با Barneyscan XP کرد، نسخهی اصلاحشدهی فوتوشاپ که صرفاً روی سختافزار اختصاصی اجرا میشد.
طمع بارنیاسکن به از دست دادن فوتوشاپ منجر شد
در همین حال، جان به سیلیکونولی سفر کرد تا فوتوشاپ را برای اپل و ادوبی به نمایش بگذارد و در همان ابتدای کار، ادوبی دلباختهی این اپلیکیشن شد.
ادوبی و اپل بسیار تحتتأثیر اپلیکیشن فوتوشاپ قرار گرفته بودند
با وجود اینکه هر دو شرکت شدیداً از فوتوشاپ استقبال کردند، در نهایت ادوبی پیروز میدان بود و در ماه سپتامبر سال ۱۹۸۸ مجوز توزیع آن را کسب کرد و بدینترتیب فوتوشاپ در ۱۹ فوریه سال ۱۹۹۰ برای نخستینبار برای عموم منتشر شد.
فوتوشاپ بلافاصله پس از تولد، توجه مایکروسافت را جلب کرد
پس از انتشار نسخهی اول ادوبی فتوشاپ، این نرمافزار با سرعتی باورنکردنی میان مردم جهان محبوب شد. آنچه واقعاً باعث شد فوتوشاپ به رقیبی دستنیافتنی تبدیل شود و قاعدهی بازی را برای همیشه تغییر دهد، این بود که کاربران عادی و مبتدی بهراحتی میتوانستند با آن کار کنند. در اوایل دههی ۹۰ هرکسی با یک سیستم مکینتاش میتوانست ۸۵۹ دلار بپردازد تا هر تعداد عکس را که میخواهد، ویرایش کند؛ درحالیکه پیش از فوتوشاپ کسی حتی خواب این روزها و رهایی از شر هزینههای چند هزار دلاری برای ویرایش تصویر را نمیدید.
کمی بعد از درخشیدن نام فوتوشاپ، مایکروسافت به ظرفیتهای آن پی برد و در سال ۱۹۹۳، نسخهی Adobe Photoshop 2.5 را به ویندوز اضافه کرد تا کاربران این سیستمعامل هم از نعمتهای آن بیبهره نمانند.
طی این مدت، طبق قرارداد، ادوبی با فروش هر نسخه از فوتوشاپ مبلغی را بهعنوان سود حاصل از درآمد به برادران نول پرداخت میکرد اما در سال ۱۹۹۵ با پرداخت ۳۴٫۵ میلیون دلار به توماس و جان، نسخهی تجاری فوتوشاپ را تماموکمال در اختیار گرفت.
نگاهی به فوتوشاپِ ۳۴ ساله
در اوایل دههی ۲۰۰۰ بود که فوتوشاپ به مترادفی برای فعل ویرایش کردن تصاویر تبدیل شد. در اکتبر سال ۲۰۰۳، ادوبی Photoshop CS را رابط کاربری بهبودیافته راهاندازی کرد و پس از یک دهه برای گنجاندن ویژگیهای بیشتر، نسخهی اشتراکی فوتوشاپ را در کنار سایر محصولات Creative Cloud ارائه داد.
فوتوشاپ همچنان پرکاربرترین نرمافزار ویرایش تصویر است
انتشار نسخهی اشتراکی در ابتدا باعث واکنش شدید کاربران شد، اما ادوبی بر تصمیم خود پافشاری کرد. اکنون پس از گذشت ۳۴ سال از تولد رسمی فوتوشاپ، این نرمافزار پیشرو با پیشرفت روزافزون هوش مصنوعی، از امکانات هیجانانگیز هوش مصنوعی مولد بهره میبرد. اگرچه فوتوشاپ از آغاز تا کنون با تغییرات فراوانی همراه بوده است، همچنان بیشترین تعداد کاربر را در نرمافزارهای ویرایش تصویر دارد؛ چیزی که نام ادوبی را برای همیشه در ذهنمان ماندگار میکند.