بررسی ۱۰ عکس برگزیده تلسکوپ فضایی هابل

در کهکشان راه شیری بالغ‌بر ۱۰۰ میلیارد ستاره قرار دارند و در کهکشان‌های دیگر نیز مجموعاً در حدود ۱۰ تریلیون ستاره وجود دارند. باوجود این تعداد ستاره در عالم، به نظر می‌رسد تصاویری که توسط تلسکوب هابل گرفته‌ شده است، بی‌نظیر باشند. در ادامه تعدادی از این تصاویر بی‌نظیر را مشاهده خواهید کرد.

در تصویر بالا ۲ کهکشان را مشاهده می‌کنید که در حال برخورد با یکدیگر هستند. بنا به گزارش‌های ناسا، این ۲ کهکشان سرعتی معادل ۲ میلیون کیلومتر بر ساعت دارند که سرعت بسیار بالایی برای ترکیب شدن این ۲ کهکشان و تبدیل‌ شدن به کهکشانی واحد است. نکته قابل‌ توجه دیگر در این تداخل کهکشانی، جدایی اندکی است که بین آن‌ها وجود دارد که علت آن تداخل جاذبه است.

باور کنید یا نه، هدف از تصویر گرفته‌شده کهکشان NGC 7250 بود که در سمت راست این ستاره فوق‌العاده درخشان قرار دارد؛ اما این ستاره که نام آن YC 3203-450-1 است، با درخشش بی‌نظیری که دارد تمام توجهات را به خود جلب کرد. ستاره‌شناسان این‌گونه ستاره‌ها را، ستاره‌های پیش‌نما می‌نامند؛ زیرا عموماً بسیار نزدیک‌تر از دیگر اجرام آسمانی هستند. این نزدیکی و نور خیره‌کننده باعث ایجاد آلودگی نوری و کاهش روشنایی دریافتی از سایر اجرام می‌شود؛ نظیر کهکشانی که در سمت راست این ستاره قرار دارد.

در چرایی تفاوت نام‌گذاری این کهکشان‌ها، سازمان فضایی اروپا (ESA) می‌گوید:

NGC‌ مخفف جدیدترین فهرست عمومی سحابی و خوشه‌های ستاره‌ها است. اشیاء با این پیشوند برای اولین بار توسط NGC نام‌گذاری شده‌اند. این دسته‌بندی از سال ۱۸۸۸ آغاز شده است و همچنان ادامه دارد؛ اما نام‌گذاری LEDA جدیدتر است و جامعیت بیشتری دارد.

این تصویر بخشی از کهکشان مارپیچی شکل با نام NGC 1448 است. این کهکشان در فاصله ۵۰ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی ساعت (هورولوجیوم) قرار دارد. سازمان فضایی اروپا در زیر این تصویر نوشته است:

با اینکه به نظر می‌رسد کهکشان‌های مارپیچی با شکل بسیار زیبای خود، حرکت نمی‌کنند؛ اما درواقع با سرعت ثابت در حال حرکت هستند. در این کهکشان‌ها ستاره‌های بیرونی با سرعت کمتر و ستاره‌های داخلی با سرعت بالاتر در حال گردش حول مرکز کهکشان‌اند.

این کهکشان که بسیار عجیب و باورنکردنی است، نه ظاهر عدسی مانند دارد و نه ظاهری مارپیچی؛ بلکه ترکیبی از این دو است. این کهکشان در فاصله‌ی تقریبی ۴۰۰ میلیون سال نوری از ما و در بخشی از ابر خوشه‌ی پرسئوس که به‌عنوان یکی از بزرگ‌تری ساختارهای گیتی شناخته‌شده است، قرار دارد.

این صورتی فلکی که نامی مشابه کهکشان آندرومدا دارد، خانه‌ی کهکشان مارپیچی است که در تصویر مشاهده می‌کنید. این کهکشان NGC 7640 نام دارد و نوعی نادر از کهکشان‌های مارپیچی است. بنا به گفته‌ی سازمان فضایی اروپا، برخلاف کهکشان‌های مارپیچی دیگر که به‌صورت دایره‌­ای به دور هسته‌ی خود حرکت می‌کنند، در این کهکشان بازوهای مارپیچی در اطراف یک هسته گسترده در حال چرخش هستند.

در صورت فلکی کمتر شناخته‌شده سگ شکاری که رنگی مایل به قرمز است، کهکشانی با شکلی شبیه به ستاره‌ی دنباله‌دار با نام NGC 4861 قرار دارد. ظاهر خاص این کهکشان باعث اختلاف بین ستاره شناسان برای دسته‌بندی آن شده است. به عقیده عده‌ای از دانشمندان، این کهکشان به دلیل جرم، ابعاد و سرعت چرخش باید در دسته کهکشان‌های مارپیچی قرار گیرند؛ اما عده‌ای دیگر اعتقاد دارند که به دلیل ظاهر دنباله‌دار این کهکشان، باید آن را در زمره کهکشان کوتوله و غیرعادی قرار دارد.

در قلب این کهکشان مارپیچی یک نقطه‌ی نورانی قرار دارد که مانند جواهر می‌درخشد. این نقطه‌ی نورانی سفیدرنگ که شبیه به ماه است، درواقع یک سیاه‌چاله است. همانند تمام کهکشان‌ها، در مرکز RX J1140.1+0307 یک سیاه‌چاله قرار دارد که از جرم بسیار کمی برخوردار است. درواقع این سیاه‌چاله کمترین جرم ممکن را در بین تمام هسته‌های درخشان کهکشانی دارد.

سازمان فضایی اروپا می‌گوید:

با توجه به جرم نسبی کمی که مرکز این سیاه‌چاله دارد، مدل‌های تابشی از اشیاء، توانایی دیدن طیف نوری منتشرشده را ندارند. این امکان وجود دارد که یک مکانیسم دیگر در فعل‌وانفعالات بین قسمت داخلی و خارجی ساختار اطراف این سیاه‌چاله وجود داشته باشد.

در این تصویر ۲ کهکشان مارپیچی در حال برخورد هستند. این رویداد IRAS 14348-1447 نام دارد. این تداخل کهکشانی هر چند صد میلیون سال یک‌بار اتفاق  خواهد افتاد و رویدادی بسیار نادر است.

این کهکشان به خاطر تشعشعات بسیار زیاد آن نسبت به سایر کهکشان‌ها بسیار مورد توجه است. سازمان فضایی اروپا مگا میزر را این‌گونه تعریف می‌کند:

یک مگا میزر به فرآیندی گفته می‌شود که اجزای داخلی کهکشان مانند ابرهای گازی، در شرایطی مناسب برای تابش شدید انرژی (در این کهکشان به‌صورت امواج ماکروویو) قرار دارند. تمامی کهکشان به‌عنوان یک لیزر نجومی عمل می‌کند و به‌جای نور مرئی، امواج ماکروویو از آن ساطع می‌شود؛ لذا نام آن درواقع مگا لیزر است که به‌جای حرف L، حرف M‌ قرار داده‌ شده است.