اولین پیام انسان به موجودات فرازمینی احتمالی ارسال شد
در سال ۱۹۷۷، ستارهشناسی بهنام جری امان، در حال رصد آسمان برای دیدن علائم احتمالی تمدنهای فرازمینی بود که در کمال ناباوری به مورد عجیبی برد. در حالیکه او تلسکوپ را به سمت گروهی از ستارگان خی کمان تنظیم کرده بود، انفجار سیگنال قدرتمندی از اموج رادیویی را دریافت کرد که ۷۲ ثانیه به طول انجامید. جری روی کاغذی دایرهای کشید و نوشت «واو». به همین دلیل، این سیگنال معروف به سیگنال «Wow» شد. نتایج تحلیلها از این سیگنال نشان میدهد که منبع تولیدکنندهی این امواج رادیویی در فضای بینستارهای قرار دارد. این امر برای افرادی که درگیر برنامه جستجوی هوش فرازمینی (SETI) بودند تبدیل به موضوع مهم و بحثبرانگیزی شد. چند ماه پیش، مشخص شد که احتمالا این سیگنال توسط یک دنبالهدار ایجاد شده است.
۱۲ سال طول خواهد کشید تا پیام ارسالشده به دست فرازمینیها برسد
اما اینبار دانشمندان METI، سیگنالهای گستردهتری به فضا ارسال کردهاند که جزئیاتی در مورد منظومه شمسی، حیات روی زمین و انسانها در خود دارد. موجودات فضایی میتوانند این پیام را رمزگشایی کنند و از وجود انسانها و حیات در زمین باخبر شوند. این پیام به سمت یک ستارهی کوتولهی سرخ به نام GJ273 ارسال شده است که بین ۱۲ تا ۳۶ سال نوری از زمین فاصله دارد و حداقل ۱۲ سال طول خواهد کشید تا پیام از زمین به آن برسد. مؤسسهی یادشده در همکاری با کارشناسان موسیقی در بیست و پنجمین جشنوارهی موسیقی الکترونیک سونار بارسلونا، اولین پیام انسان برای موجودات فضایی را تهیه و به فضا ارسال کرد.
چون فاصلهی زمین تا سیاره GJ 273b، تقریبا ۱۲ سال نوری است، پیشبینی میشود در حالت ایدهآل، ۲۵ سال طول بکشد تا پاسخ موجودات بیگانهی احتمالی به زمین برسد و برای دریافت پاسخ از سوی فرازمینیها، باید تا سال ۲۰۴۲ صبر کنیم. رادیوتلسکوپهای بزرگ جهان که قادر به ارسال چنین امواجی هستند، به دلیل مأموریتهایی مهمتر از پیامرسانی، چنین درخواستهایی را قبول نمیکنند؛ اما خوشبختانه به درخواست رئیس مرکز EISCAT، این رادیوتلسکوپ ۳ روز در اختیار METI قرار گرفت. سیارهای که به آن پیام ارسال میشد باید به زمین نزدیک میبود و امکان پشتیبانی از حیات میداشت؛ در نتیجه سیاره GJ 273b انتخاب شد. داگلاس واکوچ، که پایهگذار این مؤسسه است، میگوید:
من نسبت به دریافت این پیام از سوی موجودات هوشمند، بسیار خوشبین هستم و این قدم اول بهحساب میآید و باید هزاران بار آن را تکرار کنیم. ما باید پیام خود را به هزاران ستارهی دیگر در منظومهی شمسی ارسال کنیم تا شانس برقراری ارتباط با موجودات هوشمند، افزایش پیدا کند.
پیامی که از سوی آنتن رادیویی مرکز تحقیقاتی اروپا در نروژ ارسال شده است، شامل توضیحاتی در ارتباط با جمع و ضرب اعداد یک تا پنج، توضیحاتی در مورد امواج الکترومغناطیس و ۳۳ موسیقی ۱۰ ثانیهای است که همهی آنها بهصورت باینری کدگذاری و با دو فرکانس مختلف ارسال شدهاند. این ایده شاید جالب به نظر برسد؛ اما بسیاری از دانشمندان با آن موافق نیستند.
بهعنوان مثال، استیون هاوکینگ گفته است که اگر موجودات فرازمینی ما را پیدا کنند باعث نابودی حیات در زمین میشوند. دانشمندان امیدوار هستند پیامی که ارسال شده است، موجودات هوشمند را از وجود ما مطلع کند. این پیام، ۳ بار پشت سرهم و از شهر ترومسو در نروژ برای بیگانگان ارسال شد که شامل ریاضی، علوم، فرکانسهای رادیویی و درک زمان است. این آموزشها باعث میشود بیگانهها ما را بهتر بشناسند و با ما ارتباط برقرار کنند.
اجرام زیستپذیر اطراف ستارههای کوتولههای قرمز بهترین مکان برای میزبانی حیات فرازمینی هستند. در واقع بهترین مکان کیهان برای یافتن حیات فرازمینی، کوتولههای قرمز (فراوانترین نوع ستاره در کهکشان ما) هستند. شاید برای شما جای سؤال باشد که چرا پژوهشگران پیام خود را به سیاره Proxima B، ارسال نکردند؟ پروکسیما بی، سیارهای سنگی با ابعاد زمین است و کمترین فاصله را با منظومه شمسی دارد. اما نکتهی جالب در مورد کشف این سیاره آن است که کسی تاکنون آن را مشاهده نکرده است. هیچ تلسکوپ زمینی یا فضایی نمیتواند بهطور مستقیم از این سیاره تصویربرداری کند.
در هر صورت دانشمندان، سیارهی فراخورشیدی GJ 273b را که دور ستاره لویتن میچرخد، بهعنوان مقصد پیام خود انتخاب کردهاند؛ چون این سیاره را میتوان از نیمکرهی شمالی زمین دید و پیام موجودات بیگانه را بهخوبی دریافت کرد. اگر فرازمینیها به پیام ارسالشده پاسخ دهند، میتوان امیدوار بود که حیات به جز زمین در دیگر سیارهها نیز وجود دارد و انسان تنها موجود هوشمند کهکشان راه شیری نیست.
اکثر متفکران از جمله کارل سیگن، بر این باورند که ریاضیات میتواند بهعنوان زبان مشترک بین ما و بیگانگان نقشآفرینی کند. لانسلات توماس هاگبن، بهعنوان یک دانشمند بریتانیایی، زبانی جدیدی تحت عنوان استراگلوسا (Astraglossa) طراحی کرد. این زبان ارتباطی، با سیگنالهای رادیویی ارسال میشود و پالسهای کوتاه و بلند بهترتیب بیانگر اعداد و نمادهای ریاضی هستند. هنگامی که مبانی ریاضیات بین نژاد انسان و بیگانهها برقرار شد، میتوان بحث در مورد نجوم را آغاز کرد؛ موضوعی جذاب و سرگرمکننده که بین ما و بیگانگان مشترک است.
ارسال اطلاعاتی از قبیل متن، تصویر، فیلم، صدا و سایر موارد باعث میشود که موجودات هوشمند به درک کاملتری از جامعهی انسانها دست پیدا کنند. دانشمندان در سال ۱۹۷۴ نیز با استفاده از تلسکوپ رادیویی آرسیبو، سیگنالهایی به فضا فرستاده بودند؛ اما نتوانستند هیچ نتیجه مثبتی دریافت کنند.
بیشتر FRB-ها (امواج رادیویی شدید) توسط آرسیبو، بزرگترین و قدرتمندترین رادیوتلسکوپ فعلی روی زمین که حدود ۱۵ برابر قدرتمندتر از تلسکوپ پارکس استرالیا است، دریافت شدهاند. سرچشمه FRB-ها پس از یک دهه که از کشفشان میگذرد، هنوز ناشناخته است.
چند ماه قبل، محققان اعلام کردند با استفاده از رصدخانهی آرایه بسیار بزرگ (VLA) در نیومکزیکو، موفق به محدود کردن منبع سیگنال مرموز و تکرارشوندهی FRB 121102 شدهاند. منبع این انفجار رادیویی پرسرعت، یک کهکشان کوتوله واقع در فاصلهی ۳ میلیارد سال نوری زمین است. قبل از اکتشاف این سیگنالهای تکرارشونده، فرضیهای کاملا متفاوت در میان بود. در آن زمان، دانشمندان منشأ این انفجارهای رادیویی مرموز فضا را به کهکشان راه شیری نسبت دادند که بر اثر برخورد دو ستارهی نوترونی بههمدیگر رخ میدهد. این فرآیند، درست مطابق با فرآیند شکلگیری سیاهچالهها در نقاط مختلف کیهان است.
محققان METI سعی کردهاند با ارسال ملودیهای ابتدایی در فرکانسهای مختلف، روانشناسی و ساختار موسیقی را بهصورت علمی برای بیگانگان تشریح کنند. موجودات فضایی هنوز برای ما ناشناخته هستند و نمیدانیم آیا موسیقی را دوست دارند یا نه؟ همچنین نمیدانیم چه سبک از موسیقی را دوست دارند و برای همین امکان دارد آنها سبک خاصی از موسیقی را دنبال کنند. در صورتی که از سوی این موجودات پاسخی دریافت کنیم؛ ممکن است ملودیهای آنها عجیب و پیچیده باشد و باید مشتاقانه در انتظار شنیدن آثار موجودات فرازمینی باشیم. این مؤسسه قصد دارد در ماه آوریل ۲۰۱۸ نیز پیامهایی با فرکانسهای متفاوت ارسال کند.