نگاهی به اولین مهاجر میان ستارهای به منظومه شمسی
بررسیهای جدید اولین مهاجر دائمی به منظومهی شمسی را کشف کرد. این سیارک که درحال حاضر در مدار مشتری مستقر است، اولین سیارک شناخته شدهای است که از یک منظومه ستارهای دیگری به منظومه شمسی ما وارد شده است. این مقاله در Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: letters منتشر شده است.
در سال ۲۰۱۷ جرمی به نام اوموآموا آخرین جرم میان ستارهای بود که خبرساز شد؛ هرچند فقط یک جرم گذرا بود. این سیارهی فراخورشیدی سابق که (514107) 2015 BZ509 نام گرفته است، یک ساکن قدیمی و طولانی مدت محسوب میشود.
این تصویر مربوط به ستارهزایی (NGC 604 (NASA/HST است که تصور میشود منظومه ستارهای در آن به شدت متراکم بوده و امکان جابهجایی و تعویض سیارک وجود دارد. سیارک (514107) 2015 BZ 509 از ستارهی مادر خود جدا شد و جایی دور خورشید در محیطی مشابه قرار گرفت.
تمامی سیارهها در منظومهی شمسی و بسیاری دیگر از اجرام، در جهت یکسانی بهدور خورشید میگردند، اما 2015 BZ509 متفاوت است. این سیارک در مداری خلاف جهت حرکت میکند که به آن مدار مخالفگرد میگویند. رهبر این مطالعات دکتر فتحی نامونی اینگونه توضیح میدهد:
اینکه سیارک چگونه در مدار مشتری قرار گرفته و در این جهت میچرخد هنوز نامعلوم است. اگر سیارک مورد نظر ما جز منظومه شمسی بود، باید جهت یکسانی اتخاذ می کرد؛ درست همانند دیگر سیارهها و سیاکهایی که از ابر گازی و غبار تشکیلدهندهی آنها بهوجود آمدهاند.
هرچند تیم تحقیقاتی درحال اجرای شبیهسازیهایی است تا موقعیت 2015 BZ509 را در زمان تولد منظومه شمسی، یعنی ۴/۵ میلیارد سال پیش تشخیص دهند. باید در نظر داشته باشیم که در آن دوره، زمان شکلگیری سیارهها به پایان رسیده بوده است. این مسئله نشان میدهد که سیارک همواره درحال حرکت به سمت منظومه ما بوده و باید از طریق منظومهای دیگر به دام افتاده باشد. دکتر هلنا مورایس عضو تیم تحقیقاتی توضیح میدهد:
مهاجرت سیارکی از منظومههای ستارهای دیگر به این دلیل اتفاق میافتد که خورشید ابتدا در خوشه ستارهای بسیار متراکم شکل میگیرد و هر ستارهای منظومهای از سیارهها و سیارک های خود را خواهد داشت. مجاورت نزدیک ستارهها، با کمک نیروهای گرانشی سیارهها به جذب این منظومهها، حذف و به دام انداختن سیارکها از هم کمک میکند.
کشف اولین سیارک مهاجر دائمی در منظومهی شمسی ما را به درک مسائل بارز جهان از جمله شکلگیری سیاره، تکامل منظومه شمسی و احتمالا منشأ حیات سوق میدهد.
اگر دقیقاً بفهمیم سیارک 2015 BZ509 چه زمانی و چگونه در منظومهی شمسی مستقر شده است، میتوانیم از ستارهزایی اصلی خورشید و نیز درمورد پتانسیل غنیسازی محیط اولیه خود با اجزای ضروری ظهور حیات بر سطح زمین نشانهها و اطلاعاتی بهدست آوریم.