پایان ۷ دقیقه هراس‌انگیز: اینسایت با موفقیت روی مریخ فرود آمد

اینسایت، آخرین فرودگر مریخی ناسا دوشنبه شب در نقطه‌ی پایان سفر تقریبا ۶ ماهه‌ی خود با عبور موفقیت‌آمیز از جو مریخ روی سطح این سیاره فرود آمد. رویداد دیشب که برای ناسا نخستین فرود موفقیت‌آمیز مریخی پس از کاوشگر کیوریاسیتی و در مجموع هشتمین فرود بی‌نقص روی این سیاره محسوب می‌شود، افتخار دیگری را به کارنامه‌ی درخشان این سازمان فضایی در ارسال کاوشگر به سیارات می‌افزاید. اکنون، اینسایت با آغاز ماموریت دو ساله‌اش تلاش می‌کند تا با گوش سپردن به مریخ‌لرزه‌ها به اسرار داخلی سیاره‌ی سرخ پی ببرد.

اینسایت پس از گذشت ۶ ماه و نیم سفر در فضا، اندکی پیش از ۲۳:۳۰ شب دوشنبه به بالای جو مریخ رسید. این فضاپیما سپس با نزول شجاعانه به سمت سطح مریخ، اقداماتی چندمرحله‌ای و پیچیده را انجام داد که سرعت حرکت فرودگر را پیش از لمس سطح مریخ از نزدیک به ۱۹٬۳۰۰ کیلومتر بر ساعت به تنها ۸ کیلومتر بر ساعت کاهش داد. اینسایت برای آنکه به سلامت روی مریخ بنشیند، باید به‌صورت خودکار چتر نجات مافوق صوت خود را گشوده، اندازه‌گیری‌های راداری را جمع‌آوری و پیشرانه‌هایش را همگی در زمان مناسب روشن می‌کرد. در مجموع، فرآیند پرالتهاب فرود در کمتر از تنها ۷ دقیقه به پایان رسید.

مهندسان ناسا در کنترل ماموریت به محض تایید فرود موفقیت‌آمیز اینسایت به شادی پرداختند.

در حین ورود اینسایت به جو، دو فضاپیمای بسیار کوچک در بالای مریخ، داده‌های مربوط به کل رویداد ورود، نزول و فرود این کاوشگر را جمع‌آوری کردند. این دو ماهواره با نام MarCo که در ماه اردیبهشت به همراه اینسایت به سوی مریخ پرتاب شدند، نوعی فضاپیمای ساخته‌شده از مکعب‌های ۱۰ سانتی‌متری هستند که با عنوان کیوب‌ست شناخته می‌شوند. آن‌ها با سفر به مریخ نخستین کیوب‌ست‌هایی به‌شمار می‌روند که تاکنون به اعماق فضا فرستاده شده‌اند.

همان‌طور که اینسایت در حال فرود روی مریخ بود، ماهواره‌های مارکو در بالای سیاره و در ارتفاع ۳۵۰۰ کیلومتری از سطح آن پرواز می‌کردند. اینسایت در حین نزول خود اقدام به ارسال چندین سیگنال کرد که ماهواره‌های مارکو آن‌ها را دریافت، رمزگشایی و سپس به سمت زمین ارسال کردند. ارسال و دریافت این سیگنال‌ها به مهندسان ناسا امکان داد تا بتوانند به‌صورت تقریبا بی‌درنگ از نحوه‌ی پیشرفت هر مرحله از فرآیند فرود مطلع شوند.

سپس، به محض آنکه اینسایت موفق به لمس سطح مریخ شد، فرودگر سیگنال اولیه‌ای را به زمین ارسال کرد تا فرود موفقیت‌آمیز خود را اعلام کند. ۷ دقیقه بعد، فضاپیما با استفاده از فرستنده‌ای به مراتب قوی‌تر، سیگنال بزرگتری ارسال کرد تا پیغام قبلی را تایید کند و جزئیات بیشتری را درباره‌ی وضعیت خود به اطلاع ناسا برساند. چند دقیقه بعد، اینسایت نخستین تصویر خود از سطح مریخ را ارسال کرد و منطقه‌ای را که در آن فرود آمده بود به اهالی زمین نشان داد.

نخستین تصویر دریافتی از اینسایت که سطح محل فرود را در هامونه‌ی الیسیوم نشان می‌دهد.

در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا، یک ناظر پرواز هر مرحله از ورود، نزول و فرود اینسایت را از ابتدا تا انتها به‌صورت لحظه به لحظه گزارش می‌کرد و مهندسان ناسا در کنترل ماموریت نیز با هر به‌روزرسانی از وضعیت فضاپیما، شروع به کف زدن می‌کردند. هنگامی که فرود موفقیت‌آمیز از سوی ناظر پرواز تایید شد، کارکنان ناسا از شدت خوشحالی به هوا پریدند و دستاورد سال‌ها تلاش و زحمت خود را جشن گرفتند.

با این حال، هنوز اطلاعات بیشتری درباره‌ی فرود اینسایت از سوی ناسا در راه است. مدارگرد شناسایی مریخ که در حال چرخش به دور این سیاره است، از فضا ناظر کل رویداد فرود اینسایت بود و این اطلاعات دریافتی را به‌زودی به زمین ارسال خواهد کرد. اینسایت همچنین پس از فرود در جریان اقدامی حیاتی باید اقدام به گشودن پنل‌های خورشیدی خود کند تا انرژی مورد نیازش را در حین ماموریت تامین کند. مدارگرد اودیسه‌ی مارس که هم‌اکنون در حال چرخش به دور مریخ است، با پرواز بر فراز اینسایت، وضعیت پنل‌های خورشیدی را مشاهده و سپس اطلاعات دریافتی را برای ناسا ارسال خواهد کرد.

هنگامی که این تاییدیه رخ دهد، ماموریت اینسایت به شکل جدی آغاز می‌شود. اینسایت روی سطح مریخ کاملا بی‌حرکت باقی خواهد ماند تا بتواند تکانه‌های جزئی سیاره را در حین مریخ‌لرزه‌ها اندازه‌گیری کند. کاوشگر ناسا با استفاده از امواج صوتی حاصل از این لرزش‌ها قادر به تشخیص جنس درونی سیاره‌ی سرخ خواهد بود. در طول دو تا سه ماه آینده، اینسایت از یک بازوی رباتیک استفاده خواهد کرد تا دو ابزار اولیه‌ی خود از جمله یک لرزه‌سنج و یک میله‌ی حفاری خودکار را به‌کار بیاندازد. لرزه‌سنج به لرزه‌ها گوش خواهد سپرد؛ در حالی که میله‌ی حفاری نزدیک به ۵ متر زیر پوسته‌ی مریخ را حفر خواهد کرد تا درجه‌ی حرارت داخلی این سیاره را اندازه بگیرد. در نتیجه، در ماه‌های پیش‌رو، اینسایت اطلاعات بسیار مهمی از درون مریخ را که هرگز به آن‌ها دسترسی نداشتیم، فاش خواهد کرد.