وان وب نخستین ماهواره‌هایش را با هدف برقراری اینترنت جهانی ماهواره‌ای پرتاب کرد

اخیراً ۶ ماهواره کوچک که هر کدام در ابعاد یک فریزر بودند توسط یک راکت اروپایی از آمریکای جنوبی به فضا پرتاب شدند. این پرتاب آغازکننده‌ی ایجاد یک شبکه‌ی ماهواره‌ای بسیار بزرگ است که در مجموع ۶۵۰ ماهواره را با هدف ایجاد پوشش جهانی اینترنت به فضا پرتاب خواهد کرد.

این ماهواره‌ها به شرکت آمریکایی OneWeb تعلق دارد. این شرکت که در پنج سال گذشته درحال توسعه‌ی این پروژه بوده است، قصد دارد از این ماهواره‌ها برای فراهم کردن ارتباط اینترنتی در هر نقطه از جهان با حداقل تأخیر در ارسال سیگنال استفاده کند. این برنامه، پروژه‌ای بلندپروازانه محسوب می‌شود که هنوز تحقق نیافته است. ماهواره‌های کنونی که اینترنت را از فضا تأمین می‌کنند، در ارتفاع ۳۵٬۴۰۰ کیلومتری بر فراز خط استوا قرار گرفته‌اند؛‌ فاصله‌ی زیادی که سرعت انتقال و اتصال را کاهش می‌دهد.

اما از فاصله‌ی حدود ۱۲۰۷ کیلومتری، ماهواره‌های برنامه‌ریزی‌شده‌ی این شرکت، فاصله‌ی بین دو قطب را به‌طور کاملاً هماهنگ طی می‌کنند و سیگنال‌ها را به پایانه‌های مستقر در زمین ارسال می‌کنند. از نظر تئوری، حداقل یک ماهواره در تمام زمان‌ها در معرض دید یک پایانه قرار خواهد گرفت، که درنتیجه پوششی یکپارچه را برای اکثر نقاط روی زمین فراهم می‌کند. پایانه‌ها نیز سیگنال‌های Wi-Fi، LTE و 3G را به دستگاه‌هایی مانند تلفن‌های همراه و رایانه‌ها منتقل می‌کنند، حتی آن‌ دسته از این دستگاه‌ها که در حال حرکت هستند نیز این سیگنال‌ها را دریافت می‌کنند.

تصویری هنرمندانه از یکی از ماهواره های OneWeb در فضا

آدریان استیکل، مدیرعامل وان‌وب به خبرگزاری ورج گفت:

مهم نیست که در ماشین، درحال قدم زدن یا در هواپیما هستید؛ از نظر ماهواره‌های ما، شما کاملاً بی‌حرکت محسوب می‌شوید. این موضوع باعث انتقال سیگنال شما از یک ماهواره به ماهواره دیگر می‌شود.

او همچنین در نظر دارد تا این پوشش اینترنت را برای مدارس و دولت‌های محلی در مناطق دوره افتاده قابل استفاده کند، زیرا در این مناطق استفاده از فیبر نوری بسیار گران تمام می‌شود یا مناسب نیست.

یکی از ۶ ماهواره شرکت OneWeb که اخیراً به فضا پرتاب شدند

وان‌وب برای تحقق چشم‌اندازش مسیر آسانی را طی نکرده است و هنوز راه درازی تا رسیدن به موفقیت در پیش دارد. در سال ۲۰۱۷، کمیسیون ارتباطات فدرال، طرح‌های این شرکت را برای ارسال اولین شبکه‌ی ماهواره‌ای بسیار بزرگ پذیرفت، اما پرتاب اولین ماهواره آزمایشی به‌صورت دوره‌ای به تعویق افتاد. به‌محض اینکه ۶ ماهواره‌ی اولیه‌ی وان‌وب در شامگاه روز چهارشنبه ۲۷ فوریه سال ۲۰۱۹ به فضا پرتاب شدند، این شرکت امیدوار شد که تا پاییز امسال پرتاب بزرگ‌ترین شبکه‌ی ماهواره‌ای را به‌ فضا آغاز کند. برنامه این شرکت این است که ماهواره‌ها را در دسته‌های ۳۶ تایی که روی راکت‌های سایوز که توسط Arianespace هدایت می‌شوند، به فضا بفرستد. از این راکت برای پرتاب این ۶ ماهواره اخیر نیز استفاده شده است. در مجموع ۲۱ راکت سایوز برای تکمیل ارسال اولین شبکه‌ی ماهواره‌ای به فضا نیاز است.

هماهنگ کردن همه‌ی این موارد با یکدیگر بسیار سخت بوده است. اما ما همکاران بسیار خوبی داریم، و من دوست دارم بگویم که درکنار هم نگه داشتن این گروه‌ها کار آسانی بوده، اما این کار حاصل سال‌ها تلاش و پشتکار است.

این شرکت پشتیبانانی نظیر سافت‌بانک، گروه ویرجین ریچارد برانسون، کوالکام  و ایرباس دارد. استیکل هزینه‌ی دقیق این شبکه‌ی ماهواره‌ای را نمی‌گوید، اما اظهار داشت که این شرکت تاکنون بیش از ۲ میلیارد دلار روی برای این پروژه هزینه کرده است.

استیکل گفت که ۶۵۰ ماهواره‌ی اولیه برای پوشش جهانی بیش از حد نیاز است، اما این شرکت قصد دارد که در آینده حتی ماهواره‌های بیشتری را به فضا پرتاب کند. بنابر گفته‌ی استیکل، ظرفیت شبکه‌ی ماهواره‌ای اصلی قرار است به‌سرعت توسط مشتریان کنونی وان‌وب استفاده شود. در نتیجه آن‌ها برای اینکه به مردم بیشتری خدمات ارائه دهند، به ماهواره‌های بیشتری نیاز دارند. استیکل در این‌باره گفت:

هرچه مردم بیشتری برای استفاده از این سرویس ثبت‌نام کنند، ما باید به‌همان نسبت ظرفیت را گسترش دهیم. ماهواره‌های ما را به‌عنوان ایستگاه‌های اصلی پرواز در نظر بگیرید. ما باید تعداد بیشتری از آن‌ها ایجاد کنیم و نسل دوم آن‌ها قطعاً پیشرفته‌تر از نسل اول است.

درنهایت، برنامه این است که ۱۳۳۰ ماهواره دیگر را در ارتفاعات مختلف به فضا بفرستند که مجموعه‌ی ماهواره‌های شرکت وان‌وب را به ۱۹۸۰ عدد می‌رساند. این شرکت هنوز منتظر دریافت تأییدیه‌ی کمیسیون ارتباطات فدرال است.

ماهواره OneWeb قرار گرفته روی موشک سایوز 

با وجود شرکت‌هایی مانند وان‌وب و اسپیس‌ایکس که این شبکه‌های ماهواره‌ای چند میلیارد دلاری را توسعه می‌دهند، متخصصان نگران تأثیر این برنامه‌ها روی فضا هستند. درحال‌حاضر، حدود ۱۸۰۰ ماهواره‌ی عملیاتی در مدار قرار دارند. این برنامه‌های جدید می‌تواند این تعداد را ۴ برابر کند که به‌طور قابل‌توجهی خطر برخورد فضاپیماهایی را که در مدار یکدیگر قرار دارند، افزایش می‌دهد. همچنین بنابر پژوهشی که اخیراً توسط ناسا منتشر شده است، ۹۹ درصد این ماهواره‌ها زمانی‌که مأموریت خود را به‌پایان رساندند باید از مدار خارج شوند. که این مدت زمان برابر با ۵ سال است، در غیر این‌صورت خطر برخورد این ماهواره‌ها با یکدیگر در فضا به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

این ماهواره‌ها باید به روش بسیار کنترل‌شده‌ای از مدار خارج شوند، و ما روی این مسئله تمرکز بسیاری کرده‌ایم.

او همچنین اشاره می‌کند که اسپیس‌ایکس اخیراً ارتفاع برنامه‌ریزی‌شده ماهواره‌های استارلینک را تنظیم کرده و آن‌ها را روی صفحه‌ای متفاوت از ماهواره‌های وان‌وب قرار داده است؛ تغییری که به فضاپیماها کمک می‌کند تا از یکدیگر دوری کنند.

وان‌وب تاکنون تنها ۶ ماهواره به فضا فرستاده است. هنگامی‌که آن‌ها به فضا برسند، این شرکت نحوه‌ی حرکت آن‌ها را در فضا آزمایش می‌کند. این شرکت ایستگاه‌های زمینی در نروژ، کانادا و ایتالیا دارد که از آن‌ها برای ارتباط با ماهواره‌ها استفاده می‌کند. داده‌های جمع‌آوری‌شده از این آزمایش‌ها ممکن است برای بهبود نسل بعدی ماهواره‌ها استفاده شود که قرار است امسال به فضا پرتاب شوند.

البته که همه‌چیز به پرتاب اول بستگی دارد و استیکل می‌گوید همه‌ی کارکنان این شرکت مشتاق دیدن حرکت ماهواره‌ها در فضا هستند.