ایلان ماسک در رویای احداث پایگاه دائمی در ماه با کمک ناسا

یک ساعت بعد از اولین پرتاب موفقیت‌‌آمیز فضاپیمای تجاری شرکت اسپیس ایکس به فضا باهدف رساندن فضانوردان ناسا به مدار، ایلان ماسک، بنیان‌‌گذار این شرکت با صراحت آمادگی خود را برای انجام یک پرواز به‌‌صورت شخصی اعلام کرد. ماسک که تاکنون هرگز به فضا سفر نکرده است، در طی یک کنفرانس مطبوعاتی پس از پرتاب موفقیت‌آمیز اخیر از مرکز فضایی کندی، با ابراز رضایت از طراحی مناسب کپسول فضایی دراگون سرنشین‌دار (Crew Dragon)، از تمایل خود برای انجام یک پرواز به‌‌صورت شخصی خبر داد.

SpaceX برای اولین‌بار در ساعت ۱۱:۱۹ روز ۱۱ اسفند موفق شد باکمک راکت ۷۰ متری فالکون ۹، کپسول دراگون سرنشین‌دار خود را به فضا پرتاب کند؛  این مأموریت ۶ روزه که با نام Demo-1 شناخته می‌شود، یکی از مأموریت ‌‌های آزمایشی این شرکت محسوب می‌شود. البته به‌‌دلیل اینکه دراگون سرنشین‌دار هنوز یک وسیله‌ی آزمایشی به‌‌حساب می‌‌آید، هیچ‌‌گونه مسافر انسانی را با خود به‌‌همراه نبرده است و تنها یک محموله‌‌ی ۱۸۰ کیلوگرمی و یک آدمک مصنوعی با نام «ریپلی» را (برای آزمایش برخورد) به مقصد ایستگاه فضایی بین‌‌المللی حمل می‌‌کند. این فضاپیما حوالی ۲ بعدازظهر ۱۲ اسفند به مقصد رسید و  اندکی بعد به ایستگاه فضایی متصل شد.

تصویری از پرتاب موشک فالکون ۹ از مرکز فضایی کندی در کیپ کاناورال فلوریدا که فضاپیمای بدون‌‌سرنشین دراگون سرنشین‌دار را به ایستگاه فضایی بین‌‌المللی می‌‌برد (۱۱ اسفند ۱۳۹۷)

در این پرواز، تعداد زیادی از حسگرهای متصل‌‌‌‌به ریپلی و کپسول فضایی، داده‌‌هایی حیاتی را ثبت کردند که قرار است بعدها به مهندسان در بهبود طراحی و شرایط کیفی این فضاپیما برای مأموریت‌‌های سرنشین‌‌دار کمک کند.

این مأموریت درواقع یک همکاری مشترک بین ناسا و اسپیس‌‌ایکس است. این اولین پرتاب یک سفینه‌‌ی فضایی تجاری بود که برای حمل سرنشین‌‌های انسانی طراحی شده است. اسپیس ایکس از سال ۲۰۱۰ در تلاش بوده که خود را برای انجام چنین ماموریتی آماده کند. جیم برایدنستاین، مدیر ناسا طی یک سخنرانی کوتاه اعلام کرد:

امشب، شب بزرگی برای ایالات‌متحده آمریکا و همچنین ناسا بود. امروز به‌‌منزله‌‌ی آغاز عصری تازه در صنعت فضاپیمایی محسوب خواهد شد.

وی افزود که چشم‌‌انداز بزرگ‌تر در این برنامه، لزوم ایجاد این ذهنیت است که آژانس و خود آمریکا به‌‌عنوان تنها یکی از مشتریان بازار تجاری قدرتمند سفرهای مداری زمین در نظر گرفته شود تا با تجاری‌‌سازی این بخش، همزمان کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی انسان به فضا میسر شود. ماسک با اشاره به زمان تأسیس شرکت خود در سال ۲۰۰۲ می‌‌گوید:

برای ۱۷ سال است که ما هنوز نتوانسته‌‌ایم انسان را به فضا بفرستیم؛ اما امیدواریم که امسال بتوانیم این کار را انجام دهیم. این قطعا به‌‌منزله‌‌ی یک نقطه‌‌ی عطف بزرگ برای رؤیای طولانی من و بسیاری از افراد دیگر خواهد بود که در اسپیس‌‌ایکس مشغول‌‌به کار هستند.

اما دراگون سرنشین‌دار هنوز باید نشان دهد که برای انجام چنین سفری در آینده از امنیت کافی برخوردار است.

پس از اتصال دراگون سرنشین‌دار با ایستگاه فضایی در اوایل صبح روز یکشنبه، سه فضانورد ساکن در این ایستگاه ۱۵۰ میلیارد دلاری، ضمن تخلیه‌‌ی محموله‌‌ی ارسالی، بررسی‌‌های خود را روی این فضاپیمای جدید اسپیس‌‌ایکس آغاز کردند.

مانور اتصال به ایستگاه، فعالیتی دشوار محسوب می‌‌شد. هرگونه حرکت اشتباهی عملا می‌توانست موجب واردشدن آسیب‌‌های جدی به درگاه اتصال این فضاپیما شود. علی‌‌رغم ارسال ۱۶ محموله‌‌ی فضایی به ایستگاه فضایی طی سال‌‌های اخیر، اسپیس‌‌ایکس هنوز قابلیت اتصال خودکار را برای فضاپیماهای خود به‌‌کار نگرفته است. در تمامی پروازهای پیشین، از بازوهای روباتیک ایستگاه فضایی برای گرفتن و اتصال دادن سفینه‌‌های فضایی استفاده شد. اسپیس‌‌ایکس تا پیش از پرواز دراگون سرنشین‌دار، هرگز از قابلیت پرواز خودکار برای اتصال به ایستگاه استفاده نکرده بود. ایلان ماسک در روز شنبه گفت:

اگر بخواهم کمی روراست باشم، باید اعتراف کنم کمی از لحاظ روانی فرسوده شده‌‌ام؛ چراکه این چالش بسیار اضطراب‌‌آور بود. ما باید بتوانیم به ایستگاه متصل شویم و به‌‌ سلامت بازگردیم. نا اینجا نیز ریسک‌‌های بزرگی را پشت سر گذاشته‌‌ایم.

ماسک افزود که افرادی باهوش در اسپیس‌‌ایکس توانسته‌‌اند از پس کارهای بسیار دشوار برای ساخت دراگون سرنشین‌دار برآیند و در این راه، ناسا نیز کمک‌‌های بسیاری کرده است.

تصویری از سفینه‌‌ی فضایی دراگون سرنشین‌دار ساخت شرکت اسپیس ایکس در حال اتصال به ایستگاه فضایی بین‌‌المللی

هنگامی که در طی جلسه‌‌ی روز شنبه از ماسک پرسیده شد که آیا حاضر است خود سوار دراگون شود، وی به‌‌سرعت پاسخ مثبت خود را اعلام کرد:

خوشحال می‌‌شوم که بتوانم سوار این وسیله شوم. من فکر می‌کنم که این وسیله از طراحی خوبی برخوردار است. اما قبل از هرگونه نتیجه‌‌گیری صبر کنید تا یکشنبه منتظر بمانیم.

گفتنی است ماسک در این جلسه درکنار برایدنستاین و سایر کارکنان ناسا، از جمله فضانوردان کهنه‌کار و خلبانان آزمایشی، باب بنکن و داگ هارلی سخنان خود را ایراد کرد. پیش‌‌تر عنوان شده بود که درصورت پایان موفقیت‌‌آمیز مأموریت Demo-1، این دوفضانورد احتمالا در مأموریت بعدی این شرکت با نام Demo- 2 در ماه ژوئیه‌‌ی سال جاری شرکت خواهند داشت. در این مأموریت، آزمایش سامانه‌ی خروج اضطراری نیز به انجام خواهد رسید.

ایلان ماسک، بنیان‌‌گذار اسپیس ایکس درحال صحبت با فضانوردان ناسا، داگ هارلی (در سمت چپ ) و باب بنکن (در سمت راست)

ایلان ماسک در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌‌خواهد با این حجم از استرس، از پس چنین پرتاب مهمی برآید، می‌گوید:

من انتظار دارم که انجام این مأموریت بسیار استرس‌‌زا باشد. اما فکر می‌‌کنم انجام این پرواز آزمایشی، بتواند در ایجاد اطمینان‌‌خاطر برای پرواز بعدی با باب و داگ مؤثر واقع شود.

او افزود که بعد از عملیات جداسازی کپسول دراگون سرنشین‌دار از راکت فالکون ۹، به سراغ فضانوردان رفته تا از آن‌ها بپرسد که نظرشان درباره‌‌ی این فضاپیما چیست. او گفت:

او می‌‌گوید آن‌‌ها هردو متفق‌‌القول بودند که احساس خوبی راجع‌‌به این مأموریت دارند؛ البته منوط‌‌به اینکه مأموریت باموفقیت به پایان برسد.

بنکن نیز می‌‌گوید:

افراد (اسپیس ایکس) به ما گفتند که قرار است چه اتفاقی بیفتد و همان اتفاق نیز افتاد. این همان چیزی است که ما می‌‌خواهیم.

در پایان جلسه مطبوعاتی روز یکشنبه، ماسک و برایدنستاین یک توافق‌‌نامه درمورد برنامه‌های آینده‌‌ی اسپیس‌ایکس و ناسا به اشتراک گذاشتند.

ماسک در پاسخ به این پرسش که برنامه‌‌ی بعدی این شرکت بعد از عملیاتی‌‌سازی دراگون سرنشین‌دار چیست، پاسخ داد:

ما باید یک پایگاه در ماه داشته باشیم و این احتمالا به‌‌معنای یک پایگاه دائمی انسان روی ماه خواهد بود و پس ازآن، افراد را به مریخ بفرستیم. این همان کاری است که باید انجام دهیم.

وی افزود:

شاید دستاورد نهایی چیزی فراتر از یک ایستگاه فضایی باشد،باید صبر کنیم و ببینیم. ما باید درحال حاضر تمرکز خود را روی همین مأموریت معطوف کنیم. اولویت اصلی این است. اما بعد از آن، شاید هدفی فراتر از مدار زمین درنظر گرفته شود.

مدیر ناسا، جیم برایدنستاین و بنیان‌‌گذار اسپیس‌‌ایکس، ایلان ماسک بعد از پایان جلسه‌‌ی مطبوعاتی در ۲ مارس ۲۰۱۹

برایدنستاین کنفرانس مطبوعاتی را با یک بیانیه‌‌ی طولانی درمورد آینده‌‌ی NASA خاتمه داد. او در این بیانیه از اقداماتی که در راستای اهداف اسپیس‌‌ایکس نیز قرار می‌‌گرفت، سخن گفت. بریدنستین می‌گوید:

 ما مطلع شدیم که ایلان درمورد حضور دائمی روی ماه ابراز تمایل کرده است.

ماسک به میان حرف او پرید: «قطعا ما باید این کار را انجام دهیم.»

برایدنستاین ادامه داد:

خوب، این اولین دستور از سیاست‌‌های فضایی ابلاغ‌‌شده از سوی رئیس‌جمهور ایالات‌ متحده به من به‌‌عنوان مدیر ناسا بود که ما باید به ماه برویم و این کار را باید به‌‌صورت باثباتی به انجام برسانیم. قطعا اسپیس‌‌ایکس نیز ایده‌‌های بسیار خوبی برای فعالیت در ماه و چگونگی ایجاد ائتلافی بین‌‌المللی برای موفقیت در این مهم خواهد داشت.

کپسول دراگون سرنشین‌دار در روز یکشنبه به ایستگاه فضایی متصل شد، در ادامه نیز قرار است به‌‌زودی کپسول با ترک این ایستگاه در روز پنج‌‌شنبه به زمین بازگردد. امید می‌‌رود این فضاپیما در روز جمعه بتواند مطابق برنامه‌‌ریزی صورت‌‌گرفته در اقیانوس اطلس فرود بیاید.