اسپیس ایکس نخستین پرواز آزمایشی کرو دراگون را به پایان رساند
بعدازظهر جمعه به وقت ایران، کپسول Crew Dragon اسپیس ایکس پس از نزدیک به یک هفته اتصال به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) با موفقیت در اقیانوس اطلس به آب نشست. این فرود، نخستین پرواز آزمایشی این فضاپیما را به پایان میرساند. SpaceX با نشاندن کرو دراگون روی آب، ثابت کرد که فضاپیمایش میتواند در مسیر دشوار رسیدن به فضا و بازگشتن به زمین دوام بیاورد. این موفقیت همچنین بدان معنا است که اسپیس ایکس در مسیر ارسال منظم فضانوردان با کرو دراگون، گامی بزرگ و قابلتوجه را برداشته است.
فرود کرو دراگون، آخرین دستاورد بزرگ را برای مأموریت نمایشی Demo-1 رقم زد که پرواز آزمایشی مهمی برای برنامهی خدمهی تجاری ناسا محسوب میشود. سازمان فضایی آمریکا با این برنامه قصد دارد فضانوردان خود را سوار بر یک فضاپیمای خصوصی آمریکایی به فضا ارسال کند. اسپیس ایکس در راستای این برنامه، در حال توسعهی کرو دراگون بهعنوان یک فضاپیمای مسافربری جدید بوده است. اما پیش از آنکه کرو دراگون بتواند قادر به حمل انسان باشد، ناسا میخواست این وسیله کارآمدی خود را در عمل بدون وجود هیچ سرنشینی اثبات کند. در نتیجه، دمو ۱، بهعنوان مرحلهای برای ارزیابی عملکرد کپسول و اطلاع از تغییرات مورد نیاز پیش از حمل فضانوردان ایجاد شد.
پس از پیشبینیها و تاخیرهای متعدد، دمو ۱ سرانجام هفتهی گذشته از زمین بلند شد و به سوی مدار زمین رفت. این پرواز آزمایشی شنبهی هفتهی گذشته انجام شد و در جریان آن، کرو دراگون حوالی ظهر آن روز سوار بر یک راکت فالکون ۹ اسپیس ایکس از مرکز فضایی کندی در فلوریدا از زمین برخاست. فضاپیمای جدید اسپیس ایکس تقریبا یک روز بعد با ایستگاه فضایی بینالمللی ملاقات و خود را به درگاهی روی آن متصل کرد. این مانور اتصال، فعالیتی بهحساب میآمد که اسپیس ایکس پیشتر هرگز آن را انجام نداده بود. اتصال، فرآیندی حیاتی بهشمار میرود که لازمهی رساندن ایمن افراد به ایستگاه فضایی است.
با فرود کرو دراگون، آخرین دستاورد مهم اسپیس ایکس در مأموریت دمو ۱ رقم خورد
فرود و اتصال بدون نقص، موانع مهمی بودند که اسپیس ایکس برای موفقیت دمو ۱ باید از پس آنها برمیآمد. اما شاید بزرگترین چالش مأموریت اخیر هنگام بازگشت کرو دراگون به زمین اتفاق افتاد. اسپیس ایکس باید نشان میداد که کپسول میتواند بهسلامت از داخل جو زمین عبور کند و در عین حفاظت از خدمه و محمولهی داخل فضاپیما روی اقیانوس فرود بیاید. کرو دراگون در ساعت ۱۱ پیش از ظهر جمعه از ایستگاه فضایی جدا شد و در راستای آمادگی برای نزول به سمت زمین از آزمایشگاه مداری فاصله گرفت. این فضاپیما درست پیش از ورود به جو زمین، بخش عقب خود را که یک ساختار استوانهایشکل چسبیده به پایهی کپسول با هدف تأمین انرژی و کنترل دما در حین پرواز است، رها کرد. کرو دراگون سپس پیشرانههایش را برای مدت تقریبا ۱۵ دقیقه روشن کرد تا کپسول را از مدار خارج کند. این حرکت، آغازگر آخرین بخش مأموریت و نزول به سمت زمین بود.
کرو دراگون سپس با سرعتی فراتر از سرعت صوت به سمت زمین حرکت و در این حین گرمایی شدید را تجربه کرد. این نگرانی وجود داشت که در این بخش از بازگشت، کپسول بهدلیل شکل نامتقارن شروع به چرخش به دور خود کند. بااینحال، کرو دراگون با موفقیت این بخش از نزولش را پشت سر گذاشت. کپسول پس از این تجربهی سخت، چهار چتر نجات اصلی خود را گشود تا سرعتش را کاهش دهد و به آرامی در نزدیکی ساحل فلوریدا روی آب بنشیند. درنهایت یک قایق نجات اسپیس ایکس بهنام Go Searcher به سراغ کپسول رفت و آن را از آب گرفت.
هرچند کرو دراگون هیچ سرنشین زندهای را حمل نمیکرد؛ اما یک مانکن هوشمند بهنام ریپلی درون کپسول حضور داشت. این آدمک که لباس فضایی اسپیس ایکس را پوشیده، مجهز به حسگرهایی برای اندازهگیری نیروها و شتابی بود که بدن انسان احتمالا در حین حضور در کپسول تجربه خواهد کرد. این کپسول همچنین نزدیک به ۱۵۰ کیلوگرم محموله را از ایستگاه فضایی بینالمللی حمل کرد.
ارزیابی همهجانبهی پرواز آزمایشی کرو دراگون از سوی ناسا قدری زمانبر خواهد بود؛ اما نمایندگان ناسا و اسپیس ایکس هردو پس از فرود، به اتفاق اجرای بدون مشکل مأموریت را اعلام کردند. استیو استیچ، جانشین واحد توسعهی پرواز و عملیاتها برای خدمهی تجاری، در پخش زندهی ناسا پس از فرود گفت:
فضاپیمای اسپیس ایکس واقعا بهتر از حد انتظار ما عمل کرد.
عملکرد فضاپیمای اسپیس ایکس از حد انتظار ناسا فراتر بود
اسپیس ایکس در ماههای پیشرو، یک پرواز آزمایشی دیگر انجام خواهد داد که در جریان آن، سامانهی فرار اضطراری کرو دراگون آزمایش خواهد شد. این سامانه در صورتی که عملکرد راکت حامل کپسول با مشکلی عمده مواجه شود، فضانوردان حاضر در فضاپیما را نجات خواهد داد. موتورهای تعبیهشده در خارج از فضاپیما میتوانند در حین صعود به فضا روشن شوند و کپسول را از راکت در حال متلاشی دور کنند. اسپیس ایکس این فرایند را در جریان یک پرتاب از فلوریدا که فعلا برای ماه آوریل برنامهریزی شده است، آزمایش خواهد کرد. این شرکت برای آزمایش بعدی از همان کپسول کرو دراگون که مأموریت این هفته را به اتمام رساند، استفاده خواهد کرد.
اگر همه چیز به خوبی پیش برود، پرتابهای فضایی انسانی بهزودی به خاک ایالات متحده بازخواهد گشت. دو فضانورد ناسا به نامهای باب بنکن و داگ هارلی قرار است در جریان آخرین پرواز آزمایشی، برای نخستین بار با کرو دراگون سفر کنند. این مأموریت برای پرتاب در ماه جولای (تابستان ۹۸) برنامهریزی شده است؛ اما احتمال به تعویق افتادن آن وجود دارد. بااینحال، نمایندگان ناسا اطمینان دارند که این پرواز میتواند در سال ۲۰۱۹ اتفاق بیفتد.
نظرات