شمارش معکوس برای مسابقه فضایی در ماه (بخش دوم و پایانی)
یادداشتی که در ادامه خواهید خواند، برگردانی از مقالهای است که ریوکا گالکن، نویسنده‌ی برجسته‌ی کانادایی - آمریکایی (متولد ۱۹۷۶) به‌تازگی به رشته‌ی تحریر در آورده است. ویرایشی از این مقاله روز دوشنبه ۶ مه (۱۶ اردیبهشت) در نسخه‌ی کاغذی مجله نیویورکر (New Yorker) به چاپ رسیده است. گالکن در مقالهای که خواهید خواند، نگاهی به نقطه‌نظرات و دیدگاه‌های برخی کارآفرینان و تاجران دنیای اکتشافات فضایی - به‌طور مشخص ماه - و همین‌طور دانشمندان و متخصصان دیگر دارد که با سوابق شغلی و خانوادگی گوناگون به نحوی وارد دنیای اکتشافات فضایی شده‌اند و وجه مشترک همه‌ی آن‌ها هم رؤیای ماه است. گالکن بر این عقیده است رقابت فضایی یا «تب ماه» که حالا گریبانگیر بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای دولتی تا شرکت‌های خصوصی شده، می‌تواند همچون تیغی دو لبه باشد؛ هم به نفع بشریت باشد، هم موجب اختلافات و سوءتفاهم‌های گسترده‌ای بین ملل جهان شود. در ادامه با بخش دوم از این مقاله خواندنی همراه زومیت باشید:
در نوامبر سال ۲۰۱۸، ناسا ۹ شرکت را به‌عنوان بخشی از «برنامه خدمات محموله تجاری ماه» برگزید: اگر ناسا بخواهد محموله‌ای را به ماه ارسال کند، این شرکت‌ها برای حمل‌و‌نقل مورد تأیید آژانس فضایی خواهند بود؛ همچون «فدکس (شرکت پست مشهور آمریکایی) برای فضا» یا «دی‌اچ‌ال (DHL)» زیر مجموعه شرکت دویچه‌پست (بزرگ‌ترین شرکت پستی آلمان). برخی از این اسم‌ها بزرگ و شناخته شده هستند، مانند شرکت هوافضای لاکهید مارتین. بااین‌حال، شرکت «ماستن اسپیس سیستمز» تنها ۱۶ کارمند دارد. این شرکت در حال توسعه راکت‌های «برخاست و فرود عمودی (VTVL)» است و در زمانی‌که ناسا با این شرکت قرارداد بست تنها ۵ کارمند داشت.
شان ماهونی، مدیرعامل اجرایی شرکت ماستون، می‌گوید: «تمرکز ما راکت‌های چندبارمصرف هستند. ما راکتی داریم که ۲۲۷ بار پرتاب شده است. ما می‌خواهیم فضا مقرون‌به‌صرفه باشد.» ماستن قصد دارد حمل محموله‌های خود به مقصد ماه را از سال ۲۰۲۱ شروع کند. اغلب این بارها را محموله‌های علمی، عمدتا ناسا و برخی نیز به شرکت‌های خصوصی تعلق خواهند داشت. از جمله تجهیزاتی که ناسا می‌خواهد به ماه ارسال کند، یک سلول خورشیدی و همین‌طور دستگاه ناوبری است که آژانس فضایی می‌خواهد در شرایط ماه آزمایش کند.
راکت‌های اکسودیاک شبیه دو بالن طلایی رنگ هستند که روی یک اسکلت فلزی سوار شده‌اند
ماهونی و من در هنگام صرف غذا در رستوران ویجر در زمینه‌ی پایگاه فضایی صحبت کردیم. ویجر شباهتی به رستوران مِل در مجموعه تلویزیونی «آلیس (Alice)» دارد - بسیاری از عناصر اکتشاف ماه مرا به یاد نمایش‌های تلویزیونی قدیمی، به‌ویژه بونانزا می‌اندازد - من ساندویچ پنیر گریل شده، غذای مخصوص رستوران پایگاه را سفارش دادم. ماهونی می‌گوید: «من سابقه‌ام تجارت است اهل فضا نیستم. بنابراین خیلی باید در این مورد یاد بگیرم.»
آب در ماه، حکم نفت را دارد
ماهونی معتقد است به‌دلیل اینکه صنعت فضایی برای ده‌ها سال در انحصار دولت بوده، هیچ‌جایی برای ریسک یا رقابت ندارد و ترس از شکست همیشه غالب است. او می‌گوید: «لاکهید مارتین و بوئینگ می‌توانند هزینه‌های گزافی را بپردازند. به‌عنوان یک تاجر، وقتی که یک وجه تضمین کلان می‌بینید، خدماتی می‌بینید که می‌تواند بسیار ارزان‌تر فراهم شود، آنجا ارزش را نیز می‌بینید.»
ما در میان باد شدیدی که در آشیانه‌های هواپیما پیچیده قدم زدیم؛ جایی که ماستن آنجا تولیداتش را انجام می‌دهد. اینجا هیچ خبری از آن دست محفظه‌های خلاء یا اتاقک‌های سفیدی که در دیگر شرکت‌های هوافضا می‌بینید نیست. در عوض، قسمت‌های بار تریلی دیده می‌شوند که روی آن قطعات راکت برای آزمایش بارگیری شدند. مخازن هلیوم و آچارهایی تقریبا به هر اندازه‌ای دیده می‌شود. مرد جوانی که لباس ورزشی دانشگاه هوانوردی ایمبری ریدل را بر تن و ماسک جوشکاری بر سرش دارد، روی موتوری کار می‌کند.
پلنِت‌وَک اساسا یک جارو برقی فضایی است که وظیفه‌ی گردآوری نمونه‌های ماه را برعهده دارد
ماهونی به موتور بدون روکشی نزدیک به یک کامپیوتر اشاره می‌کند و می‌گوید: «برخی از این مدل‌های راکتی واقعا با کامپیوترهای تک بُردی رزبری پای (Raspberry Pi) کار می‌کنند که یک کامپیوتر واقعا ساده‌ی سی و پنج دلاری است. منظورم این است که برخی از قطعات را می‌توانیم از شرکت‌های خرده‌فروشی مثل هوم دیپو، خریداری کنیم.»
شرکت ماستن در سال ۲۰۰۴ توسط دیوید ماستن، مهندس نرم‌افزار و سیستم تأسیس شد که هم‌زمان به‌عنوان مدیر ارشد فناوری شرکت هم کار می‌کرد. ماستن به من گفت: «وقتی بچه بودم، می‌خواستم فضانورد شوم. اما در دهه‌ی ۱۹۸۰، فضا دیگر موضوع خسته‌کننده‌ای شده بود که به هیچ‌جایی نمی‌رفت، اما چیز جدیدی به نام کامپیوتر آمده بود.» او تبدیل به یک مشاور آی‌تی شد و در مجموعه‌ای از استارتاپ‌ها هم کار کرد. در طول این مدت، راکت‌ها به‌عنوان سرگرمی ماستن باقی ماندند.
تماشای بلند شدن راکت‌های ماستن از زمین منظره‌ای دیدنی است. یکی از جدیدترین این راکت‌ها، «اِکسودیاک» نام دارد که شبیه دو بالن طلایی رنگ است که روی یک اسکلت فلزی سوار شده باشند. در آزمایشی که حالا انجام می‌شود، اکسودیاک وظیفه سختی را برعهده دارد: باید «پلنِت‌وَک» را حمل کند که اساسا یک جاروبرقی فضایی است. راکت‌ها کاملا خودکار هستند، مگر اینکه اپراتورها خودشان هدایت را برعهده بگیرد. ماستن به من می‌گوید: «ما باور داریم که کامپیوترها می‌توانند بهتر از انسان‌ها راکت‌ها را به پرواز در بیاورند.»
بسیاری از دانشمندان نیاز کمی برای انسان در ماه می‌بینند، چرا که ربات‌ها می‌توانند ایمن‌تر و ارزان‌تر کارها را انجام دهند. Qfwfq، راوی مجموعه داستان «کمدی‌های کیهانی»، نوشته‌ی ایتالو کالوینو، می‌گوید: «اکنون شما از من می‌پرسید که چه چیزی در جهان وجود دارد که ما برای آن به ماه می‌رویم. ما می‌رویم که شیر را با یک قاشق بزرگ و یک سطل جمع کنیم.»
انرژی خورشیدی در فضا، منبعی نامحدود و بی‌پایان از انرژی سبز است
در دنیای واقعی، ما برای آب به آنجا می‌رویم. جورج سورز، استاد منابع فضایی در دانشکده معادن کلرادو، به من می‌گوید: «آب حکم نفت ماه را دارد.» روی پنجره‌ی دفتر سورز برچسبی دیده می‌شود که روی آن نوشته: «ابزار من پلوتو را اکتشاف کرد.» این برچسب به این دلیل نصب شده که کاوشگر ساخت او پلوتو را اکتشاف کرده است. سورز مهندس ارشد راکتی بود که در سال ۲۰۰۶ «کاوشگر نیوهورایزنز (افق‌های نو)» ناسا را پرتاب کرد. این کاوشگر از نزدیکی پلوتو و همین‌طور سنگ فضایی «آلتیما تولی» پرواز کرد که سیارکی دوتایی به قطر ۳۰ کیلومتر در کمربند سیارکی کویپر است. او می‌گوید: «کار من طی این دو سال فقط منابع فضایی بوده است.»
آزمایشگاه او در دانشکده معادن، در میان تجهیزات مختلف، وسایل نقلیه کوچک را طراحی می‌کند که می‌تواند روزی توسط هوش مصنوعی کنترل شود و برای استخراج آب مورد استفاده قرار گیرد. آب در فضا برای نوشیدن و همچنین به‌عنوان منبع اکسیژن ارزشمند است. سورز به من گفت که آب می‌تواند به سوخت راکت‌ها نیز تبدیل شود. او می‌گوید: «ماه می‌تواند به یک پمپ بنزین فضایی تبدیل شود.»
جف بزوس تصور می‌کند، اگر انسان بتواند ابتدا در ماه اسکان پیدا کند، می‌تواند راحت‌تر به مریخ برسد. بزوس فکر می‌کند اسکان انسان در اطراف زمین منطقی‌تر است، این سناریو امن‌تر است، زیرا اگر مشکلی پیش بیاید، به زمین نزدیک‌تر خواهد بود
این به نظرم وحشتناک است، اما برای اکثر دانشمندانی که با آن‌ها صحبت کردم این‌طور نیست. سورز می‌گوید: «آب می‌تواند جهت تأمین سوخت راکت‌ها برای سفر به مریخ استفاده شود. سفری که می‌تواند حدود ۹ ماه طول بکشد. البته با هزینه‌ای به مراتب کمتر از زمین.» او توضیح داد که پرتاب سوخت از ماه به‌جای زمین، مانند بالا رفتن از ساختمان امپایر استیت (برجی ۱۰۲ طبقه‌ای در منهتن نیویورک) در مقابل کوه اورست است. سوخت حدود ۹۰ درصد از وزن راکت را تشکیل می‌دهد و هر کیلوگرمی که از زمین به ماه برده می‌شود، تقریبا ۳۵ هزار دلار هزینه دارد. به این ترتیب، اگر سوخت را با خود از زمین نبریم، ارسال یک کاوشگر به سیاره‌ی مشتری نیز بسیار ارزان‌تر از این تمام می‌شود.
پایین سالن، در مرکز آزمایشگاه منابع فضایی، نزدیک مخزن‌هایی که شبیه‌سازی ماه و سیارک‌ها یک چاپگر کوچک ۳ بعدی گذاشته‌اند. چهار دانش‌آموخته در آنجا به همراه آنخل ابود مادرید، مدیر مرکز در حال مونتاژ بودند. من از آن‌ها پرسیدم که چاپ ۳ بعدی مثلا یک الکترولیزر چقدر می‌تواند سخت باشد. الکترولیز، دستگاهی است که برای جدا کردن هیدروژن از اکسیژن آب به کار می‌رود و می‌تواند برای تولید سوخت راکت به کار برود. آن‌ها خندیدند.
اولین تریلیونر در فضا کسی است که منابع سیارکی را استخراج کند
هانتر ویلیامز که گوشواره‌هایی به رنگ یاقوت کبود به گوش دارد، می‌گوید: «اجازه بدهید چیز بسیار جالبی به شما نشان بدهم.» او کمی نمک دریایی را داخل یک فنجان پلاستیکی ریخت و به آن آب اضافه کرد. بعد ۲ پونز نقره‌ای را به ته فنجان پلاستیکی چسباند، سپس باتری را به آن وصل کرد. روی پونزها حباب‌های کوچکی درست شدند. اکسیژن داشت از هیدروژن جدا می‌شد. شما هم احتمالا این آزمایش را در مدرسه انجام دادید، بدون اینکه سررشته‌ای از علم راکت داشته باشید. ویلیامز می‌گوید: «ایده این است که هرچه به ماه می‌رسد ساده باشد. همین‌قدر ساده.»
بن تریفت، یکی دیگر از دانشجویان، افزود: «این می‌تواند مانند زندگی کردن تنها با اتکا به منابع موجود در زمین باشد.» تریفت قبلا در دوره‌ی کارشناسی در رشته‌ی تئاتر تحصیل کرده و بعدا پیش از اینکه به رشته مهندسی بیاید و وارد برنامه‌های منابع فضایی شود، خودش یک نانوایی راه انداخته بود. تریفت ادامه می‌دهد:«تصمیم گرفتم رشد کنم و کاری واقعی انجام بدهم.» ابود مادرید می‌گوید: «منظورش از واقعی رفتن به ماه است.» سورز به من می‌گوید: «حمل‌و‌نقل به خودی خود تمام نمی‌شود.»
از سال ۲۰۱۵، و از زمانی‌که اخترفیزیکدان، نیل دگراس تایسون استخراج منابع سیارک‌ها را ایده‌ای تریلیون دلاری نامید، شمار زیادی از شرکت‌های معدنکاری شروع به کار کرده‌اند
سورز در مورد انرژی خورشیدی هیجان‌زده است که در حال حاضر انرژی بسیاری از ماهواره‌ها را در فضا تأمین می‌کند، جایی که دیگر شب یا ابری در کار نیست. او گمان می‌کند که اگر ما در ماه پایگاهی داشته باشیم، می‌توانیم از چاپگرهای ۳ بعدی برای ساخت پنل‌های خورشیدی غول‌پیکری به طول ۲ کیلومتر استفاده کنیم و بعدا این پنل‌ها را به مدار بفرستیم. و انرژی به دست آمده را هم می‌توانیم ازطریق تابش مایکروویو به زمین منتقل کنیم. سورز می‌گوید: «انرژی خورشیدی در فضا، یک منبع نامحدود و بی‌پایان از انرژی سبز است. اصلا نیازی به کارهای جادویی ندارد و بخش زیادی از فناوری (مورد نیاز برای آن) همین حالا آماده است. فکر می‌کنم اگر بخواهیم، می‌توانیم تا سال ۲۰۳۰ این کار را انجام دهیم.»
روی یکی دیگر از برچسب‌هایی که در دفتر سورز می‌بینم نوشته شده: «فیزیکدانان کوارک‌های (ذرات بنیادین) عجیبی دارند!» سایر متخصصان عقیده متفاوتی در مورد منابع موجود در فضا دارند. سیارک‌ها از فلزات گران‌بهایی مانند پلاتین، پالادیوم و طلا برخوردار هستند. از سال ۲۰۱۵، زمانی‌که اخترفیزیکدان، نیل دگراس تایسون، اعلام کرد: «اولین تریلیونر در فضا کسی خواهد بود که منابع طبیعی سیارک را استخراج کند»، تعدادی از شرکت‌های استخراج معادن سیارکی به فضا رفته‌اند و برخی منابع سیارک‌ها را نیز استخراج کرده‌اند.
اما شکار سیارک باتوجه‌به طول مأموریت و ماهیت ریسک‌پذیرش درست مانند شکار نهنگ است. در مقابل، ماه فقط ۳ روز با زمین فاصله دارد و حرکات آن برای ما آشنا است. ناسا اخیرا ۱۰ شرکت را به‌عنوان پیمانکاران احتمالی خود برای تأمین تجهیزات جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل خاک فضا معرفی کرده است. یکی از این شرکت‌ها «هانیبی رباتیکز» است. من از بخش فناوری‌های اکتشافی این شرکت در پاسادینا، کالیفرنیا دیدن کردم که از بیرون مثل چند کپه ماست یخ‌زده بود؛ دسته‌ای ساختمان بتونی به رنگ بژ.
ما روی زمین آدم‌های کوته‌فکر و بدعنقی هستیم، روی ماه هم همین‌طوریم
داخل ساختمان نمونه‌هایی از سنگ‌های ماه، پلَنت‌وَک که در ماستن آزمایش شده بود و یک فضاپیمای بخار دیده می‌شد که برای یافتن آب در خاک ماه (یا روی سیارک‌ها) طراحی شده بود. کریس زاچنی، معاون شرکت هانیبی رباتیکز که منتظر تولد سومین فرزندش طی روزهای آینده است، می‌گوید: «خیلی به جایی که در آن متولد می‌شوید بستگی دارد.»
زاچنی توضیح می‌دهد که خودش چگونه توانست وارد حوزه‌ی معدنکاری فضایی شود. زاچنی اصالتی لهستانی دارد، پدرش یک موسیقیدان بوده و می‌خواسته که پسرش هم راه او را دنبال کند. زاچنی گفت: «چه ناامیدی‌ای باید برای او (پدرم) به بار آورده باشم که وقتم را با فکر کردن به ماه می‌گذارندم»
وقتی او هفده ساله بود، خانواده‌اش به آفریقای جنوبی نقل مکان کرد. زاچنی در آنجا با بورسیه‌ای از سوی «د بیرز»، مجموعه شرکت‌های لوکزامبورگی که در زمینه‌ی استخراج الماس، تراش الماس، تجارت الماس فعالیت می‌کنند، به تحصیل در رشته معدنکاری مشغول شد و در حین تحصیل در معدن‌های الماس نیز کار می‌کرد. او گفت: «با مدرک مهندسی مکانیک به‌عنوان ممتازترین دانشجوی کلاسم فارغ‌التحصیل شدم، و بعدا به ناگاه خودم را در عمق ۱۲ هزار پایی زمین دیدم.»
باز آلدرین، برای مدت کوتاهی امیدوار بود که بتواند به‌جای نیل آرمسترانگ، اولین گا‌م‌ها را روی ماه بگذارد
زاچنی دو سال را در معدن زغال سنگ، و یک ماه را هم در یک معدن طلا صرف کرد که در آن زمان عمیق‌ترین معدن جهان بود. او می‌گوید: «رؤیایم همیشه فضا بود، اما حق انتخابی برای آن نداشتم.» او در سال ۲۰۰۰، به مدت یک سال دستیار تحقیقاتی استاد گروه علوم و مهندسی مواد دانشگاه کالیفرنیا، برکلی شد. «می‌دانستم برایم خیلی دیر شده که وارد دنیای فضا شوم و پذیرفته بودم. اما من تخصص معدنکاری داشتم. به استادی (که با او کار می‌کردم) گفتم که به من نخندد، اما می‌خواهم وارد کار معدنکاری فضایی شوم.»
آنچه در ماه می‌توان یافت، عمدتا ناشناخته باقی مانده، اگرچه گمانه‌زنی‌هایی منطقی وجود دارد. هانیبی یکی از شرکت‌های رو به ازدیادی است که در حال توسعه‌ی ماه‌نوردهای استانداردسازی شده هستند. کشورهای کوچکی که سازمان فضایی ملی ندارند و همین‌طور شرکت‌های خصوصی، به‌زودی می‌توانند با یکی از این شکارچیان رباتیک که روی هر کدام آرم‌های شرکت به شکل یک شانه‌ی عسل نصب شده روی ماه جولان دهند.
باز آلدرین، برای مدت کوتاهی امیدوار بود که بتواند به‌جای نیل آرمسترانگ، اولین گا‌م‌ها را روی ماه بگذارد. مایکل کولینز که در خلال مأموریت آپولو ۱۱، درحالی‌که آرمسترانگ و آلدرین روی ماه راه می‌رفتند، خلبان گردونه فرماندهی را برعهده داشت، در مورد آلدرین گفته است که «او بیش از انکه قدردان این باشد که دومین فرد گام‌نهاده روی ماه است، از اینکه اولین نفر نیست دلخور بود.» به همین دلیل هم در ماه، آرمسترانگ عکس‌هایی از آلدرین گرفت، اما آلدرین هیچ عکسی از آرمسترانگ نگرفت. نیل آرمسترانگ خود معدود تصاویر موجود از خودش را ثبت کرده است که آن‌هم بازتاب تصویر خودش در کلاه فضانوردی آلدرین در حالی است که دارد به پرچم ادای احترام می‌کند. ما روی زمین آدم‌های کوته‌فکر و بدعنقی هستیم، روی ماه هم همین‌طوریم.
اگر انسان بتواند ابتدا در ماه اسکان پیدا کند، می‌تواند راحت‌تر به مریخ برسد
قوانین فضایی به وسیله‌ی «معاهده فضایی ماورای جو ۱۹۶۷» مدون شدند که به امضای ۱۰۸ کشور، از جمله تمام کشورهایی که برنامه‌های فضایی منسجمی دارند رسیده است. آلن برینستن، معاون توسعه جهانی شرکت «مون اکسپرس» که در حوزه‌ی اکتشافات ماه فعالیت می‌کند، توضیح می‌دهد: «قوانین حاکم بر فضای بیرونی شبیه قوانین دریاها است. اگر ۲۰۰ مایل (۳۲۰ کیلومتر) از فلات قاره فاصله بگیرید، آب‌ها دیگر به هیچ‌کس تعلق ندارد، بلکه متعلق به همه است.»
مون اکسپرس، ماه را قاره هشتم می‌داند. این شرکت که در فلوریدا مستقر است، امیدوار است که اولین ماه‌نورد خود را در سال ۲۰۲۰ روی ماه فرود بیاورد. این کاوشگر یک تلسکوپ و همچنین خاکستر اجساد مشتریان شرکت سلستیس را با خود به آنجا می‌برد. برینستن در ادامه می‌گوید: «اگر شما در آب‌های آزاد توری بیاندازید و ماهی‌هایی را صید کنید و به عرشه‌ی کشتی بیاورید، این ماهی‌ها مال شما خواهند بود. وضعیت می‌تواند عوض شود، اما در حال حاضر ایالات متحده معاهده فضایی ماورای جو را این‌طور تفسیر می‌کند.»
کشورهای مستقل تفسیرهای خود را از این معاهده دارند و چارچوب‌های قانونی خود را نیز به تصویب رسانده‌اند. کشور لوکزامبورگ خود را به‌عنوان «یک محیط قانونی، نظارتی و تجاری منحصر‌به‌فرد» برای شرکت‌های حوزه‌ی معدنکاری فضایی معرفی کرده و اولین کشور اروپایی است که قوانین مشابه ایالات متحده را تصویب کرده و پذیرفته که منابع موجود در فضا توسط شرکت‌های خصوصی قابل بهره‌برداری هستند.
دیمیتری راگوژین، رئیس آژانس فضایی روسیه (روسکاسموس) در آوریل ۲۰۱۴ در پی تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه روسیه به طعنه گفت که شاید فضانوردان آمریکایی بخواهند به وسیله‌ی ترامپولین به ایستگاه فضایی بین‌المللی بروند
دشوار نیست که تصور کنیم توسعه در ماه نیز مانند تمام توسعه‌های دیگر، کمابیش کمتر مسالمت‌آمیز و منصفانه باشد. (حداقل اینکه برخلاف استعمارگری‌های روی کره زمین، آنجا دیگر بومیانی نخواهند بود که زمین‌هایشان غصب می‌شود.) فیلیپ متسگر، فیزیکدان سیاره‌ای از دانشگاه مرکزی فلوریدا، گفت: «من واقعا خوشحالم که همه‌ی این کشورها و شرکت‌ها به ماه می‌روند. اما مشکلاتی نیز به وجود خواهد آمد.»
هر کشوری می‌تواند با یک سال اعلام قبلی از معاهده فضایی ماورای جو خارج شود. او در ادامه افزود: «اگر هر کشوری حس کند که صلاحیت رهبری در فضا را دارد، می‌تواند انگیزه کافی برای خروج از معاهده داشته باشد.»
بنابراین همین حالا هم رقابت ضمنی وجود دارد. از سوی دیگر، تمامی سازمان‌های فضایی موفقیت کاوشگر چانگ ای ۴ را تحسین کردند. این مأموریت همکاری‌های علمی با آلمان، هلند، عربستان سعودی و سوئد داشت. ناسا با بسیاری از کشورها در فضا همکاری می‌کند و اطلاعات، شبکه‌های ارتباطی و تخصص خود را با آن‌ها سهیم می‌شود. راکت‌های روسی (سایوز) فضانوردان آمریکایی را به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌برند. تا جایی که وقتی که در واکنش به تحریم‌های اقتصادی (آمریکا علیه روسیه)، رئیس سازمان فضایی روسیه گفته بود که شاید فضانوردان آمریکایی بتوانند به وسیله‌ی ترامپولین به ایستگاه فضایی بروند، این اظهارنظر به‌نوعی تکبر روسیه را نشان می‌داد؛ اما درنهایت غائله ختم به خیر شد.
بااین‌حال، ناسا با شرکت بوئینگ و اسپیس ایکس قراردادهایی دارد تا از امسال فضانوردان را به ایستگاه فضایی بین‌المللی برساند. به این ترتیب، آمریکا دیگر برای فرستادن فضانوردان به مدار زمین به روسیه متکی نخواهد بود. روسیه و چین می‌گویند که در پایگاه ماه با هم همکاری‌هایی خواهند داشت. ناسا هم قبلا با سازمان ملی فضایی چین همکاری‌هایی داشت، اما در سال ۲۰۱۱، شش ماه پس از اینکه برخی اعضای ناسا از تأسیسات سازمان ملی فضایی چین بازدید کردند، کنگره این همکاری‌ها را ممنوع اعلام کرد.
طبیعی است که بخواهیم اختلالی در ماه به وجود نیاید، اما روشن است که انسان‌ها دست به چنین کاری خواهند زد. اما لازم است که آنجا زندگی کنیم؟ جف بزوس، بنیانگذار آمازون، فکر می‌کند که صنایع انرژی و سنگین را می‌توان به ماه منتقل کرد و زمین را به سیاره‌ای مسکونی با اقامتگاه‌ها، پارک‌ها و صنایع سبک بدل کرد. شرکت بزوس، بلو ارجین در حال ساخت راکت‌های چندبارمصرف است که هدف از آن سهولت در دسترسی به فضا برای انسان‌ها و در بلند مدت نیز تأسیس نیروگاه‌هایی در آنجا است تا از بار صنعتی زمین کاسته شود و محیطی با جاذبه کمتر مانند ماه، می‌تواند برای تولید کالاهای خاصی مانند کابل‌های فیبر نوری نیز مفیدتر باشد.
متسگر می‌گوید: «این استدلال در میان است که ما زمین را نابود کرده‌ایم و اکنون می‌خواهیم ماه را هم نابود کنیم؛ اما من قضیه را این‌طور نمی‌بینم. منابع موجود در فضا میلیاردها برابر بیشتر از زمین است. فضا تقریبا همه کارهایی که انجام می‌دهیم را پاک می‌کند. اگر سیارکی را متلاشی کنیم و به گرد و غبار تبدیلش کنیم، باد خورشیدی آن را با خود می‌برد. ما واقعا نمی‌توانیم منظومه شمسی تخریب کنیم.»
احتمالا پذیرفته‌ترین نظریه در مورد منشأ ماه این است که ۴٫۵ میلیارد سال پیش، زمین جوان با سیاره‌ای به نام «تئا (Theia)» برخورد کرده و ماه پس از پرتاب به فضا در مدار زمین به دام افتاده است. گرد و غبار حاصل از این برخورد که در اطرف زمین پخش شده، درنهایت دیسکی را شکل داده که با کپه شدن تبدیل به ماه شده است. اگر ما مانند مریخ، ۲ قمر یا مانند زحل ۶۲ قمر داشتیم، در مورد ماه این‌طور فکر نمی‌کردیم.
آرمسترانگ عکس‌هایی از آلدرین گرفت، اما آلدرین هیچ عکسی از آرمسترانگ نگرفت
زو ژیادوان، دانشمندی که در تمامی مراحل پروژه چانگ ای مشغول به کار بود، در سال ۱۹۸۳ در استان گوئیژو در جنوب غربی چین متولد شد. او به من می‌گوید: «در آن زمان، آنجا مکان بسیار محرومی بود.» او می‌گوید که به‌عنوان یک کودک وقتی متوجه شد که ماه هیولای عجیبی نیست که دنبالش می‌کند، کاملا مجذوبش شد. او شنید که خانواده‌اش در مورد مأموریت‌های آپولو با هم صحبت می‌کردند. اینکه آن مردان در ماه به سر برده بودند برای او قابل درک نبود. او از بزرگ‌ترها می‌پرسید که واقعا این‌طور بوده است. و وقتی آن‌ها گفته‌اش را تأیید کردند، تصمیم گرفت به یک فضانورد تبدیل شود. هدفی که هیچ فیلمی از استودیوی والت دیزنی را نمی‌تواند مقصرش بداند. او در سال ۲۰۰۶ مشغول کار در پروژه‌ی ماه چین شد. ژیادوان گفت: «هنوز آن لحظه را به یادآور می‌آورم که اولین تصویر چانگ ای ۱ را به من نشان دادند.»
زو می‌گوید که این تصور در سال ۲۰۰۷ در خلال اولین مأموریت مداری چین به زمین مخابره شد. «و اولین باری که چانگ ای ۲ از نزدیک سیارک (۴۱۷۹توتاتیس) را رصد کند، هیچ‌کس تاکنون سیارکی را ندیده بود.» زو در سال ۲۰۱۵ به آمریکا رفت و اکنون در «مؤسسه علوم سیاره‌ای» در توسان کار می‌کند. او در بخشی از مأموریت ناسا مشارکت دارد که در حال مطالعه سیارک «بنو» است؛ سیارکی که ناسا آن را «اثر باستانی از روزهای نخست پیدایش منظومه شمسی» می‌داند. مانند همه‌ی افراد دیگری که ماه را مطالعه می‌کنند و با آن‌ها صحبت کردم او نیز عاشق کارش است. زو در مورد کار خود در مأموریت‌های چانگ ای گفت:«هر تصویری هیجان‌انگیز بود و هر کدام غافلگیرمان می‌کردند. واقعا هیجان‌زده‌ام و بسیار خوشحالم که این حرفه را انتخاب کردم.»
آیا دوازده مردی که روی ماه قدم زدند و زمین را از دور دیدند، تصورات خیالی خود از ماه را از دست دادند؟ یکی دو نفر از این فضانوردان سابق (در میان آن‌ها باز آلدرین مدتی با افسردگی و الکلیسم دست‌وپنجه نرم کرد) بعدا گرفتار الکلیسم شدند، یکی از آن‌ها (ادگار میچل) «مؤسسه علوم معرفت‌بخشانه» را تأسیس کرد و یکی دیگری هم از آن‌ها (جیمز بنسن اروین) به واعظ اونجلیسم (شاخه‌ای از پروتستانتیسم) در آمد. یکی از فضانوردان (هریسون اشمیت) هم یک دوره به‌عنوان سناتور جمهوری‌خواه به مجلس سنا راه یافت و نقش انسان‌ها در تغییرات اقلیمی را انکار کرد. نیل آرمسترانگ یکی از معدود فضانوردانی (به ماه رفته‌ای) بود که عمدتا زندگی معتدلی داشت و اتفاق غیرمنتظره‌ای در طول عمرش رخ نداد. او به یک مزرعه نقل مکان کرد و به‌عنوان استاد دانشگاه سینسینتی مشغول به کار شد.
نیل آرمسترانگ نزدیک به یک دهه پس از سفرش به ماه، در ترانه‌ای به نام «تعطیلات من (My Vacation)» نوشت:
۹ تابستون پیش، رفته بودم سری بزنمتا ببینم که ماه پنیر سبزهNine Summers ago, I went for a visit.To see if the moon was green cheese. وقتی به اونجا رسیدیم، مردم روی زمین پرسیدند: «همون طوری بود؟»ما جواب دادیم: «نه پنیری داشت، نه زنبوری، نه درختی»When we arrived, people on earth asked: “Is it?”We answered: “No cheese, no bees, no trees.”سنگ و تپه داره و منظره‌ی دلفریبیاز زمین قشنگی که می‌شناسیمThere were rocks and hills and a remarkable viewOf the beautiful earth that you know.اونجا جای خوبی برای دیدنه و مطمئنم که شماهاوقتی برید اونجا حتما کیف می‌کنید.It’s a nice place to visit, and I’m certain that youWill enjoy it when you get to go.
نظرات