خورشید؛ عجایب، ویژگی‌ها و هر آنچه باید بدانید

خورشید، نزدیک‌ترین ستاره به زمین و یکی از اجزای کلیدی چرخه‌ی حیات روی این سیاره است. این ستاره‌ی کوتوله‌ی زرد، بزرگ‌ترین و درخشان‌ترین جرم منظومه شمسی به شمار می‌رود، به‌طوری‌که ۹۹٫۸ درصد جرم آن را تشکیل می‌دهد.

خورشید تأثیر چشمگیری بر زمین دارد و بدون آن شکل‌گیری حیات روی زمین ممکن نبود. این ستاره بر آب‌وهوا، جریان‌های اقیانوسی‌، فصل‌ها و اقلیم زمین تأثیر می‌گذارد. امکان رشد حیات گیاهی را از طریق فتوسنتز فراهم می‌کند و گرمابخش حیات روی زمین است.

خورشید ستاره‌ای معمولی و یکی از ۱۰۰ میلیارد ستاره در کهکشان راه شیری است که تقریبا ۲۵ هزار سال نوری با مرکز کهکشان فاصله دارد. خورشید ستاره‌ی نسبتا جوانی است و بخشی از نسل ستاره‌های موسوم به جمعیت ۱ به شمار می‌رود که عمدتا از عنصرهای سنگین‌تر از هلیوم تشکیل شده‌اند. نسل قدیمی‌تر ستاره‌ها جمعیت ۲ و قدیمی‌ترین نسل ستاره‌ها جمعیت ۳ نامیده می‌شوند. البته هنوز هیچ ستاره‌ای از نسل ستاره‌های جمعیت ۳ به صورت قطعی شناسایی نشده‌اند.

خورشید در حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش شکل گرفت. به عقیده‌ی بسیاری از دانشمندان خورشید و سایر سیاره‌های منظومه شمسی از ابری عظیم و چرخان از گاز و غبار موسوم به سحابی خورشیدی شکل گرفتند. با فروپاشی سحابی بر اثر گرانش خود، سرعت چرخش آن بالاتر رفت و به شکل یک دیسک درآمد. بخش زیادی از مواد دیسک به سمت مرکز کشیده شدند و خورشید را تشکیل دادند. باقی‌مانده‌ی سحابی به شکل‌گیری سیاره‌ها، سیارک‌ها، دنباله‌دارها و دیگر اجرام منظومه شمسی انجامید.

خورشید در دوره‌ای از عمر ستاره‌ای خود است که با سوزاندن هیدروژن، هلیوم تولید می‌کند. اختلاف جرم بین اتم‌های هیدروژن و اتم‌ فرزند آن هلیوم، به شکل انرژی آزاد می‌شود. این انرژی همان گرما و نوری است که سیاره‌مان را حفظ می‌کند. به این مرحله از عمر خوشید، رشته اصلی گفته می‌شود.

در ابتدا ستاره‌های رشته اصلی مانند خورشید به شکل جرمی موسوم به پیش‌ستاره درمی‌آیند. سپس به‌مرور جرم را از محیط اطراف خود جمع‌آوری می‌کنند و به جرم لازم برای آغاز همجوشی هسته‌ای می‌رسند؛ مانند تمام ستاره‌های رشته اصلی، بخش زیادی از جرم خورشید از هیدروژن تشکیل شده است و با مقداری هلیوم و ردهایی از عنصرهای سنگین‌تر همراه است. به میزان عنصرهای سنگین‌تر، خاصیت فلزینگی ستاره گفته می‌شود (بر اساس تعریف نجومی، فلز به هر عنصری سنگین‌تر از هلیوم گفته می‌شود).

۷۳ درصد از جرم خورشید را هیدروژن، ۲۵ درصد هلیوم و ۲ درصد باقی‌مانده را فلزهای دیگر تشکیل می‌دهند. نسل ستاره‌های پیش از خورشید احتمالا نسبت‌های فلزی کمتری داشتند و پس از مرگ خود کهکشان‌ها را با مقدار زیادی فلز پر کردند.

هر چقدر ستاره‌ای بزرگ‌تر باشد، با سرعت بیشتری محتوای هیدروژنی خود را می‌سوزاند. برخی از بزرگ‌ترین ستاره‌ها مثل ستاره‌هایی با ۴۰ برابر جرم خورشید دارای طول عمری به کوتاهی یک میلیون سال هستند. درحالی‌که طول عمر ستاره‌های رشته اصلی مانند خورشید می‌تواند به ۱۰ میلیارد سال برسد.

خورشید و جو آن به چند منطقه‌ و لایه‌ی متعدد تقسیم می‌شوند. فضای داخلی خورشیدی از هسته، ناحیه تابشی و ناحیه‌ همرفتی تشکیل شده است. جو خورشید شامل بخش‌های فوتوسفر، کروموسفر، منطقه‌ی گذار و تاج خورشیدی است. فراتر از این منطقه، باد خورشیدی یا جریان خروجی گاز از تاج خورشیدی قرار دارد.

هسته‌ خورشید تنها ۲ درصد از حجم آن را اشغال کرده است؛ با این‌حال چگالی آن ۱۵ برابر چگالی سرب‌ است و تقریبا نیمی از جرم خورشید را دارد. سپس به منطقه‌ تابشی می‌رسیم که ۳۲ درصد از حجم خورشید و ۴۸ درصد از جرم آن را تشکیل می‌دهد. نور هسته در این منطقه پراکنده می‌شود، به گونه‌ای که یک فوتون برای عبور از آن تقریبا به یک میلیون سال زمان نیاز دارد.

منطقه‌ی همرفت به سطح خورشید نزدیک است و ۶۶ درصد از حجم خورشید را تشکیل می‌دهد، اما جرم آن تنها اندکی بیشتر از ۲ درصد جرم خورشید است.

فوتوسفر پائین‌ترین لایه از جو خورشید است و نوری را که می‌بینیم، منتشر می‌کند. ضخامت فوتوسفر تقریبا به ۵۰۰ کیلومتر می‌رسد، گرچه بخش زیادی از نور آن از بخش یک سوم پائینی تأمین می‌شود. دمای فوتوسفر بین ۶۱۲۵ درجه‌ی سانتی‌گراد در بخش پائین تا ۴۱۲۵ درجه‌ی سانتی‌گراد در بخش بالا متغیر است.

سپس به منطقه‌ی گذار می‌رسیم که ضخامت آن بین چند صد تا چندهزار کیلومتر است. این منطقه هم توسط تاج خورشیدی بالای خود گرم می‌شود و بخش زیادی از نور را به شکل پرتوهای فرابنفش منتشر می‌کند.

در نهایت به تاج خورشیدی فوق داغ می‌رسیم که دارای ساختارهایی مثل حلقه‌ها و جریان‌های گاز یونیزه است. دمای تاج خورشیدی بین ۵۰۰ هزار تا ۶ میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد متغیر است و حتی درصورت وقوع شراره خورشیدی این دما می‌تواند به ده‌ها میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد هم برسد. مواد حاصل از تاج خورشیدی به شکل باد خورشیدی منتشر می‌شوند.

میدان مغناطیسی خورشید بر اساس ترکیبی از سه مکانیزم پیچیده تعریف می‌شود: یک جریان الکتریکی مرکزی که از میان خورشید عبور می‌کند، لایه‌هایی از خورشید که با سرعت‌های مختلف می‌چرخند و توانایی خورشید برای عبور جریان برق. در نزدیکی استوای خورشید، خطوط میدان مغناطیسی، حلقه‌های کوچکی را در نزدیکی سطح شکل می‌دهند. خطوط میدان مغناطیسی که از میان قطب‌ها جریان پیدا می‌کنند هزاران کیلومتر را می‌پیمایند تا به قطب مخالف برسند.

میدان مغناطیسی خورشید تقریبا دو برابر میدان مغناطیسی زمین قدرت دارد. با این‌حال در برخی مناطق کوچک به‌شدت متمرکز می‌شود، به‌طوری‌که قدرت آن به ۳۰۰۰ برابر حد معمول می‌رسد. این تغییرات به ایجاد شاخصه‌هایی مثل لکه خورشیدی تا فوران‌های چشمگیر موسوم به شراره‌ها و خروج جرم از تاج خورشیدی منجر می‌شود.

خورشید درست مانند زمین به دور محور خود می‌چرخد. این چرخش برخلاف عقربه‌های ساعت است و بین ۲۵ تا ۵۳ روز کامل شدن یک چرخش به طول می‌انجامد. خورشید همچنین در جهت عقربه‌های ساعت به دور مرکز راه شیری می‌چرخد. مدار خورشید بین ۲۴ هزار تا ۲۶ هزار سال نوری از مرکز کهکشان فاصله دارد. ۲۲۵ میلیون تا ۲۵۰ میلیون سال طول می‌کشد تا خورشید یک دور کامل به مرکز کهکشان را طی کند.

خورشید تقریبا ۱۵۰ میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد. این فاصله که یک واحد نجومی (AU) نامیده می‌شود، به مقیاس استانداردی برای اندازه‌گیری فاصله‌ بین ستاره‌ها و سیاره‌ها تبدیل شده است. یک واحد نجومی را می‌توان بر اساس سرعت نور یا زمان لازم برای عبور یک فوتون نور از خورشید به زمین اندازه‌گیری کرد.

تقریبا هشت دقیقه و نوزده ثانیه طول می‌کشد تا نور خورشید به زمین برسد. شعاع خورشید یا فاصله‌ی آن از مرکز تقریبا ۷۰۰ هزار کیلومتر است. این فاصله درحدود ۱۰۹ برابر اندازه‌ی شعاع زمین است. خورشید نه‌تنها از نظر شعاعی از زمین بزرگ‌تر است، بلکه جرم آن ۳۳۳ هزار برابر جرم زمین است. همچنین ۹۹٫۸ درصد از جرم کل منظومه‌ی شمسی متعلق به خورشید است.

تأثیر خورشید بر زمین بسیار چشمگیر است. خورشید عامل شکل‌گیری حیات روی سیاره‌مان است و بدون آن ما وجود نداشتیم. گیاهان و جانوران برای رشد به خورشید وابسته‌اند. گیاهان از طریق فرآیندی به نام فتوسنتز غذای خود را تأمین می‌کنند. علاوه بر آب و کربن‌دی‌اکسید، خورشید به گیاهان در تولید گلوکز کمک می‌کند. گلوکز نوعی قند است که به عنوان غذای گیاهان عمل می‌کند.

به علاوه، فرآورده‌ی دیگر فتوسنتز اکسیژن است که گیاهان از خود منتشر می‌کنند. از طرفی ما انسان‌ها برای زندگی خود به اکسیژن نیاز داریم. به همین دلیل اغلب اوقات گیاهان را ریه‌های زمین می‌نامند. گیاهان داخل اقیانوس‌ها مثل فیتوپلانکتون‌ها و خزه‌های دریایی، از نور خورشید برای فتوسنتز استفاده می‌کنند. از این طریق، اقیانوس نیمی از اکسیژن موجود در جهان را تولید می‌کند. از طرفی اقیانوس‌ها بخش زیادی از کربن‌دی‌اکسید موجود روی زمین را جذب می‌کنند.

خورشید محرک اصلی تنظیم آب و هوای روی زمین و جریان‌های اقیانوسی است. گرمای خورشید به صورت نابرابر روی زمین توزیع می‌شود. مناطق اطراف استوا نور خورشید را به صورت مستقیم دریافت می‌کنند و به همین دلیل گرم‌تر از مناطق نزدیک به قطب‌ها هستند. گرمای استوا به سمت قطب‌ها حرکت کرده و جریان‌ها را ایجاد می‌کند. این حرکت باعث انتقال مواد مغذی داخل اقیانوس‌ها و کمک به تنظیم اقلیم می‌شود.

از سویی، برای انسا‌ن‌ها، چرخه‌ روزی و شب مبنایی برای فعالیت‌های روزمره است. انسان‌ها اغلب در طول روز فعالیت می‌کنند. سیگنال‌های طلوع خورشید نشان‌دهنده‌ی آغاز روز و غروب خورشید نشان‌گر زمان استراحت است.

خورشید علاوه بر تنظیم ساعت بدن، منافع مستقیمی بر سلامت کلی ما دارد. نور خورشید برای استخوان‌ها مفید است و به بهبود سلامتمان کمک می‌کند. بدن ما از طریق قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید ویتامین دی تولید می‌کند. همچنین به تولید سروتونین، هورمون بهبود‌دهنده‌ی حال کمک می‌کند و احساس انرژی ما را بالا می‌برد. با این‌حال، اعتدال اهمیت زیادی دارد، زیرا قرار گرفتن در معرض نور بیش‌ازحد خورشید می‌تواند به آفتاب‌سوختگی منجر شود.

لکه‌های خورشیدی نقاط تیره و نسبتا سرد روی سطح خورشید هستند که اغلب اوقات ظاهری مدور دارند. این لکه‌ها زمانی ظهور می‌کنند که بخش‌های متراکم خطوط میدان مغناطیسی خورشید از فضای داخل به سطح خورشید راه پیدا کنند.

تعداد لکه‌های خورشیدی به فعالیت مغناطیسی خورشیدی وابسته است. تغییر در تعداد لکه‌ها از حداقل به حداکثر ۲۵۰ لکه و سپس بازگشت به مقدار حداقل، چرخه‌ی خورشیدی نامیده می‌شود. این چرخه تقریبا هر ۱۱ سال تکرار می‌شود.

خورشید تقریبا در نیمه عمر رشته اصلی خود قرار دارد و به مدت ۴٫۵ میلیارد سال است که هیدروژن می‌سوزاند. ستاره‌ی ما در نبردی همیشگی است، چرا که فشار پرتوهای خارجی بر اثر فرآیند همجوشی هسته‌ای همیشه در تعادل با نیروهای گرانشی خارجی قرار دارد. وقتی هیدروژن هسته خورشید در حدود ۵ میلیارد سال آینده به پایان برسد، دیگر هیچ نیرویی توان مقابله با نیروی رو به داخل گرانش را نخواهد داشت.

در نهایت مرکز خورشید دچار فروپاشی گرانشی شده و به هسته‌ای فشرده تبدیل می‌شود. در مرحله‌ی بعد همجوشی هلیومی رخ می‌دهد و عنصرهایی مثل کربن، نیتروژن و اکسیژن تولید می‌شوند. به این ترتیب خورشید وارد فاز غول سرخ می‌شود و لایه‌های بیرونی خود را به داخل فضا منتشر می‌کند. در طول این مرحله، خورشید سیاره‌های داخلی منظومه شمسی مثل عطارد، زهره و احتمالا زمین را خواهد بلعید. در نهایت پس از میلیون‌ها سال با انتشار تمام لایه‌های بیرونی، هسته‌ی خورشید به شکل کوتوله‌ سفید باقی می‌ماند. کوتوله‌ سفید هم به مرور گرمای خود را از دست می‌دهد و از نظر تئوری به جرمی سرد موسوم به کوتوله سیاه تبدیل می‌شود.

فرهنگ‌های کهن اغلب اوقات سازه‌های سنگی طبیعی را تغییر می‌دادند یا یادواره‌های سنگی را برای علامت‌گذاری حرکت‌های خورشید و ماه می‌ساختند و به این ترتیب فصل‌ها را تشخیص می‌دادند، تقویم می‌ساختند و فرآیند خورشیدگرفتگی و ماه‌گرفتگی را ردیابی می‌کردند. به اعتقاد بسیاری از مردمان کهن، خورشید به دور زمین می‌چرخید به‌طوری‌که بطلمیوس، پژوهشگر یونان باستان، مدل زمین مرکزی را در ۱۵۰ پیش از میلاد ساخت. در سال ۱۵۴۳ نیکولاس کوپرنیک، مدل خورشید مرکزی منظومه شمسی را ارائه داد و در سال ۱۶۱۰ کشف قمرهای مشتری توسط گالیلئو گالیله این فرضیه را تأیید کرد که تمام اجرام آسمانی دور زمین نمی‌چرخند.

ناسا و آژانس فضایی اروپا در سال ۱۹۹۰، کاوشگر اولیس را برای رصد بخش‌های قطبی خورشید به فضا پرتاب کردند. در سال ۲۰۰۴، فضاپیمای جنسیس ناسا نمونه‌های از بادهای خورشیدی را برای پژوهش به زمین بازگرداند. در سال ۲۰۰۷، کاوشگر دوگانه‌ی STEREO، اولین تصاویر سه‌بعدی از خورشید را منتشر کرد. ناسا تماس با STEREO-B را در سال ۲۰۱۴ از دست داد. SETERO-A همچنان به فعالیت خود ادامه داد.

رصدخانه‌ی هلیوسفری و خورشیدی (SOHO) یکی از مهم‌ترین کاوشگرهای خورشیدی به شمار می‌رود که برای بررسی باد خورشیدی و لایه‌های بیرونی و ساختار درونی خورشید طراحی شده است. از دستاوردهای مهم این کاوشگر می‌توان به این موارد اشاره کرد: عکس‌برداری از ساختار لکه‌های خورشیدی زیرسطحی، اندازه‌گیری شتاب بادهای خورشیدی، کشف امواج تاج و گردبادهای خورشیدی، کشف بیش از ۱۰۰۰ دنباله‌دار، ایجاد تحول در توانایی بشر برای پیش‌بینی آب و هوای فضایی.

رصدخانه‌ی پویایی‌شناسی خورشیدی (SDO) که در سال ۲۰۱۰ پرتاب شد، جزئیات بی‌سابقه‌ای از جریان مواد خروجی لکه‌های خورشیدی و همچنین تصاویر نزدیکی از فعالیت سطح خورشید و اندازه‌گیری‌های دقیقی از شراره‌های خورشیدی را در طیف گسترده‌ای از طول‌موج‌های فرابنفش منتشر کرد.

جدیدترین فضاپیماهای افزوده‌شده به ناوگان ناظر خورشید، کاوشگر خورشیدی پارکر و فضاپیمای سولار اوربیتر (مدارگرد خورشیدی) از ناسا و آژانس فضایی اروپا هستند که به‌ترتیب در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ پرتاب شدند. هر دو کاوشگر در مدارهای نزدیک و بی‌سابقه‌ای به‌دور خورشید حرکت می‌کنند و اندازه‌گیری‌های تکمیلی از محیط اطراف این ستاره را ارائه می‌دهند.

کاوشگر پارکر در نزدیک‌ترین عبور خود از خورشید وارد جو خارجی خورشید یا تاج شد و در برابر دماهای بسیار داغ آن مقاومت کرد. این فضاپیما در بیش‌ترین نزدیکی خود، در فاصله‌ی ۶٫۵ میلیون کیلومتر از سطح خورشید قرار می‌گیرد. اندازه‌گیری‌ها به دانشمندان در کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی جریان‌های پرانرژی خورشید، ساختار باد خورشیدی و چگونگی شتاب و انتقال ذرات پرانرژی کمک می‌کنند.

با اینکه سولار اوربیتر به اندازه‌ی کاوشگر پارکر نزدیک به خورشید پرواز نمی‌کند، به دوربین‌ها و تلسکوپ‌های پیشرفته‌ای مجهز است که از نزدیک‌ترین فاصله‌‌ی ممکن از سطح این ستاره عکس می‌گیرند. از نظر فنی امکان نداشت کاوشگر پارکر بتواند چنین دوربینی را برای عکس‌برداری مستقیم از خورشید با خود حمل کند. همچنین کاوشگر پارکر در جدیدترین تلاش خود از درون فوران جرم از تاج خورشیدی (CME) پرواز کرده است.

سولار اوربیتر در نزدیک‌ترین فاصله به خورشید در ارتفاع ۴۳ میلیون کیلومتری از این ستاره قرار می‌گیرد که به اندازه‌ی ۲۵ درصد نزدیک‌تر از عطارد به خورشید است. این مدارپیما مجموعه‌ای از نزدیک‌ترین تصاویر به خورشید و شاخصه‌های بی‌سابقه‌ای مثل شراره‌های مینیاتوری را ثبت کرده است.

تا این بخش تقریبا تمام دانستنی‌های لازم درباره‌ خورشید را ارائه دادیم. با این‌حال برخی حقایق درباره این ستاره شگفت‌انگیز وجود دارند که کمتر شنیده‌اید.

• خورشید ۹۹٫۸۶ درصد از جرم کل منظومه شمسی را تشکیل می‌دهد. خورشید جرمی بالغ بر ۳۳۰ هزار برابر جرم زمین دارد. سه چهارم خورشید از هیدروژن و باقی‌مانده‌ آن را هلیوم تشکیل می‌دهد. به‌این‌ترتیب خورشید سنگین‌ترین جرم منظومه شمسی است.
• بیش از یک میلیون زمین در خورشید جا می‌گیرد. اگر بخواهید یک خورشید توخالی را با زمین‌های کروی پر کنید، نزدیک به ۹۶۰ هزار زمین درون آن جا می‌گیرد. با این‌حال اگر بخواهید مطمئن شوید که هیچ فضایی هدر نمی‌رود، ۱٬۳۰۰ هزار زمین له‌شده درون خورشید قرار می‌گیرند. مساحت سطح خورشید ۱۱٬۹۹۰ برابر مساحت سطح زمین است.
• یک روز، خورشید حیات روی زمین را از بین می‌برد. خورشید در نهایت پس از پنج میلیارد سال سوخت هیدروژنی خود را به پایان می‌رساند. در نهایت این ستاره‌ منبسط و وارد فاز غول سرخ می‌شود. درنتیجه، خورشید سیاره‌های عطارد و زهره و احتمالا زمین را خواهد بلعید.
• انرژی تولید شده توسط هسته‌ خورشید، همجوشی هسته‌ای نامیده می‌شود. بخش زیادی از انرژی خورشید زمانی تولید می‌شود که چهار هسته‌ی هیدروژنی ترکیب شده و به شکل یک هسته‌ی هلیومی درمی‌آیند.
• خورشید تقریبا یک کره کامل است. با درنظر گرفتن ابعاد محض خورشید، تنها یک اختلاف ده کیلومتری بین قطرهای قطبی و استوایی آن وجود دارد؛ و این ویژگی خورشید را به نزدیک‌ترین جرم به کره‌ی بی‌نقص در طبیعت تبدیل می‌کند.
• خورشید با سرعت ۲۲۰ کیلومتر بر ثانیه در حال حرکت است. خورشید بین ۲۴ هزار تا ۲۶ هزار سال نوری از مرکز کهکشان فاصله دارد. تقریبا بین ۲۲۵ تا ۲۵۰ میلیون سال طول می‌کشد تا خورشید یک مدار کامل را حول مرکز کهکشان راه شیری طی کند.
• خورشید در نهایت هم‌اندازه با زمین خواهد شد. زمانی که خورشید فاز غول سرخ خود را به پایان برساند، دچار فروپاشی درونی می‌شود. جرم زیاد خورشید حفظ می‌شود، با این‌حال این جرم بزرگ در حجمی هم‌اندازه با زمین متراکم می‌شود. وقتی این اتفاق رخ دهد، خورشید وارد فاز کوتوله سفید می‌شود.
• هشت دقیقه طول می‌کشد تا نور خورشید به زمین برسد. فاصله‌ میانگین بین خورشید و زمین تقریبا ۱۵۰ میلیون کیلومتر است. نور با سرعت ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه حرکت می‌کند، با تقسیم این ارقام به ۵۰۰ ثانیه یا هشت دقیقه و بیست ثانیه می‌رسیم. انرژی خورشید تنها در چند دقیقه به زمین می‌رسد، اما میلیون‌ها سال طول می‌کشد تا از هسته خورشید به سطح برسد.
• خورشید در میانه عمر خود قرار دارد. خورشید با طول عمر ۴٫۵ میلیارد سال، تقریبا نیمی از ذخیره‌ی هیدروژنی خود را سوزانده است و ذخیره‌ی کافی برای ۵ میلیارد سال آینده را دارد. در حال حاضر خورشید، ستاره‌ای از نوع کوتوله زرد است.
• فاصله‌ بین زمین و خورشید تغییر می‌کند. دلیل این مسئله حرکت زمین روی مسیر مداری بیضی شکل به دور خورشید است. به همین دلیل فاصله زمین و خورشید بین ۱۴۷ تا ۱۵۲ میلیون کیلومتر متغیر است.
• خورشید در جهت زمین به دور خود می‌چرخد. اگر از شمال به خورشید نگاه کنید، خورشید در جهت خلاف عقربه‌های ساعت یعنی از شرق به غرب به دور خود می‌چرخد. این روند به استثنای زهره و اورانوس به تمام سیاره‌های منظومه شمسی شباهت دارد.
• چرخش خورشید در استوا سریع‌تر از چرخش قطب‌های آن است. به این پدیده چرخش اختلافی گفته می‌شود.
• خورشید، بادهای خورشیدی را تولید می‌کند. این بادها فوران‌های پلاسمایی یا ذرات باردار بسیار داغی هستند که از لایه‌ای از خورشید موسوم به تاج خورشیدی سرچشمه می‌گیرند. این ذرات می‌توانند با سرعت ۴۵۰ کیلومتر بر ثانیه در منظومه شمسی حرکت کنند.
• خورشید در گروه ستاره‌های کوتوله زرد قرار می‌گیرد. خورشید نوعی ستاره رشته اصلی با دمای سطحی بین ۵۰۰۰ تا ۵۷۰۰ درجه سانتی‌گراد است که در گروه ستاره‌های کوتوله زرد قرار می‌گیرد.
• شفق‌های قطبی حاصل برخورد بادهای خورشیدی با جو زمین هستند. با برخورد ذرات باردار خورشید با جو زمین شفق‌های قطبی زیبایی به رنگ‌های مختلف به وجود می‌آیند و همان‌طور که از نام شفق قطبی پیدا است، بیشتر در مناطق قطبی و نزدیک به قطب دیده می‌شوند.

خورشید ستاره‌ی عامل ظهور و تداوم حیات روی زمین است که نزدیک به ۹۹٫۸ درصد از جرم کل منظومه شمسی را تشکیل می‌دهد. این ستاره‌ی کوتوله زرد که در مرحله‌ی رشته اصلی از عمر خود قرار دارد در حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش از میان ابری عظیم گاز و غبار تشکیل شد. رفته رفته سیاره‌ها در اطراف خورشید شکل گرفتند.

خورشید تأثیر زیادی بر اقلیم و آب و هوای زمین دارد و از هزاران سال پیش، انسان‌ها از خورشید برای تنظیم فعالیت‌های روزمره خود استفاده می‌کردند. در حدود ۵ میلیارد سال آینده، عمر خورشید به پایان می‌رسد و با وارد شدن در فاز غول سرخ، سیاره‌های سنگی بخش داخلی منظومه شمسی را خواهد بلعید. پژوهشگرها تاکنون کاوشگرهای زیادی را به خورشید ارسال کرده‌اند که نتیجه‌ی آن دستیابی به داده‌های شگفت‌انگیز از ساختار خورشید بوده است.