ماموریت آپولو 11 و چهار حقیقت کمترشنیده‌شده درباره آن
در تاریخ ۱۶ ژوئیه‌ی ۱۹۶۹، نیل‌آرمسترانگ، باز آلدرین و مایکل کالینز در صندلی‌های فضاپیمای آپولو روی راکت ساترن ۵ جای گرفتند و تنها پس از ۱۱ دقیقه به مدار زمین رسیدند. چهار روز بعد، آرمسترانگ و آلدرین اولین انسان‌هایی بودند که موفق به فرود بر سطح ماه شدند. در این مقاله به چهار حقیقت درباره‌ی مأموریت آپولو ۱۱ اشاره شده که کمتر بدان آن‌ها پرداخته شده است.
۱. ساترن ۵ هنوز هم بزرگ‌ترین و قدرتمندترین راکت است
راکت ساترن ۵ با ارتفاع بیش از ۱۰۰ متر، ۲۰ تن سوخت را در مدت زمانی کوتاه پس از پرتاب مصرف کرد. سوخت این راکت بیش از ۸۵ درصد از وزن آن را تشکیل می‌داد. به‌گفته‌ی فرانک بورمن، فضانورد مأموریت آپولو ۸ در سال ۲۰۱۱:
آن زمان همه از میزان قدرت این راکت شگفت‌زده شدیم.
فضانورد چارلی دوک، احساس جداسازی مرحله‌ها (وقتی بخش‌های فضاپیما به دریا سقوط می‌کنند) را به تصادف قطار تشبیه کرد. وزن ساترن ۵ به ۲۸۰۰ تن می‌رسید و در زمان پرتاب ۷.۷ میلیون پوند نیروی رانش تولید کرد. این میزان برای فرستادن ۱۳۰ تن محموله به مدار زمین و ۴۳ تن به ماه کافی بود (تقریبا برابر با وزن چهار اتوبوس‌های دوطبقه).
مقاله‌های مرتبط:
۲. کابین خدمه آپولو تقریبا هم‌اندازه یک خودروی بزرگ بود
آرمسترانگ، آلدرین و کالینز، پس از هشت روز سفر در کابینی در ابعاد یک خودروی بزرگ و طی مسافت تقریبا ۸۰۰ هزار کیلومتر به ماه رسیدند. فضانوردها در طول پرتاب و فرود به تخت‌های نیمکت‌مانندی در ماژول فرماندهی بسته شده بودند که حداکثر عرض آن‌ها به ۳.۹ متر می‌رسد. چنین فضایی برای بیماران تنگناهراسی (ترس از فضای بسته) خطرناک است.
ماژول سرویس دقیقا پشت ماژول فرماندهی (CM) قرار داشت که از مخازن سوخت و موتورها تشکیل شده است. ماژول ماه‌نشین (LM) هم در کابینی پشت ماژول‌های فرماندهی و سرویس حمل می‌شد. آپولو پس از ترک زمین و پیش از عزیمت به‌سوی ماه با چرخشی ۱۸۰ درجه به ماژول ماه‌نشین متصل شد که پشت سر ماژول فرماندهی قرار داشت.
ماژول سرویس و فرماندهی آپولو ۱۷، تصویر از ماژول ماه‌نشین گرفته شده است
۳. نقش زنان ریاضیدان در مسیریابی ماه
ناسا در عصر پیش از دیجیتال، تعداد زیادی از ریاضی‌دان‌های زن معروف به کامپیوترهای انسانی را استخدام کرده بود که بسیاری از آن‌ها آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بودند. پردازش داده‌ها و اجرای محاسبات پیچیده توسط آن‌ها تأثیر زیادی بر موفقیت برنامه‌ی فضایی داشت.
با ظهور اولین کامپیوترها، همین زنان به اولین برنامه‌نویس‌ها و کدنویس‌های ناسا تبدیل شدند. فیلم اشخاص پنهان Hidden Figures که در سال ۲۰۱۶ اکران شد، برای اولین‌بار داستان این جادوگران ریاضی را نقل می‌کند. کاترین جانسون یکی از این زنان بود که به خاطر محاسبات مسیر آلن شپارد و جان گلن (اولین آمریکایی‌ها در فضا) و سپس برای مسیریابی ماژول ماه‌نشین و ماژول فرماندهی آپولو در پرواز به سمت ماه به شهرت رسید. مسیر پرواز آپولو ۱۱ به‌گونه‌ای محاسبه شد که این فضاپیما دقیقا پس از ۱۱ دقیقه در مدار زمین قرار گرفت.
زنان ریاضیدان سیاهپوست نقش عمده‌ای در مسیریابی ماه داشتند
سومین مرحله‌ی راکت تقریبا دو ساعت بعد پس از پرتاب و حین دومین چرخش به دور زمین، بار دیگر روشن شد تا آپولو را به‌سوی ماه حرکت دهد که به این مرحله، مانور ورود به مدار ماه (TLI) گفته می‌شود. این مانور، آپولو را روی «مسیر بازگشت آزاد» قرار داد که اغلب اوقات به شکل یک هشت انگلیسی به تصویر کشیده می‌شود. فضاپیما می‌تواند از این مسیر برای بازگشت به زمین به کمک جاذبه‌ی ماه و بدون نیاز به سوخت راکت استفاده کند.
وقتی آپولو ۱۱ به ماه نزدیک شد، فضانوردها برای کاهش سرعت هواپیما و قرارگیری در مدار پیرامون ماه، مانور ترمز را انجام دادند که با عنوان «ورود به مدار ماه» شناخته می‌شود. آرمسترانگ و آلدرین از این نقطه نزول به سمت ماه را آغاز کردند.
۴. امروز هیچ‌کس از سرنوشت ماژول ماه‌نشین آپولو ۱۱ خبر ندارد
درمجموع ۱۰ ماژول ماه‌نشین به فضا فرستاده شدند که از این بین، ۶ عدد از آن‌ها انسان را روی ماه فرود آوردند. مراحل صعود ماژول ماه‌نشین پس از برخاستن از روی ماه و بازگرداندن فضانوردان به ماژول فرماندهی در فضا رها می‌شدند. برخی از آن‌ها با سطح ماه برخورد کردند، برخی هم در جو زمین سوختند و حتی یکی از آن‌ها وارد مدار خورشید شد.
مأموریت | ماژول ماه‌نشین | سرنوشت |
|---|---|---|
آپولو ۵ | بدون نام | در جو زمین سوخت |
آپولو ۹ | اسپایدر | در جو زمین سوخت |
آپولو ۱۰ | اسنوپی | در مدار خورشید است |
آپولو ۱۱ | ایگل | نقطه برخورد نامعلوم |
آپولو ۱۲ | اینترپید | برخورد به سطح ماه |
آپولو ۱۳ | برج دلو | به‌عنوان قایق نجات به کار رفت |
آپولو ۱۴ | کژدم‌دل | برخورد به سطح ماه |
آپولو ۱۵ | فالکون | برخورد به سطح ماه |
آپولو ۱۶ | اوریون | نقطه برخورد نامعلوم |
آپولو ۱۷ | چلنجر | برخورد به سطح ماه |
پس از آنکه وقوع انفجار به ماژول سرویس آپولو ۱۳ آسیب رساند، فضانوردان این مأموریت از ماژول ماه‌نشین برای بازگشت به زمین کمک گرفتند
دو ماژول ماه‌نشین اول آپولو که در پروازهای آزمایشی مورد استفاده قرار گرفتند، در جو زمین سوختند. اما ماژول ماه‌نشین آپولو ۱۰ که به ماه رفت، فرود نیامد، در فضا معلق ماند و درنهایت وارد مدار خورشید شد. اخترشناسان به‌تازگی اعلام کردند که تقریبا ۵۰ سال پس از آخرین رویت این کپسول رهاشده به‌نام اسنوپی، با اطمینان ۹۸ درصد موقعیت آن را شناسایی کرده‌اند.
ماژول ماه‌نشین آپولو ۱۱ با نام ایگل فرود روی سطح ماه را آغاز می‌کند
پس از آنکه مأموریت آپولو ۱۳ به‌دلیل وقوع انفجار به‌ناچار لغو شد، ماه‌نشین این مأموریت نقش قایق نجات را ایفا کرد. اغلب دیگر ماژول‌ها، پس از بازگرداندن فضانوردها به ماژول فرماندهی در مدار ماه، به سطح ماه برخورد کردند. محل سقوط اغلب ماژول‌ها شناخته‌شده است؛ اما هیچ‌کس اطمینان ندارد که مراحل صعود ایگل، ماه‌نشین آپولو ۱۱ یا اوریون، ماه‌نشین آپولو ۱۶ چه سرنوشتی پیدا کرده‌اند.
نظرات