فضاپیمای استارلاینر بوئینگ پس از پروازی ناتمام به زمین بازگشت
سی‌اس‌تی ۱۰۰ استارلاینر (CST-100 Starliner)، فضاپیمای مسافربری جدید بوئینگ، دیروز بعدازظهر به سلامت در بیابان نیومکزیکو فرود آمد و پایانی سریع برای نخستین پرواز سختش به فضا رقم زد. این کپسول فضایی که هیچ فضانوردی را حمل نمی‌کرد، قرار بود یک هفته در مدار زمین به ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) متصل باشد؛ اما مشکلی نرم‌افزاری حین پرتاب مانع از آن شد که استارلاینر بتواند به ایستگاه فضایی برسد؛ درنتیجه بوئینگ ناگزیر شد فضاپیمایش را پس از گذشت فقط دو روز به خانه بازگرداند.
برخلاف مشکلاتی که در نخستین پرتاب استارلاینر پیش آمد، فرود این فضاپیما بدون نقص انجام شد. کپسول فضایی بوئینگ درحدود ساعت ۷:۲۳ روز یکشنبه به وقت محلی (۱۵:۵۳ به وقت ایران) خود را از مدار خارج و با شیرجه درون جوّ به‌سمت زمین حرکت کرد. پس از آنکه فضاپیما از دمای تقریبا ۱،۶۴۹ درجه‌ی سانتی‌گراد جوّ جان سالم به‌در برد، سه چتر نجات اصلی‌اش را گشود تا سرعت حرکتش را به‌سمت محدوده‌ی موشکی وایت‌سندز در نیومکزیکو آهسته کند. استارلاینر با فرود در محل یادشده درست پیش از ساعت ۱۶:۳۰، کیسه‌های هوایش را نیز بازکرد تا از برخورد سطح زیرین بدنه با زمین سخت ممانعت کند.
نمایش توانایی فرود استارلاینر و اینکه کپسول بوئینگ پس از پرتاب به فضا می‌تواند ایمن به زمین بازگردد، موفقیت بزرگی برای سفر کوتاه، اما حیاتی این فضاپیما به‌شمار می‌آید. فضاپیمای استارلاینر بخشی از برنامه‌ی خدمه‌ی تجاری ناسا به‌حساب می‌آید؛ پروژه‌ای که با هدف به‌کارگیری وسایل نقلیه‌ی فضایی خصوصی برای حمل‌ونقل فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی درحال اجرا است. مأموریت اخیر با این هدف انجام شد که فضاپیما توانایی خود در انجام تمام وظایفش در فضا را نشان دهد تا پس از آن امکان انجام پرواز سرنشین‌دار فراهم شود.
استارلاینر در حال فرود در بیابان نیومکزیکو
به‌دلیل وجود نقص فنی حین پرتاب، استارلاینر فرصت پیدا نکرد جنبه‌ی حیاتی دیگری از مأموریتش، یعنی اتصال به ایستگاه فضایی بین‌المللی را به‌نمایش بگذارد. کپسول بوئینگ به‌نحوی طراحی شده است که به‌طور کاملا خودکار و بدون دخالت انسانی به ایستگاه فضایی نزدیک شود و خود را به یکی از درگاه‌‌های آن متصل کند. هرچند استارلاینر در انجام این بخش از مأموریتش ناکام ماند، هنوز مشخص نیست بوئینگ باید مأموریت غیرسرنشین‌دار دیگری با هدف نمایش توانایی این فضاپیما در اتصال به ایستگاه فضایی انجام دهد یا خیر. آن‌طورکه از گفته‌های مقام‌های ناسا برمی‌آید، ظاهرا اتصال فضاپیما به ایستگاه فضایی پیش از سوارکردن فضانوردان، کاملا ضروری نیست.
اینکه بوئینگ توانست استارلاینر را پس از بروز نقص فنی به سلامت به زمین بازگرداند، نشانه‌ی بسیار خوبی محسوب می‌شود؛ زیرا زندگی و مرگ خدمه‌ی فضاپیما در آینده در گرو نشستن ایمن روی زمین است. به‌گفته‌ی بوئینگ، این شرکت در پرواز اخیر به ۶۰ درصد از اهداف آزمایشی‌اش دست یافته است. ناسا و بوئینگ هر دو مدعی‌اند که داده‌های مناسب از کپسول می‌تواند حتی این رقم را به ۸۵ یا ۹۰ درصد برساند.
استارلاینر به سلامت در بیابان نیومکزیکو فرود آمد
پس از آنکه استارلاینر به‌دلیل نقص در ساعت داخلی فضاپیما نتوانست موتورهای اصلی‌اش را در زمان مناسب روشن و در فضا صعود کند، بوئینگ تصمیم گرفت بهترین اقدام، بازگرداندن زودهنگام کپسول به زمین است. درباره‌ی فرود ایمن استارلاینر نیز نگرانی‌هایی وجود داشت؛ زیرا در آزمایش پیشین، عملکرد چترهای نجات فضاپیما از حد انتظار کمتر بود. در نوامبر، بوئینگ آزمایشی انجام داد که شامل فرود فضاپیما در بیابان وایت‌سندز بود و در آن، تنها دو چتر نجات از سه چتر اصلی گشوده شدند. با‌این‌حال، کپسول به سلامت به زمین نشست؛ اما این نگرانی همچنان وجود داشت که مشکل یادشده باردیگر در فرود روز گذشته تکرار شود.
اکنون که استارلاینر به زمین بازگشته است، می‌تواند برای مأموریت‌های آتی بازسازی و تعمیر و باردیگر به‌کار برده شود. به‌گفته‌ی بوئینگ، هر فروند استارلاینر درصورت لزوم می‌تواند حداکثر ۱۰ مرتبه استفاده شود. این شرکت ادعا می‌کند ازآنجاکه فضاپیمایش برای فرود در خشکی و نه اقیانوس طراحی شده، استفاده‌ی مجدد از آن راحت‌تر است؛ زیرا آب شور دریا می‌تواند به فضاپیما آسیب بزند. درواقع به‌گفته‌ی بوئینگ، استارلاینر نخستین کپسول مسافربری ساخت آمریکا محسوب می‌شود که برای سفر به مدار و سپس فرود روی خشکی طراحی شده است.
نظرات