شیوع کرونا؛ مشکل تازه ناسا در مسیر ارسال انسان به ماه و کاوشگر جدید به مریخ
ناسا در پاسخ به شدتگرفتن همهگیری ویروس کرونا در ایالات متحده، برنامهی ساخت و آزمایش اسپیس لانچ سیستم (SLS) و کپسول فضایی اوراین (Orion) را بهتعویق انداخته است. این دو پروژه بخشهایی حیاتی از برنامهی ناسا برای بازگرداندن اولین فضانوردان به ماه در سال ۲۰۲۴ هستند و اکنون با تعلیق موقت آنها، انجام مأموریت در زمان مقرر بیشازپیش غیرمحتمل بهنظر میرسد. درعینحال، نگرانیها دربارهی ارسال کاوشگر پرسیورنس (Perseverance) بهسمت ماه در زمان برنامهریزیشده نیز روبهافزایش است.
تأخیرهای بیشتر در برنامهی اسپیس لانچ سیستم
تعلیق برنامههای ذکرشده بخشی از محدودیتهای درنظرگرفتهشدهی ناسا برای جلوگیری از گسترش بیماری کووید ۱۹ است. براساس برنامههای قبلی، قرار بود راکت SLS برای آزمایشهای شبیهسازی پرتاب از محل تولید خود در مجتمع فضایی مِشود (Michoud) به مرکز فضایی استنیس و پسازآن، برای پرتابی بدون سرنشین به مرکز فضایی کندی در فلوریدا انتقال یابد.
درحالحاضر، دو مرکز مِشود و استنیس از نظر محدودیتهای سلامتی در سطح چهارم چهارچوب واکنشی ناسا قرار گرفتهاند که بالاترین سطح محدودسازی این سازمان است. در این سطح، تمامی فعالیتها در قالب دورکاری انجام و تردد به مراکز ناممکن میشود. یکی از دلایل ناسا برای اعمال این محدودیتها، مثبتبودن نتیجهی آزمایش ابتلا به کووید ۱۹ یکی از کارکنان مرکز فضایی استنیس است. البته در مرکز فضایی مِشود موردی از ابتلا به کرونا مشاهده نشده است؛ هرچند در حوالی این مرکز، میزان ابتلا به بیماری روبهفزونی نهاده است.
ابتلای یکی از کارکنان مرکز استنیس به کووید ۱۹
مِشود و استنیس از مراکزی هستند که نقشهایی مهمی در پروژهی اسپیس لانچ سیستم ایفا میکنند. هستههای راکت SLS در مِشود ساخته میشوند و اولین هستهی تکمیلشدهی SLS هماکنون در مرکز فضایی استنیس است تا آزمایشی مهم پشتسر بگذارد. این آزمایش که در آن تمام پیشرانهای راکت فعال و شرایط پرتاب شبیهسازی میشوند، قدمی حیاتی در مسیر اولین پرتاب راکت بهحساب میآید که برای سال ۲۰۲۱ برنامهریزی شده است. با تعطیلی این دو مرکز، فعالیتهای مربوط به تولید و آزمایش اسپیس لانچ سیستم به حالت تعلیق درآمدهاند. جیم برایدنستاین، مدیر ناسا میگوید:
تا زمان فعالیت مجدد، تیمهای پیمانکار ناسا برنامهای منظم برای تعطیلی و قراردادن ابزارها در وضعیت امن انجام خواهند داد. پس از انجام این کار، تنها کارکنانی در محل باقی خواهند ماند که برای حفاظت از جان افراد و زیرساختهای حیاتی نیاز هستند.
ناسا در حال ارزیابی مجدد اوضاع است و تصمیم خواهد گرفت چه کسانی در این مراکز باید حضور داشته باشند.
این تعطیلی ضربهای دیگر برای برنامهی اسپیس لانچ سیستم بهشمار میآید که تاکنون با تأخیرها و افزایش شدید هزینه روبهرو بوده است. درحالیکه در ابتدا اولین پرتاب این راکت برای سال ۲۰۱۷ پیشبینی شده بود، اکنون در بهترین حالت، ممکن است سال آیندهی میلادی شاهد اولین پرتاب SLS باشیم. اولین پرتاب سرنشیندار نیز برای سال ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۳ برنامهریزی شده است. هزینهی توسعهی SLS نیز بهطورسرسامآوری روبهافزایش است و احتمالا در زمان اولین پرتاب، به ۱۸٫۳ میلیارد دلار خواهد رسید.
البته SLS بخش مهمی از برنامهی آرتمیس (Artemis) ناسا است که طبق برنامه میخواهد اولین فضانورد زن را به ماه برساند. براساس برنامهریزیها، در سومین پرواز SLS اولین فضانورد زن راهی ماه خواهد شد. باتوجهبه این مسئله که دولت ترامپ سال ۲۰۲۴ را بهعنوان ضربالعجلی برای انجام این ماموریت در نظر گرفته است، امکان تغییر چندانی در زمانبندی برنامهی اسپیس لانچ سیستم وجود ندارد. در چنین وضعیتی، تعلیق کنونی دسترسی به هدف نهایی را برای ناسا سختتر میکند. مدیر ناسا دربارهی این موضوع میگوید:
میدانیم [این مسئله] اثرهایی بر مأموریتهای ناسا خواهد گذاشت. تیم ما تمام جوانب را بررسی میکند و خطرها را کاهش میدهد؛ اما اولویت اصلی ما سلامتی و ایمنی نیروی کار ناسا است.
توقف فرایند آمادهسازی و تولید کپسول فضایی اوراین
بخش حیاتی دیگر در پروژهی آرتمیس، کپسول فضایی اوراین (Orion) است که راکت SLS آن را به فضا پرتاب میکند. این کپسول فضایی آخرین آزمایشهای خود را در پایگاه پلامبروک در اوهایو انجام داده و آمادهی ارسال به پایگاه فضایی کیپکاناورال در فلوریدا است. اکنون بهنظر میرسد پس از ارسال اوراین به کیپ کاناورال، فرایند آمادهسازی این کپسول نیز موقتا تعطیل میشود. درضمن درحالحاضر، ساخت نمونههای بعدی اوراین در مرکز فضایی مِشود نیز به حالت تعلیق درآمده است.
تعلیق احتمالی فرایند آمادهسازی کپسول اوراین
با اقدامِ اخیر ناسا، درکنار مرکز تحقیقات فضایی ایمز (Ames) در سیلیکون ولی، سه مرکز دیگر نیز در سطح چهارم محافظت علیه کرونا قرار دارند. درعینحال، مراکز باقیمانده نیز در سطح سوم قرار گرفتهاند. در این سطح، صرفا کارکنانی حق ورود دارند که حضور و رفتوآمد آنها در مراکز حیاتی است و باقی افراد باید دورکاری کنند. البته با بدترشدن اوضاع همهگیری کرونا، ممکن است همهی مراکز ناسا در سطح چهارم قرار بگیرند. هنوز مشخص نیست این تغییرات چه اثری روی پرتابهای انجامشده از مرکز فضایی کندی در کیپ کاناورال خواهد گذاشت؛ اما در مرکز فضایی جانسون در هیوستون، کنترلکنندگان پرواز در سطح چهارم حفاظتی نیز همچنان برای کمک به خدمهی ایستگاه فضایی بینالمللی بهکار خود ادامه میدهند. برایدنستاین دراینباره گفته است:
هیچکداممان فراموش نمیکنیم تیمی بهتر از ما برای انجام کارهای سخت آماده نیست. مراقب خود و خانوادهتان و تیم ناسا باشید.
نگرانی دربارهی کاوشگر پرسیورنس
درکنار راکت SLS و کپسول فضایی اوراین، بخشهای از پروژهی آرتمیس، پروژهی کاوشگر مریخ جدید ناسا موسوم به پرسیورنس (Perseverance) هم ازجمله پروژههای مهم ناسا در سال جاری محسوب میشود که قرار است در جولای یا اوت از پایگاه فضایی کندی راهی سیارهی سرخ شود.
ادامهی برنامهی پرتاب این کاوشگر برای ناسا اهمیت بسیاری دارد؛ چراکه تنها در بازههای محدودی با فاصلهای حدودا دوساله، امکان پرتاب محموله بهسمت مریخ وجود دارد. درصورت آمادهنبودن برای پرتاب در جولای یا اوت، ارسال این کاوشگر دو سال بهتأخیر خواهد افتاد. نباید فراموش کرد روسها و اروپاییها نیز در نتیجهی مشکلات پیشآمده در آزمایشها و شیوع ویروس کرونا در اروپا، مجبور شدهاند برنامهی ارسال مریخنور روزالین فرانکلین را به سال ۲۰۲۲ موکول کنند.
نظرات