اسپیس ایکس دسته نهم استارلینک را به‌همراه سه ماهواره دیده‌بانی زمین پرتاب کرد
اسپیس‌ایکس امروز ۲۴ خرداد نخستین مأموریت هم‌سفر اشتراکی خود را به‌همراه سه ماهواره کوچک دیده‌بانی زمین با موفقیت پرتاب کرد و سپس راکت فالکون ۹ را روی دریا فرود آورد. هوای امروز صبح برفراز سکوی پرتاب در مجتمع پرتاب فضایی ۴۰ در پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال در فلوریدا عمدتا صاف و کمی تا قسمتی ابری بود. وقتی راکت در ساعت ۵:۲۱ صبح شنبه به وقت محلی (۱۳:۵۱ به وقت ایران) از روی زمین برخاست، تماشاچیان نمایی بسیار شگفت‌انگیز از صعود آن در آسمان پیش از سپیده‌دم را تماشا کردند.
پرتاب امروز دومین مأموریت استارلینک در ماه جاری محسوب می‌شود. اسپیس‌ایکس قصد دارد سومین پرتاب منظومه‌ی ماهواره‌ای خود را نیز تا بیست‌ودوم همین ماه (ژوئن) انجام دهد. این شرکت به‌لطف ناوگان مطمئن فالکون ۹، قصد دارد این ماه با چهار پرتاب رکوردشکنی کند.
امروز آسمان بسیار صاف بود؛ ازاین‌رو احتراق فرود که به راکت امکان می‌دهد به‌طورایمن روی کشتی بدون سرنشین فرود بیاید، از محل پرتاب با فاصله‌ی تقریبا ۹۷۰ کیلومتر به‌وضوح مشاهده‌شدنی بود. در این مأموریت، همچون دیگر پرتاب‌های پیشین استارلینک، از نسخه‌ای کارکشته از ناوگان فالکون ۹ استفاده شد. این راکت که مرحله‌ی اول آن پیش‌تر دو پرواز را در کارنامه‌اش داشت، درنتیجه‌ی سفرهای پیشین به فضا ظاهری دوده‌گرفته پیدا کرده بود.
مرحله‌ی اول فالکون ۹ که در مأموریت امروز به‌کار رفت، اکنون سه پرواز فضایی موفق انجام داده است. این بوستر پیش‌تر دو مأموریت بازتأمین تدارکات به مقصد ایستگاه فضایی بین‌المللی را پرتاب کرده بود: مأموریت CRS-19 در دسامبر ۲۰۱۹ و CRS-20 در مارس امسال. این نسخه از فالکون ۹ با شناسه‌ی B1059 برای سومین پروازش ۵۸ ماهواره‌ی استارلینک را به فضا حمل کرد و مجموع شمار ماهواره‌ها در مدار این منظومه را به عدد ۵۴۰ رساند. اسپیس‌ایکس قصد دارد در سال‌های آتی هزاران ماهواره پرتاب کند؛ درنتیجه، این هنوز آغاز راه محسوب می‌شود.
به‌نقل از ایلان ماسک، بنیان‌گذار و مدیرعامل اسپیس‌ایکس، این شرکت دست‌کم به ۸۰۰ ماهواره‌ی عملیاتی نیاز دارد تا پوشش متوسط اینترنت را برای مشتریان در ایالات متحده و کانادا ارائه دهد. این خدمات سپس دراختیار سایر کشورهای جهان نیز قرار خواهد گرفت. انتظار می‌رود بخش نخست ابرمنظومه‌ی استارلینک متشکل از نزدیک به ۱۲ هزار ماهواره باشد.
هرچند مأموریت امروز استارلینک ۸ نام داشت، درواقع نهمین پرواز حامل ماهواره‌های استارلینک به مدار زمین بود. نخستین پرتاب این منظومه در مه ۲۰۱۹ انجام شد. در هر مأموریت، معمولا ۶۰ ماهواره به فضا فرستاده می‌شود؛ اما در پرواز امروز، تعداد همیشگی کاهش یافت تا امکان قرارگیری و ارسال ماهواره‌هایی دیگر فراهم شود. اسپیس‌ایکس به‌عنوان بخشی از قرارداد هم‌سفر اشتراکی با شرکت تصویربرداری فضایی پلنت لبز (Planet Labs)، سه ماهواره‌ی کوچک اسکای‌ست (SkySat) را نخستین‌بار در قالب برنامه‌ی استارلینک پرتاب کرد.
پلنت لبز فضا برای ارسال سه ماهواره‌ی بیشتر اسکای‌ست را در یکی از مأموریت‌های آتی استارلینک در تابستان رزرو کرده است. بااین‌حال، پرتاب بعدی استارلینک فرینگ محموله‌اش را با مشتری دیگری تقسیم خواهد کرد: شرکت آمریکایی بلک‌اسکای گلوبال (BlackSky Global) که اشتراک سفر را برای دو ماهواره‌ی دیده‌بانی زمین خود رزرو کرده است.
۶ ماهواره‌ی نهایی اسکای‌ست به ۱۵ ماهواره‌ی کنونی در مدار ملحق خواهند شد؛ اما اسکای‌ست‌های تازه‌وارد در صفحات مداری متفاوت فعالیت خواهند کرد. دسته‌ی اصلی در حال پرواز در مدار خورشیدآهنگ است و ازآنجا می‌تواند نماهایی از سطوح زمین را داشته باشد که به‌طورمداوم نور خورشید را دریافت می‌کنند. بااین‌حال به‌نقل از نمایندگان پلنت لبز، اسکای‌ست‌های بعدی در مدار با شیب ۵۳ درجه گردش خواهند کرد تا ازآنجا پوشش هدفمندتر و ظرفیت تصویربرداری خام بیشتر را در مناطق جغرافیایی اصلی ارائه دهد.
تقریبا هشت دقیقه پس از برخاست موفقیت‌آمیز، بوستر از مرحله‌ی فوقانی خود جدا شد و هم‌زمان با تنظیم جهت برای فرود، مجموعه‌ای از مانورهای مداری را انجام داد . همان‌طورکه راکت از درون اتمسفر به زمین بازمی‌گشت، مجموعه‌ای از احتراق‌های موتور را انجام داد تا به‌کمک آن‌ها سرعتش را کاهش دهد و به‌آرامی روی سکوی شناور در اقیانوس اطلس فرود بیاید.
اسپیس‌ایکس به‌تازگی دومین کشتی بدون سرنشین خود به‌نام «فقط دستورالعمل‌ها را بخوان» را روانه‌ی اقیانوس اطلس کرده است. افزودن کشتی دیگر به اسپیس‌ایکس امکان می‌دهد راکت‌های بیشتر را بازیابی کند. معمولا دو تا سه روز طول می‌کشد هر کشتی به محل فرود برسد و سپس بازگشت آن به ساحل به‌همراه بوستر بازیابی‌شده نیز دو تا سه روز دیگر طول می‌کشد. اگر اسپیس‌ایکس می‌خواهد با حفظ روند فعلی در هر هفته تقریبا یک پرواز انجام دهد، می‌توانیم فعالیت بسیار بیشتر هر دو کشتی را انتظار داشته باشیم.
به‌لطف شمار رو‌به‌رشد ماهواره‌های استارلینک، اسپیس‌ایکس اکنون دارنده‌ی بزرگ‌ترین ناوگان ماهواره‌ای در جهان است. در هر پرتاب، ستاره‌شناسان و دانشمندان سرتاسر دنیا شروع به انتقاد از تأثیر ماهواره‌های استارلینک بر آسمان شب می‌کنند. ماسک و اسپیس‌ایکس در واکنش اعلام کرده‌اند آفتاب‌گیرهایی ویژه را به ماهواره‌های بعدی استارلینک اضافه خواهند کرد تا بازتابندگی آن‌ها را کاهش دهند.
در جریان پرتاب دسته‌ی هشتم استارلینک، اسپیس‌ایکس یک ماهواره را به آفتاب‌گیر جدید مجهز کرد تا نحوه‌ی عملکرد آن را در مدار آزمایش کند. هرچند روی هیچ‌یک از ماهواره‌های دسته‌ی نهم آفتاب‌گیر نصب نشده است، اسپیس‌ایکس می‌گوید تمام ماهواره‌های پرتاب‌های آتی از استارلینک ۱۰ مجهز به آفتاب‌گیر خواهند بود.
- چرا اسپیس ایکس پروژه استارلینک را توسعه می‌دهد؟
- اینترنت ماهواره‌ای استارلینک تا ۶ ماه دیگر در فاز بتای عمومی عرضه خواهد شد
برای پرتاب امروز انتظار نمی‌رفت هوا دردسرساز شود؛ زیرا اسکادران هواشناسی چهل‌وپنجم تخمین زده بود که احتمال لغو پرتاب، تنها ۳۰ درصد است. هرچند وضعیت مطلوب هوای فلوریدا منحصربه‌فرد نبود، آنچه مأموریت امروز را منحصربه‌فرد کرد، تیم ناظر هواشناسی بود. اسکادران هواشناسی که در پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فعالیت می‌کند، مسئول تصمیم‌گیری درباره‌ی مطلوب‌بودن هوا برای هر پرتاب است. برای نخستین‌بار در تاریخ این اسکادران، تمامی اعضای تیم را زنان تشکیل می‌دادند.
اکنون که اسپیس‌ایکس به هدف ۸۰۰ ماهواره و ارائه‌ی پوشش متوسط نزدیک می‌شود، باید آن‌ها را آماده و راه‌اندازی کند. بدین‌منظور، شرکت یک‌میلیون پایانه‌ی کاربری طراحی و مجوز استفاده از آن‌ها را دریافت کرده است. به‌گفته‌ی ماسک، طرز‌کار این دستگاه به‌قدری ساده است که همه می‌توانند آن را نصب کنند. روز جمعه، استیو جروتسون، عضو هیئت‌مدیره‌ی اسپیس‌ایکس و تسلا، درباره‌ی تجربه‌ی خود با پایانه‌ی کاربری استارلینک توییت کرد. او در توصیف استفاده از این دستگاه، عبارت «ساده‌ترین تجربه‌ی آماده‌ی تصورشدنی» را به‌کار برد.
نظرات