کشف نشانههایی از یخ تازه در نیمکرهی شمالی انسلادوس، قمر زحل
دانشمندان با ترکیب تصاویر فضاپیمای کاسینی به دقیقترین چشماندازهای سراسری مادونقرمز از انسلادونس، قمر زحل رسیدند. دادههای بهکاررفته برای تولید این تصاویر، شواهدی قوی برای وجود سطح یخی تازه در نیمکرهی شمالی این قمر هستند.
ابزار طیفسنج نقشهبرداری مادونقرمز و نور مرئی کاسینی (VIMS) مجموعهای از نورهای بازتابی از سطح زحل و حلقهها و دَه قمر یخی اصلی آن جمعآوری کرده است. این دادهها در طیف نور مرئی و مادونقرمز جمعآوری شدهاند. در گام بعدی، VIMS نورهای بهدستآمده را به طولموجهای مختلفی تجزیه کرد. دانشمندان با استفاده از این اطلاعات، میتوانند به نکات بیشتری دربارهی مواد و ترکیبهای تشکیلدهندهی قمر دست پیدا کنند.
دادههای VIMS همراه با تصاویر دقیق زیرسیستم علمی تصویربرداری کاسینی برای تولید نقشهی طیفی سراسری جدیدی از انسلادوس بهکار رفتند. در سال ۲۰۰۵، دانشمندان متوجه شدند انسلادوس درحقیقت گلولهی برفی سفید و درخشانی است. این قمر فوارههای یخی متعددی دارد که از اقیانوس زیر پوستهی یخی آن سرچشمه میگیرند. طبق نقشهی طیفی جدید، سیگنالهای مادونقرمز همبستگی بسیاری با فعالیتهای زمینشناختی این قمر دارند و بهوضوح در قطب جنوب آن دیده میشوند. این نقطه ظاهری مانند پوست ببر دارد که نشاندهندهی حرکت بخار و یخ از اقیانوس زیر پوسته است.
برخی از مشخصههای مادونقرمز را میتوان در نیمکرهی شمالی هم مشاهده کرد و طبق شواهد، میتوان به این نتیجه رسید که نیمکرهی شمالی هم با یخ تازهای پوشیده شده است. هر دو قطب فعالیت زمینشناختی یکسانی دارند. احیای سطح قطب شمال میتواند بهدلیل جریانهای یخی یا حرکت تدریجی یخ ازطریق شکافهای پوسته و اقیانوس زیر سطح انسلادوس باشد. گابریل توبی، دانشمند VISM و یکی از مؤلفان پژوهش جدید، دراینباره میگوید:
براساس دادههای مادونقرمز، سطح قطب جنوبی جوان است که البته جای شگفتی نیست. حالا بهلطف همین دادهها میتوان به عقب برگشت و گفت نیمکرهی شمالی هم جوان است و احتمالا سطحی فعال دارد که ازنظر زمینشناختی قدمت زیادی ندارد.
کاسینی مدارپیمایی بود که در آزمایش پیشرانش جت ناسا در کالیفرنیایجنوبی ساخته شد. این مدارپیما بیش از سیزده سال زحل را بررسی کرد و درنهایت، بهدلیل اتمام سوخت متوقف شد. در سال ۲۰۱۷، این فضاپیما برای حفاظت از قمر انسلادوس بهصورت عمدی با جوّ زحل برخورد کرد. انسلادوس یکی از گزینههای محتمل حیات فرازمینی است و اقیانوسهای گرم این قمر و فعالیتهای گرمابی آن مشابه فرایندهای گرمابی زمین هستند.
نظرات