فضاپیمای OSIRIS-Rex ناسا با موفقیت روی سیارک بنو فرود آمد
بالاخره فضاپیمای اوسیریس رکس ناسا که در فاصلهی ۳۲۱ میلیون کیلومتری از زمین قرار دارد، ساعاتی پیش با موفقیت روی سطح سیارک بنو فرود آمد. مأموریت این فضاپیما جمعآوری مجموعهای از سنگریزهها و غبار از این سیارک است. هنوز مشخص نیست فضاپیما دقیقا چه زمانی نمونهبرداری را آغاز کند.
هدف اصلی اوسیریس رکس، بازگشت نمونهها از سیارک بنو به زمین است تا دانشمندان در آزمایشگاه به بررسی آنها بپردازند. سیارکها درواقع بقایای منظومهی شمسی آغازین هستند این اجرام نسبتا بدون تغییر و دستنخورده باقی ماندند. تحلیل تنها بخش کوچکی از سیارکها میتواند دادههایی غنی دربارهی انواع مواد در آغاز حیات منظومهی شمسی دراختیار دانشمندان قرار دهد.
تیم مأموریت امیدوار است بتواند حدود ۶۰ گرم از مواد سیارک بنو را برگرداند. در صورت موفقیت اوسیریس، این بزرگترین نمونهی سیارکی و حتی بزرگترین نمونهای خواهد بود که از زمان مأموریتهای آپولو جمعآوری شده است.
دو کاوشگر ژاپنی دیگر قبلا از سطح سیارکها نمونهبرداری کردند؛ اما وزن نمونههای آنها در محدودهی میلیگرم بود. اوسیریس میتواند فراتر از این عمل کند. این کاوشگر قابلیت نمونهبرداری تا سقف ۲ کیلوگرم دارد. اوسیریس برای جمعآوری نمونهها مجهز به بازوی طویل رباتیکی و دستگاه نمونهبرداری استوانهای متصل به انتهای بازو است.
فضاپیمای اوسیریس با توسعهی بازوهای خود بهآرامی و تنها در چند ثانیه روی سطح سیارک بنو فرود آمد. درست پس از تماس بازو با سطح بنو، کاوشگر برای پاک کردن سطح و آمادهسازی فرود، گاز نیتروژن آزاد کرد. به این ترتیب بخشی از مواد هم وارد نمونهبردار انتهای بازو میشوند. اوسیریس تمام این فرآیندها را بهتنهایی انجام داد؛ زیرا هر یک سیگنال رادیویی آن پس از ۱۸ دقیقه به زمین میرسد. ناسا پس از دریافت تصاویر کاوشگر میتواند از نمونهبرداری آن مطمئن شود. به گفتهی بث باک، مدیر مأموریت اوسیریس رکس در لاکهید مارتین:
با دریافت تصاویر میتوانیم از عملکرد صحیح کاوشگر و نمونهبرداری آن مطمئن شویم؛ اما باید در طول ۱۰ روز آینده فرایند را آنالیز کنیم.
تیم مأموریت در روزهای آخر هفته، مقدار نمونهی اوسیریس را برآورد خواهد کرد. برای بازگشت، مهندسان کاوشگر را ازطریق بازوی نمونهبرداری میچرخانند. در این حین اینرسی چرخش کاوشگر را با دادههای اولیهی فضاپیما قبل از نمونهبرداری مقایسه میکنند و به این ترتیب به وزن نمونهها میرسند. اگر مقدار نمونهها بیش از ۶۰ گرم باشد، مأموریت با موفقیت انجام میشود و اوسیریس رکس برای بازگشت از سطح بنو در ماه مارس آماده میشود. این فضاپیما در سپتامبر ۲۰۲۳ به زمین خواهد رسید. نمونهها با چتر روی سطح بیابان یوتا فرود میآیند.
درصورتیکه تیم مأموریت به نتایج دلخواه نرسد، گزینههای دیگری به میان میآیند. ازآنجاکه اوسیریس دارای دو مخزن اضافه نیتروژن است، میتواند دو مأموریت نمونهبرداری دیگر هم انجام دهد. تصمیمگیری در این مورد به بعد موکول خواهد شد؛ زیرا فعلا اعضای تیم، مأموریت لمس سیارک بنو را جشن گرفتهاند. به گفتهی دانته لاورتا، پژوهشگر اصلی اوسیریس رکس در دانشگاه آریزونا:
ما بر چالشهای عجیب این سیارک پیروز شدیم و فضاپیما به نظر بینقص عمل میکند؛ زیرا بالاخره توانستیم سطح سیارک را لمس کنیم.