اگر ماه به زمین نزدیک‌تر شود، چه اتفاقی می‌افتد؟

در فیلم سال ۲۰۰۳ جیم کری که «بروس قادر مطلق» نام دارد، شخصیت کری به ناگاه قدرت خداگونه به دست می‌آورد و از آن قدرت‌ برای نزدیک‌تر کردن ماه به زمین استفاده می‌کند. درنتیجه‌ی این امر، سیل‌های عظیم و بی‌سابقه‌ای در سراسر جهان رخ می‌دهد. این فیلم خیالی است؛ اما سؤالی ایجاد می‌کند: اگر فاصله‌ی ماه تا زمین نصف حالت کنونی بود، چه اتفاقی می‌افتاد؟

نیل کامینز، فیزیکدان دانشگاه مین، می‌گوید اگر ماه به‌طور ناگهانی به زمین نزدیک شود، چنین طغیان‌هایی رخ خواهد داد.

مشهورترین تأثیر ماه، کشش گرانشی آن روی اقیانوس‌های زمین است که به جزر و مد منجر می‌شود. کامینز می‌گوید:

اگر فاصله‌ی ماه تا زمین نصف فاصله‌ی کنونی بود، فراکشندها (مد، بالا آمدن سطح آب دریا) هشت برابر بلندتر بودند. برخی جزایر بیشتر روز به‌طور کامل زیر آب می‌ماندند و به دلیل فراکشندهای مرتفع، خطوط ساحلی که اکنون مردم در آن ساکن هستند، غیر قابل سکونت می‌شد.

اما جزر و مد شدیدتر تنها نتیجه‌ی نزدیک شدن ماه به زمین نخواهد بود و خشکی‌های زمین نیز تحت‌ تأثیر کشش ناگهانی ناشی از گرانش ماه قرار می‌گیرند و به گفته‌ی جازمین اسکارلت، دانشمند آتشفشان‌شناس دانشگاه کوئین مری لندن، زمین‌لرزه‌ها و فوران‌های آتشفشانی بیشتری رخ خواهد داد. اسکارلت می‌گوید برای مثال، آیو، قمر مشتری را در نظر بگیرید که از لحاظ آتشفشانی، در منظومه شمسی بیشترین فعالیت را دارد. خاصیت آتشفشانی آیو ناشی از کشش و رانش حاصل از جاذبه‌ی مشتری و دو قمر دیگر آن است. اگر ماه به‌طور ناگهانی به زمین نزدیک شود، ممکن است به سرنوشت مشابهی دچار شود.

امروزه، چرخش زمین به اندازه‌ی تقریبا یک‌هزارم ثانیه در قرن کاهش پیدا می‌کند. اگر فاصله ماه تا زمین نصف فاصله‌ی کنونی بود، چرخش زمین کندتر می‌شد و روزها و شب‌های ما را طولانی‌تر می‌کرد؛ اما اگر از زمین‌لرزه‌های ناگهانی، فوران‌های آتش‌فشانی، طولانی‌تر شدن روزها و شب‌ها و فراکشندهای بلندتر جان سالم به درمی‌بردیم، شاهد خورشیدگرفتگی‌های بیشتری بودیم.

اگر ماه به‌آرامی و نه طی حرکت ناگهانی به سمت زمین بچرخد، چه می‌شود؟ اسکارلت می‌گوید پوسته زمین و جزر و مد به‌تدریج تغییر می‌کند و به زندگی اجازه می‌دهد در برابر آن سازگار شود. روز و شب‌های طولانی‌تر می‌تواند موجب تغییر اقلیم شود و به روش‌های مختلف تغییرات تکاملی در پی داشته باشد. حیوانات باید با ماه درخشان‌تر در شب سازگار شوند. به‌عنوان مثال، طعمه‌ها ممکن است مجبور شوند یاد بگیرند که چگونه هنگام شب بهتر پنهان شوند؛ چرا که شکارچیان هنگام شکار نور بیشتری خواهند داشت.

اما آیا نیرویی طبیعی می‌تواند کاری کند که ماه به زمین نزدیک‌تر شود؟ اگر جسمی به اندازه‌ی کافی بزرگ، از نزدیکی زمین و ماه عبور کند و ماه هنگام عبور این جسم در محل مناسب قرار داشته باشد، آن جسم به‌طور بالقوه می‌تواند از ماه انرژی بگیرد و موجب نزدیک‌تر شدن ماه به زمین شود. البته اگر این اتفاق بیفتد، سال‌های زیادی طول می‌کشد تا فاصله‌ی ماه با زمین به نصف فاصله کنونی برسد؛ بنابراین زمین اثرات آن را بلافاصله احساس نخواهد کرد.