دیوان محاسبات آمریکا اعتراض بلو ارجین به انتخاب اسپیس ایکس در برنامه ماه‌نشین ناسا را رد کرد

اعتراض بلو ارجین به تصمیم ناسا مبنی بر انتخاب فقط یک شرکت برای ساخت نخستین ماه‌نشین انسانی این سازمان پس از پایان برنامه آپولو، از سوی دیوان محاسبات آمریکا رد شد. این نهاد نظارتی، اعتراض داینتیکس، دیگر شرکت شکست‌خورده در مناقصه‌ی ناسا را نیز وارد ندانست. با تصمیم دیوان محاسبات، اسپیس ایکس، رقیب بلو ارجین تنها برنده‌ی برنامه‌ی ماه‌نشین ناسا باقی می‌ماند.

بلو ارجین، شرکت متعلق به جف بزوس و داینتیکس، پیمانکار دفاعی آمریکایی در اعتراضی رسمی که در ماه آوریل ارائه شد، ناسا را متهم کردند که با نقص قوانین مناقصه، طرح‌های پیشنهادی آن‌ها را رد و قرارداد سه میلیارد دلاری برای ساخت ماه‌نشین برنامه آرتمیس را به اسپیس ایکس واگذار کرده است.

ناسا در آن زمان گفت می‌توانست قراردادها را به حداکثر دو شرکت واگذار کند، اما هرگز تعهدی به انتخاب بیش از یک برنده ندارد و فقط طرح پیشنهادی استارشیپ اسپیس ایکس را قبول کرده است. دیوان محاسبات اعلام کرد که ناسا «حق دارد قراردادهای چندگانه یا تک قرارداد واگذار کند یا تصمیم بگیرد اصلا هیچ قراردادی واگذار نکند.» ایلان ماسک در واکنش به خبر، عبارت «دیوان محاسبات آمریکا» را در کنار ایموجی بازوی خم‌شده در توییتر نوشت.

ناسا هنگام اعلام برنده مناقصه ماه‌نشین گفت با توجه به محدودیت بودجه، فقط امکان انتخاب یک شرکت وجود داشت. کنگره‌ی آمریکا فقط تقریبا یک‌چهارم از سه میلیارد دلار درخواستی ناسا برای برنامه‌ی ماه‌نشین انسانی را به این سازمان داده است. بلو ارجین در اعتراض خود گفت ناسا به‌محض اطلاع از نبود پول کافی برای حمایت از دو پیمانکار، باید مناقصه را لغو یا دوباره برگزار می‌کرد. اما دیوان محاسبات با رد این استدلال گفت هیچ الزامی وجود ندارد که ناسا چنین کاری انجام دهد.

• اسپیس ایکس پیروز مناقصه ناسا؛ فضاپیمای استارشیپ فضانوردان را به ماه بازخواهد گرداند
• انتخاب استارشیپ به‌عنوان ماه نشین، آینده پروازهای فضایی را دگرگون خواهد کرد

رد اعتراض بلو ارجین و داینتیکس تعلیق سه‌ماهه‌ی قرارداد اسپیس ایکس را برمی‌دارد و همچنین ازسرگیری همکاری ناسا با اسپیس ایکس برای ساخت ماه‌نشین را امکان‌پذیر می‌کند. ناسا طبق زمان‌بندی برنامه آرتمیس باید خدمه‌ای از فضانوردان را تا سال ۲۰۲۴ روی ماه فرود آورد و به‌دنبال آن، چندین مأموریت سرنشین‌دار دیگر نیز انجام دهد. ناسا می‌گوید قصد دارد در آینده مناقصه‌های دیگری برای حمل‌ونقل قمری به‌راه اندازد که دیگر شرکت‌ها ازجمله دو شرکت بازنده در مناقصه ماه‌نشین انسانی می‌توانند در آن رقابت کنند. اما بلو ارجین می‌گوید انتخاب اسپیس ایکس در مرحله‌ی کنونی، مزیتی ناعادلانه در واگذاری‌های آتی به این شرکت می‌دهد.

سخنگوی بلو ارجین در بیانیه‌ای گفت «ما همچنان معتقدیم که اشکالاتی بنیادین در رابطه با تصمیم ناسا وجود دارد؛ اما دیوان محاسبات به‌دلیل صلاحیت قضایی محدودش قادر به رسیدگی به آن‌ها نبود.» بلو ارجین اگر تصمیم بگیرد، می‌تواند شکایات خود را نزد دادگاه دعاوی فدرال ایالات متحده، تنها عرصه‌ی قانونی دیگر برای حل اختلافات مناقصات ببرد.

طرح پیشنهادی ۶ میلیارد دلاری بلو ارجین در برنامه‌ی ناسا، شامل ارائه‌ی ماه‌نشین بلو مون این شرکت بود. این سطح‌نشین قمری در همکاری با مجموعه‌ای از پیمانکاران فرعی باسابقه همچون نورثروپ گرومن و لاکهید مارتین دردست ساخت است. روز دوشنبه، جف بزوس شخصا به ناسا پیشنهاد داد که حاضر است تا دو میلیارد دلار از هزینه‌ی ساخت ماه‌نشین را پوشش دهد. به‌گفته‌ی سخنگوی بلو ارجین، این پیشنهاد همچنان پابرجا است و «آن‌ها درباره‌ی گام‌های بعدی و اقدامات مناسب با ناسا گفتگو خواهند کرد.»