D1-kifpool

فضانوردان ایستگاه فضایی درخشش آبی شگفت‌انگیزی بر فراز قاره اروپا مشاهده کردند

جمعه ۲۳ مهر ۱۴۰۰ - ۰۶:۱۵
مطالعه 4 دقیقه
فضانورد فرانسوی سازمان فضایی اروپا موفق به ثبت تصویری از یک پدیده نادر اتمسفری از ایستگاه فضایی بین‌المللی شده است. این پدیده نادر با پدیده آذرخش مرتبط است.
تبلیغات
D4-mci

در تاریخ ۸ اکتبر (۱۶ مهر)، توما پِسکِه فضانورد فرانسوی، تصویر پدیده نادری را از ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) ثبت کرد و در توئیتر خود به اشتراک گذاشت.

این تصویر که یک فریم از یک ویدئو تایم‌لپس است، ممکن است شبیه به انفجار یک بمب کبالتی روی قاره اروپا باشد، ولی این نور آبیِ ظاهرا ترسناک هیچ تخریبی در پی ندارد و حتی بیشتر مردم متوجه آن نمی‌شوند.

چیزی که در این تصویر مشاهده می‌شود، یک «رویداد درخشان گذرا» است. این پدیده مشابه آذرخش است؛ اما در لایه‌های فوقانی اتمسفر و به سمت بالا اتفاق می‌افتد.

پدیده استارتر آبی روی قاره اروپا

این رویداد که به «آذرخش اتمسفر فوقانی» هم مشهور است، شامل چندین پدیده مرتبط است که در زمان توفان‌های تندری اتفاق می‌افتند ولی در ارتفاع بسیار بالاتری نسبت به آذرخش‌های معمولی مشاهده می‌شوند. با این که این رویداد‌ها با آذرخش مرتبط هستند، سازوکار متفاوتی با آن دارند.

پدیده‌ای به نام «جتِ آبی» در بخش پایینی استراتوسفر روی می‌دهد که آذرخش آن را برانگیخته می‌کند. در صورتی که آذرخش در منطقه‌ای با بار الکتریکی منفی در قسمت بالایی ابر‌های توفانی منتشر شود، پیش از رسیدن به منطقه با بار الکتریکی مثبت در پایین ابر، به سمت بالا حرکت می‌کند و باعث ایجاد درخشش آبی رنگ در مولکول‌های نیتروژن می‌شود.

همچنین پدیده‌ای به نام «SPRITE‌» (آشفتگی‌های استراتوسفری-مزوسفری ناشی از باردار شدن الکتریکی توفان‌های شدید) وجود دارد که حاصل تخلیه الکتریکی برفراز سلول توفان تندری است. این پدیده نیز توسط انتشار آذرخش‌های کم ارتفاع معمولی و همچنین پدیده «ELVES» (تابش نور و آشفتگی‌های با فرکانس بسیار پایین ناشی از منابع پالس الکترومغناطیسی) در یونوسفر برانگیخته می‌شود و به رنگ سرخ می‌درخشد.

پدیده‌های مشابه دیگر شامل «TROLL ها» یا «خطواره‌های گذرای اپتیکی سرخ درخشان» که پس از SPRITE های قدرتمند روی می‌دهند، «Pixieها» و «GHOSTها» می‌شوند. نام تمام این پدیده‌ها از موجودات خیالی مانند ارواح و کوتوله‌ها و اِلف‌ها گرفته شده و مطمئنا دانشمندان ساعات خوشی را در نام‌گذاری آن‌ها سپری کرده‌اند.

نمودار انواع رویداد های گذرای اتمسفر فوقانی

انواع رویدادهای درخشان گذرا

توما پسکه در توضیح این عکس می‌نویسد: «آنچه درباره این پدیده‌ها جذاب است، این است که تا چند دهه پیش آن‌ها فقط در روایت‌های خلبانان وجود داشتند و دانشمندان درباره وجود آن‌ها قانع نشده بودند. ولی پس از چند سال وجود ELVES تأیید شد و مشخص شد SPRITE-ها کاملا واقعی هستند و در آب‌و‌هوا تأثیر گذارند.»

هر چند پسکه مشخص نکرده که این تصویر، کدامیک از رویدادهای درخشان را نشان می‌دهد، ولی احتمالا شاهد یک «استارتر آبی» هستیم که نوعی جت آبی است که نتوانسته بخش جت خود را تکمیل کند و در عوض یک درخشش کوتاه‌تر و درخشان‌تر ایجاد می‌کند.

این رویداد‌ها به دلیل ارتفاع بالا و پنهان شدن در پس ابر‌های توفانی، اهداف دشواری برای عکاسی از روی زمین هستند. همچنین این رویداد‌ها معمولا فقط چند میلی‌ثانیه تا چند ثانیه دوام دارند و فرصت کمی برای پیدا کردن و ثبت آن‌ها وجود دارد.

با در نظر گرفتن این موانع، ایستگاه فضایی مکان بی‌نظیری برای مشاهده این رویداد‌های گذراست؛ به‌ویژه اگر در حال ثبت یک ویدئو تایم‌لپس باشید. تاکنون تعداد قابل توجهی از تصاویر این رویدادها توسط فضانوردان از ISS ثبت شده‌اند و تعداد کمتری از تصاویر از روی زمین گرفته شده‌اند.

شاید جالب باشد بدانید سیاره زمین تنها مکانی نیست که چنین درخشش‌هایی در آن اتفاق می‌افتد. پژوهشگران سال گذشته SPRITE-های آبی را در اتمسفر سیاره مشتری مشاهده کرده‌اند.

نقشه پدیده اسپریت آبی در اتمسفر سیاره مشتری

نقشه پدیده SPRITE آبی در اتمسفر سیاره مشتری

به گفته پسکه: «ایستگاه فضایی برای این نوع رصد‌ها بسیار مناسب است، زیرا بر فراز استوا پرواز می‌کند که توفان‌های تندری در این محدوده بیشتر اتفاق می‌افتند. این پدیده‌ها بسیار نادر هستند و ما بیرون آزمایشگاه کلمبوس اروپا [در ایستگاه فضایی] تجهیزاتی برای رصد این درخشش‌ها داریم.»

می‌توان امیدوار بود که این تجهیزات در آینده تصاویر بیشتری از این پدیده‌های شگفت‌انگیز برای ما ثبت کنند.

مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
داغ‌ترین مطالب روز
بهترین گوشی‌های شیائومی
بهترین گوشی شیائومی در بازار ایران [فروردین ۱۴۰۴]

بهترین گوشی های شیائومی با ارزش خرید بالا کدام مدل‌ها هستند؟ در هر رده قیمتی چه انتظاری باید از بهترین گوشی شیائومی داشته باشیم؟

470
9 ساعت پیش
وضعیت اینترنت
گزارش ماه مارس اسپیدتست؛ سرعت اینترنت ثابت و موبایل بالا رفت

در گزارش مارس ۲۰۲۵ اسپیدتست، ایران در جدول میانه سرعت اینترنت همراه ۴ پله صعود کرد و رتبه‌اش در جدول میانه سرعت اینترنت ثابت بدون تغییر ماند.

358
17 ساعت پیش
بهترین هندزفری های کاملا بی سیم بازار
بهترین ایرباد و هندزفری بلوتوثی در بازار ایران [فروردین ۱۴۰۴]

در مقاله‌ی پیش‌ رو بهترین هندزفری‌ها و ایربادهای کاملاً بی‌سیم بازار ایران را در بازه‌های قیمتی مختلف معرفی می‌کنیم.

308
18 ساعت پیش
 افزایش کیفیت عکس با هوش مصنوعی
۸ ابزار مفید برای افزایش کیفیت عکس با هوش مصنوعی

با این ابزارهای آنلاین و آفلاین که از هوش مصنوعی کمک می‌گیرند، می‌توانید کیفیت تصاویر خود را به‌سرعت افزایش دهید.

30
12 ساعت پیش
تم‌‌ های گوشی شیائومی
بهترین تم‌‌ های گوشی شیائومی؛ از مینیمالیستی تا گیمرپسند

برای دگرگونی کامل ظاهر نرم‌افزاری دستگاه، کافی است طی چند ثانیه تم جدیدی را روی گوشی خود تنظیم کنید و تا هفته‌ها از ظاهر جدید لذت ببرید.

56
15 ساعت پیش
راهنمای خرید ساعت هوشمند
بهترین مچ بند و ساعت هوشمند بازار ایران [فروردین ۱۴۰۴]

برای رصد فعالیت‌های ورزشی و ازدست‌ندادن تماس‌ها و کنترل راحت‌تر گوشی، در این راهنمای خرید ساعت هوشمند سراغ بهترین گزینه‌های موجود در بازار رفته‌ایم.

190
یک روز پیش
بهترین گوشی‌های میان‌رده سامسونگ
بهترین گوشی میان رده سامسونگ [فروردین ۱۴۰۴]

در مقاله‌ی پیش‌ رو با در نظر گرفتن امکانات مناسب در مقابل قیمت مقرون‌به‌صرفه، بهترین گوشی‌های میان‌رده‌ی سامسونگ را معرفی می‌کنیم.

124
12 ساعت پیش
تبلیغات
DN-DNShatel

نظرات

با چشم باز خرید کنید
زومیت شما را برای انتخاب بهتر و خرید ارزان‌تر راهنمایی می‌کند
ورود به بخش محصولات