تلسکوپ فضایی هابل طول بزرگ‌ترین دنباله‌دار کشف‌شده تاکنون را مشخص کرد
به‌گزارش نیویورک تایمز، سال گذشته دانشمندان اعلام کردند که یک دنباله‌دار غول‌پیکر را در مدار سیاره نپتون پیدا کرده‌اند. آن‌ها براساس روشنایی دنباله‌دار، طول هسته‌ی یخی آن را بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتر برآورد کردند. اگر برآوردها صحیح باشد، این جرم بزرگ‌ترین دنباله‌داری محسوب می‌شود که تاکنون کشف شده است.
بااین‌حال دانشمندان می‌خواستند از اندازه‌ی دقیق دنباله‌دار مطمئن شوند؛ درنتیجه در ماه ژانویه تلسکوپ فضایی هابل را به سمت دنباله‌دار نشانه گرفتند و طول هسته‌اش را به دقت اندازه‌گیری کردند. آن‌طور که این هفته در نشریه‌‌ی ژورنال اخترفیزیکی گزارش شد، هسته‌ی دنباله‌دار ممکن است تا ۱۳۷ کیلومتر یا بیش از دو برابر وسعت ایالت رود آیلند آمریکا طول داشته باشد. این دنباله‌دار همچنین ۵۰۰ تریلیون تن جرم دارد که معادل تقریباً ۲۸۰۰ کوه اورست است.
دیوید جویت، اخترشناس و دانشمند سیاره‌ای در دانشگاه کالیفرنیا لس‌آنجلس و نویسنده‌ی مطالعه جدید می‌گوید: «این دنباله‌دار صد برابر بزرگ‌تر از دنباله‌دارهای معمولی است که ما در تمام این سال‌ها مطالعه کرده‌ایم.»
برناردینلی-برنشتاین تا چند میلیون سال آینده به ابر اورت، خاستگاه خود بازخواهد گشت.
دنباله‌دار مورد بحث با نام C/2014 UN271 (برناردینلی-برنشتاین به افتخار دو کاشف آن) با وجود ابعاد خیره‌کننده‌اش فقط برای مدتی کوتاه در سال ۲۰۳۱ با چشم غیرمسلح مشاهده‌پذیر خواهد بود. برناردینلی-برنشتاین با سرعت ۳۵٬۴۰۵ کیلومتر بر ساعت به سمت خورشید حرکت می‌کند؛ اما در نزدیک‌ترین رویارویی‌اش در سال ۲۰۳۱ فقط در فاصله‌ی ۱٫۶ میلیارد کیلومتری ستاره‌مان و درست پشت مدار زحل قرار خواهد گرفت.
حدود سه میلیون سال طول می‌کشد تا برناردینلی-برنشتاین مدار بسیار بیضوی‌اش به دور خورشید را تکمیل کند. این مدار چنان کشیده است که دنباله‌دار در دورترین فاصله ممکن است به مسافت نیم‌سال نوری از خورشید (حدود یک‌هشتم فاصله تا نزدیک‌ترین ستاره به زمین) برسد.
بااین‌حال اخترشناسان به کمک هابل می‌توانند درحالی‌که گویی درست در کنار این بازدیدکننده‌ی فرازمینی جوشان مشغول پرواز هستند، آن را با تمام زیبایی چشمگیرش مطالعه کنند. پدرو برناردینلی، اخترشناس در دانشگاه واشنگتن و یکی از دو کاشف دنباله‌دار که در مطالعه‌ی اخیر مشارکت نداشت، تصویر دنباله‌دار را زیبا توصیف می‌کند.
با وجود سنگینی دنباله‌دار، اندازه‌گیری هسته‌ی آن دشوار بود. هرچند دنباله‌دار از خورشید دور است، فقط چکه‌ای از نور خورشید برای تبخیر یخ‌های مونوکسید کربن فرار هسته و ایجاد یک جو غبارآلود تیره‌وتار به نام کما کفایت می‌کند. هابل نتوانست به وضوح هسته‌ی دنباله‌دار را از میان این مه ببیند؛ اما دکتر جویت و همکارانش با ثبت تصاویر باکیفیت از دنباله‌دار با این تلسکوپ فضایی، توانستند مدلی کامپیوتری برای کما بسازند که به آن‌ها امکان داد تا جو غبارآلود را به صورت دیجیتالی از تصاویر حذف کنند. درحالی‌که فقط هسته باقی‌مانده بود، اندازه‌گیری آن بسیار راحت شد.
مقایسه‌ی اندازه‌ی هسته‌ی دنباله‌دارها.
تجزیه‌وتحلیل دانشمندان همچنین فاش کرد که هسته‌ی یخی دنباله‌دار رنگی سیاه‌تر از زغال دارد. به‌گفته‌ی دکتر جویت، این امر ممکن است تا حدی ناشی از «پخته‌شدن توسط پرتوهای کیهانی» باشد. پرتوهای پرانرژی کیهانی، هسته‌ی دنباله‌دار را بمباران کرده‌اند و پیوندهای شیمیایی روی سطح آن را شکسته‌اند. درنتیجه‌ی این اتفاق، برخی عناصر سبک‌تر نظیر هیدروژن با پیدا کردن امکان فرار به فضا، کربن تیره از خود به جای می‌گذارند و هسته را به تکه نانی شدیداً سوخته شبیه می‌کنند.
هسته‌ی سیاه نشان می‌دهد که این دنباله‌دار با وجود اندازه‌ی بسیار بزرگش چندان بی‌شباهت به بقیه نیست. تدی کارتا، دانشمند سیاره‌ای در رصدخانه‌ی لوول در فلگستف آریزونا که در مطالعه مشارکت نداشت، می‌گوید: «هسته‌ی دنباله‌دارها تقریباً همیشه فوق سیاه است. به‌گفته‌ی کارتا، دنباله‌دارها را می‌توان با انبوه برف کنار جاده مقایسه کرد. او افزود: «اگرچه [این برف] همچنان عمدتاً یخ است، صرفاً افزودن قدری خاک و کثیفی به آن می‌تواند موجب شود که چرک‌آلود و سیاه به نظر برسد.»
نظرات