بوئینگ فضاپیمای استارلاینر را با موفقیت به ایستگاه فضایی بین‌المللی پرتاب کرد
فضاپیمای مسافربری جدید بوئینگ به نام سی‌اس‌تی-۱۰۰ استارلاینر، تقریباً دو سال و نیم پس از آنکه نخستین پرتابش طبق برنامه پیش نرفت، سرانجام امروز صبح در ساعت ۰۳:۲۴ به وقت ایران با موفقیت از روی زمین برخاست و به مدار مناسب مورد نیاز برای ملاقات با ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) در بامداد فردا رسید. پرتاب موفقیت‌آمیز آغازگر پرواز آزمایشی مهمی است که نشان خواهد داد آیا استارلاینر می‌تواند یک روز فضانوردان را به فضا حمل کند یا خیر.
به‌گزارش ورج، استارلاینر فضاپیمایی خصوصی است که بوئینگ با مشارکت ناسا و به‌منظور کمک به حمل‌ونقل فضانوردان این سازمان به ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار نزدیک زمین ساخته است. این کپسول به همراه کرو دراگون اسپیس ایکس یکی از دو وسیله‌ی نقلیه‌ای به‌شمار می‌آید که ناسا با هدف انتقال وظیفه‌ی حمل‌ونقل فضایی از دولت به شرکت‌های خصوصی، روی آن سرمایه‌گذاری کرده است؛ اما پیش از آنکه فضانوردان ناسا بتوانند سوار استارلاینر شوند، بوئینگ باید نشان دهد که فضاپیمایش می‌تواند تمام وظایف معمول یک پرواز فضایی را بدون حضور خدمه انجام دهد.
پرواز امروز به‌منظور نمایش همین توانایی طراحی شده؛ اما رسیدن به این نقطه مملؤ از مانع بوده است. درواقع پرواز امروز تکرار مأموریتی است که ابتدا قرار بود دو سال پیش انجام شود. بوئینگ در دسامبر ۲۰۱۹ (آذر ۱۳۹۸) تلاش کرد همین پرواز بدون سرنشین امروز را انجام دهد؛ اما آن مأموریت با نام OFT دچار مجموعه‌ای از اشکالات نرم‌افزاری شد. استارلاینر هرگز توانست خود را به ایستگاه فضایی بین‌المللی برساند و بوئینگ با شکست در نمایش توانایی کپسول در اتصال به ISS، ناگزیر شد آن را زودهنگام به زمین بازگرداند. بوئینگ با انجام مجدد پرواز برای ناسا موافقت کرد و تابستان گذشته به پرتاب دوباره نزدیک شد؛ اما فقط چند ساعت پیش از برخاست، بوئینگ به وجود اشکال در عملکرد شیرهای سوخت پی برد و درنتیجه پرواز را لغو کرد. این شرکت ناگزیر شد برای رفع مشکل، استارلاینر را به کارخانه بازگرداند.
اکنون استارلاینر سرانجام در مداری است که قرار بود دو سال و نیم پیش باشد. جاش بارت، نماینده‌ی ارتباطات بوئینگ درجریان پخش زنده‌ی پرتاب گفت: «مانور تزریق مداری مناسبی داریم. استارلاینر در مسیر خود به سمت ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار دایره‌ای پایداری قرار دارد.»
بااین‌حال فضاپیما برای اثبات خود هنوز مراحل بیشتری در پیش دارد. در گام بعد، استارلاینر باید نشان دهد که می‌تواند با استفاده از حسگرهایش، خود را به سمت یک درگاه اتصال آزاد هدایت کند و به‌طور خودکار به ایستگاه فضایی بین‌المللی متصل شود. سپس فضاپیما باید از ایستگاه جدا شود و با بازگشت به خانه به‌طور ایمن روی زمین فرود آید. درنتیجه هرچند استارلاینر امروز نمایشی موفقیت‌آمیز داشت، تازه در آغاز راه قرار دارد.
بوئینگ نشان داده است که ظاهراً بر مشکلاتی که در سال ۲۰۱۹ تجربه کرده، غلبه کرده است. شاید بزرگ‌ترین لحظه‌ی اضطراب‌آور امروز تقریباً ۳۱ دقیقه پس از پرتاب به وقوع پیوست؛ وقتی استارلاینر مجموعه‌ای از رانشگرهایش را روشن کرد تا خود را در مدار نهایی قرار دهد. فضاپیما برفراز موشک اتلس ۵ که به ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی (ULA) تعلق دارد، به فضا پرتاب شد؛ اما به محض آنکه خود را از بوستر پرتابگر جدا کرد، تازه کارش آغاز شد.
چهار رانشگر استارلاینر باید به مدت کمتر از یک دقیقه روشن می‌ماندند تا کپسول را به مدار صحیح برسانند. در جریان پرواز سال ۲۰۱۹، مشکل نرم‌افزاری موجب شد استارلاینر رانشگرهایش را به اشتباه روشن کند و درنتیجه با مصرف بیش از حد سوخت، به مدار مناسب مورد نیاز برای ملاقات با ایستگاه فضایی نرسد.
رزی موشک‌زن، دستگاهی آزمایشی که روی صندلی فرماندهی استارلاینر نشسته است.
امروز به‌نظر می‌آید که روشن‌سازی رانشگرها در ابتدا به خوبی پیش رفته است و استارلاینر در مدار مدنظر خود قرار دارد. بااین‌حال پس از پرواز، بوئینگ فاش کرد که دو رانشگر فضاپیما درواقع درجریان تزریق مداری از کار افتادند و زودتر از زمان مورد نظر خاموش شدند. رانشگر اول پس از یک ثانیه خاموش شد و کنترل پرواز به رانشگر دوم نزدیک تغییر مسیر داد. بااین‌حال دومی نیز پس از فقط ۲۵ ثانیه از کار افتاد و سامانه ناگزیر به تغییر مسیر به رانشگر سومی شد که خوشبختانه طبق انتظار کار کرد. درمجموع این اتفاق بر توانایی استارلاینر در رسیدن به مدار برنامه‌ریزی‌شده تأثیر نگذاشت. بوئینگ مشغول بررسی مشکل است؛ هرچند به همراه ناسا ادعا می‌کند که رانشگرهای ازکارافتاده بر توانایی استارلاینر در انجام سایر بخش‌های مأموریت تأثیرگذار نیستند.
اکنون استارلاینر تقریباً یک روز آینده را در فضا می‌گذارند و پیش از آنکه تلاش کند در ساعت ۰۳:۴۰ بامداد شنبه به وقت ایران به ایستگاه فضایی متصل شود، مدار خود را به تدریج افزایش خواهد داد. خدمه‌ی حاضر در ایستگاه بر نزدیک شدن کپسول نظارت خواهند کرد. اگر اتصال موفقیت‌آمیز باشد، آن‌ها با گشودن دریچه‌ی استارلاینر، محموله‌ی موجود در فضاپیما را دریافت خواهند کرد. درون کپسول مانکنی به نام «رزی موشک‌زن» نیز به همراه حسگرهایی قرار دارد که به جمع‌آوری داده برای تعیین وضعیت پرواز در مأموریت‌های سرنشین‌دار آتی کمک خواهند کرد. استارلاینر پس از چهار تا پنج روز اتصال به ISS، از ایستگاه جدا و عازم خانه خواهد شد و در یکی از پنج محوطه‌ی احتمالی شامل محدوده موشکی وایت سندز در نیومکزیکو فرود خواهد آمد.
بسته به نحوه‌ی انجام این مأموریت، ناسا و بوئینگ باید استارلاینر را برای پرواز فضایی انسانی آماده کنند و پرتاب بعدی با نام CFT را با حضور سرنشین انجام دهند. هرچند ناسا گروهی از فضانوردان را برای پرواز احتمالی در این مأموریت انتخاب کرده است، نخستین خدمه‌ی استارلاینر را تا پایان تابستان نهایی خواهد کرد.
تا پرواز فضانوردان با استارلاینر احتمالاً هنوز مسیر درازی در پیش است. هفته‌ی گذشته، هیئت ایمنی ناسا اشاره کرد که روند تأیید چترهای نجات استارلاینر با تأخیر مواجه است. علاوه‌براین، بوئینگ به‌تازگی اعلام کرد احتمال دارد شیرهایی را که سال گذشته مشکل‌ساز شدند، بازطراحی کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است زمان طولانی‌تری طول بکشد تا ناسا، فضاپیمای بوئینگ را برای حمل انسان تأیید کند.