پژوهشگران عناصر سازنده حیات را در نمونه سیارکی آورده‌شده به زمین کشف کردند
به‌گزارش لایوساینس، برای نخستین‌بار عناصر سازنده حیات در سیارکی در فضا پیدا شده است. پژوهشگران ژاپنی بیش از ۲۰ اسید آمینه را در سنگ فضایی ریوگو کشف کردند؛ سنگی که بیش از ۳۲۰ میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد. دانشمندان با مطالعه‌ی نمونه‌های برداشت‌شده از این سیارکِ نزدیک زمین با کمک فضاپیمای ژاپنی هایابوسا ۲، نخستین کشف از این نوع را انجام دادند.
هایابوسا ۲ در سال ۲۰۱۸ روی ریوگو فرود آمد و یک سال بعد به‌اندازه‌ی ۵٫۴ گرم از مواد سطحی و زیرسطحی این سیارک را جمع‌آوری کرد. فضاپیما نمونه‌های برداشت‌شده را درون محفظه‌ای دربسته قرار داد و در مسیری به‌دقت تنظیم‌شده به زمین پرتاب کرد.
دانشمندان معتقدند ریوگو به‌جای آنکه تخته‌سنگی بزرگ باشد، از سنگ‌های کوچک فراوان تشکیل شده و دراثر چرخش سریع شکل غیرعادی فرفره‌مانند خود را به‌دست آورده است. ریوگو به‌عنوان سیارک کربنی نوع سی، مقدار زیادی ماده آلی غنی از کربن دارد و احتمالاً بخش عمده‌ی آن از همان سحابی پدیدآورنده‌ی خورشید و سیاره‌های منظومه شمسی درحدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش منشأ گرفته است. تجزیه‌وتحلیل قبلی نمونه‌ها نیز نشان داده بود که سیارک دربردارنده‌ی آب است.
هیسایوشی یوریموتو، استاد علوم زمین در دانشگاه هوکایدو و مسئول تیم تجزیه‌وتحلیل شیمیایی اولیه‌ی مأموریت هایابوسا ۲، در ماه مارس حین شرح یافته‌های اولیه در کنفرانس علوم قمری و سیاره‌ای گفت: «مواد ریوگو باستانی‌ترین مواد در منظومه‌ی شمسی محسوب می‌شوند که تاکنون مطالعه کرده‌ایم.»
نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از ریوگو که درون محفظه‌ای دربسته به زمین آورده شدند.
برخلاف مولکول‌های آلی موجود در زمین، نمونه‌های سیارکی قیرگون ریوگو که دانشمندان دریافته‌اند فقط ۲ تا ۳ درصد از نور تابیده به خود را بازتاب می‌دهند، دراثر فعل‌و‌انفعلات با محیط زمین تغییر نکرده‌اند. این امر موجب شده است که ترکیب شیمیایی آن‌ها به ترکیب منظومه‌ی شمسی اولیه بسیار نزدیک‌تر باشد.
هیروشی نارائوکا، دانشمند سیاره‌ای در دانشگاه کیوشو و مسئول تیمی که به‌دنبال مواد آلی در نمونه‌ها بود، در همان کنفرانس گفت: «ترکیبات آلی پیشازیستی مختلفی را در نمونه‌ها شناسایی کردیم؛ ازجمله اسیدهای آمینه‌ی پروتئین‌زا و هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای مشابه با نفت زمینی و ترکیبات مختلف نیتروژن. این مولکول‌های آلی پیشازیستی می‌توانند بالقوه دراثر برخورد یا دیگر عوامل، به‌صورت غبار میان‌سیاره‌ای از سطح ریوگو در سرتاسر منظومه شمسی پخش شوند.»
در تجزیه‌وتحلیل اولیه‌ی نمونه، ۱۰ نوع اسید آمینه شناسایی شد؛ اما اکنون به‌نقل از وزارت آموزش ژاپن، این تعداد به بیش از ۲۰ رسیده است. اسیدهای آمینه عناصر سازنده‌ی اساسی تمام پروتئین‌ها هستند و پیش‌نیازهای ضروری برای وجود حیات در سیاره‌ی ما محسوب می‌شوند.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ در نشریه‌ی Geochimica et Cosmochimica Acta، مولکول‌های آلی از فضا را در سنگ‌های ۳٫۳ میلیارد ساله‌ی کشف‌شده در آفریقای‌جنوبی پیدا کرد و این احتمال را افزایش داد که برخی از این مولکول‌های سازنده‌ی حیات درابتدا از دنباله‌دارها و سیارک‌ها به زمین آمده‌اند. یافته‌های ریوگو شواهد موجود مبنی‌بر اینکه سیارک‌ها حامل این مولکول‌ها هستند، تقویت می‌کند.
کنسی کوبایاشی، استاد برجسته‌ی اخترزیست‌شناسی در دانشگاه ملی یوکوهاما، به خبرگزاری ژاپنی کیودو نیوز گفت: «اثبات وجود اسیدهای آمینه در زیرسطح سیارک‌ها، احتمال ورود این ترکیبات از فضا به زمین را افزایش می‌دهد. این یافته بدان‌معنی است که اسیدهای آمینه احتمالاً در دیگر سیاره‌ها و قمرهای طبیعی پیدا می‌شوند؛ سرنخی مبنی‌بر اینکه حیات ممکن است فراتر از تصور پیشین در مکان‌های بیشتری شکل گرفته باشد.»
پژوهشگران به تجزیه‌وتحلیل نمونه‌های ریوگو ادامه می‌دهند و به‌زودی داده‌های بیشتری درباره‌ی شکل‌گیری سیارک و ترکیب آن دردسترس قرار خواهد گرفت. ریوگو، تنها سنگ فضایی مطالعه‌شده نیست. سال ۲۰۲۱، فضاپیمای اسیریس رکس ناسا نمونه‌های سنگ را از سیارک الماسی‌شکل دیگری به نام بنو برداشت کرد. وقتی نمونه‌ها در سال ۲۰۲۳ به زمین آورده شوند، نشانه‌ها از مواد آلی موجود در آن‌ها می‌تواند سرنخ‌های مهمی درباره‌ی تکامل منظومه شمسی و مواد آن و نیز چگونگی ظهور حیات از آن‌ها دراختیار دانشمندان قرار دهد.
نظرات