ایستگاه فضایی قمری ناسا فضای داخلی تنگ و خفقان‌آوری خواهد داشت

یکی از معماران دخیل در طراحی ایستگاه فضایی گیت‌وی ناسا که به‌دور ماه می‌چرخد، به وب‌سایت اسپیس‌دات‌کام می‌گوید: «قسمت‌های سکونتگاهی این ایستگاه آنقدر کوچک است که فضانوردان قادر به ایستادن داخل آن‌ها نخواهند بود.»

ناسا و همکاران بین‌المللی‌اش قصد دارند تا چند سال آینده، ساخت گیت‌وی را آغاز کنند. وقتی این آزمایشگاه فضایی تا پایان دهه‌ی جاری تکمیل شود، تقریبا یک‌ششم ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) اندازه خواهد داشت. گیت‌وی با ارائه‌ی دو ماژول سکونتگاهی، فضانوردان را مجبور خواهد کرد تا قید داشتن فضای شخصی برای خود را بزنند.

رنه واکلاویچک، معمار فضایی و پژوهشگر طراحی در سازمان سامانه‌های فضایی لیکیفر در اتریش، ماه نوامبر در کنفرانس هفته‌ی فضا در چک گفت: «ماژول سکونتگاه بین‌المللی دارای فضای سکونت‌پذیر تقریبا هشت متر معکب خواهد بود و شما باید آن را با سه نفر دیگر سهیم شوید. به عبارت دیگر، اتاقی به ابعاد ۲ در ۲ در ۲ متر خواهید داشت و در آن محبوس می‌شوید. اتاق‌های دیگری وجود خواهد داشت، اما اندازه‌ی بزرگ‌تری ندارند و چندان زیاد نیز نیستند.»

واکلاویچک در مرحله‌ی طراحی ماژول اروپایی سکونتگاه بین‌المللی یا I-Hab که یکی از دو عنصر سکونتگاهی گیت‌وی است، مشارکت داشت. دیگر ماژول ایستگاه قمری به نام پایگاه سکونت و تدارکات یا به اختصار HALO از سوی نورثروپ گرومن در ایالات متحده در دست ساخت است.

به‌نقل از واکلاویچک، معماران هنگام کار روی طراحی، باید به الزامات عملی ناشی از ماهیت پروژه تن در می‌دادند. امیدهای اولیه‌ی آن‌ها برای ماژول‌های بزرگ‌تر مشابه با نمونه‌های موجود در ایستگاه فضایی بین‌المللی که فضای سکونت‌پذیر سخاوتمندانه‌تر ارائه می‌دهند، به دلیل امکان‌ناپذیری پرتاب قطعات بزرگ به ماه باید کنار گذاشته می‌شد.

واکلاویچک افزود: «ما در مرحله‌ی اول با استوانه‌ای با ابعاد بیرونی شبیه به آنچه از ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌دانیم، شروع کردیم. این ابعاد شامل قطر تقریبا ۴٫۵ متر و طول ۶ متر بود. اما به‌دلیل محدودیت‌های جرم، مجبور شدیم ابعاد بیرونی را تا سه متر کوچک کنیم و این موجب شد تا سطح مقطع داخلی فقط ۱٫۲ متر در ۱٫۲ متر داشته باشیم. بیشتر حجم داخلی با ساختار ماژول مصرف می‌شود. درنتیجه اساسا فقط یک راهرو داریم که اگر بخواهید در آن دراز بکشید، باید ۹۰ درجه بچرخید.»

ایستگاه فضایی بین‌المللی با فضای داخلی ۲٫۲ در ۲٫۲ متر، به اندازه‌ای بزرگ است که فضانوردان حتی می‌توانند در آن حرکات ژیمناستیک انجام دهند. سکونتگاه مدار نزدیک زمین در مقایسه با آنچه در گیت‌وی در انتظار کاوشگران ماه خواهد بود، تجربه‌ای لوکس ارائه می‌دهد. به‌گفته‌ی واکلاویچک، ماژول I-HAB دراصل صرفا استوانه‌ای با یک دریچه در هر انتها و دو دریچه در طرفین و راهرویی باریک است. اگر کسی بخواهد از کنارتان بگذرد، دچار دردسر خواهید شد. باید هرکاری را که در لحظه مشغول انجامش هستید، متوقف کنید تا اجازه دهید تا آن شخص از کنارتان رد شود.

معماران به‌نحوی موفق شدند نزدیک به ۱٫۵ متر معکب فضای خصوصی را که با بسته‌شدن درها برای هر عضو خدمه‌ی ساکن درون I-HAB فراهم می‌شود، درون ماژول بگنجانند. بااین‌حال تنگی فضای زندگی به‌تنهایی یکی از چالش‌های پیش‌روی ساکنان گیت‌وی خواهد بود. آن‌طور که واکلاویچک گفت، بخش عمده‌ی ماژول با فناوری پرسروصدا و دارای ارتعاش پشتیبانی از حیات اشغال خواهد شد. وزوز مداوم این سامانه احتمالا به‌طرز بدی روی اعصاب اغلب فضانوردان خواهد بود.

معماران راه‌هایی را برای کاهش فشار روی خدمه و لذت‌بخش‌ترکردن تجربه‌ی حضور در گیت‌وی بررسی کردند؛ اما به‌طور مرتب با محدودیت‌های فنی ازجمله محدودیت‌های مربوط به پرتابگرهای موجود برای ارسال ماژول به مقصدش مواجه شدند.

واکلاویچک گفت: «همیشه از ما می‌پرسند پنجره کجا است؟» در ایستگاه فضایی بین‌المللی، محبوب‌ترین مکانی که فضانوردان دقایق خود را به رایگان در کنار آن سپری می‌کنند، پنجره است. اما در رابطه با پنجره برخی مشکلات فنی وجود دارد. ماه هزار برابر دورتر [از ایستگاه فضایی بین‌المللی] است و هر پنجره یک شکاف در پیوستگی ساختار ایستگاه محسوب می‌شود. همچنین شیشه بسیار سنگین است، درنتیجه اولین چیزی که لغو می‌شود، پنجره است.»

بااین‌حال، پنجره‌های کوچک‌تری در گیت‌وی وجود خواهند داشت که در ماژول سوخت‌گیری ESPRIT که آن هم به دست آژانس فضایی اروپا ساخته خواهد شد، قرار دارند. ماژول آمریکایی HALO ممکن است اوایل سال ۲۰۲۴ زمین را ترک کند، اما انتظار نمی‌رود که سفر HALO تا پیش از سال ۲۰۲۷ انجام شود.