کشف حیات در سیاره سرخ ممکن است با مریخنوردهای کنونی غیرممکن باشد
براساس پژوهشی که ۲۱ فوریه در ژورنال نیچر کامیونیکیشنز منتشر شد، نسل کنونی مریخنوردها ممکن است برای تایید هرگونه نشانهای از حیات باستانی در سیاره سرخ با مشکل مواجه باشند؛ زیرا ابزارهای علمیشان از توانایی مورد نیاز برای انجام این کار برخودار نیستند.
بهگزارش لایوساینس، پژوهشگران آزمایشهایی را روی سنگهای رسوبی در منطقهی رد استون در بیابان آتاکامای شیلی انجام دادند. آتاکاما یکی از قدیمیترین و خشکترین بیابانهای روی زمین محسوب میشود و از نظر زمینشناسی به محوطههای باستانی مریخ که دو مریخنورد ناسا اکنون مشغول کاوش آنها هستند، شباهت دارد. همین تیم پژوهشی پیشتر کشف کرده بود که در خاکهای رس رد استون، ترکیبی قبلا ناشناخته از ریزاندامگان باستانی و امروزی به نام «میکروبیوم سیاه» زندگی میکنند.
پژوهشگران با استفاده از چهار ابزاری که در مریخنوردهای کنونی یا آتی قرار دارند، نمونههایی از رد استون را مطالعه کردند و دریافتند که آنها قادر به تشخیص مواد آلی نیستند. صرفا توالییابی ژنتیکی بهعنوان روشی که فقط در آزمایشگاههای روی زمین انجام میشود، میتواند شواهدی از حیات میکروبی را در نمونهها پیدا کند. حتی با این روش نیز تشخیص نشانهها بهسختی امکانپذیر است.
پژوهشگران بدین نتیجه رسیدند که تشخیص هرگونه مواد آلی باستانی و ریزاندامگان احتمالی در سنگهای مریخی در موقعیت کنونیشان و با فناوری موجود، اگر نگوییم غیرممکن، بسیار دشوار است. پژوهش جدید تاکید میکند که به غیر از ارسال مریخنوردهای پیشرفتهتر به سیاره سرخ، تنها راه برای اثبات نشانههای قطعی حیات در مریخ، آوردن نمونهها به زمین برای تجزیهوتحلیلهای DNA است.
آرماندو آزوا باستوس، نویسندهی اصلی مطالعه و پژوهشگر در مرکز اخترزیستشناسی مادرید میگوید: «احتمال بهدستآوردن نتایج منفی کاذب هنگام جستجوی حیات در مریخ، نیاز به ابزارهای قویتر را برجسته میکند.» درنتیجه دانشمندان میتوانند ابزاری دقیقتر و پیچیدهتر برای مریخنوردها بسازند یا نمونهها را به زمین بیاورند. نویسندگان میافزایند که هر گزینه، خطرات و مزایای خود را دارد.
آلبرتو جی فیرن، نویسندهی همکار مطالعه و دانشمند سیارهشناس و اخترزیستشناس در دانشگاه کرنل میگوید: «باید تصمیم بگیرید که آیا داشتن توانایی محدود برای تجزیهوتحلیل طیف گستردهای از نمونهها روی سطح مریخ سودمندتر است یا تجزیهوتحلیل نمونههای محدود با طیف متنوعی از پیشرفتهترین ابزارهای روی زمین.»
درحالحاضر سه مریخنورد در سیاره سرخ وجود دارد. مریخنورد کیوریاسیتی ناسا در سال ۲۰۱۲ در دهانهی گیل مریخ فرود آمد و بهتازگی بهترین شواهد خود را برای وجود آب و امواج در این سیاره پیدا کرد. از سال ۲۰۲۱، مریخنورد پرسویرنس ناسا نیز با هدف یافتن نشانههایی از حیات میکروبی باستانی در سنگهای مریخ، مشغول انجام کاوشها در دلتای رودخانهای باستانی در دهانهی یزرو است. این مریخنورد هماکنون درحال آمادهسازی نمونههایی است که یک روز بهوسیلهی فضاپیماهای دیگر جمعآوری و برای تجزیهوتحلیلهای عمیقتر به زمین آورده خواهند شد. این ماموریت چالشبرانگیز هنوز در مراحل اولیهی خود بهسر میبرد.
- کاوشگران سرخ؛ مریخنوردها چگونه در ۲۵ سال گذشته تکامل یافتند؟26 مرداد 01مطالعه '15
- مریخنورد پرسویرنس رهاسازی نمونههای مریخی پشتیبان را به پایان برد13 بهمن 01مطالعه '2
در ماه مه ۲۰۲۱، مریخنورد ژورانگ چین با فرود در دشت یوتوپیا، به کیوریاسیتی و پرسویرنس پیوست و به سرعت شواهدی از وجود آب را پیدا کرد. بااینحال، مریخنورد چینی بهدنبال نشانههای حیات باستانی نیست. ژورانگ قرار بود در ماه ژانویه از خواب زمستانی طولانیمدت خود بیدار شود؛ اما مسئولان فضایی چین تاکنون دربارهی وضعیت این مریخنورد سکوت کردهاند و گمانهزنیها در مورد مرگ احتمالی کاوشگر را افزایش دادهاند.
درهمینحال، آژانس فضایی اروپا درنظردارد ماموریت پرتاخیر اگزومارس خود را در سال ۲۰۲۸ پرتاب کند تا مریخنورد روزالیند فرانکلین را در دشت رسی آکسیا فرود آورد. فیرن میگوید مریخنورد اروپا متهای با قابلیت بیسابقهی رسیدن به عمق دو متری دارد و میتواند رسوبات زیرین را که دربرابر شرایط خشن حکمفرما روی سطح بهتر محافظت شدهاند، تجزیهوتحلیل کند. او میافزاید: «اگر همانطور که انتظار داریم، آثار زیستی در عمق بهتر حفظ شده باشند، شاهد فراوانی و تنوع بیشتر آثار زیستی در آن نمونههای عمیق خواهیم بود.»
نظرات